Ochrona środowiska
Prawo ochrony środowiska 15.03.2009r
Obecnie zasada zrównoważonego rozwoju to też zasada PA.
Jest to zasada polityki ochrony środowiska.
Zasada kompleksowości ochrony art. 5 ust ochrony środowiska. Zakłada konieczność realizowania ochrony jednego lub kilku elementów przyrodniczych z uwzględnieniem ochrony pozostałych elementów. Jest ona też lementem szerokiej idei zintegrowanego podejścia ochrony środowiska. Traktowanie środowiska jako całości. Poprawna ochrona traktuje środowisko jako kompleks powiązanych elementów. Do zasady odwołują się normy prawa międzynarodowego art. 3 konwencji helsińskiej o ochronie środowiska morskiego obszaru morza bałtyckiego. Instrumentem prawnym tej zasady są zintegrowane pozwolenia środowiskowe.
Zasada prewencji (zapobiegania):
1.nakaz stosowania optymalnych technologii niezależnie od stopnia zagrożenia środ.
2.zakaz pogorszenia stanu środ.
3.reguła ostrożności, która pozwala na ograniczenie bądź zakaz produkcji określonych produktów o nie znanych skutkach ubocznych.
We współczesnym rozumieniu zasada prewencji zakłada konieczność zapobiegania negatywnym oddziaływaniom na środ. u źródła ich powstania zamiast neutralizowania ich skutków po wystąpieniu szkody.
Zasada ta jes badzo znacząca ze względu na prewencyjny charakter.
Na regułę prezorności powołują się przepisy prawa wewnętrznego i międzynarodowego.
Regułę tę uwzględnia deklaracja z 1992 r. Rio de Janeiro. Jeżeli istnieje groźba wyrządzenia poważnych lub nieodwracalnych skutków to brak dowodów naukowych nie może być przyczyną zaniechania podjęcia efektywnych środków zapobiegawczych.
Zasada materialnej odpowiedzialności (zasada sprawca zanieczyszczenia płaci)-
w prawie wspólnotowym pojawiła się 07.1972 r. w Karcie Europejskiej na temat środ.. Wiąże się z aspektami ekonomicznymi, zwłascza z systemem opłat za korzystanie ze środowiska. Zaniecyszczający ponosi koszty działań związne z naprawieniem szkód prez niego wyrządzonych. Ta zasada znajdują się w wielu aktach prawnych, ale jest trudna do zdefiniowania ze względu na jej charakter. Występują tu uwarunkowania prawne, społeczne, ekonomiczne i tworzą niejednorodny kształt.
Ta zasada występuje w 2 znaczeniach:
1.w znaczeniu szerszym-sprawca zanieczyszczenia ponosi odpowiedzialność finansową w pełnym zakresie za szkody spowodowane przez własną działalność niezależnie od tego czy działalność jest zgodna z prawem czy nie,
2.w znaczeniu węższym-sprawca zanieczyszczenia ponosi finansową odpowiedzialność za nieprzestrzeganie standardów wprowadzonych w ramach jurysdykcji.
Sprawcą zanieczyszczenia-jest to podmiot, który bezpośrednio lub pośrednio powoduje szkody w środ. lub stwarza warunki do powstawania szkód.
Zanieczyszczenia-to każde wprowadzenie przez człowieka bezpośrednio lub pośrednio do środ. substancji lub energii, która powoduje szkodliwe konsekwencje:
1.zagrożenie zdrowia ludzkiego,
2.szkodę dla żywych zasobów ekosystemów, dóbr materialnych,
3.obniżenie walorów środowiska lub utrudnienie iw innym dozwolonym korzystaniu z niego
Administracja. może stosować normy i opłaty.
3 cechy charakterystyczne zasady płaci:
1.ta zasad jest oderwana całkowicie od zasady sprawiedliwości oznacz to, że zanieczyszczający musi płacić niezależnie od tego jak nakłady rozkładają się na ochronę środ.
