Mikroekonomia

1. CELE MAKROGOSPODARCZE:
1) wysoki i stale rosnący wzrost gospodarczy, czyli wysoki i rosnący PKB
2) stosunkowo niska inflacja
3) niskie bezrobocie
4) ustabilizowanie stosunków gospod. Z zagranica co przejawia się w utrzymaniu stabilnej waluty i ustabilizowanego importu i eksportu.
Grupy narzedzi makroekonomicznych służących do sterowania gospod.
- polity fiskalna-dotyczy opodatkowania i wydatków rządowych wydatki wpływaja na poziom konsumpcji prywatnej i zbiorowej podatki natomiast ściągają czesc dochodów z rynku i odziałówuja na wielkość produktu narodowego gdyż obniza poziom konsumpcji i inwestycji
- polit.monetarna-steruje nia bank centralny jego rola polega na stabilizacji wartości pieniędzy
- polit dochodowa- jej głównym celem jest ograniczenie inflacji poprzez bezposrenie oddziaływanie na poziom płac i na poziom cen)
- polityka stosunków gospodarczych z zagranica-stabilizacja kursów walutowych żeby nie było dysporcji miedzy importem a eksportem.
Na gospodarkę oddziaływają różne rodzaje zmiennych:
zmienne polityczne, zmienne zewnętrzne i zm indukowane
- zmienne polityczne –jaka opcja rządzie np. stosunki narodościowe
- zmienne indukonowane to produkt Narodowy to tarze zatrudnienie i bezrobocie poziom cen wielkość eksportu neto.
Zmiene polityczne i zwenetrzne to nakłady uwierające wpływ na gospodarke natomiast zmienne idukowane to efekty wyniku makrogospodaki.

Globalna podaż-to wielkość produkcji która wytworza i sprzedadzą producenci przy danych istniejących cenach mocy wytwórczej i kosztach. Jest wyznaczona przez wielkość nakładów produkcyjnych oraz przez efektywność stosowanych kombinacji tych nakładów czyli technike i technologie.
Globalny popyt-to ilość dóbr i usług która nabędą zakupia podmioty gospodarcze czy konsumenci i przedsiębiorcy przy określanym poziomie cen

2. CZYNNIKI POZIOMU ROZWOJU SPOŁECZNEGO:
- PKB- jest to wartość wszystkich dóbr i usług na terenie danego kraju w pewnym okresie PKB mierzone w cenach czynników wytwórczych –wartość dóbr i usług wliczona do PKB obliczona jest na podstawie cen nieuwzgledniajacych podatku pośrednich. PKB mierzone w cenach rynkowych czyli cen uwzględniających podatki pośrednie czyli VAT i akcyzę Czynniki PNB- wartość dóbr i usług wytworzonych przez obywateli danego kraju bez względu na to gdzie oni się znajduja.
Nominalny lub Realny PKB, PNB .
Nominalny oznacz- ze wartość dóbr i usług obliczona jest w cenach bieżących czyli w cenach z okresu kiedy wytwarzano dane dobra i usługi.
Realny -jest o tyle lepszym wskaźnikiem bo informuje o wzroście lub spadku dobrobytu jest obliczany n podstawie cen bazowych czyli cen z okresu do którego się odwołujemy.
Deflator- do obliczenia poziomu cen –jest to średnia ważona zmian cen wszystkich dóbr i usług wchodzących do PKB, PNB przyczyn każdemu tych dóbr przypisywana jest określona waga zależnie od jego procentowego udziału w całkowitym PKB

Metody obliczania PKB
Metoda strumienia produkcji-polega na sumowaniu wartości wszystkich dóbr i usług finalnych
Metoda za pomoca wartości dodatnich jest to róznica pomiedzy wart. Produkcji a wrtoscia zuzytych surowców. Metoda dochodowa lub kosztowa-sumuje się wszystkie dochody lub koszty w gospodarce polega na sumowaniu dochodów z pracy czyli płac dochodu z kapitału dochodu z ziemi czyli renta gruntowna dla innych podmiotów mogą one być kosztami. Wady PKB I PNB-nie ujmuje się szarej strefy- nie ujmuje się produkcji nierynkowej - nie ujmuje się czasu wolnego - nie ujmuje się tzw. Efektów zewnętrznych - uwzglednia się tzw antydobra-dobra nie porządane społecznie np. alkohol

