Ryzyko, pranie brudnych pieniędzy
Ryzyko-rezultat jaki mamy osiągnąć w przyszłości nie jest znany
Ryzyko bankowe-podział ze względu na:
1) ujęcie księgowe – a)bilansowe b)pozabilansowe
2) przyczyny – a)wewnętrzne b)zewnętrzne
3) charakter oper. Bankowych – a)aktywne b)pasywne c)pośredniczące d) inne
4) mierzalność skutków
a)finansowe:-> klient wziął kredyt i nie spłaca- >ryzyko związane z gospodarką
-> ryzyko inwestycji w papiery wartościowe-> ryzyko związane ze skupem weksli, które nie nadają się do dyskonta w NBP
b) pozafinansowe-> techniczno-operacyjne: nie odpowiednie kwalifikacje personelu, zła organizacja, nie odpowiednie wyposażenie techniczne, błędy popełnione przez doradców klienta-> pozostałe
5) istotność dla banku – a)płynności b)kredytowe c)rynkowe: stopy procentowe, kursy walut, instrument pochodnych
6) przedmiot – a)kredytu b) gwarancji c)akredytywy d)kursu walutowego e)stopy proc. f)papiery wartościowe
7) liczbę podmiotów – a)indywidualne b)portfelowe
Zarządzanie ryzykiem w celu maksymalnego zabezpieczenia banku oraz ograniczenia ryzyka
1) Identyfikacja: a) jakie ryzyko? b) jaki może mieć wpływ?
2) Mierzenie – służą do tego różne metody: punktowa – np. arkusz oceny klienta pod względem ryzyka kredytowego
3) Sterowanie – poprzez sterowanie tym ryzykiem możemy zredukować ryzyko:
a)sprzedać aktywa i zastąpić je innymi, b)pokrycie straty z zysku netto, c)możemy tworzyć różne fundusze np. fundusz ryzyka, d)dywersyfikujemy -> różne produkty bankowe
Metody sterowania ryzykiem
- fizyczne sterowanie ryzykiem a) unikanie ryzyka b) redukcja ryzyka przez- fizyczne zabezpieczenia- edukację- procedury ochronne
-finansowe sterowanie ryzykiem a)zatrzymanie ryzyka, tj. pokrycie strat przez:
- cash flow - sprzedaż aktywów - fundusze specjalne- pożyczki- dywersyfikacje
b) transfer ryzyka przez:- aktywną redukcję ryzyka- brak odpowiedzialności za poniesione straty(np. klauzulę wyłączającą w umowie, polisy ubezpieczeniowe) - transakcje terminowe
4) kontrolowanie:
Płynność – dochodowość – ryzyka
Im wyższa dochodowość tym wyższe ryzyko, im wyższa płynność tym niższe ryzyko i niższa dochodowość
Ryzyko płynności banku:
- złota reguła bankowości – zgodność terminów zapadalności kredytów i wymagalności depozytów
- reguła osadu we wkładach – pewien procent wkładów będzie na rach. Banku po terminie wymagalności
- reguła przesunięć w aktywach bilansu – płynność banku może być korygowana poprzez przedterminową sprzedaż papierów wartościowych
- reguła maksymalnego obciążenia – dotyczy sprzedaży papierów wartościowych z dopuszczalną stratą
Banki chcąc zarządzać płynnością stosują metody:
Metoda puli zasobów finansowych- ustala się niezbędny poziom płynności i ustalenie zmian zapotrzebowania na gotówkę w czasie
Metoda konwersji zasobów finansowych- każdy rodzaj pasywów charakteryzuje się cechami
Metoda aktywnego zarządzania pasywami- środki finansowe z rynku mogą być pozyskiwane z emisji certyfikatów i pap.wart o z góry oznaczonym terminie wykupu przez bank
Metoda sekuratyzacji należności kredytowych- bank łączy należności w jeden pakiet i sprzedaje innemu podmiotowi
Ryzyko kredytowe- prawo że klient mający zob. wobec banku nie spłaci tego zob
Ryzyko kredytowe dzieli się na: aktywne(klient nie spłaca zob, zakładamy że jest to spowodowane jego złą sytuacją finansową), pasywne(związane z wycofywania przez klientów wkładów długoterminowych-lokat i depozytów)
Przy analizie ryzyka kredytowego rozpatrujemy 4 rodzaje:(ryzyka cząstkowe)
Ryzyko działalności gospodarczej- najczęściej występujące, trudne do przewidzenia, sprowadza się do niepewności osiągnięcia zamierzonych dochodów i osiągniętych zysków-> zdarzenie niezależne od klienta, spowodowane np. zmianami na rynku, strukturą gospodarki. Np. klęską sadowników przez mrozy
Ryzyko finansowe- związane ze strukturą kapitału klientów banku-> struktura finansowania firmy( kap własne/kap obce)
