Systemy ubezpieczeń

System ubezpieczeń

System
* zbiór elementów powiązanych ze sobą w taki sposób, że stanowią one całość zdolną do funkcjonowania w określony sposób
* zbiór elementów wraz z relacjami zachodzącymi pomiędzy nimi

Organizacja systemu
* organizacja systemu to struktura w formie sieci relacji między elementami oraz własności tych relacji
* w strukturze systemu mogą występować podsystemy, czyli elementy systemu, które same są systemami
* system, którego elementami są inne systemy, jest nadsystem.

Ubezpieczenia a cechy systemu.

Ubezpieczenie:
1. Urządzenie gospodarcze zapewniające pokrycie przyszłych potrzeb majątkowych.
2. Potrzeby majątkowe pokryte przez ubezpieczenie powstają u poszczególnych jednostek poprzez odznaczające się pewną prawidłowością zdarzenia losowe.
3. Pokrycia potrzeb przez ubezpieczenie następuje na drodze rozłożenia w czasie ciężaru tego pokrycia na wiele jednostek, którym te zdarzenia zagrażają.

System ubezpieczeń:
- ubezpieczenia tworzą system ? główne elementy systemu ubezpieczeń tworzą określoną strukturę i wykazują określone relacje z innymi elementami:
* podmioty zapewniające ochronę ubezpieczeniową (zakłady ubezpieczeniowe, fundusze ubezpieczeniowe i zarządzające nimi podmioty:
- FUS ? zarządzany przez ZUS
- Fundusz Rezerw Depozytowych ? zarządzany przez ZUS
- OFE ? zarządzane przez PTE
-NFZ)
* ubezpieczeni pozostający pod ochroną ubezpieczeniową (ochronie podlegają dobra osobiste i dobra majątkowe)
* ubezpieczający (zawierający umowę ? nie zawsze tożsami z ubezpieczonym; umowa zawierana na cudzy rachunek)
* płatnicy składek ubezpieczeniowych
* płatnicy finansujący świadczenia z tyt. ubezpieczeń ( np. NIZ. Kontraktuje z przychodniami usługi i płaci za nie)
* pośrednicy ubezpieczeniowi ( różne formy pośrednictwa)
* nadzór finansowy ( w zależności od modelu może być wyodrębniony nadzór ubezpieczeniowy -KNF)
* podmioty wsparcia prawnego i ochrony interesu ubezpieczonych (rzecznicy , fundacje, stowarzyszenia ochrony różnych grup interesów, biura narodowe- np. Polskie biuro ubezpieczycieli komunikacyjnych)
* organizacje samorządów terytorialnych (zrzeszenia ubezpieczycieli, pośredników ubezpieczycieli ubezpieczeniowych, zrzeszenia innych grup np. prawników ubezpieczeniowych, aktuariuszy)
* inne podmioty systemu ubezpieczeń (podmioty likwidujące/naprawiające)

System ubezpieczeń czy systemy ubezpieczeń

Wg teorii systemów ? występują systemy i subsystemy

Różne systemy ubezpieczeń:
? zachodzą na siebie oraz są od siebie zależne
? częściowo się uzupełniają
? mogą być rozwiązaniami ogólnogospodarczymi i ogólnospołecznymi albo technicznymi indywidualnymi
? subsystemy ? ubezpieczeń występują najczęściej w ubezpieczeniach majątkowych

OC posiadaczy pojazdów ? ubezpieczenie ogólnogospodarcze i ogólnospołeczne

Uwaga:
Pomimo używania nazwy ubezpieczenia, nie każdy obszar systemu ubezpieczeń korzysta w takim samym stopniu z metody ubezpieczeniowej.
Metoda ubezpieczeniowa:
Zasady:
? solidarności (wszyscy, którym zagrażają te same ryzyka)
? przezorności
? ryzyka ubezpieczyciela

Główne założenia:
? indywidualna kalkulacja ryzyka
? indywidualne traktowanie wypłat odszkodowań


Szerokie ujęcie systemu ubezpieczeń:
1. System ubezpieczeń gospodarczych
2. System ubezpieczeń społecznych
3. System ubezpieczeń zdrowotnych