2.stosowanie tej zasady ogranicza odpowiedzialność cywilną danego podmiotu
3.ta zasada nie oznacza opodatkowania podmiotu zanieczyszczającego środowisko
Zasada nadrzędności wymagań ochrony środ.-jest adresowana do wszelkiego typu dokumentów i aktów prawnych o charakterze planowania i programowania Obowiiązkiem organów przyjmujących plany, politykę, programy przemysłowe, energetyczne, transportu jest uwzględnienie w treści aktów zasad ochrony środowiska i wymagań zrównoważonego rozwoju
Zasada dostępu do informacji-wynika z przepisu Konstytucji (art.74 ust. 3 Kon.). Zgodnie z tym prawo do informacji ma być realizowane na zasadach i warunkach określonych w przepisach szczegółowych ust. POŚ. Każdy ma prawo do informacji o stanie środowiska, realizowanie zasady zapenia publiczny dostęp do informacji, stanie środowiska i zagrożeniach. Informacje psiada administracja publiczna. W prawie wspólnot zasada ta stanowi element polityki ochrony środowiska.
Zasada partycypacji społecznej-art.10 POŚ (art.74 ust.4 Kon.) każdy w przypadkach ustalonych w ust. ma prawo do uczestniczenia w postępowaniu w sprawie wydania decyzji z zakresu ochrony środ., przyjęcia projektu polityki, strategii, programu rozwoju i reztruktyzacji, projektu stadium i planu zagospodarowania przestrzennego. Prawo to jest nieograniczone pod względem podmiotowym, tzn. że nie ma znaczenia zamieszkanie osoby, która chce skorzystać z tej zasady.
Zasada ujednolicania (zasada porównywalności wyników badań i pomiarów)-podmioty korzystające ze środowiska oraz organy ochrony środowiska są obowiązane do stosowania metody referencyjnej jeżeli metodyki takie zostały określone na podstawie ustaw
Metodyki referencyjne-(art.3 pkt9POŚ)-rozumie się metody pomiarów lub badań określone na podstawie upoważnienia ustawowego.
Art.12 ust.1 zobowiązuje do wprowadzania metody referencyjnej.Adresatem obowiązku są organy państwa i podmioty obciążone obowiązkiem prowadzenia pomiarów i badań. Cele jest uzyskanie porównywalności badań i pomiarów i uproszczenie prowadzenia kontroli.
Art.12 ust.2 określa warunki zwolnienia z tego obowiązku. W takich sytuacjach trzeba udowodnić pewną równoważność uzyskiwanych wyników za pomocą tej metody. Ciężar dowodu spoczywa na zainteresowanym. Przedłożenie wyników, metody wyników i badań daje organowi prawo na nieuwzględnienie tych wyników.
Ustawa POŚ. Na szczycie systemu jest konstytucja, która reguluje ochronę w art. 5, 74 i 86.
Ustawa POŚ z 27.04.2001 r., ta ust. zastąpiła poprzednią ust. z 1.01.1980 r. o ochronie i kształtowaniu środ.
Jest to jedyna ustawa o charakterze kompleksowym, ramowym dotycząca całości ochrony środowiska- zawiera część ogólną prawa ochrony środowiska. Jedynie w całości kształtuje prawo dotyczące ochrony powietrza, gdyż nie ma odrębnych regulacji prawnych z tego zakresu.
Podział na tytuły ust.:
1.przepisy ogólne,
2.ochrona zasobów środ.
3.przeciwdziałanie zanieczyszczeniom,
4.poważne awarie,
5.środki finansowo-prawne ochrony środ.
6.odpowiedzialność prawna w ochronie środ.
7.organy adm. i instytucje właściwe do spraw ochrony środ.
8.programy dostosowawcze.
Tytuły te dzielone są na działy i rozdziały.
Gospodarka odpadami.
W Polsce obowiązuje ust. z 27.04.2001 r. o odp. (DZ. U. 62 poz. 628).
Ust. o odp. – definicje zawarte w ej ust. stanowią przeniesienie do prawa polskiego definicji zawartych w odpowiednich dyrektywach Unii Europejskiej.
