Biuletyn Informacji Publicznej

BIULETYN INFORMACJI PUBLICZNEJ

Biuletyn Informacji Publicznej to urzędowy publikator teleinformatyczny, składający się z ujednoliconego systemu stron w sieci informatycznej. BIP został stworzony w celu powszechnego udostępniania informacji publicznej.
Portal BIP ma za zadanie:
służyć wszystkim zainteresowanym zapewniając im łatwy dostęp do ważnych informacji publicznych,
udostępnić podmiotom zobowiązanym do tworzenia własnych stron BIP zbiór informacji, dotyczących Biuletynu Informacji Publicznej oraz sugerowanych rozwiązań praktycznego podejścia do realizacji Ustawy o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001r. (Dz. U. Nr 112, poz. 1198).
Dostęp do informacji publicznych zawartych w Biuletynie jest możliwy poprzez stronę główną Biuletynu posiadającą adres URL - www.bip.gov.pl, według menu podmiotowego lub przedmiotowego albo poprzez podmiotowe strony Biuletynu.
Informacje publiczne zawarte w Biuletynie organizuje się w postaci baz danych, a ich udostępnianie odbywa się w oparciu o mechanizmy baz danych.
Rodzaj informacji publikowanych na stronach podmiotowych BIP określa Ustawa o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001 r. (Dz.U.01.112.1198), ustawa określa również precyzyjnie termin publikacji informacji w BIP (rozdział 3 art. 26). Standardy budowy stron podmiotowych określa natomiast rozporządzenie Ministra SWiA z dnia 17 maja 2002 r. w sprawie BIP (Dz.U.02.67.619).
Zgodnie z art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198), prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie tajemnic ustawowo chronionych. Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnice przedsiębiorcy.
Ponadto ustawa o dostępie do informacji publicznej nie wyłącza odpowiedniego stosowania przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926).
Zgodnie z Ustawą o dostępie do informacji publicznej, obowiązek publikacji informacji publicznych, wyliczonych w ustawie, należy wypełnić po upływie 18 miesięcy od wejścia w życie ustawy tj. na dzień 1 lipca 2003 r. Podmioty zobligowane ustawą do publikowania informacji publicznej powinny zawrzeć na swojej podmiotowej stronie BIP informacje określone w art.6 ust. 1 pkt 2. i pkt 3. lit. a)-d) oraz lit. f) ustawy z dnia 6 września 2001 r.:
 status prawny lub formę prawną,
 organizację,
 przedmiot działania i kompetencje,
 organy i osoby sprawujące funkcje i ich kompetencje,
 struktura własnościowa podmiotów, o których mowa w art. 4 ust1 pkt 3-5
 majątek, którym dysponują,
 zasady funkcjonowania podmiotów, o których mowa w art. 4. ust 1,
 tryb działania władz publicznych i ich jednostek organizacyjnych,
 tryb działania państwowych osób prawnych,
 tryb działania osób samorządu terytorialnego w zakresie wykonywania zadań publicznych i ich działalności w ramach gospodarki budżetowej i pozabudżetowej,
 sposoby stanowienia aktów publicznoprawnych,
 sposoby przyjmowania i załatwiania spraw,
 informacja o prowadzonych rejestrach, ewidencjach i archiwach oraz o sposobach i zasadach udostępniania danych w nich zawartych.
O fakcie posiadania informacji niepublikowanych, w tym wykluczonych ze względu na wyłączenia jawności informacji publicznej podmiot jest zobowiązany do:
• podania wykazu tych informacji,
• podania zakresu wyłączenia,
• podania podstawy wyłączenia,
• wskazuje się organ lub osobę, która dokonała wyłączenia jawności,
• w przypadku art. 5 ust. 2 podaje się podmiot, w którego interesie dokonano wyłączenia jawności.
Podmioty zobligowane do publikowania treści informacji publicznej obowiązującej w myśl art. 6 mogą zamieszczać inne informacje, jeśli są to informacje zawierające interes publiczny lub będące dokumentem urzędowym tj. w rozumieniu ustawy treścią oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalonej i podpisanej w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, skierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy.
Szczegółowe standardy tworzenia strony BIP określa Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 maja 2002r. (Dz.U. 02.67.619) w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej. Warunki organizacyjne zależne są indywidualnie od każdej jednostki, która bierze udział w tworzeniu BIP. Zgodnie z ustawą o dostępie do informacji publicznej, minister właściwy do spraw administracji publicznej tworzy jedynie stronę główną BIP, oraz zbiera od podmiotów informacje niezbędne do zamieszczenia na stronie głównej BIP. (Dz. U. z 2001r. Nr 112, poz.1198, art.9 ust.1-4).