Determinanta dochodu narodowego DN=C+J+S według Keynesa głowna determinanta dochodu narodowego sa inwestycje one wpływaja na wielkość popytu globalnego.
Mnożnik-jest to liczba mówiąca o tym w jakim stopniu czyli ile razy wzrosnie lub spadnie dochód narodowy pod wpływem działania pierwotnego impulsu uruchamiającego działanie mechanizmu mnożnikowego.

3. RÓWNOWAGA MAKROEKONOMICZNA:
1)klasykami ich podejście akcentuje role dostosowanego mechanizmu cen na rynkach konkurencyjnych podkreślają oni ze ruch cen i płac może oczyszczać rynki tzn likwidowac nadwyżki popytu lub podazy przez podwyższenie lub obniżenie cen danego nakładu lub produktu. W latach 30 20wieku zakłóciło wysokie bezrobocie w USA wynosiło 25% widoczne stało się to ze rynek pracy nie był oczyszczony z nadwyżek nadwyżek ze ujawniły się niedostatki mechanizmu rynkowego. Krzywa AS ukazuje zbiór cen po których przedsiębiorstwa sa gotowe sprzedawac okresloną ilość produktów. Tak wiec w stanie jakiejs równowagi rynkowej wyrazonej przez punkt A produkt osiaga swoja potencjalna wielkośc a ogółny poziom cen jest równy P. W przypadku gdy popyt globalny spada krzywa AD przesuwa się do AD’ na skutek tego przez bardzo krótki okres przy wyjściowym poziomie cen P wystąpi nierównowaga przejawiająca się nadwyzką podaży.

2) Keynes odrzucał założenie giętkości płac i cen wg. Niego dostosowanie makroekonomiczne odbywa się raczej przez dostosowanie wydatków do zmienionych dochodów niż przez dostosowanie się płac i cen. Według Keyensa ceny i płace nie dostosowuja się szybko do zmieniających się warunków sa sztywne. Na rysunku krzywa AS nie biegnie pionowo jest płaska jest to obszar depresji wielkość produktu kształtuje się poniżej się poniżej potencjalnej. Płaskośc krzywej AS odzwierciedla założenie ze płace i ceny są sztywne Jeżeli AD przesuwa się do AD’ pozim realnego produktu wzrasta z Q do Q’ poziom realnego produktu wzrasta z Q0 do Q1 ale nadal kształtuje się poniżej możliwości potencjalnej.

Cykle koniunkturalne-okresowe wahania poziomu aktywności gospodarczej
1)Faza ekspansji-ta faza cechuje się wzrostem wskaznikó aktywności gospod. Gdy wskaźniki te osiągaja stosunkowo wysoki poziom w porównaniu z poprzednim okresem zaczyna się faza Boom
2) Faza BOOM charakteryzuje się wzrostem poszczególnych wskaźników wskaźnikó w tempie szybszym niż w fazie ekspansji ale w pewnym momecie nastepuje wyhamowanie wzrostu.
3) Faza recesji- charakteryzuje się nadprodukcja czyli przewaga podaży w porównaniu z efektywnym popytem. Powoduje to spadek wielkości gospodarczych spadek dochodu narodowego spadek cen.
4) Faza dna oznacza się względna stabilizacja gospod na obniżonym poziomie W pewnym momecie tej fazy gosp. Osiąga najniższy poziom jest to tak zwany punkt zwrotny.