Ad. 1. System ubezpieczeń gospodarczych
* zbiór powiązanych i zależnych elementów funkcjonujących i podejmujących działanie
* celem działań podmiotów w systemie ubezpieczeń gospodarczych jest:
- łagodzenie (lub likwidowania) negatywnych skutków zdarzeń losowych
- łagodzenie negatywnych skutków zdarzeń losowych możliwe jest poprzez objęcie ubezpieczeniem szerokiej grupy podmiotów narażonych na określone ryzyko
* podmioty objęte ubezpieczeniem wpłacają składki
* świadczenia wypłacane są grupie podmiotów u których powstały wypadki ubezpieczeniowe
Spełnić świadczenie ubezpieczeniowe ? to wypłacić odszkodowanie w ubezpieczeniach majątkowych, lub wypłacić świadczenei w ubezpieczeniach osobowych. ? wg Kodeksu Cywilnego

Cechy ubezpieczeń gospodarczych:
? ubezpieczenia gospodarcze pochodzą z praktyki gospodarczej ( wywodzą się ze starożytności)
? stanowią instrument polityki gospodarczej państwa
? regulowane są prawem szczególnym dotyczącym działalności ubezpieczeniowej ? ubezpieczenia obowiązkowe
? prowadzone przez zakłady ubezpieczeń
? zakłady ubezpieczeń ? samofinansujące
? świadczenia i odszkodowania mają charakter pieniężny
? mają głównie charakter dobrowolny
? wyodrębnia się w systemie ubezpieczenia obowiązkowe
? płatnikiem składki jest ubezpieczający
? ryzyko prowadzenia działalności ubezpieczeniowej spoczywa na zakładach ubezpieczeń
? ubezpieczycie ponosi ryzyko zapłaty określonej sumy pieniężnej (spełnienia świadczenia ubezpieczeniowego).

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ? tylko do ubezpieczeń obowiązkowych, a do ubezpieczeń na życie do 50% wierzytelności.

Segmenty organizacji systemu ubezpieczeń gospodarczych:
Prawna regulacja ubezpieczeń gospodarczych:
? Podstawowym aktem regulującym działalność ubezpieczeniową jest ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej. Uzupełnieniem jest ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych, a także ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych i ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Regulacje ubezpieczeniowe uzupełnia ustawa z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym. Systemowe, jak się uważa rozwiązanie zagadnień regulacyjnych umowę ubezpieczenia nie jest wolne od wad. Główną jest umieszczenie norm publicznoprawnych z prywatnoprawnymi w tym samym akcie prawnym.
Prowadzenie działalności ubezpieczeniowej lub wykonywanie czynności, które normy prawa kwalifikują do czynności ubezpieczeniowych odbywać się może pod ścisłym nadzorem organu państwa. Organem tym jest Komisja Nadzoru Finansowego. W ramach publiczno-prawnych norm prawa ubezpieczeń gospodarczych znajdują się normy regulujące: zakładanie, działanie i likwidacje zakładu ubezpieczeń, wykonywanie działalności ubezpieczeniowej, pośrednictwa ubezpieczeniowego, nadzoru nad tą działalnością, a także normy penalizujące zachowania, które uznane zostały przez ustawodawcę za sprzeczne z przyjetym, w regulowanych stosunkach ubezpieczenia, porządkiem prawnym.
Prawo ubezpieczeń gospodarczych wprowadza także normy prywatno-prawne, których zadaniem jest regulowanie pojedynczego stosunku ubezpieczenia oraz zapewnienie możliwości skorzystania przez stronę umowy z władczej ingerencji państwa w realizację praw nabytych tą umową.

USTAWA z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych
USTAWA z dnia 18.02.2005 r.o zmianie ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym oraz niektórych innych ustaw1(Dz. U. z dnia 25 marca 2005 r.)


Zasady zawierania umów ubezpieczenia ? Kodeks cywilny (art. 805-834)
- elementy umowy
- terminy i zakres odpowiedzialności
- szczegółowe zasady odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń
- szczegółowe zasady zawierania umów ubezpieczeń majątkowych i osobowych.

