Biuletyn Informacji Publicznej - BIP
1. Co to jest BIP?
Biuletyn Informacji Publicznej ( zwanej dalej BIP) jest oficjalnym publikatorem, dostępnym tylko i wyłącznie w Internecie, gdzie podmioty zobowiązane są umieszczać informacje wskazane przez ustawę.
Zgodnie z ustawą z 6 września 2001r, nałożony został na jednostki samorządu terytorialnego i inne samorządowe jednostki organizacyjne obowiązek udostępniania informacji publicznej. Jednym ze sposobów jej udostępniania jest Biuletyn Informacji Publicznej. Uruchomienie Biuletynu Informacji Publicznej było niezbędne dla funkcjonowania w/w ustawy oraz Rozporządzenia MSWiA z 17 maja 2002 w sprawie BIP (Dz.U. Nr 67, poz 619).
Ustawodawca określił wykaz podmiotów zobligowanych do realizacji udostępniania informacji publicznej w Art. 4.1 ustawy z dnia 6 września 2001 r.
• Organy władzy publicznej
• Organy samorządów gospodarczych i zawodowych
• Podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa
• Podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne
• Podmioty reprezentujące osoby prawne samorządu terytorialnego
• Podmioty reprezentujące państwowe jednostki organizacyjne
• Podmioty reprezentujące jednostki samorządu terytorialnego
• Podmioty reprezentujące osoby lub jednostki organizacyjne wykonujące zadania publiczne
• Podmioty reprezentujące osoby lub jednostki organizacyjne dysponujące majątkiem publicznym
• Podmioty reprezentujące osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów
• Związki zawodowe i ich organizacje
• Partie polityczne
Inne podmioty wykonujące zadania publiczne
Dzięki Biuletynowi Informacji Publicznej obywatel w dowolnej chwili może mieć dostęp do informacji zawartych na stronie Internetowej. Z tego powodu również administracja publiczna nie ma obowiązku udostępniać informacji publicznej, która jest zawarta w BIP-ie na wniosek. Oznacza to, że urzędnik zapytany o informację zawartą w BIP-ie może odesłać interesanta do Biuletynu Informacji Publicznej.
Udostępnione tą drogą informacje stają się ogólnodostępne, prowadzona jest jawność wszelkich poczynań wszystkich zobligowanych do udostępnienia BIP urzędów, placówek oświatowych i innych jednostek gospodarczych
2. Jakie informacje uzyskamy wchodząc na stronę BIP-u
Udostępnieniu podlega informacja publiczna a w szczególności o
Polityce wewnętrznej i zagranicznej, w tym o:
• zamierzeniach działań władzy ustawodawczej oraz wykonawczej
• projektowaniu aktów normatywnych
• programach w zakresie realizacji zadań publicznych, sposobie ich realizacji, wykonywaniu i skutkach realizacji tych zadań
Podmiotach zobligowanych do udostępniania informacji:
• statusie prawnym lub formie prawnej,
• organizacji,
• przedmiocie działalności i kompetencjach,
• organach i osobach sprawujących w nich funkcje i ich kompetencjach,
• strukturze własnościowej podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 3-5,
• majątku, którym dysponują,
Zasadach funkcjonowania podmiotów zobligowanych do udostępniania informacji:
• trybie działania władz publicznych i ich jednostek organizacyjnych,
• trybie działania państwowych osób prawnych i osób prawnych samorządu terytorialnego w zakresie wykonywania zadań publicznych i ich działalności w ramach gospodarki budżetowej i pozabudżetowej,
• sposobach stanowienia aktów publicznoprawnych,
• sposobach przyjmowania i załatwiania spraw,
• stanie przyjmowanych spraw, kolejności ich załatwiania lub rozstrzygania,
• prowadzonych rejestrach, ewidencjach i archiwach oraz o sposobach i zasadach udostępniania danych w nich zawartych,
Danych publicznych, w tym:
• treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności:
o - treść aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć,
o - dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia, stanowiska, wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających,
• treść innych wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej,
• informacja o stanie państwa, samorządów i ich jednostek organizacyjnych,
Majątku publicznym, w tym o:
• majątku Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych,
• innych prawach majątkowych przysługujących państwu i jego długach,
• majątku jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządów zawodowych i gospodarczych oraz majątku osób prawnych samorządu terytorialnego, a także kas chorych,
• majątku podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5, pochodzącym z zadysponowania majątkiem, o którym mowa w lit. a)-c), oraz pożytkach z tego majątku i jego obciążeniach,
• dochodach i stratach spółek handlowych, w których podmioty, o których mowa w lit. a)-c), mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych, oraz dysponowaniu tymi dochodami i sposobie pokrywania strat,
• długu publicznym,
• pomocy publicznej,
• ciężarach publicznych.