4. TEORIE WAHAŃ CYKLICZNYCH W KONIEKTURZE:
1) Teoria neoklasyczna-przedstaw. Nurtów neoklasycznych zakładaja ze system gospodarczy jest stabilny tzn ze po każdym zakłóceniu powraca do stanu równowagi. Czyniki zakłócające maja charakter zewnętrzny, natomiast natomiast gospo. po ustąpieniu zakłócen uruchamiane są czyniki endogeniczne czyli wewnętrzne które przywracaja stan równowagi.
2) Teoria plam na słoncu-w świetle tej teori zmiany poziomu aktywności gospod. Sa powiązane ze zmianami na słońcu Okresowe pojawienie się plam na słoncu wg autora tej teori powoduje okresy nieurodzaju i spadku produkcji. Tak wiec w wyniku oddziaływan zewn. Czyli praw przyrody gospodarka wykazuje okresowe zmiany aktywności.
3) Teoria inowacji- według jednego przedstawiciela tej teori istnieje związek pomiedzy wprowadzeniem a rozprzestrzenianiem się innowacji a rozwojem gospod. Zysk jaki osiąga się dzieki inowacji powoduje ze inni chca podążać za innowatorem. W efekcie nastepuje się rozprzestrzenianie się inowacji czyli fala inwestycji i wzrostu produkcji.Jednakze po pewnym okresie czasu zwiekszonej produkcji,czyli zwiekszonej podazy,nie towarzyszy odpowiedni wzrost popytu,co powoduje dazenie przesiebiorcow do obnizania cen,w konsekwencji maleja ich zyski,zmniejsza się popyt inwestycyjny i gospodarka przechodzi w faze recesji.Zanikajaca stopa zysku zmusza przedsiębiorców do wprowadzania nowych technik wytwarzania.Impuls innowacyjny i jego rozpowszechnienie wprowadza ponownie gosp.w stan ożywienia.
4) Teoria cyklu politycznego-tłumaczy cykliczny rozwój zmian priorytetów ekonomicznych władzy w okresach poprzedzających wybory kiedy rządząca partia w celu zapewnienia sobie reelekcji wykorzystuje instrumenty makroekonomiczne pobudzające gospod. Np. przez ekspensywna polityke fiskalna lub monetarna rzad może doprowadzic do ożywienia gospodarki i spadku bezrobocia tuz przed wyborami. Skutki tych działań odczuja wyborcy już po wyborach wtedy nast. Okres zaciskania pasa i restrykcyjnej polit. Fiskalnej lub monetarnej. Okresowe wybory powoduja ze rząd w swoich działaniach kieruje się nie strategicznmi ani nie długofalowymi wymogami rozwoju lecz posunięciami taktycznymi.
5) Teoria Keynsowska-Dominnującym celem działalności gosp. w rozwiniętej gosp. rynkowej jest maksymalizacja zysku. Podejmowanie przez przedsiębiorców róznych inwestycji jest także uwarunkowane checią zysku. W gospodarce czasami pojawiaja się czyniki które wpływają na zimne dynamiki zysku a tym samym wpływaja na wzrost lub ograniczenie inwestycji przez przedsiębiorców. Np. w fazie kryzysu wystepuje wieksza podaz niż popyt czyli wystepuje nadprodukcja.Wywoluje to zaostrzenie konkurencji miedzy przedsiębiorstwami wpływa na ograniczenie ich zysków. Ograniczenie zysków powoduje zmiejszenie produkcji. W fazie kryzysu zmniejsza się także konsumpcja. W fazie kryzysu tempo spadku produkcji jest wieksze niż tempo spadku popytu.
Przedsiębiorstwa ograniczaja produkcje i pozbywaja się swoich zapasów. Zaostrzona walka konkurencyjna oraz spadek popytu wymusza konieczność wprowadzania nowych metod które pozwalaja obniżyc koszty wytwarzania. To te z kolei powoduja wzrost popytu inwestycyjnego a w konsekwencji wzrost dochodu narodowego i wzrost popytu konsumpcyjnego. Jednakże zwiekszenie produkcji pociąga za soba koniecznośc zwiekszenia popytu na czyniki produkcji. Jest to proces który implikuje wzrost kosztów wytwarzania i zahamowanie dynamiki zysku.

