Podejście do kwestii społecznych
Wśród badaczy kwestii społecznych duży wkład ma Ludwik Krzywiki. Uważał on że mamy do czynienia z kwestiami społecznymi. Kwestia społeczne to odstępstwo do norm, które obowiązują. Wymagają one interwencji zewnętrznych. Nie przestrzeganie stanu, który jest od nas pożądany powoduje naruszanie więzi społecznych. Kwestie społeczne wywołują krytyczne sytuacje dla zbiorowości i jednostki, a w rezultacie do zagrożenie życia. Do kwestii społ. należy ubóstwo. Nierówności społeczne. Mogą powstawać na podstawie różnych kryteriów, np:
• Nierówności spowodowane brakiem dostępu do określonych dóbr
• Nierówności w dostępie do bogactwa – powodują, ze pojawia się rozwarstwienie dochodowe i klasowo-warstwowe. Pojawia się gradacja, stratyfikacja społeczna.
We współczesnych społeczeństwa (wzorach odniesienia, społeczeństwach obywatelskich) ich podstawą jest istnienie silnej klasy średniej. Dlaczego przywiązuje się do tego taką wagę? Otóż nie dla samej zasady istnienia tej klasy, tylko wychodzi się z założenia, że im większa klasa średnia tym mniejsza polaryzacja (rozbieżność, rozwarstwienie).
Klasa średnia to ludzie, którzy dzięki swojemu wykształceniu, wysiłkowi i dochodach mają przekonanie, że odnieśli w życiu sukces. Jest to kompleks czynników. Klasa średnia pojawiła się po okresie transformacji. W nowej stratyfikacji pojawiła się warstwa ubogich (under lass).
Podejście do kwestii społecznych :
- Liberałowie: To jednostki same sobie są winne . Trzeba ograniczyć rolę państwa, aby jednostki były bardziej przedsiębiorcze. Przeciwnicy państwa dobrobytu
- Socjaliści: Kwestie społeczne to wina całego społeczeństwa. Postulat zmniejszania rozwarstwienia dochodowego, majątkowego, konsumpcyjnego
- Myśl społeczna kościoła rzymsko-katolickiego: Duży wkład w myśl społeczną – encykliki papieskie (pierwsza z nich: 1891 – Encyklika Rerum Novarum). Próba własnej drogi spojrzenia na kwestię społeczną i rzeczywistość społeczno-ekonomiczną. Przyczyną powstawania kwestii społecznych jest naruszana godność jednostki, czyli przyczyna ta tkwi w tym, że np. pracodawcy postępują niemoralnie, czy wręcz dopuszczają się grzechu (grzechem jest właśnie niemoralna postawa wobec pracowników). Zapobiegać kwestiom społecznym można tylko wtedy kiedy w życiu społecznym każdy będzie postępowa z poszanowaniem godności drugiego człowieka, nie będzie dopuszczalna akceptacja zbiorowego naruszania w życiu społecznym godności ludzkiej, poniżania jej, jak również przyrodzonych człowiekowi praw
- Koncepcja Maxa Webera: Udowadnia, że w państwie, gdzie dominuje protestantyzm osiągany jest wyższy poziom zaspokojenia potrzeb i życia społecznego., Miało to wynikać z przekonania kalwińskiego i luterańskiego, że ten kto osiąga sukces w życiu gospodarczym, komu się dobrze powodzi, to ma wysoki poziom zaspokojenia potrzeb i jest predestynowany do zbawienia, dlatego trzeba pracować, podjąć działalność, odnieść sukces.
- Chrześcijaństwo wschodnie: Podejście do kwestii społecznych ogranicza się do nowego testamentu. Dopiero od niedawna Rosyjska Cerkiew Prawosławna przygotowała jako pierwsza Dokument Podstawy Doktryny Prawosławnej Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej
- Islam: Obowiązek jałmużny, każdy wierny muzułmanin, który chce postępować zgodnie z zasadami wiary muzułmańskiej zobowiązany jest do jałmużny, czyli niesienia pomocy innym ludziom (wyznawcom i innowiercom)
- Ekolodzy (ruch ekologiczny): Przyczyną pojawiania się kwestii społecznych jest to, że człowiek zbyt daleko ingeruje w środowisko naturalne i im bardziej będzie ta ingerencja posunięta tym będą większe przyczyny dla pojawiania się kwestii społecznych. Można powiedzieć, że jest to podejście specyficzne, ale dla ekologów jest charakterystyczne
- Orientacje narodowe (nacjonalistyczne wobec kwestii społecznych): Jednoznaczne stanowisko: pojawianie się kwestii społecznych zagraża jedności narodu. A jak wiemy, jednym z warunków istnienia narodu jest poczucie solidarności pomiędzy różnymi warstwami społecznymi. W sytuacji, gdy pojawiają się kwestie społeczne (i np. zbyt duże różnice pomiędzy zaspokojeniem potrzeb tych najwyższych i najniższych klas) to to zagraża jedności narodu. Przykład: niektórzy twierdzą, ze przyczyną rewolucji październikowej w XX w. były właśnie zbyt duże rozbieżności w stanie majątkowym klas najwyższych i najniższych