Strona podmiotowa, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie BIP zawiera:
1. logo (znak graficzny) Biuletynu,
2. imię i nazwisko, numer telefonu, nr faksu, adres e-mail osób redagujących stronę podmiotową BIP,
3. instrukcję korzystania z podmiotowej strony BIP,
4. wyjaśnienia wszelkich skrótów pojęciowych,
5. informację o liczbie odwiedzin strony – statystyka strony,
6. menu przedmiotowe,
7. moduł wyszukujący,
8. rejestr zmian treści informacji publicznej zawartych w podmiotowej stronie BIP ze wskazaniem daty od której zmiany te obowiązują,
9. informację o sposobie dostępu do informacji publicznej będącej w posiadaniu podmiotu tworzącego podmiotową stronę BIP, a nie udostępnionych w Biuletynie podmiotu,
10. posiadać przełączenie do strony głównej Portalu BIP.
Podmiotowe strony BIP powinny :
a) być wydzielone z aktualnego serwisu internetowego podmiotu w taki sposób by zapewnić dostęp do nich za pomocą umiejscowionego na stronie głównej serwisu internetowego podmiotu przycisku ekranowego ze znakiem Biuletynu,
b) zawierać przycisk ekranowy z podłączonym adresem URL strony głównej portalu BIP,
c) podmiotowa strona BIP powinna być umieszczona na serwerze podmiotu lub innym serwerze któremu powierzono obsługę podmiotu.
W myśl art. 7 ust. 2 dostęp do informacji jest bezpłatny z zastrzeżeniem art. 15., który określa, że jeżeli informacja udostępniona na wniosek o udostępnienie wskazuje że podmiot ją udostępniający będzie musiał ponieść koszt jej przekształcenia lub przeniesienia na nośnik wskazany we wniosku /art. 10. ust. 1/, - podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji może pobrać opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom.
O fakcie zaistnienia opłaty podmiot udostępniający informację, do którego wpłynął wniosek o udostępnienie musi poinformować o wysokości opłaty w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku wnioskodawcę.
W przypadku braku zmiany przez wnioskodawcę trybu udostępnienia lub zaniechanie starania się o udostępnienie – podmiot udostępniający informację do którego wpłynął wniosek realizuje udostępnienie treści informacji zgodnie z proponowaną formą przez wnioskodawcę w czasie 14 dni od daty jego złożenia.
Zgodnie z par. 6 ust. l pkt. 3 lit. e ustawy o dostępie do informacji publicznej podmioty zobowiązane do tworzenia stron BIP od 1 stycznia 2004 obowiązane są do prezentacji "stanu spraw, kolejności ich załatwiania i rozstrzygania".
Po pierwsze prezentacja spraw musi podlegać ograniczeniom ze względu na zapisy ustaw o ochronie danych osobowych i in. Każdy podmiot musi określić jakie informacje ze spraw może zamieścić publicznie a jakie podlegają wyłączeniu z publikacji.
Po drugie musi zostać określony sposób prezentacji tych spraw. Akty prawne nie precyzują tej sprawy. Jednym rozwiązaniem wydaje się być prezentowanie wyżej wspomnianych informacji w sposób tabelaryczny, a drugim prezentacja danych po wprowadzeniu odpowiednich informacji uwierzytelniających przez petenta, np. numeru pisma.
Wprowadzenie pełnej, automatycznie aktualizowanej informacji o stanie spraw wydaje się wymagać wprowadzenia w podmiocie realizującym BIP elektronicznego obiegu dokumentów sprzężonego ze stronami BIP, jakkolwiek ustawa o dostępie do informacji publicznej i rozporządzenie ministra nie wspominają wprost o wymogu takiego rozwiązania. Dlatego też informacja może być wprowadzana do systemu przez redaktora i aktualizowana w okresie określonym przez podmiot.