5. NARZĘDZIA KTÓRYMI MOŻNA WPŁYWAC NA CYKLE KONIUNKTURALNE:
1)polityka fiskalna – restrykcyjna- ekspansywna instrumenty -wydatki rządowe - podatki
2) polityka monetarna - restrykcyjna - ekspansywna Instrumenty; - stopa % - rezerwy obowiązkowe - operacje otwartego rynku.
Polityka monetarna-związana z oddziaływaniem na pieniądz na podaż pieniądza.
Pieniądz-jest to legalny srodek płatniczy
Cechy pieniądza-*powszechna akceptowalność(pieniądz musi być powszechnie przyjęty za srodek płatniczy musi być standaryzowany i rozpoznawalny*podzielność(żeby można było dokonywac transakcje o dużej i małej wartości) *przenośnośc(łatwość posługiwania się )*bezpieczeństwo(musi być trudny do sfałszowania i cech trwałości musi mieć)
Rodzaje pieniądza; *pełnowartościowy(który ma pełna wartośc którego wewnętrzna wartość odpowiada wartości nominalnej) * niepełnowartościowy(to taki którego wewnetrzna wartośc jest nieznaczna) * powierniczy-(nie posiada zadnej wartości wewnętrznej jego zdolnośc pieniądza to przymus prawny , zaufanie publiczne)
Funkcje pieniądza:*srodka wymiany(jedne towary sa wymieniane na inne za pomoca pieniądza)*jednostki obrachunkowej(pieniądz stanowi miernik wartości dóbr i usług )* srodka tęzałryzacji-czyli przechowywania bogactwa *srodka płatniczego(pieniądz słuzy do realizacji odroczonych płatności )
Bank Centralny –spełnia *funkcje emisyjne-wprowadzania i wycofywaniu z obiegu prawnych srodków płatniczych.*banku banków-jest badaniem dla banków komercyjnych pełni role kredytodawcy*funkcja banku panstwa. Bank Centralny-pełni funkcje informacyjne(sytacje w systemie bankowym i bilansie płatniczym opiniuje projekt ustawy budżetowej) prowadzi polityke pienięzną podporządkowany głównej polityce panstwa niezależność B Centralnego –nie może finansowac długu publicznego reprezentuje kraj w międzynarodowych instytucjach finansowych. Banki Komercyjne-banki handlowe jest podmiotem gospodarczym którego podst. Zadaniem jest prowadzenie czynności bankowych czyli świadczenie usług bankowych, finansowych. Pełni inne dodatkowe funkcje: *polega na udzielaniu kredytów przedsiębiorstwa lub tez gospodarstwa domowym. *polega na przyjmowaniu sr. Pieniężnych Pieniężnych w formie lokat.
Współcześnie wyróznia się 2 rodzaje pieniądza:*banknoty=monety +pieniądz papierowy *depozyty bankowe.
W zależności od płynności finansowych aktywów podzielono je na różne kategorie, które określane są mianem agregatów pieniężnych( to miary kategoryzacji pieniądza zróżnicowane ze względu na stopień płynności aktywów finansowych uznawanych za pieniądz.
Współcześnie wyodrębnia się agregaty: - M0-baza monetarna, M1, M2,M3,M4.
Baza monetarna – to tzw. Pieniądz wielkiej mocy, gdyż w procesie kreacji pieniądza następuje jej zwielokrotnienie. W jej sklad wchodzą: - gotówka znajdująca się w obiegu i w kasach banków, - środki zgromadzone na rezerwach rezerwach bankach.
Agregat M1 – obejmuje gotówke znajdującą się w obiegu i kasach w bankach, środki zgromadzone na rezerwach, śr. pien. zgromadz. na rach. bieżących lub a vista. M1 jest najbardziej płynną kategorią pieniądza, gdyż umożliwia natychmiastowe podjęcie pieniądza i dokonywanie transakcji.
Agr. M2 – obejmuje M1+środki finansowe zgromadz. na rach. krótkoterminowych krótkoterminowych inne aktywa finanse. krótkoterm. Mniej płynny pieniądz.
Agr. M3 – M2+depozyty Depozyty pap. wart. Średnio i długoterminowe. Agregatem tym posługuje się NBP przy określaniu wielkości podaży pieniądza.
Agr. M4 – obejmuje M3 oraz inne aktywa płynne np. akcepty bankowe, pap. wart. i inne aktywa płynne.
Kreacja pieniądza – tworzenie pieniądza w systemie bankowym:
- pierwotna: dokonywana przez B. Centralny, - wtórna: dokonywana przez b. komercyjne(kreacja pieniądza przez kredyty)
W kreacji pieniądza pierwszy wkład to pierwotny reszta to wtórne lub pochodne. Saldo wkładów na rachunkach rachunkach równe jest sumie wkładu pierwotnego pierwotnego wkładów pochodnych. Każdy bank powinien utrzymywać rezerwy pieniężne. Jeżeli rezerwy są większe to możliwości kreacji pieniądza są mniejsze i odwrotnie. W procesie kreacji pieniądza wielkość wykreowanego na podst. wkładu pierwotnego można obliczyć posługując się mnożnikiem pieniężnym – jest to liczba przez którą mnoży się wielkość wkładu pierw. aby obliczyć ogólną wlk. kreacji pieniądza.

6. CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA MNOŻNIK:
- rezerwy banków, które wpływają na możliwości kredytowe,
- wypłaty gotówkowe, zmniejszają one sume depozytu i tym samym ograniczają możliwości kredytowe b. komercyjnych.
- zróżnicowanie depozytów, jeżeli w danym banku przeważają depozyty krótkoterminowe to wówczas rezerwy obowiązkowe dla tych depozytów są niższe niż w przypadku depozytów depozytów płatnych na każde żądanie.
Podaż pieniądza – całkowita wart. zasobów pieniąza występującego w roli środka wymiany znajdującego się w obiegu.
Popyt na pieniądz – ilość pieniądza na jaką jest zapotrzebowanie zgłaszane przez uczestników procesów gosp.

7. POPYT NA PIENIĄDZ W RUCHU:
- spekulacyjny, - przezornościowy (ostrożnościowy), - transakcyjny,
Popyt transakcyjny – wynika z zapotrzebowania na zasoby pieniądza angażowane na dokonywanie zakupów, towarów usług oraz inne bieżące płatności.
Pop. Przezornościowy – obejmuje rezerwę pieniądza tworzoną przez podm. gosp. na bieżące płatności oraz z tyt. niespodziewanych wydatków płatności bieżących. Nie wszystkie wyd. można przewidzieć, dlatego też oprócz rezerwy na zaplanowane wydatki ludzie utrzymują zasób pieniędzy na nieprzewidziane wyd.
Pop spekulacyjny – jest to pop. na pieniądz w spoczynku, jest on związany z posiadaniem pieniądza w nadziei na przyszłe dochody wynikające ze spadku cen alternatywnych alternatywnych w stosunku do pieniądza aktywów finans. oraz innych ewentualnych okazji korzystnego lokowania pieniądza. Jest on uzależniony od stopy%. Jeżli stopa kształtuje się na wysokim poziomie, wówczas pop. na pieniądz spada. Kiedy niska stopa skłania do zatrzymania gotówki i rodzi oczekiwania spadku cen innych aktywów np. obligacji, zmniejsza się zainteresowanie lokalami bankowymi i rośnie popyt spekulacyjny.

8. NARZĘDZIA POLIT. MONETARNEJ:
- stopy% (cena po której BC udziela pożyczek b. komercyjnym),
- rezerwy obowiązkowe,
- operacje otwartego rynku.
Stopy% - cena płacona przez pożyczkobiorce posiadaczowi kapitału pożyczkowego. Jeżeli BC podnosi stopy% to ma na celu zniechęcenie b. kom. Do zaciągania kredytów kredytów BC i tym samym wpływa na ograniczenie podaży pieniądza. W przypadku, gdy BC obniża stopy% ma to na celu zachęcenie b. kom. Do zaciągania kredytów kredytów tym samym ma na celu zwiększenie podaży pieniądza.
Rezerwy obowiązkowe – jest ta część rezerw całkowitych w b. kom. której nie można wykorzystać do kreowania pieniądza. Podniesienie stopy rezerw obow. ma na celu ograniczenie podaży pieniądza, natomiast obniżenie rezerw ma na celu zwiększenie podaży pieniądza.
Operacje otwartego rynku – działania polegające na sprzedaniu lub skupowaniu przez BC publicznych pap. wart. Sprzedaż przez BC publ. pap. wart. b. komercyjnym wpływa na ograniczenie podaży pieniądza, natomiast skupowanie ma na celu zwiększanie podaży pieniądza.