Tytuł XXVII. UMOWA UBEZPIECZENIA

DZIAŁ I. PRZEPISY OGÓLNE

Art. 805. 1. (277) Przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.
2. (278) Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:
1) przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku;
2) przy ubezpieczeniu osobowym - umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.
3. Do renty z umowy ubezpieczenia nie stosuje się przepisów kodeksu niniejszego o rencie.
4. (279) Przepisy art. 3851-3853 stosuje się odpowiednio, jeżeli ubezpieczającym jest osoba fizyczna zawierająca umowę związaną bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Art. 808. (283) 1. Ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia.
2. Roszczenie o zapłatę składki przysługuje ubezpieczycielowi wyłącznie przeciwko ubezpieczającemu. Zarzut mający wpływ na odpowiedzialność ubezpieczyciela może on podnieść również przeciwko ubezpieczonemu.
3. Ubezpieczony jest uprawniony do żądania należnego świadczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela, chyba że strony uzgodniły inaczej; jednakże uzgodnienie takie nie może zostać dokonane, jeżeli wypadek już zaszedł.
4. Ubezpieczony może żądać by ubezpieczyciel udzielił mu informacji o postanowieniach zawartej umowy oraz ogólnych warunków ubezpieczenia w zakresie, w jakim dotyczą praw i obowiązków ubezpieczonego.
5. Jeżeli umowa ubezpieczenia nie wiąże się bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub zawodową ubezpieczonej osoby fizycznej, art. 3851-3853 stosuje się odpowiednio w zakresie, w jakim umowa dotyczy praw i obowiązków ubezpieczonego.

Art. 809. (284) 1. Ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia.
2. Z zastrzeżeniem wyjątku przewidzianego w art. 811, w razie wątpliwości umowę uważa się za zawartą z chwilą doręczenia ubezpieczającemu dokumentu ubezpieczenia.

Art. 813. 1. (297) Składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności ubezpieczyciela. W przypadku wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia przed upływem okresu na jaki została zawarta umowa, ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej.
2. Jeżeli nie umówiono się inaczej, składka powinna być zapłacona jednocześnie z zawarciem umowy ubezpieczenia, a jeżeli umowa doszła do skutku przed doręczeniem dokumentu ubezpieczenia - w ciągu czternastu dni od jego doręczenia.

Art. 817. 1. (301) Ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku.
2. (302) Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w 1.
3. (303) Umowa ubezpieczenia lub ogólne warunki ubezpieczenia mogą zawierać postanowienia korzystniejsze dla uprawnionego niż określone w paragrafach poprzedzających.

Zakłady ubezpieczeń ? formy prowadzenia działalności ubezpieczeniowej w Polsce
wg ustawy o działalności ubezpieczeniowej:
1. Ubezpieczeniowa spółka akcyjna
2. Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych (TUW)
3. Zagraniczne zakłady ubezpieczeń ? główny oddział
4. Zagraniczne zakłady ubezpieczeń ? oddział (licencja UE)

Zgodę na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej wydaje KNF

Działalność ubezpieczeniowa ? wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych
- uzyskanie zezwolenia organu nadzoru
- prowadzenie działalności jako zakład ubezpieczeń i reasekuracji, zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji.

System funkcjonowania zakładów ubezpieczeń:
? cele działalności:
- komercyjny
- wzajemny.


UBEZPIECZENIOWA SPÓŁKA AKCYJNA

- działa w oparciu o przepisy Ustawy o działalności ubezpieczeniowej (najważniejsza) i Kodeksu Spółek Handlowych

- spółka ubezpieczeniowa prowadząca działalność ubezpieczeniową nie może prowadzić innej działalności

- minimalny wymagany kapitał zakładowy jest wyższy niż w innych spółkach akcyjnych oraz ma charakter gwarancyjny (kapitał zakładowy nadzór spółce akcyjnej ubezpieczeniowej nie może być wycofany)

- nadzór sprawuje KNF

- podstawowy cel: maksymalizacja wartości przedsiębiorstwa dla akcjonariuszy.

TOWARZYSTWO UBEZPIECZEŃ WZAJEMNYCH

- ubezpieczenie na zasadzie wzajemności: każdy członek towarzystwa jest jednocześnie ubezpieczonym i odwrotnie

- usługi są również udostępniane podmiotom spoza towarzystwa, ale składka od tych podmiotów od max. 10 % ogółu składek

- nie są nastawione na maksymalizację zysku, lecz zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej członkom towarzystwa

- członkowie mają wpływ na działalność towarzystwa poprzez udział w zabraniu członków

- składka jest zaliczką (dopłaty, rozdysponowanie nadwyżki).