Im wyższy stosunek kap obcych do kap własnych tym większe ryzyko i dla banku i dla klienta
Ryzyko kraju- tzn ryzyko polityczne ponieważ inwestor nie jest w stanie przewidzieć jak zmieni się władza a wraz z władzą mogą się zmienić reguły prowadzenia działalności gosp zmiany polityczne pociągają za sobą zmiany ekonomiczne
Ryzyko wystąpienia negatywnego zdarzenia, którego skutków nie jesteśmy w stanie zneutralizować np. zmiany zasad księgowania trudnych kredytów w banku
Banki mając rozeznanie że istnieje takie ryzyko podejmują działania aby je niwelować
Działania organizacyjne- polegają na ustaleniu polityki kredytowej, która obejmuje ustalenia branż, które bank będzie kredytował: Bank określa wew. procedury i instrukcje banku(pokazuje jak mamy postępować z klientem-> pole swobody dla pracowników jest minimalne, ponieważ ciągle są instrukcje, określenie kompetencji decyzyjnych co do wysokości przydzielanych kredytów(oddział,region) większość banków tworzy departamenty
oceny ryzyka, które analizują dokumenty kredytowe
Obszar realizacyjny: analiza wniosków kredytowych, podejmowanie decyzji kredytowych zgodnie z przepisami prawa, zabezpieczenie udzielonych kredytów, windykacja
obszar kontrolny -sprawozdawczosc kredytowa -kontrolowanie każdego kredytu -KNF kontroluje jak to jest od strony banku
-tworzenie i kontrola rezerw celowych na kredyty w trudnej sytuacji.
KONTORLA RYZYKA
-badanie dokumentów formalno-prawnych (statut firmy, kompetencje)
-badanie dokładnie wskaźników finansowych (plynność rentowność ,itd)
-analiza przedsięwzięcia (biznes plan), jaki cel ma klient
-proponowane zabezpieczenia kredytu-->analiza, jakie są możliwości spieniężenia go
Według NBP Karta płatnicza jest narzędziem za którego pośrednictwem dokonywana jest płatność. Służy ona głównie do dokonywania płatności detalicznych.
Karta bankomatowa umożliwia jedynie wypłatę gotówki z bankomatu. Natomiast karta płatnicza oprócz wypłaty gotówki służy również do dokonywania płatności w punktach handlowo – usługowych akceptujących karty danego wydawcy, nie tylko na terenie danego kraju ale również poza nim. Podstawowym kryterium podziału kart płatniczych jest sposób regulowania płatności, który dzieli karty na: kredytowe, debetowe i obciążeniowe.
Karty kredytowe – umożliwiają właścicielowi karty dokonywanie płatności bezgotówkowych na podstawie umowy kredytu bez konieczności posiadania bieżących środków na rachunku bankowym. Bank określa z góry zasady spłaty takiego kredytu, a także ustala limit kredytowy. Wydanie karty kredytowej jest ściśle uzależnione od wysokości dochodów konsumenta.
Karty obciążeniowe – są to karty z odroczonym terminem płatności. Mają one zbliżone cechy do tych posiadanych przez karty kredytowe, jednak w przypadku kart obciążeniowych kredyt spłacany jest w całości raz w miesiącu. Karty te wydawane są na podstawie istniejącego rachunku bankowego. Miesięczny limit wydatków ustalany jest na podstawie środków, które co miesiąc są przelewane na ten rachunek. Na koniec każdego miesiąca bank obciąża rachunek posiadacza karty równowartością wydanej kwoty.
Karty debetowe – działają na podstawie istniejącego rachunku bankowego, a posiadacze kart mogą się nimi posługiwać tylko do wysokości salda na rachunku. W przypadku jego przekroczenia bank pobiera wysokie odsetki karne.
Zabezpieczenia kart płatniczych
Karty mikroprocesorowe:
-zalicza się do przyszłościowych instrumentów płatniczych
- zwiększony poziom bezpieczeństwa transakcji
-autonomiczne przetwarzanie, przechowywanie i przesyłanie danych
-konieczność każdorazowego potwierdzania transakcji kodem PIN
-mikroprocesor wbudowany w kartę jest w stanie zweryfikować numer PIN co eliminuje konieczność łączenia się z bankiem
-kontrolowanie odczytu i zapisu danych na karcie utrudnia jej sfałszowanie poprzez kopiowanie
-nie występuje problem ich rozmagnesowania się.