9. POLITYKA PIENIĘŻNA:
- ekspansywna (pobudzenie gosp.): obniżamy stopy%, obniżamy rezerwy obow., operacje otwartego rynku polegają na skupie.
- restrykcyjna: podwyższamy stopy% i rezerwy, operacje otw. rynku sprzedaż.

Inflacja – wzrost ogólnego poziomu cen, oznacza ona spadek siły nabywczej pieniądza. Jest procesem.
Deflacja – spadek ogólnego poziomu cen.
Stagflacja – współwystępowanie wysokiej inflacji i wysokiego bezrobocia.
Slumpflacja – jest to sytuacja, kiedy mamy wzrost cen i spadek PKB
CPI – wskaźnik zmian cen dóbr i usług konsumpcyjnych.
Delator – pozwala policzyć jak zmieniają się ceny wszystkich dóbr i usług wchodzących do PNB.

10. PRZYCZYNY INFLACJI:
Teoria popytowa – przyczyną inflacji jest nadmierny popyt, ludzi za dużo kupują, na rynku jest za dużo pieniądza i na rynku jest inflacja. Duży popyt ciągnie inflacje czyli inflacja jest ciągniona przez popyt. Wyst. wtedy gdy całkowita wlk. planowanych wydatków wzrasta szybciej niż wlk. produkcji, może wówczas pojawić się niedobór towarów. Jest charakterystyczna dla krajów słabo rozwiniętych.
Teoria potażowa lub kosztowa – to inflacja producentów, dostawców sprzedawców. Jest nazywana kosztową, gdyż wzrost kosztów powoduje iż producenci, dostawcy i sprzed. przerzucają ten wzrost kosztów na ceny. Przyczyn jest wzrost podatków, cen surowców, kosztów dzierżawy pomieszczeń, ceny dóbr importowanych, kursów walut, dewaluacja danego kraju.
Teoria monetarystyczna – monetaryści szczególną uwagę przywiązują do ilości pieniądza w obiegu o inf. decyduje więc podaż pieniądza. Jeśli na rynku jest za dużo pieniądza względem wartości dóbr i usług to pojawia się inflacja. Monetaryści winą za inf. obarczają państwo, które poprzez swoje wydatki prowadzi do wzrostu ilości pieniądza.

11. SKUTKI INFLACJI:
1. inf. dokonuje redystrybucji bogactwa wśród ludzi jest to losowa dystrybucja, tracą posiadacze gotówki, wierzyciele instytucjonalni, będący pożyczkodawcami np. banku, firmy kredytowe, towarzystwa ubezpieczeniowe itp. Zyskują dłużnicy bo oddają dług nominalny a nie realny, zyskują również producenci w oparciu o krótkie cykle produkcyjne.
2. wzrost kosztów obsługi procesów gosp. są to tzw. koszty zmienianych kart dań, czyli są to faktycznie przeniesione wydatki związane ze zmianą etykiet cen, automatów sprzedających bilety.
3. ucieczka od pieniądza jeśli jest wysoka inflacja, nie opłaca się zatrzymywać gotówki, należy od razu zamienić ją na pap. wart. przynoszące zysk. Ludzie zatrzymują mały zasób pieniądza przy sobie, muszą więc często chodzić do banku tracić czas, aby każdorazowo zamienić pap. wart. na płynny pieniądz.
4. wzrost realnego obciążenia podatkowego jeżeli przedziały opodatkowania pozostają bez zmian, to inf. w której nast. wzrost cen i płac, spowoduje że wielu obywateli znajdzie się w wyższym progu podatkowym wówczas na inf. zyskuje państwo.
5. inf. wywołuje negatywne skutki lokacyjne, zasoby lokowane są tam gdzie najłatwiej obronić się przed inflacją, nie ma kalkulacji ekonomicznej, nie można racjonalnie planować. Nie podejmuje się inwestycji długoterminowych lokuje się pieniądze tam skąd latwo można je wycofać.

