Zagrożenia chorobowe XXI w.
ALKOHOLIZM
Rozpowszechniony obyczaj picia alkoholu przy okazji może doprowadzić do ciężkiej choroby. Alkohol jest trucizną działającą szczególnie silnie na układ nerwowy. Nawet przy zwykłym upojeniu alkoholowym następuje u człowieka obniżenie sprawności umysłownej i krytycyzmu. Osłabnieniu ulegają hamulce moralne, wzmaga się drażliwość, a niekiedy skłonność do czynów agresywnych. W ostrych zaburzeniach alkoholowych zjawiają się halucynacje omamy wzrokowe, słuchowe i dotykowe. Chory odczuwa lęk, słyszy głosy, które go oskarżają lub mu grożą, a prośba ucieczki przed nimi może skończyć się tragicznie ( wyskoczenie przez okno ).Nałogowe nadużywanie alkoholu prowadzi do stopniowo pogłębiającego się otępienia umysłowego i zmian charakterologicznych, które określa się mianem psychodegradacji alkoholowej. Zaawansowane przypadki alkoholizmu i te, w których zawiodło leczenie ambulatoryjne, leczy się w szpitalu. Niestety często jest ono mało skuteczne, przy tzw." okazji" następuje powrót do nałogu. Zapobieganie alkoholizmowi polega głównie na wstrzemięźliwości, unikaniu towarzystwa, które przy każdej nadarzającej się okazji dąży do wypicia przysłowiowego kielicha , na ostrym reagowaniu na próby " zmuszania" kogoś chociażby do umoczenia ust w alkoholu. Szczególnie wstrzemięźli powinni być łodzi ludzie, ponieważ niedojrzałość ustroju (szczególnie mózgu) skraca czas uzależnienia i rozwijania choroby, a także wpływa na łatwość popadnięcia w inne nałogi.
NIKOTYNIZM
Powszechnym nałogiem jest palenie tytoniu. Nikotyna, która jest jednym ze składników dymu tytoniowego, jest trucizną stosowaną w ogrodnictwie jako środek owadobójczy . Poza tym dym tytoniowy zawiera tlenek węgla, cyjanowodór, siarkowodór, fenol i inne związki rakotwórcze. Nałogowe palenie tytoniu, powodując odkładanie się substancji trujących w organizmie, jest przyczyną chorób nowotworowych, szczególnie raka płuc, chorób układu krążenia , zwłaszcza serca, nieżytu dróg oddechowych, przewodu pokarmowego i innych dolegliwości, jak zawroty i bóle głowy, nadpobudliwość, ogólnie złe samopoczucie. Palenie tytoniu przez kobiety ma m.in. szkodliwy wpływ na przebieg ciąży, karmienie i zdrowie przyszłego dziecka, przyspiesza proces starzenia się, szkodzi cerze, powoduje brzydki zapach z ust. Walka z nałogiem palenia tytoniu przybiera na sile. Sami palacze, obserwując zastraszający wzrost chorób nowotworowych i serca, podejmują skuteczne próby odzwyczajania się od palenia. Przychodzi też moda na nie palenie szczególnie w środowisku inteligencji, w sferach ludzi nauki, kultury, medycyny, a także klasy średniej, obejmujących właścicieli firm, biznesmenów i menedżerów. Ustawowy zakaz palenia w określonych miejscach publicznych także przynosi pozytywne skutki. Chroni się bowiem w ten sposób ludzi niepalących przed przebywaniem w pomieszczeniach zadymionych. Istnieje jednak wciąż problem palenia tytoniu przez osoby dorosłe w domu, w pomieszczeniach, w których przebywają dzieci i młodzież, co ma fatalny wpływ na ich rozwój fizyczny i umysłowy. Aby samemu nie ulec nałogowi nikotyzowania się, nie wolno podejmować prób palenia na niby, rzekomo bez zaciągania się, należy kategorycznie odmawiać poczęstunku papierosem, bo po takich kilku niewinnych próbach może przyjść przemożna chęć zapalenia papierosa, może pojawić się drażliwość, niepokój, co w konwekcji doprowadzi do pierwszej decyzji kupna papierosów.
NARKOMANIA
Rozwój przemysłu farmaceutycznego i łatwość dostępu do leków przyczynił się do likwidacji wielu schorzeń, uśmierzania bólu, przedłużenia ludzkiego życia. Równocześnie zaistniały niekorzystne następstwa związane z upowszechnieniem niektórych leków. Są to lekomania i narkomania. Towarzyszą im złudne przeświadczenia, że szczyptą proszku, pigułką czy wstrzyknięciem można zlikwidować troski i stresy. W miarę przyzwyczajania się organizmu, potrzebne są coraz większe i częstsze dawki, aby wywołać upragniony efekt. W braku narkotyku pojawia się głód narkotykowy, który wyraża się niepokojem, lękiem, wymiotami, bólami głowy. Dążenie do zdobycia "działki" jest tak silne, że może prowadzić do przestępstwa. Narkomani wykonują wstrzyknięcia igłami nie sterylnymi, także przez ubrania, co prowadzi do zakażeń skóry, owrzodzeń i ropni. Po pewnym czasie w stanie fizycznym narkomana zachodzą nieodwracalne zmiany, postępuje wyniszczenie organizmu. Leczenie narkomanii możliwe jest jedynie w szpitalu w zamkniętych oddziałach pod fachową opieką, ale nie zawsze przynosi trwałe wyniki. Zapobieganie narkomanii polega głównie na ograniczaniu dostępu do leków i środków służących narkotyzowaniu się. Powinnością wszystkich jest uświadamianie zwłaszcza młodzieży konsekwencji tego rodzaju uzależnienia, które kończy się prawie zawsze przedwczesną śmiercią.