Karty zbliżeniowe:
- można dokonywać płatności, poprzez zbliżenie karty do czytnika na odległość kilku centymetrów
-bezprzewodowa transmisja danych między umieszczonym na karcie chipem a terminalem płatniczym, odbywa się za pomocą fal radiowych
Metody biometryczne:
-badanie cech fizycznych użytkownika, takich jak: tęczówka lub siatkówka oka, linie papilarne,rozkład temperatur na twarzy, kształt i rozmieszczenie zębów, zapach oraz DNA fizycznego użycia karty.
Pranie brudnych pieniędzy – proceder obejmujący wszelkiego rodzaju operacje mające zazwyczaj na celu wprowadzenie do legalnego obrotu wartości majątkowych, które pochodzą z nielegalnych źródeł. W większości przypadków dotyczy to przestępczości narkotykowej i innej ciężkiej przestępczości.Najbardziej znaną metodą tego procederu jest zawyżanie przychodów z działalności, której dokładne rozmiary są trudne do skontrolowania, w szczególności drobnej działalności usługowej.
Zagrożenia:
1. Pranie pieniędzy które wpływa destabilizująco na gospodarkę poszczególnych państw, Powodować może jednak:
-zakłócenia w systemie podatkowym i walutowym państwa,
-naruszenie zasad uczciwej konkurencji gospodarczej
-korumpowanie pracowników administracji,
-przejmowanie niektórych działów gospodarki przez zorganizowane grupy przestępcze.
2. Pranie pieniędzy, przybierając co raz większe rozmiary, w istotny sposób wykorzystuje działalność instytucji kredytowych. Powodować to może:
-zachwianie stabilności finansowej banku,
-utratę zaufania do systemu wśród depozytariuszy w kraju luz z zagranicy
3. Pranie pieniędzy nadaję dynamikę rozwojowi przestępczości zorganizowanej.
Metody prania pieniędzy
Umiejscawianie - polega na wprowadzeniu nielegalnie zdobytych środków do systemu bankowego lub legalnego przedsięwzięcia.
Maskowanie - drugie stadium procederu - polega na oddzieleniu pieniędzy od ich nielegalnych źródeł poprzez wykonywanie szeregu finansowych transakcji, takich jak na przykład transfer pomiędzy kontami w banku, wymiana na czeki podróżne itp.
Integracja -polega na łączeniu środków z legalnie zdobytymi pieniędzmi
Mieszanie- Jedną z najpopularniejszych technik prania pieniędzy jest łączenie brudnych pieniędzy z dochodami legalnego podmiotu gospodarczego.
Smurfing -polega na wykorzystywaniu dużej liczby drobnych pośredników (nazywanych smurfami), którzy nabywają czeki bankowe i inne papiery wartościowe na okaziciela
Kredyt dla siebie - mechanizm tego procederu polega na zaciągnięciu dwóch kredytów. Jednego legalnego z banku, drugiego fikcyjnego od powiązanej spółki.
Transferpricing- nadfakturowywanie lub niedofakturowywanie eksportu czy importu.
Transakcje puste –fałszowaniem faktur dotyczących całkowicie fikcyjnych operacji handlowych.
Przeciwdziałanie a)niezwłoczne powiadamianie Generalnego Inspektora Informacji Finansowej o podejrzeniach wprowadzania do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, b)przekazywanie potwierdzonych kopii dokumentów dotyczących transakcji, co do których zachodzi podejrzenie, że ma ona związek z popełnieniem przestępstwa prania pieniędzy oraz informacji o osobach przeprowadzających te transakcje, c)udostępnianie informacji i potwierdzonych kopii dokumentów niezbędnych do realizacji zadań określonych w ustawie, z zachowaniem przepisów o informacjach prawnie chronionych.
Związek Banków Polskich jest dobrowolną i samorządową organizacją banków działającą na podstawie umowy o izbach gospodarczych . Powołany do życia został w styczniu 1991 roku. Członkostwo w ZBP ma charakter dobrowolny i obejmuje banki działające w obszarze RP, utworzone i działające na podstawie prawa polskiego. W ramach Związku i jego biura działa kilkadziesiąt zespołów problemowych, komitetów, rad, komisji i podkomisji, których zadaniem jest opracowywanie i wydawanie opinii oraz stanowisk w sprawach decydujących o prawidłowym funkcjonowaniu polskiego systemu bankowego. Pełnią one także rolę integrującą środowisko bankowe wokół wspólnie realizowanych przedsięwzięć.