12.TYPY INFLACJI:
- zróżnicowana: to taka kiedy relacje cen pozostają w dużej mierze niezmienne,
- niezróżnicowana relacje cen są różne,
- antycypowana: to taka, do której społeczeństwo się dostosowało, nauczyli się z nią żyć,
- nieantycypowana: jest zaskoczeniem, ceny zmieniają się bardzo szybko, wywołuje negatywne skutki.

Model Keynesowski Krzywej Philipsa został zakwestionowany w latach 70tych w momencie pojawienia się stagflacji. Monetaryści uważają że związek pomiędzy inf. a bezrob. zachodzi jedynie w krótkim okresie czasu, wtedy, gdy, działa zjawisko iluzji pieniądza, wzrost ogólnego poziomu cen powoduje w początkowym okresie przekonanie o wzroście opłacalności działalności gosp. w momencie, gdy okazuje się, że wzrosły koszty wytwarzania, a więc zyski mogą być niższe i również wyższe pomimo zwiększonych nakładów pracy. Producenci zmniejszają produkcje a co za tym idze wzrasta bezrobocie przy wyższym poziomie cen. Monetarystyczna krzywa P. ma kształt pionowy, co oznacza, że nie ma związku pomiędzy inf. a bezrob.

13. RODZAJE INFLACJI:
a) inf. pełzająca – do 5% rocznie , jest ona pozytywna, powoduje ożywienie gosp. ale może przerodzić się w inne stadia.
b) inf. umiarkowana – do 10% rocznie, ceny rosną powoli, jest ożywienie w gosp. pieniądz nie traci na wartości, ludzie nie podejmują działań, które mogłyby ochronić ich przed inf. Jednak trzeba ją kontrolować, bo może przerodzić się w inne stadium.
c) inf. galopująca od 10%-100% pieniądz szybko traci na wart. Ludzie zabezpieczają się wyzbywają się gotówki, kupują towary, co prowadzi do jeszcze wyższej inf. Bez podjęcia drastycznych działań ograniczających przerodzi się w hiperinflacje.
d) Hiperinflacja – powyżej 100% może przejawiać się w setkach, tysiącach tysiącach milionach% następuje wówczas ucieczka od pieniądza wraca się do gosp. towarowej. Towarzyszyła wojnom, kiedy brakowało dóbr a były pieniądze. Metodą na ograniczenie tej inf jest wymiana pieniądza, która często powoduje zubożenie społeczeństwa.
Rodzaje inf. ze względu na źródło pochodzenia:
a) wewnętrzna – źródło tkwi wew. gosp. danego państwa
b) zewnętrzna – importowana, jej źródła tkwią poza gosp danego kraju
c) budżetowa – inaczej rządowa lub skarbowa jest generowana przez nadmierny poziom wydatków rządowych, które nie znajdują pokrycia.
d) kredytowa – wywołana przez nadmierną kreacje pieniądza kredytowego
e) płacowa – nadmierny wzrost płac, któremu nie towarzyszy wzrost wydajności pracy.
Ze względu na sposób objawiania się:
a) otwarta – nieskrępowany ruch cen w górę.
b) ukryta (tłumiona) – inf, która przejawia się brakiem towarów towarów nie wzrostem cen wyst. w Polsce w warunkach gosp. planowanej.

14. WALKA Z INFLACJĄ:
a) ustalenie źródła inflacji
- restrykcje dochodowe: oddziaływanie na nasze dochody. Rząd musi utrzymać pod kontrolą tempo wzrostu dochodów
- restrykcje podatkowe: podniesienie podatków
- restrykcje budżetowe: podlegają na cięciu wydatków budżetowych
- restrykcje monetarne: zmniejszenie ilości pieniądza w obiegu.
Spirala inflacyjna – jest odzwierciedleniem przeradzania się niewielkiego wzrostu cen w szybki wzrost cen, ma przyczyny pierwotne i wtórne, które nadają jej charakter kumulatywny polegający na ciągłym wzroście cen dochodów i kosztów. Np. wzrost płac pociąga za sobą wzrost świadczeń socjalnych.

