Biuro Informacji Kredytowej

Zajmę się problemem badania wiarygodności pożyczkobiorców
i kredytobiorców na podst. BIKu, w oparciu o książkę
autorstwa Tadeusza Mendla oraz Jerzego Przeniczki
pt."Badanie i ocena wiarygodności partnera gospodarczego
czyli jak zbadać wiarygodność kredytobiorcy, leasingobiorcy, kontrahenta handlowego". Książka ta będzie głównym ze źródeł odnośnie Biura Informacji Kredytowej S.A.,
Biuro Informacji Kredytowej S.A. powstało 29 października 1997 roku. Dziś mieści sie przy ulicy Pruszkowskiej w Warszawie.
Jest ono nowatorskim pomysłem na polskim rynku. Jego głównym celem jest pomoc w ocenie klienta - pożyczkobiorcy (kredytobiorcy), gromadzenie i sprzedaż informacji o historii pożyczkowej klienta.
Biuro Informacji Kredytowej S.A. nie tylko rejestruje zaciągnięte już pożyczki czy kredyty, ale również zapytania instytucji finansowych o stan zadłużenia klienta, z racji przedłożonego przez niego wniosku o udzielenie kredytu. Dowiadujemy się również kiedy, na jaką kwotę została podpisana umowa kredytowa oraz o ile ta kwota została powiększona przez odsetki, na ile rat, jaka jest wysokość raty miesięcznej, kiedy jest przewidywany termin zakończenia tej umowy, czy klient płaci terminowo (czyli brak opóźnień powyżej 30 dni), a jeśli umowa została już zamknięta to w jakim dniu.
W ocenie dostarczonej przez BIK możemy stwierdzić czy dany klient jest godny zaufania jako pożyczkobiorca, czy rzetelnie wywiązywał sie ze swoich wcześniejszych zobowiązań, a jeśli nie to w ciągu jakiego okresu zdołał (i czy w ogóle) spłacić zaciągniętą pożyczkę. Niestety nie wszystkie banki współpracują z BIK-iem, a te które współpracują często z opóźnieniami aktualizują dane swoich klientów w Biurze.
Jednak mimo to BIK jest jedną z podstaw do badania wiarygodności przyszłych pożyczkobiorców. Biuro Informacji Kredytowej funkcjonuje na podst. art. 105 ust. a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. w tym przepisie wyróżniamy dział podmiotowy (zbieranie i udostępnianie informacji) oraz przedmiotowy ( zakres informacji o rachunkach klientów ma być taki, aby umożliwiał podjęcie przez bank decyzji odnośnie udzielenia kredytu (pożyczki). Klienci ubiegający sie o przyznanie pożyczki, wyrażają zgodę na przetwarzanie danych osobowych, zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997r. o ochronie danych osobowych.

Współpraca pomiędzy bankami, instytucjami finansowymi a BIK-iem pozwoli na większe zaufania do klienta i lepszą jego obsługę, a co za tym idzie napływ większej ilości klientów i wzrost dochodów banków i innych instytucji finansowych.


Biuro Informacji Kredytowej po amerykańsku.


W Stanach Zjednoczonych Ameryki utarło się przekonanie, że kredyt nie jest dla obywatela przywilejem lecz prawem. Sprzedawcy kredytów, pożyczek czy kart kredytowych obciążeni są ryzykiem podejmowania bardzo szybkich decyzji o sprzedaży swojego produktu, ponieważ na rynku amerykańskim przepływ informacji o zapotrzebowaniu danego klienta odbywa sie błyskawicznie, przez co jakakolwiek zbędna zwłoka może przyczynić sie do straty klienta na rzecz innego kredytodawcy. Prawo amerykańskie nie utrudnia przepływu informacji finansowych pomiędzy zainteresowanymi stronami. Powszechnie "wyrażono zgodę" na posiadanie przez instytucje finansowe i wymianę pomiędzy nimi danych odnośnie zadłużeń klienta, jego zdolności do spłaty oraz jego historię kredytową. Powoduje to, że kredytobiorcy posiadają możliwość zakupu dóbr i usług na kredyt niezabezpieczony.