Zadania statutowe związku: Reprezentowanie i ochrona wspólnych interesów jego członków, Uczestnictwo w charakterze ekspertów w pracach legislacyjnych komisji Sejmu, Senatu, Współpraca z NBP, rządem i właściwymi ministerstwami, w zakresie funkcjonowania przepisów prawa odnoszących się do polskiego systemu bankowego, Organizowania wymiany informacji pomiędzy bankami, Budowy infrastruktury międzybankowej w zakresie: rozliczeń pieniężnych, obrotu czekowego i kartowego, bezpieczeństwa banków , Upowszechnianie wiedzy na temat bankowości , Prowadzenie postępowania pojednawczego i sądownictwa polubownego dla banków, Upowszechniania zasad dobrej praktyki bankowej,
Członkami Związku mogą być banki działające na obszarze R P utworzone na podstawie prawa polskiego, a także oddział instytucji kredytowej lub oddział banku zagranicznego prowadzącego działalność na obszarze R P, na podstawie prawa polskiego. Prawo członkow Zarządu ZBP: Uczestniczenia w pracach Związku, Korzystania z pomocy Związku we wszystkich sprawach określonych w Statucie, Dostępu do wszelkich informacji dotyczących Związku i prowadzonej działalności, Zgłaszania wniosków dotyczących działalności Związku, Udziału w pracach rad i komitetów, Każdy członek Związku ma czynne i bierne prawo wyborcze do organów Związku. Przy wyborach do organów Związku każdy członek ma jeden głos. Skład Zarządu: Jest wybierany na 3-letnią kadencję przez Walne Zgromadzenie. Kieruje on bieżącą pracą Związku i Reprezentuje go na zewnątrz. W skład zarządu Związku Banków Polskich wchodzą: prezes, dwóch wiceprezesów,ośmiu Komisja Nadzoru Bankowego- stworzona jest poto aby zapobiegać kryzysom bankowym. Funkcje te pełni Zarząd NBP, Powstała w 1997 r. Organem wykonawczym Komisji jest Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego - działający w strukturze Narodowego Banku Polskiego. Od 1 stycznia 2008 kompetencje Komisji Nadzoru Bankowego przejmie Komisja Nadzoru Finansowego. Prezesem KNB jest S. Kluza. W skład wchodzą Przewodniczący Komisji – Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego ,Zastępca Przewodniczącego Komisji ,przedstawiciel Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Prezes Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, Prezes Narodowego Banku Polskiego ,Przedstawiciel ministra właściwego do spraw instytucji finansowych.
Funkcja licencyjna- udzielanie zezwoleń. utworzenie banku w formie S.A. licencje wydawane są po spełnieniu pewnych wymogów np.: dot. osób zamierzających otworzyć bank, dot. ilości osób uruchamiających bank: bank w formie sp. akcyjnej, bank spółdzielczy, przygotowanie zabezpieczeń pomieszczeń bankowych, wymogi dot. kapitału własnego 5 mln EURO, 300 tys. EURO –Bank Spółdzielczy-kapitał ten musi pochodzić z wiarygodnych źródeł (nie może pochodzić z banku), plan działalności tworzonego banku, statut banku.Ustawa prawo banku mówi,że założyciele we wniosku muszą przedstawić do KNB:
-nazwe i siedzibe banku,określić czynności ,które chcą prowadzić,dane dotyczące kapitału założycieli oraz dane zarządu,3 założycieli, kapitał wniesiony do 5 mil euro oraz aport rzeczowy
Funkcja reulacyjna-polega na tworzeniu reguł i ich przestrzegania. Część tych norm wynika z prawa bankowego lub norm ostrożnościowych nadzoru bankowego:
-normy koncentracji wierzytelności-ograniczają możliwość udzielania przez bank b duzych kredytów
-wspóczynnik wypłacalności-bank jest zobowiązany utrzymywać sumę funduszy własnych na poziomie nie mniej niż 8%
