Zasady prawa ochrony środowiska

Zasady prawa ochrony środowiska: to te normy prawa ochrony środowiska, które muszą być uznane za wiodące (podstawowe), zaś wynikające z nich rozwiązania winny być uważane za kryteria interpretacyjne dla całej ustawy

Zasady prawa ochrony środowiska
• Zasada korzystania ze środowiska
• Zasad kompleksowości
• Zasad prewencji i przezorności
• Zasada „zanieczyszczający płaci”
• Zasada planowości
• Zasada prawa do informacji o środowisku
• Zasada uczestnictwa społeczeństwa w postępowaniach w sprawie wydawania decyzji z zakresu ochrony środowiska
• Zasad nieważności decyzji wydanej z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony środowiska
• Zasada stosowania metodyk referencyjnych

Zasady prawa ochrony środowiska
Zasada korzystania ze środowiska
Wyróżniamy dwa rodzaje korzystania ze środowiska:
1. Powszechne korzystanie ze środowiska
- polega na korzystaniu w celu zaspokojenia potrzeb osobistych i potrzeb gospodarstwa domowego, w tym wypoczynku i sportu jednak bez użycia instalacji. Ten rodzaj korzystania przysługuje każdemu.
2. Zwykłe korzystanie ze środowiska
Dzielimy je na:
- zwykłe korzystanie ze środowiska, które nie wymaga uzyskania pozwolenia
- zwykłe korzystanie ze środowiska, które wymaga uzyskania pozwolenia – jest to najbardziej kwalifikowany sposób korzystania ze środowiska ale obowiązek uzyskania pozwolenia wynika z ustawy.

Zasady prawa ochrony środowiska
Zasada kompleksowości
zasada zintegrowanej ochrony środowiska Wyraża ją art. 5 ustawy prawo ochrony środowiska – „ochrona jednego lub kilku elementów przyrodniczych powinna być realizowana z uwzględnieniem ochrony pozostałych elementów” Zasada kompleksowości dotyczy także stanów naturalnych – np. stan bez hałasu Jednym z istotniejszych instrumentów prawnych będących konkretyzacją zasady kompleksowości jest tzw. pozwolenie zintegrowane Art. 201 i 211 ustawy: „Pozwolenia zintegrowanego wymaga prowadzenie instalacji, której funkcjonowanie, ze względu na rodzaj i skalę prowadzonej w niej działalności, może powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości”

Zasady prawa ochrony środowiska
Zasada prewencji i przezorności
Art. 6 ust. 1 ustawy prawo ochrony środowiska „kto podejmuje działalność mogącą negatywnie oddziaływać na środowisko, jest obowiązany do zapobiegania temu oddziaływaniu” Zasada prewencji dotyczy każdej działalności nie tylko gospodarczej. Podejmowanie czynności prewencyjnych powinno nastąpić z własnej inicjatywy podmiotu, niezależnie od tego, czy został do tego zobowiązany przez organy administracji publicznej Art. 6 ust.2 „kto podejmuje działalność, której negatywne oddziaływanie na środowisko nie jest jeszcze w pełni rozpoznane, jest obowiązany, kierując się przezornością, podjąć wszelkie możliwe środki zapobiegawcze”
Zasady prawa ochrony środowiska
Zasada „zanieczyszczający płaci”
Art. 7 ustawy prawo ochrony środowiska „kto powoduje zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty usunięcia skutków tego zanieczyszczenia (…) Kto zaś może spowodować zanieczyszczenie środowiska, ponosi koszty zapobiegania temu zanieczyszczeniu” Przez zanieczyszczenie należy rozumieć emisję, która jest szkodliwa dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska, powoduje szkodę w dobrach materialnych, pogarsza walory estetyczne środowiska lub koliduje z innymi, uzasadnionymi sposobami korzystania ze środowiska Zasadę te rozpatruje się w dwóch aspektach:
1. kompensacyjnym
2. prewencyjnym

Zasada planowości
Art. 8 ustawy prawo ochrony środowiska „Polityki, strategie, plany lub programy dotyczące w szczególności przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, gospodarki przestrzennej, leśnictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wykorzystania terenu powinny uwzględniać zasady ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju” Zasadę planowości należy rozumieć w wąskim i szerokim znaczeniu Zasady prawa ochrony środowiska

Zasady prawa ochrony środowiska
Zasada planowości
Wąskie znaczenie zasady planowości oznacza, że wszelkie działania mające na celu ochronę środowiska powinny być podejmowane w sposób zaplanowany i systematyczny. Szerokie znaczenie oznacza, że każdego rodzaju polityki, strategie, plany i programy powinny uwzględniać zasady ochrony środowiska i konstytucyjną zasadę zrównoważonego rozwoju
Zasada prawa do informacji o środowisku
Prawo do informacji zostało podniesione do rangi regulacji konstytucyjnej. Prawo ochrony środowiska reguluje to w art. 19-24. Dostępność do informacji o stanie środowiska jest zasadą, natomiast ograniczenie tego prawa jest wyjątkiem od zasady. Obowiązek udostępniania tych informacji spoczywa na organach administracji publicznej. Prawo do informacji z mocy prawa przysługuje każdemu. Udostępnianie informacji odbywa się na wniosek. W razie odmowy przysługuje nam odwołanie. Zasady prawa ochrony środowiska

Zasada uczestnictwa społeczeństwa w postępowaniach w sprawie wydania decyzji z zakresu ochrony środowiska Problematykę tę reguluje art. 31-39 ustawy Prawo ochrony środowiska. Prawo do udziału społeczeństwa przybiera dwojakiego rodzaju formę:
1. zapewnienie każdemu prawa do składania uwag i wniosków w postępowaniach prowadzonych z udziałem społeczeństwa
2. uczestnictwo organizacji ekologicznych w postępowaniach prowadzonych z udziałem społeczeństwa, na prawach strony tego postępowania Zasady prawa ochrony środowiska

Zasada nieważności decyzji wydanej z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony środowiska Art. 11 ustawy Prawo ochrony środowiska „Decyzja wydana z naruszeniem przepisów dotyczących ochrony środowiska jest nieważna” Zasady prawa ochrony środowiska

Zasada stosowania metodyk referencyjnych Art. 12 ustawy Prawo ochrony środowiska stanowi: „1. podmioty korzystające ze środowiska oraz organy ochrony środowiska są zobowiązane, z zastrzeżeniem ust 2, do stosowania metodyk referencyjnych, jeżeli metodyki takie zostały określone na podstawie ustaw. 2. Jeżeli na podstawie ustaw wprowadzono obowiązek korzystania z metodyki referencyjnej, dopuszczalne jest stosowanie innej metodyki pod warunkiem udowodnienia jej pełnej równoważności uzyskiwanych wyników” Metoda referencyjna to określona na podstawie ustawy metoda pomiarów lub badań, która może obejmować w szczególności sposób poboru próbek, sposób interpretacji danych, a także metodyki modelowania rozprzestrzeniania substancji oraz energii w środowisku