Akcje. Podział akcji.

Każda akcja jest częścią kapitału spółki akcyjnej i dowodem współwłasności jej majątku .Posiadanie akcji daje dwa podstawowe uprawnienia :
- -Prawo do udziału w osiąganych przez spółkę zyskach w postaci dywidenty
- prawo głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy

Akcjonariuszem nazywa się włąściciela akcji. Rozróżnia się akcje imienne i akcje na okaziciela .Akcje imienne mogą być zbywane tylko za pisemnym oświadczeniem właściciela oraz często za zgodą zarządu spółki .Zarząd spółki zobowiązany jest prowadzić księgę akcji imiennych ,czyli księge akcyjną ,w której figuruje imię i nazwisko (firma) oraz adres posiadacza akcji .Akcje na okaziciela mogą być zbywane bez formalności ,po prostu przez ich wręczenie .
Ze względu na różnicę uprawnień ,jakie posiada akcjonariusz ,akcje można podzielić na akcje zwykłe i akcje uprzywilejowane .Akcje uprzywilejowane są akcjami o szczególnych uprawnieniach, które mogą dotyczyć :

- Prawa głosu
- Podziału i wysokości dywidendy
- Podziału majątku w razie likwidacji spółki

Akcjom uprzywilejowanym można przyznać najwyżej pięć głosów dal jednej spółki ,co oznacza iż w głosowaniu na walnym zgromadzeniu jedną akcję liczy się za za jeden głos ,jedną akcję uprzywilejowaną natomiast za więcej niż jeden głos , lecz nie wiecej niż 5 głosów.Szczególne uprawnienia dotyczące dywidendy mogą określać ,że dywidenda przypadająca na jedną akcję uprzywilejowaną jest wyższa niż na jedną akcję zwykłą ,oraz mogą dotyczyć kumulowania dywidendy . Posiadacz akcji uprzywilejowanych ma prawo poboru dywidendy nawet za te lata ,w których spółka nie osiągała zysku ,czego nie mają posiadacze akcji zwykłych .Oznacza to że w latach dla firmy nierentownych dywidenda jest odkładana i zakumulowana dywidenda za lata nierentowne wypłacana jest poźneij ,kiedy firma staje się rentowna
Zebranei kapitału potrzebnego do rozpoczęcia działalności spółki akcyjnej następuje przez emisję akcji ,czyli wypuszczenie akcji do obiegu.Działąjące już przedsiębiorstwo lub grupa przedsiębiorstw stanowiących spółkę akcyjną może również przez emisję nowych akcji podwyższać swój kapitał akcyjny .Sprzedażą akcji pierwszych nabywcom zajmują się zwykle banki lub inne instytucje finansowe w ramach pierwotnego rynku papierów wartościowych .W ostatnich latach tradycyjna akcja ,jako zadrukowany arkusz papieru z nazwą spółki ,ceną nominalną i innymi danymi .jest zastępowana zapisami księgowymi na koncie bankowym .Akcjonariusze mają wiec swe akcje w depozycie bankowym ,a dowodem że dana osoba jest właścicielem akcji jest świadectwo depozytowe wydawane przez bank.
Wartość akcji-nei jest pojęciem jednoznacznym ,gdyż rozróżnia się wartość nominalną ,emisyjną i wartość bieżącą akcji .
Wartość nominalna-jest wartością uwidocznioną na akcji .Cena ,po której akcje sprzedawane są pierwszemu nabywcy ,nazywaną jest ceną emisyjną Zdarzało się że stosunek wartości nominalnej akcji do jej wartości emisyjnej niektórych naszych spółek akcyjnych ( głownie banków) wynosił1:10 ,a nawet 1:20 ( akcje o wartości nominalnej 10 zł sprzedawano po 100 i 200 zł) Na co dzień obró™ akcjami odbywa się po cenie bieżącej ,którą kształtuje rynek nieformalny lub giełda ,a cena jest w dłużej mierze zależna od kondycji ekonomicznej spółki akcyjnej.
Oprócz pojęcia inwestora –oznaczającego osobę ficzyczną lub prawną nabywajacą materialne dobra inwestycyjne i prowadzącą działalność inwestycyjną ,w obrocie papierami wartościowymi stosuje się również „ inwestor „ dla osób lokujacych swe środki pięnięzne w papierach wartościowych .Inwestowanie w akcje –jest dla inwestora związane z niepewnością ,gdyż można nie uzyskać spodziewanych korzyści ,co połączone jest z ryzykiem w inwestowaniu .Są dwie kategorie ryzyka :ryzyko związane z działalnością samego przediśebiorstwa i ryzyko nei zależne od przedsiębiorstwa . Ryzyko nei zależne od przedsiębiorstwa – czyli nei związane z jego działalnością gosp. ,może mieć charakter ryzyka politycznego , ( np.zmiana polityki celnej lub podatkowej ,stosowanie restrykcji w stosunku do niektórych gałęzi wytwórczych m,zamieszki ,strajki) ,ryzyka katastroficznego , (działanie sił przyrody , powódź ,klęski żywiołowe ) i ryzyka ekonomicznego (zmiana kursu walut ,zmiana stopy kredytowej ,urzędowa zmiana cen ).Ryzyko niezależne od przedsięborstwa spotyka się w każdej sytuacji gospodarczej i daltego trudno inwestującemu je przewidzieć i ocenić .Główną uwagę należy więc zwrócić na ryzyko związane z działalnością przedśiębiorstwa zależne od zarządzania i kierowania nim. Duże znaczenie przed lokowaniem swych środków w akcjach ma zebranie informacji o kondycji gosp. Przedsiębiorstwa ,które można uzyskać w wyspecjalizowanych instytucjach ,zwłaszcza bankach ,u maklerów giełdowych ,w firmach doradczych lub czasopismach zajmujących się problematyką gospodarczą.

Pogorszenie wyników gosp. Przedsiębiorstwa powoduje spadek zysku i związane z tym ryzyko zmniejszenia dywidendy .Taka sytuacja prowadzi często do dalszego pogłębienia trudności gosp.przedsiębiorstwa ,niektórzy akcjonariusze sprzedają bowiem akcje i wzrost podaży tych akcji na rynku lub giełdzie prowadzi zwykle do jeszcze większego spadku ich bieżącej wartości .W przedsięb.górniczych mających formę spółki akcyjnej można spotkać się z udziałami w kapitale akcyjnym nazywanymi kuksami .Kuksy nie mają tak jak akcje swej wartości nominalnej ,lecz opiewają na określoną część majątku przedsiębiorstwa górniczego .Tak więc kuks może prezentować np. 1/100 ,a najmniej 1/10 000 część majątku netto przedsiębiorstwa .w ostatnich latach odchodzi się jednak od tradycji kuksów i wprowadzania w przedsiębiorstwach górniczych będącymi spółkami akcyjnymi akcje ,takie jak w pozostałych spółkach tego rodzaju