Koszty i korzyści bycia w UE po 6 latach.
FUNDUSZE
Po przystąpienie do UE Polska otrzymała możliwość korzystania ze środków polityki spójności (fundusze strukturalne i Fundusz Spójności). W okresie 2004–2006 było to około 12 mld euro, natomiast w latach 2007–2013 dla Polski przypadło ok. 68 mld euro. Środki z polityki spójności przeznaczone zostały na projekty z zakresu infrastruktury transportowej, ochrony środowiska, wspierania małych i średnich przedsiębiorstw.
Jako przykład można podać Kompleksowa modernizacja i rozbudowa Leszczyńskiej Fabryki Pomp Sp. z o.o. która została sfinansowana przez Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. UE przekazała na ten cel około 30 mln złotych, co stanowiło około ¼ całości potrzebnych pieniędzy.
PREZPŁYW SIŁY ROBOCZEJ
Z chwilą wejścia Polski do UE mamy nie ograniczane możliwości świadczenia usług w wszystkich krajach członkowskich. Do plusów tego zjawiska zaliczyć możemy: znalezienie pracy przez bezrobotnych, istotne zmniejszenie się stopy bezrobocia, możliwość podnoszenia kwalifikacji przez osoby, które wyemigrowały z Polski o ile znalazły pracę w swoim zawodzie oraz napływ do Polski poważnych środków finansowych w postaci podatków płaconych przez polaków zatrudnionych za granicą do Polskiego budżetu, a także pieniędzy nadsyłanych przez polaków do najbliższych. Natomiast do minusów zaliczamy: wyjazd z polski poważnej grupy polaków, z których większość jest bardzo prężna zawodowo, dobrze wykształcona, w rezultacie swoją pracą wzbogacają państwo pobytu zamiast czynić to w kraju. Niedobór pracowników w niektórych dziedzinach polskiej gospodarki szczególnie w budownictwie i lecznictwie. Znaczna część osób wyjeżdżających posiada małe dzieci lub założyły właśnie rodziny więc ich dzieci chodzą lub będą chodzić do szkół państw, w których pracują ich rodzice. Osoby z wyższym wykształceniem przeważnie znajdują pracę fizyczną, co oznacza, że po kilku latach wykonywania tego typu pracy staną się oni wtórnymi analfabetami zawodowymi.
Lata 2004–2007 to okres wzrostu skali mobilności Polaków – liczba osób podejmujących pracę w krajach UE wzrosła w tym czasie z około 1 mln osób do 2,3 mln. Najwięcej Polaków pracowało w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Irlandii. W latach 2008–2009 nie tylko
słabła fala emigracyjna Polski, ale także coraz więcej Polaków decydowało się
na powrót do kraju. Dotyczyło to zwłaszcza Irlandii i Wielkiej Brytanii.
POLITYKA TRANSPORTOWA
Dzięki unijnej pomocy finansowej dynamicznie rozwijał się w Polsce transport drogowy. Zrealizowano wiele ważnych inwestycji autostradowych, m.in.
odcinek autostrady A2 Konin–Stryków, odcinki autostrady A4 Kleszczów–Sośnica. Unijnym wsparciem objęto również budowę i modernizację dróg ekspresowych, m.in. S1 odcinek Bielsko-Biała–Cieszyn, oraz szereg obwodnic, w tym obwodnice Otmuchowa, Puław (wraz z nowym mostem przez Wisłę). Finansowaniem ze środków UE objęto także realizację wielu projektów drogowych o charakterze regionalnym i lokalnym. Ze wsparcia funduszy UE korzystał transport kolejowy. Zmodernizowano m.in. fragment linii kolejowej łączącej Warszawę z Łodzią. Z udziałem unijnych środków realizowano również budowę ostatniego odcinka pierwszej linii
warszawskiego metra. Na lata 2007 – 2013 na ten program zostało zarezerwowane 37,6 mld euro.
SEKTOR MSP
W Polsce sektor MSP stanowi 99% ogółu istniejących firm. Firmy te mogły korzystać z funduszu - Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw, w którego skład wchodziło 7 programów. Do którego należy m. in. Program - Wzrost konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw przez inwestycje
z którego do roku 2007 skorzystało prawie 3 tys. firm z całego kraju.
Natomiast z programu Wsparcie dla przedsiębiorstw dokonujących nowych inwestycji do roku 2008 skorzystało prawie 400 firm co przyczyniło się do zwiększanie zatrudnienia w sektorze MSP . Na lata 2007 –2013 w ramach Programu Innowacyjna Gospodarka będzie można uzyskać wsparcie przekraczające 9 mld euro na realizację różnego rodzaju projektów, które przyczyniają się do podnoszenia innowacyjności polskiej gospodarki i polskich przedsiębiorstw.
BUDŻET I PRZEPŁYWY FINANSOWE
W okresie od maja 2004 r. do końca grudnia 2008 r. Polska przy wpłatach do budżetu UE na poziomie 12,5 mld euro, otrzymała z niego 26,5 mld euro. Pozycja netto Polski wyniosła 14 mld euro. Do tej kwoty należy doliczyć także środki pozabudżetowe, m.in. Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Europejski Bank Inwestycyjny.
Suma zobowiązań Polski z tego tytułu wyniosła ponad 0,7 mld euro, a korzyści z tym związane niecałe 18 mld euro. Stopień wykorzystania środków jest natomiast w głównej mierze uzależniony od skuteczności polityki rządu, polskiej administracji, ale także od chęci potencjalnych beneficjantów do czerpania pomocy z programów i polityk unijnych.
BEZPIECZEŃSTWO
Wciągu ostatnich lat spadła liczba i wartość przemycanych towarów, znacząco ograniczono możliwości niezgodnego z prawem przekraczania granic. Dzięki obecności w UE i strefie Schengen zwiększyła się skuteczność polskich organów ścigania w walce z przestępczością zorganizowaną i handlem ludźmi.
Rozpoczęto wydawanie nowych, lepiej zabezpieczonych przed fałszowaniem dowodów osobistych oraz dokumentów paszportowych zawierających podstawową
cechę biometryczną (wizerunek twarzy wpisany w mikroprocesorze paszportu). Polskie władze uzyskały dostęp do Systemu Informacyjnego Schengen oraz do
Systemu Informacji Wizowej. Polska – stając się stroną Konwencji o Europolu – uzyskała również dostęp do baz informatycznych tego urzędu. Polska uzyskała dodatkowe fundusze wspólnotowe, które zostały wydatkowane na zatrudnienie oraz szkolenia funkcjonariuszy, jak również na specjalistyczny
sprzęt i systemy teleinformatyczne. Jednym z źródeł wsparcia był Instrument Finansowy Schengen (Fundusz Schengen).