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej w art. 7 ust. l pkt l wskazuje, iż udostępnianie informacji publicznych następuje w drodze ogłaszania informacji publicznych, w tym dokumentów urzędowych, w Biuletynie Informacji Publicznej, o którym mowa w art. 8. Przepis art. 8 ust. 3 ustawy określa natomiast obowiązkowy zakres informacji udostępniany w BIP. Wśród informacji, które obligatoryjnie udostępnia się w BIP, brak jest informacji dotyczących zarówno umów o zamówienie publiczne jak i informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej. Treść tego przepisu wskazuje jednocześnie na możliwość publikacji w BIP również innych informacji, niż informacje o charakterze obligatoryjnym. Zatem wydaje się, iż umieszczenie w BIP treści umowy o zamówienie publiczne uzależnione jest tylko i wyłącznie od woli zamawiającego. W stosunku natomiast do informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty, możliwość taka istnieje, o ile stanowi ona informację publiczną w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej. Ponadto przy udostępnianiu jakichkolwiek informacji publicznych pamiętać należy o ograniczeniach wynikających z art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej ( tajemnica przedsiębiorcy, prywatność osoby fizycznej, ochrona tajemnic ustawowo chronionych).
Obowiązek publikowania informacji za pomocą podmiotowej strony BIP określony został w Art.8.1 ustawy o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001 r.
Ustawodawca określił wykaz podmiotów zobligowanych do realizacji udostępniania informacji publicznej w Art. 4.1 ustawy z dnia 6 września 2001 r.:
• Organy władzy publicznej
• Organy samorządów gospodarczych i zawodowych
• Podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa
• Podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne
• Podmioty reprezentujące osoby prawne samorządu terytorialnego
• Podmioty reprezentujące państwowe jednostki organizacyjne
• Podmioty reprezentujące jednostki samorządu terytorialnego
• Podmioty reprezentujące osoby lub jednostki organizacyjne wykonujące zadania publiczne
• Podmioty reprezentujące osoby lub jednostki organizacyjne dysponujące majątkiem publicznym
• Podmioty reprezentujące osoby prawne w których Skarb Państwa , jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów
• Związki zawodowe i ich organizacje
• Partie polityczne
• Inne podmioty wykonujące zadania publiczne
Podkreślenia wymaga, że przedmiotowe wyliczenie nie ma charakteru zamkniętego - wyznacznikiem warunkującym powstanie obowiązku udostępniania informacji publicznej jest wykonywanie zadań publicznych, a w przypadku podmiotów określonych w art. 4 ust. l pkt 5 ustawy również dysponowanie majątkiem publicznym.
Strona główna Biuletynu jest tworzona i organizowana przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej. Ma on obowiązek zamieścić w menu głównym strony BIP odnośniki (linki) do stron BIP wszystkich zobowiązanych do udostępniania informacji publicznej podmiotów, a więc tych zobowiązanych jednocześnie do posiadania własnych (podmiotowych) stron BIP. Zatem jeżeli przedsiębiorstwo państwowe jest podmiotem spełniającym warunki określone w art. 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej (wykonuje zadania publiczne, dysponuje majątkiem publicznym) lub mieści się w katalogu podmiotów ujętych w tym przepisie, to obowiązane jest do stosowania przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, również w zakresie posiadania podmiotowych stron Biuletynu Informacji Publicznej.
Za utworzenie, utrzymanie i aktualizację treści zawartych w podmiotowych stronach BIP odpowiadają podmioty udostępniające informację publiczną z zachowaniem wszelkich cech ujętych w art.8 ust. 6 - ustawy z 6 września 2001 r.- co jednoznacznie definiuje, że Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zobowiązane jest jedynie do budowy i utrzymania portalu BIP z prowadzeniem rejestracji kolejnych podmiotów zgłaszających swoje strony podmiotowe BIP, lecz nie realizuje wytworzenia stron podmiotowych oraz ich przechowywania na serwerze portalu.
Przepis art. 8 ust. 6 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198), określa, iż podmioty udostępniające informacje publiczne w BIP są obowiązane do podania w informacji danych określających tożsamość osoby, która wytwarzała informację lub odpowiada za treść informacji, a także danych określających tożsamość osoby, która wprowadziła informację do systemu.
Zatem podmiot, który posiada podmiotową stronę BIP powinien wskazać osobę wytwarzającą informację lub odpowiedzialną za jej treść oraz osobę wprowadzającą tę informację do systemu. W zależności od tego kto w danej jednostce jest wskazany jako odpowiedzialny za treść informacji, na tym ciąży odpowiedzialność za funkcjonowanie w systemie błędnej informacji. Może być to zarówno osoba wytwarzająca daną informację, jak również osoba wskazana w jednostce organizacyjnej do ponoszenia odpowiedzialności za treść informacji umieszczonych w podmiotowej stronie BIP tej jednostki. Pracownik odpowiedzialny za treść informacji wprowadzanych do systemu ponosi jedynie odpowiedzialność dyscyplinarną określoną w przepisach prawa pracy, za błędne podanie określonych informacji.
