Prawo administracyjne - zagadnienia

PRAWO ADMINISTRACYJNE
1) Pojęcie administracji publicznej- próby zdefiniowania pojęcia adm. publ. podejmowane są od dawna. Ogólnie mówiąc jest to, to wszystko co zostaje poodjęciu sądownictwa i władzy ustawodawczej( jest to definicja negatywna, zakłada,że wiemy czym nie jest administracja). Cechą adm publ. jest jej nieokreślonośc i zróżnicowanie. Administracja w ujęciu podmiotowym wskazuje adm. jako pewien zbiór części aparatu państwowego. W pojęciu tym zwraca się uwagę na top,że jest to pewien ststem podmiotów działający na podstawie wykonawstwa. Definicja funkcjonalna skupia się na działalności jaką zajmuje się administracja. Stwierdza,że jest to działalnośc organizatorska polegająca na bezpośrednim wykonywaniu zadań państwa.
2) Prawo administracyjne-prawo administracyjne jest to prawo dotyczące administracji publicznej. Należy pamiętać o tym,że kiedy mowa o prawie, które odnosi się do administracji to mowa o prawie administracyjnym a więc także o prawie cywilnym, ponieważ ono również odnosi się do administracji. Prawo administracyjne wskazuje na pewną gałąź prawa, które jest z nim związane. Zostało ono stworzone nie dla potrzeb administracji, ale dla obywatela. Zaczęło rozwijać się w XIX w . Jest to zespół norm możliwości ingerencji administracji w normy prawa i wolności obywatela.
3) Sprawa administracyjna-pojęcie to jest związane ze stosunkiem administracyjno prawnym. Dopiero wtedy gdy wykaże się istnienie stosunku administracyjno -prawnego mówimy o sprawie administracyjnej. Jeżeli stosunek ten nie zostanie wykazany mamy do czynienia np.: ze sprawą cywilną.
4) Władztwo administracyjne-władztwo administracyjne jest to pojęcie używane bardzo często. Pojawia się jeżeli chodzi o definiowanie organu administracji, gdyż każdy organ administracji dysponuje pewnym władztwem administracyjnym. Jest to uprawnienie do dysponowania przymusem państwowym.Pojęcie to pojawia się również w ramach stosunku administracyjno-prawnego, czyli gdy jedna ze stron posiada władztwo nad drugą. Władztwo określane jest jako możliwość rozkazywania,czy możnożś przymusu w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Możność stosowania przymusu jest wówczas gdy prawo na to pozwala.Pojęcie władztwa zostało stworzone przez naukę po to aby można było opisać wydarzenia dziejące się w państwie. Władztwo związane jest ze:- stosowaniem przymusu-najprostszym przymusem jest przymus fizyczny, ale istnieją również inne formy zmuszania do zachowania w określony sposób, np.:przymus egzekucyjny polega na zmuszaniu kogoś do wykonywania czegoś. jest stosowany aby osiągnąć określony stan. - stosowanie kar polega na tym aby wyrządzić pewną dolegliwość. Wyróżniamy kary kryminalne( są wymierzane za przestępstwa i wykroczenia) i kary administracyjne ( nakładane w ramach stosunku administracyjno-prawnego, kara taka jest wydawana przez organ wydający decyzję administracyjną. Sankcja nieważności-polega na tym,że odmawia się respektowania skutków prawnych pewnej czynności. Pojawia się w odniesieniu do obywateli. Władztwo organizacyjne jest to władza, która pojawia się w każdej organizacji.