-normy pakietów akcji banku-obowiązek zgłaszania bankowi poprzez KNB faktu posiadania przez akcjonariuszy pakietu akcji upoważniających do ponad 5% głosów podczas walnego zgrom
-normy zaangażowania kapitałowego-wielkość w stosunku do jednego podmiotu nie może być wyższy niż 15% funduszy własnych
-limity kredytów wew-suma kredytów udzielonych członkom organów nie może przekroczyć 10% fun podst a w banku spół 25%
Funkcja kontrolna- przeprowadzanie stałej kontroli banków
Generalny Inspektorat Nadzoru Bamkowego-na czele inspektor,placówki znajdują się przy NBP,jego pracownicy to inspektory nadz bank, którzy wykonują funkcje kontrolne nad bankami:
-badanie wypłacalności,płynności i wyn ekon,który osiąga bank
-ograniczanie ryzyka działalności banku
-sprawdzanie zgodności udzielania kredytów z przepisami, kodeksami
-badają zabezpieczenie jakie posiadają banki
-czy klient spłaca terminowo kredyt
-badanie stosownych oprocentowań np. dla kadry banku
-ocena sytuacji finansowej banku
Funkcja dyscyplinująca-narzędzia przy pomocy których dyscyplinuje się banki
KNB może zalecić bankom:
-ograniczenie rezerw
-zwiększenie funduszy własnych
-nakazać zaniechanie form reklamy
-nakazac wstrzymanie wypłat z zysku
-zakazać tworzenia nowego oddziału
-wyciagniecie konsekwencji od zarządu-ograniczenie działalności banku
-zawieszenie w czynnościach członka zarządu
-kary pieniężne
Komisja może być inicjatorem napraw banku lub wystąpić o likwidacje banku
Jeżeli w banku wystapi strata lub niewypłacalność,zarząd mus zgłosić do KNB i wystąpić z programem naprawczym. KNB ma prawo zaradzać zwołanie zgrom waln. Kurator funkcjonuje w banku gdy jest prowadz program naprawczy. Zarząd Komisarczny powołuje KNB-są to 3 osoby,które przejmują prawa całego zarządu i działaja do rozw problemu.
ZBP wyszedł z propozycją powołania arbitrażu bankowego.
Arbiter rozstrzyga łatwe spory miedzy bankiem a klientem(od2002)
Do arbitrażu może głosić się :tylko klient banku os fiz
Bank nie może złożyć sprawy so arbitra-Ogranicz wielkość sporu
(nie większa niż 8000zł)-Arbiter może rozstrzygać sprawy między
klientem a bankiem który jest członkiem ZBP-Spór może dotykać
jedynie należności-Wniosek nie jest rozpatrywany,gdy spr jest już
w sądzie- musimy wyczerpać cala procedurę odwołań
-Regulamin arbitrażu bank – wg niego działa arbiter
BFG-zadania:-stabilizacja syst bankowego poprzez zmniejszenie
możliwości nasilania wypłat-zwolnienie konsumenta obowiązku
badania ekon i finan sytuacji banku
Char działań syst gw depozytów:
-charakter bezpośredni:syst wypłaca pien jeżeli bank upada
-charakter pośredni:system udziela pożyczek dla banków
przeżywającym kłopoty fin
Wytyczne UE:
1)syst musi odpowiedziec na pytanie dot przedmiotu i podm zakresu
gwarancji. PODM(kto jest obj)-jakie os SA lub nie są obj.
PRZEDM(jakie srodki są obj?)-jakie waluty są obj depozytem.
( z reguly wszystkie waluty, Japonia i Can tylko waluty krajowe)
2)poziom kwoty- Kwota 22,5 tys euro jest objęta gwarancją
3)Zasady przynależności banków do systemu: obowiązkowy lub
dobrowolny. 4)Czy gwar dot deponenta czy każdego depozytu
osobno?Przy wypłacie sumuje się depozyty..
Sytuacja w Polsce: do 89r. państwo gwarantowało za depozyty
złożone w bankach państwowych. BFG i ustawa regulują,że
wszystkie banki muszą należeć do BFG. 1k e w całości resztę
odzyskujemy w 90%. Depozyty walutowe zamieniają się na
walutę złotówkową. System ma charakter pośredni i bezpośredni.
