Narzędzia i cele zagranicznej polityki ekonomicznej

Kierunkiem zagranicznej polityki ekonomicznej jest wybór przez państwo celów (które dają maksymalną korzyść dla kraju w danych warunkach) w stosunkach gospodarczych z zagranicą. Cele te mogą być jakościowe lub ilościowe. Mogą też występować różne horyzonty czasowe.
Do celów ilościowych zagranicznej polityki ekonomicznej możemy zaliczać: osiągnięcie zamierzonego rozmiaru handlu zagranicznego, osiągniecie pożądanego salda bilansu handlowego oraz określonej wartości bezpośrednich inwestycji naszych zagranicą lub obcych na terenie naszego kraju.
Do celów jakościowych zagranicznej polityki ekonomicznej zalicza się poprawę terms of trade w handlu zagranicznym, zmniejszenie bezrobocia i poprawa wydajności pracy przez zwiększenie eksportu oraz import nowoczesnych środków produkcji.
Horyzont w jakim osiąga się cele jakościowe lub ilościowe, może być krótki, średni lub długi.
W okresie krótkim (do 1 roku)możliwa jest poprawa TOT, zwiększenie eksportu, ograniczenie importu.
W okresie średnim (1-5 lat) jest możliwe poprawienie eksportu, wprowadzenie nowych technologii wytwarzania (z importu) w produkcję, oraz zwiększenie inwestycji zagranicznych w naszym kraju oraz naszych inwestycji zagranicznych.
W okresie długim (powyżej 5 lat) są możliwe zmiany w strukturze gospodarowania, poprawa salda płatniczego, zmiana miejsca w międzynarodowym podziale pracy.
W rzeczywistości cele zagranicznej polityki ekonomicznej często się eliminują. Rząd musi często podejmować trudne decyzje, które budzą obawy, lęk, a czasem sprzeciw społeczeństwa. Musi wtedy koncentrować się na jednych celach a rezygnować z drugich.

Narzędzia zagranicznej polityki ekonomicznej:
„Przez pojęcie narzędzi rozumie się elementy mechanizmu ekonomicznego funkcjonującego w danym kraju, wykorzystywane przez państwo do oddziaływania na podmioty gospodarcze pod kątem osiągnięcia celów tej polityki.”
Wyróżnia się dwa rodzaje narzędzi zagranicznej polityki ekonomicznej:
- narzędzia które pozwalają na oddziaływanie na wszystkie podmioty gospodarcze w danym kraju (kurs walutowy, stopa %, budżet państwa, politykę fiskalną, pieniądz, ceny)
- narzędzia które pozwalają na oddziaływanie państwa na przedsiębiorstwa, które biorą udział w wymianie handlowej z zagranicą (cła, kontyngenty)