ZAGRANICZNE ZAKŁADY UBEZPIECZEŃ

Główny oddział zagranicznego oddziału ubezpieczeń:
- podjęcie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń wymaga zezwolenia polskiego organu nadzoru

- główny oddział działa na podstawie przepisów prawa polskiego i podlega polskiemu nadzorowi finansowemu

- obowiązkowe jest wniesienie kaucji

Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego UE (zasada swobody świadczenia usług):
- może wykonywać działalność ubezpieczeniową na terenie RP, jeżeli w swoim kraju uzyskał zezwolenie na prowadzenie tej działalności

- może wykonywać działalność na terenie RP przez oddział lub inny sposób na zasadzie swobody świadczenie usług

- podlega nadzorowi zagranicznego organu nadzoru

- zgłasza organowi nadzoru w swoim kraju zamiar wykonywania działalności na terenie RP

- stosuje prawo polskie.

TYPOLOGIA UBEZPIECZEŃ GOSPODARCZYCH
- klasyfikacja rodzajowa ubezpieczeń (ze względu na przedmiot ubezpieczenia)

I. Ubezpieczenia osobowe:

a) na życie
b) wypadkowe, chorobowe


II. Ubezpieczenia majątkowe

Ubezpieczenia osobowe
- życie, zdrowie, zdolność do pracy
- pozytywna i negatywna zdolność losowa
- prawo niemajątkowe
- umowna suma ubezpieczeniowa zależna od woli stron i możliwości finansowych
- świadczenie dotyczące osób:

a) na życie:
- wypadkiem ubezpieczeniowym jest śmierć lub dożycie określonego wieku
- długoterminowe
- zdarzenie losowe musi osiągnąć, choć nieznany termin nieznany

b) wypadkowe, chorobowe
- wypadkiem ubezpieczeniowym jest uszkodzenie ciała lub śmierć wskutek wypadku
- krótkoterminowe
- ubezpieczenie z tytułu następstw nieszczęśliwych wypadków i chorobowe

Ubezpieczenia majątkowe:
- rzeczy lub majątek
- negatywne zdarzenia losowe
- prawa i obowiązki majątkowe
- suma ubezpieczenia a wartość przedmiotu ubezpieczenia
- odszkodowanie dotyczy osób prawnych i innych jednostek:


a) majątkowe sensu stricte
- wierzytelności i zobowiązania teraźniejsze i przyszłe np. OC
b) rzeczowe
- dobra materialne

Systemy ubezpieczenia majątku:
- przyjęty w umowie system ubezpieczenia uzależniony jest od rodzaju ryzyka objętego umową (odmienne systemy ubezpieczeń przy ryzyku kradzieży czy ryzyka pożaru)
- system ubezpieczeń powiązany jest z odkreślaniem wartości przedmiotu obejmowanego ubezpieczeniem
- przyjęty system ubezpieczenia wpływa na zakres ochrony ubezpieczeniowej.

System ubezpieczeń wykład II


Systemów ubezpieczeń jest kilkanaście. Najważniejszych jest 5.

1) system ubezpieczeń na sumy stałe - występuje wtedy gdy ochroną obejmuje się cały majątek podmiotu a ten majątek traktuje się jako całość (zagrożeniem jest to, że ryzyka dla poszczególnych składników majątku są różne a tutaj się uśrednia),
2) system ubezpieczenia solidarnie na sumy stałe - również cały majątek objęty ubezpieczeniem (nawet np. oddziały przedsiębiorstwa), jednak pod warunkiem, że jest prowadzona wspólna ewidencja tego majątku,
3) system ubezpieczeń majątku na pierwsze ryzyko ? sumę ubezpieczenia ustala się
w takiej maksymalnej wysokości w jakiej może wystąpić szkoda pojedyncza. Składki na to ubezpieczenie są znacznie wyższe od sum stałych bo ryzyko jest większe niż utrata całego majątku przedsiębiorstwa,
4) system na sumy zmienne ? tu ubezpiecza się majątek, który podlega wahaniom
w czasie (np. środki pieniężne). Wartość ubezpieczenia ustala się na określeniu maksymalnej dzielnej wartości majątku obrotowego, który może znajdować się jednorazowo w jednym miejscu. W określonych momentach następuje rozliczenie zgodnie z rzeczywistą wartością utrzymywanego majątku,
5) system na wartość ubezpieczenia częściową ? całość majątku przedsiębiorstwa jest ubezpieczona na sumy stałe od wybranych rodzajów ryzyka a inne rodzaje ryzyka
w tym samym majątku ubezpieczone są np. na pierwsze ryzyko lub wg ingwilowanej sumy ubezpieczenia.

