Systemy zabezpieczenia społecznego w Polsce w swietle obowiazujacego ustawodastwa.
Podstawową instytucją koordynującą systemy zabezpieczenia społecznego w Polsce jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który odpowiedzialny jest za realizację ubezpieczeń rentalnych i chorobowych, oraz ubezpieczeń chorobowych w zakresie: zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, porodowego, opiekuńczego, wychowawczego i świadczeń. rehabilitacyjnych. Poza tym realizuje on również ubezpieczenia wypadkowe i zasiłek pogrzebowy. Polski system zabezpieczenia spolecznego moze byc zaliczony do systemow rozwinietych i na ogol jego rozwiazania odpowiadaja standartom okreslonych w aktach Miedzynarodowej Organizacji Pracy , Rady Europy i Unii Europejskiej, niektore z nich jednak odbiegaja.
W ustawodastwie polskim, dokumentem nadrzednie definiujacym zakres zabezpieczenia spolecznego jest Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r, ktora okresla rozne obowiazki panstwa w stosunku do obywatela na wypadek:
- Choroby, inwalidztwa, starosci i bezrobocia – w art. 67 i 68;
- smierci zywiciela, macierzynstwa, obciazen rodzinnych – w art.71
Wyplacalnosc swiadczen z ubezpieczen spolecznych gwarantowana jest Panstwo art 2 ustawy o ZUS oraz inne ustawy majace zwiazek z przepisami o ubezpieczeniach spolecznych.
Za zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego uważa się kwoty wypłacanych przez zakład pracy lub organ rentowy zasiłków chorobowych, wyrównawczych, macierzyńskich, opiekuńczych oraz świadczeń rehabilitacyjnych, co okresla ustawa z dn. 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r., Nr 115, poz. 728 z późn. zm.) .
Kolejną instytucją koordynującą zabezpieczenie społeczne w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce jest Narodowy Fundusz Zdrowia, który odpowiedzialny jest za realizację świadczeń i usług medycznych osób ubezpieczonych. Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) to państwowa jednostka organizacyjna działająca na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz U. Z 2004 r. Nr 210, poz 2135; ) Fundusz wypełnia w polskim systemie opieki zdrowotnej funkcję płatnika: ze środków pochodzących z obowiązkowych składek ubezpieczenia zdrowotnego, NFZ finansuje świadczenia zdrowotne udzielane ubezpieczonym i refunduje leki.
Ponadto realizacja zasiłków dla bezrobotnych zajmują się Urzędy Pracy , a koordynacją i realizacją zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych, okresowych i stałych – Pomoc Społeczna.