Depozyty podlegające ochronie:-os fizycznych,prawnych
-jednos organ nieposiad osob prawnej-szkolne kasy oszczęd.
i zapomogowe Depozyty nie podlegające ochronie:
-Skarbu Państwa-domów maklerskich
-funduszy emerytal i inwestycyjnych-banków
-podm świadcząc usługi ubezpiecz-głównych akcjonariuszy
-kadry zarządzającej bankiem
Banki płacą 2 rodzaje składek na BFG 1)składki z których
wypłacane są depozytariuszom pieniądze(są one na rachunkach
banku):wielkość do naliczania rezerw obowiązkowych*0,4
-składka odprowadzana regularnie do BFG(przeznaczona na
ratowanie banku lub na pożyczkę):zob bilansowe i pozabilansowe,
obarczone ryzykiem gwarancje*0,4
NBP opłaca za Bk do 30% sumy obowiązkowej składek(bfg ma
pien z:składki, dochody z oprocen pozyczek przez nich
udzielonych,dotacje z budżetu)
BFG ma 5 kryteriów wg których ocenia czy bank jest zagrożony
(3 zagr)-jeśli współczynnik wypłacalności jest niższy niż 5%
-strata bilansowa przekracza 30% funduszy własnych
-stosunek kosztów działalności do przychodów jest wyższy o ponad
30% od wartości średniej dla danego sektora
-jeśli stosunek kredytów nieregularnych do kredytów ogółem jest
wyższy o ponad 30% od wart śred -stopa zwrotu na aktywach ROA
jest niższy niż 70% wart śred///Bank,który chce uzyskać poż musi
pokazać że nie jest ona wyższa od sumy dep gwarantowanych i że
wykorzyst już dotychcza fundusze własne na pokrycie strat. Musi
opracować program naprawczy i skierować go do NBP które daje
opinie czy projekt jest realny, potem decyzja bfg-wniosek do NBP
o powol kuratora. Musi określić na co chce przeznaczyc pien
(nie może nimi pokryc strat)/BFG posiada zarząd, str administr, jest pod kontrola NBP. Ma swój statu nadany przez RM.
Krajowa Izba Rozliczeniowa-działa od 93r jej misją jest świadczenie
usług rozliczeniowych w sposób wiarygodny,sprawny i bezpieczny.
Celem powołania KIR było zbudowanie oraz standaryzacja syst rozl
międzybankowych, który miał objąć wymianę zleceń płatniczych,ich
rejestrację i ustal wzajemny zobow,a także przedstawianie NBP
wyników rozliczeń banków prowadzących swoją działalność na
obszarze kraju. Przez KIR mogą przechodzić tylko rozliczenia kt
banki posiadają rachunki w NBP. Aby bank mógł przeprowadzić
transakcje przez KIR musi być przyjety przez kir jako swojego
podopiecznego.KIR sprawdza pozycje finansowa oraz płynność
danego banku tak by rozliczenia bank mogl pokryc.
W ramach KIR funkcjonują 2 podstawowe systemy rozliczeniowe :
• System SYBIR - Izba papierowa (tradycyjna), (przesylki miedzy
bankami trwaly 3 dni co opóźniało transakcje i rozliczenia)
• System ELIXIR - Izba elektroniczna, to system rozliczeń między
, w którym wyeliminowano przesyłanie dokumentów papierowych
między bankami. Wszystkie informacje potrzebne dla prawidłowego
opracowania i zaksięgowania zlecenia klienta przekształcane są w
zapis elektroniczny przesyłany do banku odbiorcy zlecenia.
(przelewu, płatności ZUS i podatkowe, polecenie zapłaty, czeki)-
najwazn syst płat w kr
oraz nowouruchomione i współpracujące z podstawowymi systemami
rozliczeniowymi Izby:
• System IMBIR - system optycznego odczytu standardowych dok
bankowych,pozwalający na zamianę dokumentu papierowego w
komunikat elektroniczny, • SZAFIR - syst zarządzania certyfikatami
kluczy publicznych. • Usługi ZEFIR - efektywne narzędzie weryfikacji
poprawności informacji zapisanych w elektronicznych transakcjach
otrzymywanych przez Uczestników rozliczeń międzyb za pośredni
syst ELIXIR. • Usługi eMIR ,SWIFT.
Czynności bankowe z ustawy:
1.Przyjmowanie wkładów pieniężnych,płatnych na żądanie lub z nadejściem
oznaczonego terminu oraz prowadzenie rach tych wkładów
2.Prowadzenie innych rach bankowych 3.Udzielanie kredytów 4.Udzi
gwarancji bankowych 5.Emitowanie bank pap wart 6.Przeprowadzanie
bank rozliczeń pien 7.Wykon innych czynności przewidzianych wyłącznie
dla banków w odręb ust. Czynności bankowe to także:(są one nie tylko
bankowe): 1.Udzielanie pozyczek pien 2.Operacje czekowe i wekslowe
3.Wydawanie kart płatniczych i operacji przy ich użyciu 4.Terminowe
operacje finansowe 5.Nabywanie i zbywanie wierzyteln pieniężn
6.Przechowywanie przed i pap wart oraz udost skrytek sejf
7.Wykonywanie czynności obrotu dewizowego 8.Udzielanie poreczeń
9.Wykonywanie czynności zleceń
Nazywanie czynności bankowymi i nie tylko bankowymi ułatwia
bankowi dochodzenie zaległych świadczeń.