PODSYSTEMY UBEZPIECZEŃ GOSPODARCZYCH

Systemy ubezpieczenia osobowego na życie

Ubezpieczenia na życie ? klasyfikacja:

Ze względu na formę zawarcia umowy:
indywidualne,
grupowe.
Rodzaj zawartej umowy:
ochronne ? wpłacając składkę ubezpieczający zapewnia świadczenie jeżeli w okresie ochronnym ubezpieczenia nastąpi śmierć ubezpieczonego,
oszczędnościowe ? to takie, w których składka najczęściej jest płatna okresowo i celem ubezpieczenia jest zgromadzenie kapitału wypłaconego uposażonym po śmierci ubezpieczonego, bądź samemu ubezpieczonemu w momencie dożycia do określonego
w ubezpieczeniu wieku,
oszczędnościowo ? ochronne ? zapewniają określoną sumę ubezpieczenia w przypadku śmierci ubezpieczonego ale pozwalają również na systematyczne gromadzenie środków
Ubezpieczenia dodatkowe uzupełniające ochronę życia
W ujęciu produktowym (ze względu na charakter usługi ubezpieczeniowej) mamy 2 grupy:
tradycyjne (klasyczne) na życie ? w przypadku śmierci lub dożycia określonego wieku zostanie wypłacona ustalona dzisiaj suma ubezpieczenia (stała suma i stała składka),
z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK) ? też stała składka ale jest gwarantowana kwota (sporo niższa niż w klasycznym) ale po przekroczeniu tej sumy składka jest inwestowana w fundusze i te zarobione środki są doliczane do sumy ubezpieczenia.

Ustawowy system ubezpieczeń gospodarczych w Polsce

I. Ubezpieczenia na życie
II. Pozostałe ubezpieczenia osobowe i ubezpieczenia majątkowe

Zasada rozdzielności branżowej ? wykonywanie podstawowych czynności ubezpieczeniowych w zakresie ubezpieczeń na życie musi być wyraźnie oddzielona od tych czynności w zakresie pozostałych ubezpieczeń osobowych i majątkowych.

System ubezpieczeń obowiązkowych

Ubezpieczenia gospodarcze w Polsce mają charakter dobrowolny, chyba że regulacje prawne nakładają obowiązek ubezpieczenia.

2 rodzaje ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce:

- ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej OC ? ale nie wszystkie są obowiązkowe
- ubezpieczenia mienia.

Obowiązek zawarcie określonych ubezpieczeń może wynikać z ustaw prawa krajowego ale również ratyfikowanych umów międzynarodowych.

Uwarunkowania zawierania ubezpieczeń obowiązkowych:
? społeczne,
? gospodarcze.

Podział ubezpieczeń obowiązkowych. 2 grupy:

I. powszechne ubezpieczenia obowiązkowe ? dotyczy szerokiej grupy społecznej, szczególnie reguluje Ustawa o Ubezpieczeniach Obowiązkowych:
1. OC posiadaczy pojazdów mechanicznych
2. OC rolników
3. ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego od ognia i zdarzeń losowych.

II. szczególne ubezpieczenia obowiązkowe ? nie są określone bezpośrednio
w Ustawie o Ubezpieczeniach Obowiązkowych, wynikają z innych ustaw. Dotyczą wyodrębnionych grup podmiotów bądź też wyodrębnionych grup osób. Obejmują szkody, które mogą być wyrządzone w związku z:
1. wykonywaniem szczególnych czynności
2. wykonywaniem szczególnego zawodu
3. wykonywaniem szczególnej działalności
4. wady produktu.

(np. organizacja imprez masowych, czynności detektywistyczne, architekci, notariusze).