15. BEZROBOCIE:
BAEL- Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności. Wskaźnik ten wyraża stosunek liczby bezrobotnych do liczby aktywnych zawodowo. Wielkość bezrobocia określa-stopa procentowa. Typy bezrobocia Bezrobocie związane z niedopasowaniami strukturalnymi w gospodarce *bezrobocie fikcyjne-jest to bardzo naturalne, dynamicznie rozwijające się gdzie struktura miejsca pracy a także liczba i struktura poszukujących pracy zmienia się nieustanie. W rozwijającej się gosp. pojawiaja się frakcje pomiędzy wolnymi miejscami pracy a wolna siła robocza. *Bezrobocie strukturalne-powstaje ono na skutek niedopasowania struktury siły roboczej i struktury popytu na nią. Może obejmować grupe osób o pewnych kwalifikacjach zawodowych lub może mieć charakter regionalny. Bezrobocie związane z głównym osłabieniem aktywności gospodarce *Bezrobocie typu Keynsowskiego-to bezrobocie niedostatecznego popytu lub też cykliczne. Powstaje ono w warunkach osłabienia popytu globalnego. Gdy spada popyt glob. Spada wielkość produkcji przedsiębiorstw ograniczają zatrudnienie i wzrasta bezrobocie. Bezrobocie klasyczne-powstaje gdy płace sa sztucznie utrzymywane powyżej poziomu zapewniającego równowage na rynku pracy. Płace sa niedostosowane do popytu i podaży na rynku pracy. Bezrobocie ukryte-wystepuje głównie w rolnictwie obejmuje osoby których zatrudnienie nie jest ekonomiczne uzasadnione. Obejmuje osoby zatrudnione w niepełnym wymiarze czasu pracy wbrew własnej woli a także zniechęcone do poszukiwania pracy. Naturalna stopa bezrobocia-jest to stopa przy której rynek pracy znajduje się w równowadze. Ten rodzaj bezrobocia ma charakter dobrowolny. Jest to stopa bezrobocia przy której można utrzymac inflacje na pewnym stałym poziomie progowym. Sposoby łagodzenia bezrobocia*zasiłki dla bezrobotnych *wcześniejsze emerytury *przyznawanie odszkodowań przyznawane osobą przechodzącym wczesniej na emeryture. Aktywna polityka na rynku pracy ma na celu likwidowac przyczyny bezrobocia np. polityka zmierzająca do tworzenia nowych miejsc pracy roboty publiczne, udzielanie pożyczek bezrobotnym na rozpoczęcie działalności, ograniczenie podaży na rynku pracy, wydłuzenie nauki i urlopów macieżynskich Skutki bezrobocia-*prywatne(dobrowolne-czas wolny,zasiłek,wiek,nauka w domu) (przymusowe-zła sytuacja materialna, frustracja) *społeczne(dobrowolne-społ. Ponosi koszty, utrzymanie bezrobotnych)(przymusowe-negatywne dla gosp. wytwarza mniej niż może, nastepuje wzrost zachowań na choroby serca.







1. CELE MAKROGOSPODARCZE:
2. CZYNNIKI POZIOMU ROZWOJU SPOŁECZNEGO:
Metody obliczania PKB
3. RÓWNOWAGA MAKROEKONOMICZNA:
Cykle koniunkturalne
4. TEORIE WAHAŃ CYKLICZNYCH W KONIEKTURZE:
5. NARZĘDZIA KTÓRYMI MOŻNA WPŁYWAC NA CYKLE
KONIUNKTURALNE:
Bank Centralny, Kreacja pieniądza
6. CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA MNOŻNIK
7. POPYT NA PIENIĄDZ W RUCHU:
8. NARZĘDZIA POLIT. MONETARNEJ:
9. POLITYKA PIENIĘŻNA:
10. PRZYCZYNY INFLACJI:
11. SKUTKI INFLACJI:
12.TYPY INFLACJI:
Model Keynesowski Krzywej Philipsa
13. RODZAJE INFLACJI
14. WALKA Z INFLACJĄ
15. BEZROBOCIE