Podmiot jest zobowiązany na mocy Art. 8. ust 6 udostępniając informację podać:
• oznaczenie informacji danymi określającymi podmiot ją udostępniający,
• tożsamość osoby, która wytworzyła informację,
• tożsamość osoby, która odpowiada za jej treść,
• tożsamość osoby, która wprowadziła informację do zawartości podstrony BIP,
• oznaczenie czasu wytworzenia informacji,
• oznaczenie czasu jej udostępnienia w zakresie podstrony BIP,
• zabezpieczenie możliwości identyfikacji czasu rzeczywistego udostępnienia informacji,
W związku z rozwiązaniem ustawowym w zakresie technicznego zrealizowania budowy strony głównej portalu BIP wynikającym z art. 9 ust.1 oraz art. 9. ust.2 nie istnieje żadne ograniczenie techniczne w realizacji podmiotowych stron BIP. W związku z tym, każde rozwiązanie spełniające standardy wynikające z rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 17 maja 2002 r. jest rozwiązaniem prawidłowym i może zostać przyjęte do podłączenia, jako właściwe po uprzednim przesłaniu oświadczenia rejestracyjnego BIP do redakcji portalu drogą elektroniczną na adres [email protected]

Podmiot zobligowany do publikowania informacji publicznej w postaci utworzonej podmiotowej strony BIP dokonuje zgłoszenia podłączenia do strony głównej biuletynu, bądź zmianie danych lub informuje o usunięciu podmiotu z listy aktywnych podmiotów w formie określonego formularza. Formularz generowany jest automatycznie przez moduł administracyjny strony głównej Biuletynu. Wypełniony formularz osoba wypełniająca jest zobowiązana opatrzyć pieczęcią kierownika podmiotu i podpisać a następnie przesłać dokument do redakcji strony głównej Biuletynu. Szczegóły opisuje dział "Dla redaktorów" dostępny na stronie głównej serwisu www.bip.gov.pl.
W dzienniku prowadzonym w zakresie BIP powinna być realizowana usługa zapewnienia przechowywania informacji o:
 wszelkich odwiedzinach serwisu,
 próbach logowania wewnętrznego przez osoby będące uprawnionymi do realizacji takiego działania,
 próbach nieudanych logowań,
 zmianach dokonywanych na poziomie treści,
 zmianach poszczególnych rekordów bazy,
 kasowania zawartości serwisu,
 modyfikowaniu treści serwisu,
 czasie dokonywanych w/w działań.
Dziennik powinien być również archiwizowany celem zabezpieczenia działań, jakie miały miejsce w danym czasie w momentach realizacji dochodzenia spójności danych przez np. osoby kontrolujące lub odwołujące się do zmienionej treści lub czasu wystąpienia danej zmiany.
Art.6 Ustawy o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001 r. (Dz. U. Nr 112 poz. 1198 z 2001 r.) określa najważniejsze rodzaje informacji publicznych podlegających udostępnieniu.
Do 1 lipca 2003 roku BIP powinien zawierać i udostępniać;
- dane podmiotu i informacje dotyczące:
• statusu prawnego lub formy prawnej podmiotu,
• organizacji oraz przedmiotu działalności i kompetencji podmiotu,
• organów podmiotu i osobach sprawujących w nich funkcje oraz ich kompetencjach,
• strukturze własnościowej podmiotu,
• majątku, którym dysponuje,
- informacje o zasadach funkcjonowania podmiotu, w tym o:
• trybie działania władz i ich jednostek organizacyjnych,
• trybie działania w zakresie wykonywania zadań publicznych,
• działalności w ramach gospodarki budżetowej i pozabudżetowej,
• sposobach stanowienia aktów publicznoprawnych,
• sposobach przyjmowania i załatwiania spraw,
• prowadzonych rejestrach, ewidencjach i archiwach oraz o sposobach i zasadach udostępniania danych w nich zawartych.
Na podstawie przepisów Ustawy każdy podmiot precyzuje, jakie informacje będzie udostępniał na stronie podmiotowej BIP.
Informacje zgromadzone w bazie danych strony głównej Biuletynu oraz informacje publiczne zgromadzone na podmiotowych stronach Biuletynu kopiuje się systematycznie na odrębne elektroniczne nośniki informacji, nie rzadziej niż raz na dobę.