Stosunek administracyjno-prawny-jest to pojęcie stworzone dla potrzeb teorii prawa administracyjnego. Stosunek społeczny jest to pewna relacja między dwoma lub więcej podmiotami. W ramach tych relacji pojawiają się sankcje.Stosunek prawny jest to pewnw relacja społeczna, która jest regulowana przez prawo. Istnieją różnice pomiędzy stosunkami regulowanymi przez różne normy prawne. Jeżeli chodzi o układ w stosunkach cywilno prawnych strony stosunku są sobie równe, natomiast w stosunku administracyjno-prawnym jedna ze stron jest nadrzędna w stosunku do drugiej ( organem nadrzędnym jest organ administracyjny). Mogą być takie stosunki administracyjno-prawne gdzie obydwa podmioty są sobie równe, np.;wojewoda i gmina we wzajemnych stosunkach. W każdym stosunku administracyjno- prawnym co najmniej jedna ze stron to organ administracji, który ma możliwość zawierania stosunku administracyjno-prawnego. Rozróżniamy następujące stosunki administracyjno-prawne: 1) stosunki materialno-prawne- są to stosunki dotyczące praw i obowiązków pewnych podmiotów. Organ administracji stosuje zakres praw i obowiązków podmiotu administracyjnego. 2) stosunki proceduralne- powstają na podstawie przepisów prawa administracyjnego. Są to stosunki jakie zachodzą pomiędzy stronami postępowania administracyjnego ( pewne uprawnienia o charakterze proceduralnym). Relacje między stronami stosunków proceduralnych, charakteryzują się równorzędnością pomiędzy stronami tego stosunku.
Postępowanie inkwizycyjne- jeden organ prowadzi postępowanie wyjaśniające i rozstrzygnięcie sporu.
Publiczne prawo podmiotowe- konstrukcja ta pojawiła się pod koniec XIX w. Pojęcie to zostało stworzone przez teorię prawa administracyjnego. W ramach stosunku admimistracyjno-prawnego są dwie strony, które posiadają pewne prawa i obowiązki względem siebie. Kompetencje działania posiada organ administracyjny i jest zobowiązany do stosowania uprawnień, natomiast podmiot administrowany jest uprawniony do czegoś (uprawnienie to musi wynikać z prawa) oraz posiada publiczne prawa podmiotowe. Określenie to oznacze,że pewnemu podmiotowi przysługuje możliwość działania w ściśle określony sposób. Publiczne prawo podmiotowe może pojawić się tylko w tej sferze, która jest regulowana w prawie administracyjnym. Publiczne prawa podmiotowe są regulowane przez sądy. Administracja nie ma tu wyboru i musi te prawa respektować.Interes- jakieś zdarzenie będzie rzutować na sytuację. Interes faktyczny- oznacza,że dany podmiot odniesie jakąś korzyść jeżeli coś się wydarzy. Nie jest prawnie chroniony. Interes prawny- interes prawnie chroniony. Publiczne prawo podmiotowe-jest to konstrukcja doktrynalna.
Sankcja administracyjna- są to następstwa negatywne, konsekwencje,kara, są to ujemne konsekwencje zachowania wobec dyspozycji normy prawa administracyjnego: sankcja egzekucyjna, represja, sankcja nieważności, wygaśnięcie uprawnienia.
II Źródła prawa administracyjnego:
1) Pojęcie i rodzaje źródeł prawa- Można określić dwa rodzaje źródeł prawa: źródła tworzenia i źródła poznania. Tworzenie prawa- różnego rodzaju okoliczności, zdarzenia z którymi jest związane prawo twórcze. Poznawanie prawa- coś dzięki czemu poznajemy prawo. Prawo stanowione- ustanowione przez parlament- władzę ustawodawczą.
2) Pisane źródła prawa oraz niepisane źródła prawa- pisane źródła prawa to takie które są spisane. Jóż pierwsze prawa były spisywane. Niepisane wówczas, gdy istnieje przekonanie,że powstała jakaś norma prawna, jednak nie jest ona spisana. Także prawem może być to co napisane jak również nie spisane.