System ubezpieczeń komunikacyjnych

Związany z ruchem lądowym pojazdów mechanicznych (prawo o ruchu drogowym ? nie znając go, można nie spełnić warunków tego ubezpieczenia). Szkody zarówno majątkowe jak i osobowe.
2 obszary ubezpieczeń komunikacyjnych:
1) obowiązkowe komunikacyjne,
2) dobrowolne komunikacyjne, np. AC, NNW Assistance, ubezpieczenia transportowe (np. ładunku).

System ubezpieczeń nieruchomości

- ubezpieczenie nieruchomości z tytułu ryzyka pożaru czy kradzieży,
- OC właściciela nieruchomości (np. spadająca cegła)]
- OC zarządcy nieruchomości (obowiązkowe) z tytułu prowadzonej działalności
- ubezpieczenia budowlane (np. pożar w trakcie budowy domu).

System ubezpieczeń w agrobiznesie czyli rolnicze

obowiązkowe: OC rolników, ubezpieczenie budynków wchodzących w skład gospodarstw rolnych, upraw rolnych i zwierząt w przypadku korzystania z dotacji UE (obowiązuje od 2008)
dobrowolne: ubezpieczenie sprzętu gospodarskiego, ubezpieczenie upraw i zwierząt
ubezpieczenia dotowane w przypadku klęsk żywiołowych.

System ubezpieczeń ekologicznych

Szkoda ekologiczna ? takie zdarzenia, które wywołują negatywne skutki środowiskowe związane z nadmiernym zanieczyszczeniem komponentów środowiska (przekroczenie norm).

System ubezpieczeń finansowych

- należności,
- kredytów,
- zysków.

Realizacja ryzyka finansowego, która ma postać niematerialną.

RYNEK UBEZPIECZEŃ GOSPODARCZYCH W POLSCE

- ma określoną strukturę, składa się z podmiotów rynku a podstawowym efektem są produkty, usługi ubezpieczeniowe:
? limitowana dostępność i zakres tej usługi ? środki rozporządzane nie są wystarczające na korzystanie z pełnej ochrony ubezpieczeniowej, a zakres usługi limitowany bo umowa ubezpieczeniowa nie może dotyczyć zdarzeń niezgodnych z prawem.

- jest przymus zawierania określonych ubezpieczeń (ubezp. obow.)
- cena ma charakter indywidualny.

Szkodowość grup ubezpieczeń ? związana jest z ilością i rozmiarem wypadków, które dotyczą tego samego majątku w zależności od miejsca i cech osoby zarządzającej tym majątkiem.

Podmioty rynku ubezpieczeń gospodarczych w Polsce

1) KNF (Komisja Nadzoru Finansowego). Zadania:
? Ochrona interesu osób ubezpieczonych
? Nadzoruje działalność ubezpieczycieli pod kątem zgodności z prawem, ma prawo nakładać kary,
? Nadzoruje działalność pośredników,
? Wydaje i cofa zezwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej
? Wydaje zgodę na połączenie i podział ubezpieczycieli.
2) Rzecznik Ubezpieczonych. Zadania:
? Reprezentuje interesy ubezpieczonych,
? Rozpatrywanie skarg w związku z zawartymi umowami ubezpieczeniowymi
? Opiniowanie aktów prawnych
? Informowanie Nadzoru o stwierdzonych nieprawidłowościach w zawartych umowach lub zakładach ubezpieczeniowych.

3) Polska Izba Ubezpieczeń ? jest samorządem ubezpieczeniowym do którego przynależność jest obowiązkowa. Zadania:
? Reprezentuje ubezpieczycieli w relacjach z władzą zarówno ustawodawczą jak i wykonawczą,
? Edukacja ubezpieczeniowa.
4) Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny ? podlegają gwarancji ubezpieczenia obowiązkowe a ubezpieczenia na życie do 50% wierzytelności. Odszkodowanie wypłacane:
Gdy w ubezpieczeniu obowiązkowym jest szkoda na osobie a nie ustalono tożsamości sprawcy
Szkoda w majątku i na osobie ale sprawca zdarzenia nie posiada ubezpieczenia obowiązkowego
Szkoda na osobie i majątku a ogłoszono upadłość zakładu ubezpieczeń.
5) Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.