3. Publikacja Biuletynu w Internecie
Rozporządzenie w sprawie BIP określa m.in. strukturę, zakres publikowanych informacji i mechanizmy działania serwisów internetowych BIP, utrzymywanych przez podmioty zobowiązane ustawą do udostępnienia informacji publicznej. Strona główna Biuletynu znajduje się pod adresem www.bip.gov.pl. Uruchomienie stron BIP odbyło się w kilku etapach. Pierwszy zakończył się 1 lipca 2003r. Od tego dnia organa władzy, jednostki samorządu terytorialnego, podmioty reprezentujące skarb państwa lub z dominującym znaczeniem skarbu państwa, a także partie polityczne, związki zawodowe udostępnią za pośrednictwem BIP przede wszystkim informacje o sobie, tzn. swym statusie i formie prawnej, zadaniach, kompetencjach, organach i osobach sprawujących w nich funkcje, sposobach przyjmowania i załatwiania spraw itp. Od 1 stycznia 2004r. w BIP pojawiły się m.in. informacje o stanie przyjmowanych spraw i kolejności ich załatwiania. W całości BIP ma został uruchomiony 1 stycznia 2005r., a więc po trzech latach od wejścia ustawy w życie.
4. Ograniczenia w dostępie do BIP
Pierwszym i wydaje mi się, że podstawowym ograniczeniem to brak dostępu do sieci e Internet. Weźmy pod uwagę ile gospodarstw domowych ma dostęp a ile niema dostępu do niego. Nie wspominając już o gronie emerytów czy rencistów, którzy chcieliby a też nie mają z różnych względów ( np: ekonomicznych). W urzędach gmin i innych instytucjach rządowych i samorządowych brak jest kącików teleinformacyjnych, co za tym idzie społeczeństwo po części nie ma dostępu do tych informacji. A jeżeli już ma to często nie wie jak z tych biuletynów korzystać. Bo niektóre z nich moim zdaniem mogłyby mieć bardziej przejrzysty i czytelny wygląd. Podoba mi się, że w większości biuletynów jest możliwość wydrukowania bezpośrednio z nich wzorów dokumentów, podejrzenia jak je wypełnić, co skraca nam czas na załatwienie danej sprawy w urzędzie.
Bardzo duże wrażenie zrobiła na mnie strona Izby Skarbowej w Bydgoszczy a dokładnie informacje zamieszczone przez Urząd Skarbowy w Brodnicy. Potrzebowałam informacji dotyczących spadków i darowizn, przypadkowo weszłam na ich stronę i zostałam mile zaskoczona dodam, iż warszawskie strony nie posiadają tak wyczerpujących informacji. Krok po kroku, od czego zacząć, jakie dokumenty skompletować i jakie druki wypełnić, jak również podane są istotne terminy na złożenie stosownych dokumentów aby nie płacić podatku.
Drugą stroną i bezkonkurencyjną jak dla mnie jest strona miasta Poznań. Oprócz bardzo czytelnej strony graficznej z wyszukiwarką w tle i informacjami podstawowymi jest również zamieszczona informacja dla osób nie słyszących w języku migowym. Ta strona powinna być wzorem dla innych stron Biuletynu Informacji Publicznych.