3) Hierarchia źródeł prawa- jest to zróżnicowanie co do wartości źródeł prawa. Wszystkie normy są ze sobą powiązane, gdyż istnieje norma podstawowa, do której pozostałe normy odwołują się. Taką podstawową normą jest konstytucja, dlatego też pozostałe normy muszą być zgodne z jej treścią. W naszym ustawodawstwie hierarchia ta przedstawia się następująco: - konstytucjs, - umowy międzynarodowe ratyfikowane i nie ratyfikowane, -ustawy, - rozporządzenia, - akty prawa miejscowego. W administracji występują również akty prawa administracyjnego. Wyróżniamy otwarcie systemu źródeł prawa- konstytucja przykładowo wskazuje źródła prawa i zamknięcie systemu źródeł prawa- konstytucja wylicza wyczerpująco wszystkie źródła prawa. Konstytucja jako źródło prawa administracyjnego, czyli konstytualizacja- pewne ogólne zasady zostają zawarte w konstytucji. Hierarchia źródeł prawa po konstytucji: 1) umowy międzynarodowe- obowiązują bezpośrednio.Są różne sposoby transformacji tej umowy do porządku krajowego. W związku z ratyfikacją umowy międzynarodowej nie jest konieczne w naszym systemie prawa wydanie ustawy. 2) ustawy- sytuacja prawna obywatela może być kształtowana tylko na podstawie przepisów ustawy. Ustawy są podstawowymi aktami dla administracji.
4) Rozporządzenia- są aktami wykonawczymi, nie mogą wprowadzać nowych kwestii, które nie zostały określone w ustawie. Rozporządzenie może być wydane w takim zakresie jaki został wskazany w upoważnieniu. Może być wydawane przez organy, które zostały wskazane w Konstytucji: Prezydent, Rada Ministrów, KRRiT, minister kierujący działem administracji rządowej. Rozporządzenie może mieć charakter wyłącznie wykonawczy, nie może wprowadzać nowych obowiązków.
5) Prawo miejscowe- akty prawa miejscowego wydawane są przez organy samorządu terytorialnego , obowiązują wyłącznie na terenie na którym został wydany. Są przepisami powszechnie obowiązującymi i wiążącymi dla każdego kto znajdzie się na terenie jego obowiązywania. Wojewoda i organy administracji niezespolonej stanowią ( na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawach) akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa lub jego części. Przepisy porządkowe wydawane są gdy istnieje zagrożenie życia,zdrowia,porządku lub mienia obywateli ( mają charakter wyjątkowy, nadzwyczajny) i mają na celu zapewnienie spokoju i bezpieczeństwa publicznego. Przepisy porządkowe może wydawać Rada gminy, a gdy sytuacja wymaga szybkiej decyzji przepis taki może wydać organ wykonawczy-zarząd ( ale przepis musi być zatwierdzony przez radę). Akty prawa miejscowego ogłaszane są w Wojewódzkim Dzienniku Urządowym lub mogą być ogłaszane w postaci obwieszczeń i wtedy wchodzą w życie (ale tylko te, które wymagają szybkiego opublikowania i podania do publicznej wiadomości, a te ,które tego nie wymagają publikowana są w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym.
6) Akty prawa wewnętrznego- akty wewnętrzne są regulowane przez prawo, obowiązują jednostki organizacyjne i organy państwowe lub organy samorządów terytorialnych i określają ich zadania i kompetencje. Stanowią podstawy do podejmowania działań przez administrację. Do aktów wewnętrznych należą: -uchwały Sejmu, Senatu i Rady Ministrów, - zarządzenia Prezydenta, Premiera, Ministrów, - akty prawa miejscowego nie mające mocy powszechnie obowiązującej, -nieratyfikowane umowy międzynarodowe.
7) Ogłaszanie przepisów prawa- Prawo, aby było przestrzegane musi być w należyty sposób ogłaszane.Przepisy prawa ogłaszane są w dziennikach urzędowych ( np.; Dziennik Ustaw, Monitor Polski-rozporządzenia, Wojewódzki Dziennik Urzędowy-akty prawa miejscowego) Przepisy porządkowe ogłaszane są w dziennikach urzędowych, ale należy je podać do wiadomości również w inny sposób, np.; poprzez telewizję, radio, aby rozeszły się w ja najszybszym czasie. Przepis prawny wchodzi w życie z momentem wyznaczonym przez prawodawcę jednak nie wcześniej niż od dnia opublikowania w dzienniku urzędowym. Tylko takie opublikowanie jest wiążące. W Polsce obowiązuje zasada,że akty normatywne wchodzą w życie po upływie 14 dni od momentu opublikowania, chyba,że przepis mówi inaczej. Okres vacatio legis (spoczynek prawa)- to czas dzielący datę opublikowania i datę wejścia w życie, może wynosić 14 dni lecz również kilka tygodni, a nawet miesięcy.