Euro
Kryteria:
Aby wejść do "strefy euro", należy spełnić wcześniej ścisłe kryteria konwergencji takie jak:
-inflacja nie wyższa niż o 1,5% od średniej stopy inflacji w trzech krajach UE, gdzie inflacja jest najniższa
-dług publiczny nieprzekraczający 60% PKB
-deficyt budżetowy nie wyższy niż 3% PKB
-długoterminowe stopy procentowe nie przekraczające o więcej niż o 2 % średniej stóp procentowych w 3 krajach UE o najniższej inflacji
Korzyści z wprowadzenia wspólnej waluty (w punktach):
1.Spadek inflacji,
2.Stabilizacja kursów walutowych,
3.Zbieżność stóp procentowych,
4.Eliminacja ryzyka walutowego,
5.Zredukowanie kosztów związanych z wymianą walut,
6.Większa efektywność i płynność rynków finansowych,
7.Wyrównanie poziomu cen na terenie UWG,
8.Ułatwienia w podróżowaniu,
9.Ułatwienie przedsiębiorcom z terenów UWG ekspansji na rynki krajów sąsiadujących
10. Większa przejrzystość cen
Wymierne koszty powstania Unii Gospodarczej i Walutowej
1.Koszty adaptacji do euro systemów informatycznych oraz procesów operacyjnych
2.Koszty szkolenia pracowników oraz partnerów biznesowych
3.Koszty adaptacji urządzeń posługujących się gotówką (bankomaty, automaty do sprzedaży towarów itd.)
4.Urata przez banki części dochodów z transakcji na rynku walutowym
Niewymierne koszty związane z UW
1.Częściowa utrata suwerenności przez kraj członkowski
2.Utrata kontroli narodowej nad polityką monetarną oraz polityką kursu walutowego
3.Utrata możliwości emisji własnej waluty
Postacie pieniądza:
a)towarowy -zboża wino, sól bydło
b) pekunia
c) pieniądz kruszcowy - metalowy(bryły metali szlachetnych: złoto, miedz)
d)pieniadz monetowy (moneta- od bogini ) (azja mniejsza zaczeta pieczetowanie monet wizerunkiem wladcy)
e) pieniadz papierowy - polowa XIX wieku- wartość substancjonalna- reprezentant wartości
f) pieniadz elektroniczny
Funkcje pieniądza:
1)miernik wartości - Jest to główna funkcja pieniądza. Polega na mierzeniu i wyrażaniu wartości innych towarów za pomocą ceny. Pozwala na dokonanie: - porównań relatywnych (np. określić cenę chleba do ceny masła) - konstruować ceny absolutne (np. cena 1 bochenka chleba i cena i kostki masła)
-ustalić wielkości realne (np. wielkość płacy realnej i jej zmienność w czasie)
2) środek wymiany –To druga funkcja pieniądza. Oznacza to, że sprzedając towar i trzymując pieniądze można go przeznaczyć na zakup innego towaru po upływie jakiegoś czasu i na innym rynku.
3)środek płatniczy - Funkcja ta jest związana z odroczenie płatności w czasie, a więc rozdzielony jest moment powstania zobowiązania i jego spłaty. np.: - zakup towarów i usług na kredyt
- zaciąganie kredytów i pożyczek - zobowiązanie podatkowe
4)środek tezauryzacji (zamiana pieniądza na inne rzeczy) - Oznacza gromadzenie skarbu, a więc wiąże się z czasowym wycofaniem pieniądza z obiegu. np.: lokata w banku, w papiery wartościowe,
lokata w dzieła sztuki, lokata w nieruchomości
Bank Włoski
Banca d’Italia, bank został powołany do życia 1893 r., powstał ze scalenia trzech banków
handlowych i jako główne zadanie otrzymał emisję pieniądza, choć jej wyłączność będzie mu
przyznana dopiero w 1926 roku. W tym roku Bank przekształca się w nowoczesny bank centralny mający również za zadanie nadzór nad systemem bankowym kraju. W 1936 roku bank staje się instytucją prawa publicznego
Bank ma swoją siedzibę w Rzymie i posiada również oddziały w głównych włoskich miastach oraz przedstawicielstwa zagraniczne.
