Polityka społeczna
POLITYKA SPOŁECZNA
Książki:
1. „Polityka społeczna” Supińska, Rajkiewicz
2. „Kodeks rodzinny i opiekuńczy”
WYKŁAD I
1. Polityka społeczna jest to pewien zespół działań w państwie/ jest nauką i dziedziną wiedzy. Jest to suma działań na rzecz postępu społecznego.
2. Przez politykę społeczną należy rozumieć celowe oddziaływanie państwa, samorządów i organizacji pozapaństwowych na istniejący układ stosunków społecznych, zmierzająca do poprawy warunków życia i pracy, ograniczania nierówności społecznych oraz podnoszenia ogólnego poziomu kultury życia.
3. Celem polityki społecznej jest zaspakajanie podstawowych potrzeb ludzkich.
Potrzeby ludzkie rozgraniczamy na materialne (mieszkanie, sen, zdrowie, praca) i niematerialne, duchowe (zrozumienie, akceptacja, miłość, tolerancja, bezpieczeństwo).
4. FORMY I ŚRODKI DZIAŁANIA POLITYKI SPOŁECZNEJ:
Formy
a) świadczenia
- indywidualne
- zbiorowe
b) odpłatność za świadczenia
- bezekwiwalentne (bezpłatne)
- ekwiwalentne (dopłatne)
c) przedmiot świadczeń
- pieniężne
- rzeczowe
Środki
a) prawo
- normy prawa generalnego (powszechnie obowiązującego)
- normy prawa indywidualnego (decyzje administracyjne)
b) bodźce ekonomiczne
- instruktaż
- popularyzacja
- pobudzanie inicjatywy własnej
5. W zakresie polityki społecznej wyróżniamy 8 działów.
a) polityka kształtowania dochodów z pracy
Gradacja płac- rozpiętość miedzy płacą minimalną, a najwyższą. Dzięki temu można wyliczyć płace średnią.
b) polityka zatrudnienia
- ograniczanie bezrobocia
- pomoc bezrobotnym
d) polityka ochrony pracy
- czas pracy
- warunki pracy
- wpływ pracy na środowisko człowieka
e) polityka czasu wolnego i wypoczynki
f) polityka mieszkaniowa
g) polityka ludnościowa i rodzinna
h) polityka zabezpieczenia społecznego (ochrona zdrowia, ubezpieczenia)
i) polityka ograniczania zjawisk patologicznych
WYKŁAD II
PODMIOTY POLITYKI SPOŁECZNEJ
1. Krajowe podmioty polityki społecznej:
a) państwowe
- podmioty kształtujące politykę społeczną (instytucje decydujące, jak społeczeństwo ma się wykształtować); Sejm, Senat, prezydent. Sejm stanowi prawo, uchwala ustawy i budżet. Senat i prezydent mają wpływ na kształt uchwał
- podmioty kształtujące i realizujące politykę społeczną; rada ministrów i poszczególni ministrowie (kultury, zdrowia, edukacji narodowej, itd.)
- podmioty realizujące politykę społeczną; zakłady pracy- realizujące cele produkcyjne (statutowe) i pozaprodukcyjne (niestatutowe)
- podmioty kontrolne polityki społecznej (kontrolujące działania w sferze polityki społecznej); NIK (Najwyższa Izba Kontroli), PIP (Państwowa Inspekcja Pracy), PIS (Państwowa Inspekcja Sanitarna)
- podmioty sądowe polityki społecznej; Trybunał Konstytucyjny (bada zgodność aktów prawnych), sądy pracy (zajmują się procesami na płaszczyźnie pracodawca- pracownik), sądy rodzinne i opiekuńcze (zajmują się sprawami rodzinnymi)
b) pozapaństwowe
- partie polityczne; ich celem jest zdobycie władzy)
- związki zawodowe; ochrona interesów ekonomicznych i socjalnych swoich związkowców
- samorządy; terytorialny, izby (samorządy poszczególnych grup zawodowych, np. izba adwokacka, pielęgniarska)
- zakłady pracy niepaństwowe
- organizacje społeczne (organizacje non profi)
2. Podmioty międzynarodowej polityki społecznej:
a) Narody Zjednoczone
- Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)
- Organizacja Wyspecjalizowana Narodów Zjednoczonych (OWNZ)
b) Związki Zawodowe
- Międzynarodowe Centrum Związków Zawodowych
c) Międzynarodowe Organizacje Pozarządowe
d) Międzynarodowe Organizacje Integrujące
3. Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych
- Rada Bezpieczeństwa
- Rada Powiernicza
- Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości
- Rada Ekonomiczno-Społeczna
- Sekretariat
a) Narody Zjednoczone
Uchwala akty prawne, stanowi prawa
Deklaracja praw człowieka
1969 r. Deklaracja w sprawie postępu i rozwoju społecznego
1959 r. Deklaracja praw dziecka (do 1985 r.)
1989 r. Konwencja praw dziecka
b) Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych
1994 r. I światowy szczyt rozwoju społecznego, na którym tematami było ubóstwo, bezrobocie i integracja społeczna (odbywają się co 10 lat)
1974 r. szczyt ludności (odbywa się co 10 lat), trzy pierwsze odbyły się w Kairze, Bukareszcie i Nairobi, tematyką był zbyt wysoki wyż demograficzny w tych krajach, 4 odbył się w Rzymie, gdzie poruszono temat starzenia się społeczeństwa w Europie
1975 r. I konferencja zajmująca się niwelowaniem różnic praw między kobietami a mężczyznami; w 1995 r. odbył się w Pekinie, stolicy państwa, gdzie są łamane prawa człowieka
c) Rada Ekonomiczno-Społeczna
- Komisja Sprawiedliwości Społecznej
- Komisja do Spraw Walki z Bezrobociem
- Komisja do Spraw Walki z Praca Przymusową
- Komisja Praw Człowieka
- Komisja Praw Kobiety
Koordynacja organizacji wyspecjalizowanych (międzynarodowych)
1) FAO - Organizacje Narodów Zjednoczonych do Praw Wyżywienia i Rolnictwa
2) WHO - Światowa Organizacja Zdrowia
3) UNESCO - Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury
4) UNICEF - Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci
5) ILO - Międzynarodowa Organizacja Pracy
6) UNEP (GCEP) - Fundusz Narodów Zjednoczonych Ochrony Środowiska