Z drugiej strony nie ma przymusu aby kredytodawca przekazywał informacje do biura kredytowego. Istnieją jednak umowy poufne pomiędzy biurem a kredytodawcą, określające jakieś granice wykorzystania informacji.
Zasady funkcjonowania systemu informacji kredytowej określa ustawa "Fair Credit Reporting Act" z 1969 roku. istota ustawy było założenie, że każdy (kredytobiorca, kredytodawca, biuro informacji kredytowej) będzie traktowany sprawiedliwie w procesie przepływie informacji.
W roku 1997 naniesiono poprawki do ustawy, które ustalają rygory weryfikacji raportu w razie reklamacji zainteresowanej osoby, określają jaki czas można przechowywać negatywne informacje, nie określono precyzyjnie jakie dane mają znajdować się w bazie, nie ma obowiązku bezpłatnego ujawnienia danych wszystkim klientom, oraz nie trzeba za każdym razem wejścia w bazę danych niekorzystnych powiadamiać klienta.

Biura Inforacji w UE


Niemcy - biuro kredytowe (podzielone na osiem regionalnych towarzystw) SCHUFA GmbH (Schutzgemeinschaft fur Allgemeine Kreditsicherung) w tłumaczeniu - Towarzystwo ochrony ds. Ogólnego Zabezpieczenia Kredytów.
Są one stowarzyszone w BUNDES-SCHUFA, którego zadaniem jest zapewnienie jednolitych zasad oraz koordynacja, gromadzenie i udostępnianie danych istotnych przy podejmowaniu decyzji w zakresie kontaktów z osobami fizycznymi.
Podobnie jak w Polsce biuro współpracuje z bankami, kasami oszczędnościowymi, ale również z np. domami handlowymi udzielającymi osobom fizycznym kredytów pieniężnych lub towarowych o charakterze konsumpcyjnym.
Towarzystwa współpracuj z bankami i innymi instytucjami udzialającymi kredyty konsumpcyjne na zasadzie partnerstwa. Każda organizacja na zasadzie umowy przekazuje informacje o udzielonym kredycie i może oczekiwać takich informacji od SCHUFA. Podobnie jak polski BIK SCHUFA musi działać zgodnie z ustawa o ochronie danych i nie może naruszać tajemnicy bankowej. Klient starający się o kredyt, pożyczkę czy nawet zakładający konto musi wyrazić pisemną zgodę na przetwarzanie danych w celu wysyłania zapytań do SCHUFA oraz uzyskiwanie odpowiedzi.
Każdy obywatel może zwrócić się do regionalnego oddziału biura w celu uzyskania informacji o danych zawartych w bazie SCHUFA odnośnie swojej osoby.
SCHUFA daje możliwości skontrolowania przyszłych klientów pod względem wywiązywania się z wcześniejszych zobowiązań oraz daje częściowy obraz możliwości kredytobiorcy w spłacie zadłużenia.

Holandia - BKR - Biuro Rejestracji Kredytów

Ważną rzeczą na holenderskim rynku kredytowym jest ustawa, która zobowiązuje kredytodawców do przyłączenia się do centralnej rejestracji kredytów. BKR w zamian za udostępniane informacje wymaga od swoich partnerów aktualnych danych nie tylko odnośnie nowo odpisanej umowy pożyczkowej, ale również danych dotyczących ewentualnych zaległości, a także zmiany adresu czy wymeldowania. Kredyty hipoteczne są dodawane do bazy w przypadku zaległości ze spłatą powyżej 120 dni.
BKR rejestruje tylko zadłużenia osób fizycznych m. in. w jakiej wysokości jest kredyt, kiedy zaczyna i kończy się spłata i jakiego rodzaju jest kredyt. Poza tym baza zawiera takie dane osobowe klienta jak: imię, nazwisko, inicjały, adres, data urodzenia.
Nieterminowe spłaty są zgłaszane do BKR w terminie zależącym od rodzaju kredytu.
BKR ma za zadanie ograniczyć ryzyko udzielenia kredytu niewłaściwej osobie ale też stara się poprzez rejestrację wszystkich zadłużeń ludzie nie zaciągali zbyt wielu kredytów jednocześnie.