Jego udziałowcami mogą być:
• kasy oszczędnościowe
• banki państwowe i banki handlowe o zasięgu ogólnokrajowym
• spółki akcyjne prowadzące działalność bankową
• instytucje ochrony społecznej
• instytucje ubezpieczeniowe
Zbycie udziałów musi być zatwierdzone przez Zarząd i wyłącznie w obrębie
powyższych kategorii udziałowców. Tym niemniej musi być zachowany udział większościowy instytucji państwowych, lub spółek z większościowym udziałem skarbu państwa. Banca d’Italia sprawuje nadzór nad działalnością rynku finansowego we Włoszech, w szczególności kontroluje:
• funkcjonowanie systemu bankowego,
• funkcjonowanie i działalność firm inwestycyjnych.
Banki podlegają kontroli Banca d’Italia, poprzez kontrole i weryfikację sprawozdań finansowych poprzez emitowanie stałych pism okólnych (rezerw minimalnych, wymagań kapitałowych) lub przez przekładanie transakcji do autoryzacji.
Bank Włoch po wprowadzeniu wspólnej waluty wykonuje zadania, jakie wymagane są w ramach Europejskiego Systemu Banków Centralnych. Natomiast zarządzanie oficjalnymi rezerwami walut prowadzone jest przez Włoskie Biuro Wymiany. Rola Banku Włoch we włoskim życiu politycznym i gospodarczym jest ważniejsza niż innych europejskich banków centralnych. Wynika to m.in. z faktu, że z Banku Włoch wywodzi się wielu polityków, którzy pełnili najważniejsze funkcje w państwie. W ciągu ostatnich dziesięciu lat z
Banku Włoch wyszli m.in. obecny Prezydent Republiki (C.A. Ciampi). Świadczy to o jego
Funkcja NBP: Bank emisyjny. NBP ma wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych będących prawnym środkiem płatniczym w Polsce. Narodowy Bank Polski określa wielkość ich emisji oraz moment wprowadzenia do obiegu, za którego płynność odpowiada. Ponadto, organizuje obieg pieniężny i reguluje ilość pieniądza w obiegu.
Bank banków. NBP pełni w stosunku do banków funkcje regulacyjne, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa depozytów zgromadzonych w bankach oraz stabilności sektora bankowego. Organizuje system rozliczeń pieniężnych, prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe i aktywnie uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym. Narodowy Bank Polski jest odpowiedzialny za stabilność i bezpieczeństwo całego systemu bankowego. Pełniąc funkcję banku banków, sprawuje kontrolę nad działalnością banków, a w szczególności nad przestrzeganiem przepisów prawa bankowego. Ponadto NBP nadzoruje systemy płatności w Polsce.
Centralny bank państwa. NBP prowadzi obsługę bankową budżetu państwa, prowadzi rachunki bankowe rządu i centralnych instytucji państwowych, państwowych funduszy celowych i państwowych jednostek budżetowych oraz realizuje ich zlecenia płatnicze
Organami Narodowego Banku Polskiego są: Prezes NBP, Rada Polityki Pieniężnej oraz Zarząd NBP. Prezes NBP jest powoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, na 6-letnią kadencję. Jest on przewodniczącym Rady Polityki Pieniężnej i Zarządu NBP.W skład Rady Polityki Pieniężnej wchodzi Prezes jako Przewodniczący i dziewięciu członków, powoływanych po trzech przez Prezydenta, Sejm i Senat. Zadaniem Rady Polityki Pieniężnej jest coroczne ustalanie założeń polityki pieniężnej oraz podstawowych zasad jej realizacji. Rada ustala wysokość podstawowych stóp procentowych, określa zasady operacji otwartego rynku oraz ustala zasady i tryb naliczania i utrzymywania rezerwy obowiązkowej. Zatwierdza plan finansowy banku centralnego oraz sprawozdanie z działalności NBP.Zarząd kieruje działalnością NBP. Jego podstawowym zadaniem jest realizacja uchwał Rady Polityki Pieniężnej, uchwalanie i realizowanie planu działalności NBP oraz wykonywanie zatwierdzonego przez Radę planu finansowego, a także realizacja zadań z zakresu polityki kursowej i systemu płatniczego.