8) Zwyczaje i prawo zwyczajowe
Zwyczaj- pewien utarty sposób postępowania. Prawo zwyczajowe- zwyczaj co do ,którego powstało przekonanie,że mamy do czynienia z normą prawną.
9) Orzecznictwo sądów- w systemach kontenentalnych przyjmuje się ,że orzeczenia sądów nie mają charakteru prawotwórczego. Orzeczenia mają charakter rozstrzygnięcia między organem a obywatelem, którego ta sprawa dotyczyła. Sprawa taka ma charakter precedensowy, ponieważ podobną sprawę sądy musiałyby rozstrzygnąć w ten sam sposób. W Polsce nie istnieje taka struktura, gdyż orzeczenie sądu oddziałuje siłą argumentów.Jednolitość orzecznictwa. Mówi się,że sądy są niezawisłe a więc kiedy sąd rozstrzyga sprawę powinien brać pod uwagę przepisy prawa, a nie orzeczenia innych sądów. Tak więc czasami dochodzi do sytuacji,że sąd w jednym składzie rozstrzygnie spór zupełnie inaczej niż sąd w innym składzie w podobnej sprawie. Nie ma więc jedności orzecznictwa. Dlatego też wprowadzono szczególną moc uchwałom Naczelnego Sądu Administracyjnego z zapytaniem czy nie należałoby zmienić danej uchwały. Ma to na celu doprowadzenie do ujednolicenia orzecznictwa sądowego. Sądy w Polsce działają na podstawie stosowania prawa a nie tworzenia prawa.
III Ogólne zasady prawa administracyjnego
1) Zasady prawa administracyjnego- ogólne zasady prawa administracyjnego zawarte są obecnie w konstytucji, a więc nie ma potrzeby uchwalenia ustawy dotyczącej tych zasad. W polsce wyodrębnia się szczególny rodzaj ustaw jakimi są kodeksy. Kodeks to regulacja podstawowa w jakiejś dziedzinie prawa, np.; kodeks postępowania administracyjnego, kodeks cywilny, kodeks karny.
Zasady ogólne prawa administracyjnego są normami, które obowiązują, aleale także są postulatami. Oznacza to,że istnieje pewna wartość, która jest chroniona. Może dochodzić do konfliktu dwóch zasad trzeba wówczas stwierdzić, którą z nich należy zastąpić inną> Zasady ogólne są adresowane do ustawodawcy, czyli do prawodawcy, jak również są skierowane do podmiotów do których prawo jest stosowane. Pełnią one funkcję opisową , w ogólny sposób określają funkcje danej regulacji. Podstawowe znaczenie dla katalogu ogólnych zasad ma konstytucja, ale także wypowiedzi instytucji międzynarodowych.
2) Zasada demokratycznego państwa prawnego- Chcąc brać udział w Radzie Europy państwo musi się stosować do demokratyzmu i musi tej zasady przestrzegać. Nie ma jednolitego sposobu rozróżniania tej zasady. Mówi się,że to państwo, w którym rządzą normy prawa. Jednostce przysługuje prawo usznowania przez państwo. Pojęcie 'demokratyczne' ma być pojmowane w sposób intuicyjny. Z zasady tej wywodzi się: -Zasada uczciwego stosowania prawa.Oznacza ona,że państwo powinno działać uczciwie. Nie może wprowadzać obywatela w błąd i oszukiwać go. - Zasada ochrony praw słusznie nabytych. Oznacza, że jeśli ktoś otrzymał prawo słusznie to jest przez to prawo chroniony. Obywatele maja prawo oczekiwać,że ich uprawnienia będą prawnie chronione. Prawo w demokratycznym państwie nie może działać wstecz, ale mówi się o odstąpieniu od tej zasady w wyjątkowych sytuacjach.Jeżeli odstąpienie od tej zasady jest korzystne dla obywateli należy od tej reguły odstąpić.