Zakres podmiotowy – do kogo są adresowane przepisy:
1.posiadacz odpadów
2.wytwórca odpadów.
Posiadaczem odp.- jest każdy kto faktycznie włada odp., czyli wytwórca odp., inna osoba fizyczna lub jed. org.
Wobec posiadaczy odp. ust. wprowadziła domniemanie – władający powierzchnią ziemi w ramach nieruchomości jest posiadaczem odp. znajdujących się na tej nieruchomości, czyli to on jest odpowiedzialny za prawidłowe postępowanie z tymi odpadami.
Wytwórca odp.- jest to każdy podmiot, którego działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odp.
Zasady ogólne (zasady gospodarowania odp.)
1.zapobieganie powstawaniu odp.,
2.ograniczanie powstawania odp. oraz ich uciążliwości dla ludzi i środ.,
3.odzysk z odpadów substancji, przedmiotów, produktów wraz z ich wykorzystaniem,
4.unieszkodliwienie odp. z wyłączeniem składowania,
5.składowanie odp.
Kolejność asad tworzy Ogólny schemat postępowania.
Reglamentacja postępowania z odp. – to system zgód i zezwoleń, które obowiązują w gospodarowaniu odp. W rozdz. IV ust. o odp. ustalono obowiązki dla posiadaczy odp., które mają charakter reglamentacji . polegają na uzyskaniu zgody adm. na prowadzenie wskazanego działania.
Zgoda na wytwarzanie odp.- jest wydawana na wniosek zainteresowanego. To uzyskanie, to warunek konieczny dla podjęcia działalności. Wniosek powinien spełniać wymagania ust. POŚ oraz wymagania z ust. o odp
Pozwolenie na wytwarzanie osp. posiada:
1.ilość odp. – jego rodzaje, które są dopuszczone do wytworzenia w ciągu roku,
2.sposoby gospodarowania odp.,
3.miejsce i sposób magazynowania odp.,
4.czas obowiązywania decyzji (nie krótszy niż we wniosku, nie dłuższy niż 10 lat).
Spalanie – temiczne przekstałcanie dokonuje się w spalarniach lub współspalarniach. Spalarnia to cały zespół zakladów, którym głównym celem jest przekształcanieodpadów. Spalarnia jest instalacją w rozumieniu przepisów POŚ. Jej kierownikiem może być osoba o odpowiednich kwalifikacjach w zakresie gospodarowania odpadami. Wymagane jest pozwolenie emisyjne.
Składowanie odp. –składowiska to obiekty budowlane. Do lokalizacji, budowy i eksploatacji składowisk stosuje się przepisy ust. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i prawo budowlane.
Wyznaczenie miejsca wymaga odpowiednich ustaleń w planie zagospodarowania przestrzennego.
Opakowania.
Postępowanie z opd. opakowaniowymi i innymi rodzajami odp. – ust. z 11.05.2001 r. o opakowaniach i odp. opakowań. Dz. U Nr 63, ust. o obowiązku przedsięb. w zakresie gospodarowania niektórymi odp. oraz o opłacie produktowej i depozytowej- Dz. Unr 63 poz. 639.
Ust. o opakowaniach dotyczy zagadnień:
1.wymagań związanych z określonym typem produktów – z opakowaniami,
2.wymagań dotyczących postępowania z powstającymi z tych produktów odpadami
Opakowania –to wprowadzone do obrotu wyroby wykonane z jakichkolwiek materiałów przeznaczone do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji wszelkich produktów od surowców do produktów przetworzonych.
Obowiązki kierowane są do producentów (importerów tego typu wyrobów). Najbardziej ogólny charakter jest konieczność jakości opakowań określonych z ewentualnego wpływu na środ. odp. z tych opakowań powstałych.
Producent obowiązany jest do zapewnienia takiego zaprojektowania i wykonania opakowania, aby umożliwiało jego wielokrotny użytek, recykling, ograniczenie masy i objętości opakowań. Wynikających z tych przepisów jest obowiązek osiągania wskazanych poziomów odzysków.