Prawo gospodarcze
PRAWO GOSPODARCZE nie jest odrębną gałęzią prawa gdyż zawiera normy charakterystyczne dla różnych wyodrębnionych gałęzi prawa. W tym zakresie prawo gospodarcze to tzw. gałąź kompleksowa. Wyodrębnienie prawa gospodarczego w systematyce prawa nastąpiło z przyczyn praktycznych i dydaktycznych.
Źródła prawa gospodarczego .w aspekcie formalnym to różnorodne ustawy. W prawie gospodarczym, brakuje jednolitego kodeksu natomiast występuje znaczna ilość ustaw szczególnych. Szczególnie ważnymi źródłami są kodeksy tj. kodeks cywilny, kodeks spółek handlowych, prawo działalności gospodarczej i inne coraz bardziej szczegółowe.
Charakterystycznymi metodami regulacji w prawie gospodarczym są metody administracyjne np. udzielenie koncesji albo zezwolenia albo cywilne.
Na tok prawa gospodarczego składają się rozważania o powstaniu i istocie przedsiębiorców (statyka pr.gosp.) oraz o czynnościach przedsiębiorców i ich zachowań na rynku (dynamika pr.gosp.).
DZIAŁALNOŚĆ GOSP.
W Polsce podejmowanie działalności gospodarczej jest wolne i dozwolone każdemu na równych prawach bez względu na strukturę własności i rodzaj podmiotu.
Podstawowe zasady wolności gospodarczej i nieingerowania państwa zawarte są w konstytucji w dziale o ustroju Rzeczp.i w dziale o prawach i wolnościach obywatelskich.
Bardziej szczegółowe rozważania w tym zakresie zawarte w ustawie z 1999 r.-Prawo działalności gosp. Ustawa określa zasady i warunki podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na terytorium Polski. Działalność gospodarcza wg powyższej ustawy to zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa i w zakresie zasobów naturalnych wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Definicji przepisów tej ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie.
Przedsiębiorca to osoba fizyczna , osoba prawna oraz nie mająca osobowości prawnej spółka prawa handlowego, która zawodowo we własnym imieniu podejmuje i wykonuje działalności gospodarczej
Spółki cywilne nie są definiowane jako przedsiębiorcy a są nimi jedynie wspólnicy tych spółek.
Każdy cudzoziemiec który posiada zezwolenie na osiedlenie się w kraju korzysta w zakresie działalności gospodarczej z takich praw jak obywatel Polski. Na zasadzie wzajemności osoby zagraniczne mogą prowadzić działalność gospodarczą w Polsce tak jak osoby polskie.
W przypadku braku zasady wzajemności lub prawa osiedlenia się cudzoziemcy mogą w Polsce tworzyć wyłącznie spółki komandytowe, z o.o., albo akcyjne albo przystępować do istniejących takich spółek.
PODEJMOWANIE DZIAŁALN.GOSP.
Przedsiębiorcą podmiot prawa staje się po uzyskaniu wpisu do odpowiedniego rejestru lub ewidencji.
Każdy przedsiębiorca powinien spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej a w szczególności te które dotyczą ochrony życia, zdrowia, moralności publicznej i ochrony środowiska.
Podejmowanie działalności gosp. jest wolne i nie jest uzależnione co do zasady od wcześniejszych zgód, zezwoleń albo koncesji.
Ustawy mogą przewidywać ze podjęcie niektórych rodzajów działalności wymaga wcześniejszej koncesji albo zezwolenia. Zarówno koncesja jak i zezwolenie są aktami administracyjnymi z tym że cechą charakterystyczną koncesji jest to że organ koncesyjny właściwy minister może koncesji nie wydać lub ograniczyć jej zakres ze względu na treść wniosku uzasadniając to kryteriami nieostrymi tj. np. bezpieczeństwo i obronność państwa albo ważny interes publiczny.
Istotą zezwolenia jest to że organ administracyjny nie może odmówić jego wydania jeżeli wnioskodawca spełnia wszystkie wskazane w ustawie kryteria.
Przedsiębiorca może rozpocząć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do właściwego rejestru. Dla przedsiębiorców urządzony jest tzw. krajowy rejestr sądowy przy czym dla osób fizycznych organami rejestrowymi są urzędy gminy. Istotną cechą jest tu poza cechami ewidencyjnymi umożliwienie realizacji zasady jawności gospodarowania.
KRS jest to organ o charakterze sądowym którego celem jest gromadzenie w systemie informatycznym i udostępnianie każdemu informacji o przedsiębiorcach. Przedsiębiorcy którzy podlegają wpisowi do KRS-u są zobowiązani pod rygorem grzywny dane do KRS-u przedkładać.
Wpisy do KRS korzystają z domniemania ich prawdziwości i aktualności i nikt nie może ponosić negatywnych konsekwencji z powodu dokonania czynności w zaufaniu do treści wpisu.
Każdy wpis do KRS-u jest ponadto publikowany w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Gminne rejestry do których wpisywane są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą są mało sformalizowane a cechą wpisów do tych rejestrów jest to że są one także ogólnie dostępne.
Firma przedsiębiorcy czyli nazwa pod którą przedsiębiorstwo działa.
Regulacja firmy zawarta jest w art.43 k.c.
Firmą osoby fiz. jest zawsze jej imię i nazwisko i mogą być także zawarte inne informacje bądź dodatki dodatkowo identyfikujące przedsiębiorstwo.
Firmą osoby prawnej to jej nazwa która wynika z aktu założycielskiego.
Firma każdego przedsiębiorcy powinna ponadto wskazywać formę prawną i w sposób dostateczny powinna odróżniać się od firm przedsiębiorców już na danym rynku działających.
Powyższe nie narusza jednak dalej idących przepisów odrębnych ustaw.
Firmą spółek nie posiadającej osobowości prawnej są nazwiska wspólników albo chociażby jednego z nich.
Pełnomocnictwo w działaln.gosp. (Prokura.)
W działalności gospodarczej najszerszym rodzajem pełnomocnictwa jest tzw. prokura udzielana prokurentowi.
Istotą prokury jest to że jej udzielenie wywołuje skutki w postaci domniemania iż prokurent jest upoważniony do dokonania każdej czynności jaka jest związana z prowadzeniem przedsiębiorstwa.
Prokury nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich co oznacza iż czynność dokonana z prokurentem zawsze wywołuje skutki wobec przedsiębiorcy.
Jednakże zbycie przez prokurenta przedsiębiorstwa ,sprzedaż nieruchomości albo wydzierżawienie przedsiębiorstwa wymaga dla prokurenta wyraźnego upoważnienia.
Powołanego prokurenta wpisuje się do KRS-u gdzie także on składa wzór podpisu.
Prokurę można odwołać w każdym czasie.