3) Zasada legalności i równości wobec prawa- jest to zasada odrębna od zasady demokratycznego państwa prawnego. Mówi ona o nakazie działania przez administrację w granicach i na podstawie prawa. Ingerując w sprawy obywateli musi działać na podstawie prawa ustawy. Chodzi tu o takie działanie dla, którego jest możliwe wskazanie przepisu na podstawie, którego działanie zostało podjęte. Z zasadą tą wiąze się pojęcie praworządniści. Istnieje ono wówczas jeżeli możliwe jest wykazanie, iz istnieje norma prawna dla danego działania. W znaczeniu materialnym pojęcie to mówi,że istnieją normy ochronne. Zasada równości ,ówi,że wszystkie podmioty powinny być traktowane w ten sam sposób.
4) Zasada proporcjonalności- W Polskiej teorii prawa administracyjnego pojawiła się niedawno, natomiast w europie funkcjonuje od XIX w . Oznacza ona,że - po pierwsze środek zastosowany przez administrację powinien być zdatny do osiągnięcia zamierzonego celu, - po drugie powinien być to środek niezbędny do osiągnięcia danego celu. Przejawem proporcjonalności jest zasada wywarzania interesu społecznego (działanie administracji zmierza do osiągnięcia celu ogólnego) Zasada proporcjonalności ma na uwadze całośc zadań administracji.
5) Zasada jawności administracji- zasada ta pojawiła się niedawnoi wywodzi się z prawa administracyjnego i demokratycznego państwa prawnego. Zasada ta głosi,iż prawo musi być jawne dla wszystkich. Obywatele muszą wiedzieć w jaki sposób funkcjonuje administracja.W demokratycznym państwie prawa, nie można obyć się przed nie jawnością działania organów administracji> Istnieje prawo dostępu do informacji z działalności administracji publicznej. Możemy wyróżnić: 1) dostęp do dokumentu- każdy ma prawo wglądu do wszystkich dokumentów 2) dostęp do informacji-dostęp tylko do tych części dokumentu, które zawierają informacje. Prawo do informacji koliduje z prawem do prywatności, gdyż to drugie jest chronione. Istnieje Biuletyn Informacji Publicznej BIP
6) Zasada pomocniczości( subsydisrności)- według tej zasady państwo i administracja ma tylko wspierać obywateli. Obywatele mają natomiast sami za pomocą społecznych organizacji dążyć do osiągnięcia celu. Zasada ta pojawiła się w związku z uczestnictwem Polski w Unii Europejskiej.
7) Zasada kompetencyjności- dotyczy ona zakresu kompetencji organów administracji. Oznacza ona,że kompetencje do załatwiania spraw konkretnego działu powinny być przyznane jednemu organowi. Zasada ta może być rozumiana,że uzyskane kompetencje z jednego działu mają spowodować, iż dany organ administracji będzie mógł dużo lepiej i dokładniej wykonywać powierzone mu zadania. Kompetencje te należy ukształtować tak aby nie zachodziły na siebie, to znaczy tak aby działalność dwóch różnych organów nie pokrywała się.
8) Zasada prawa do sądów- jest to zasada wywodzona z zasady demokratycznego państwa prawnego. Mówi ona o konieczności przestrzegania prawa. Zarówno obywatel jak i organ administracyjny ma świadomość,że istnieje możliwość skontrolowania ich działalności przez sąd. Sądy Administracyjne w pierwszej kolejności powoływane są do kontrolowania działań administracji. Z tego też powodu wywodzi się zasada uznania decyzji, ponieważ motywy uzasadnienia brane są pod uwagę podczas kontroli przez sąd. Sprawy administracyjne mogą być również rozpatrywane przez sądy powszechne.
9) Zasada odpowiedzialności za wyrządzone szkody- w przeszłości uważano,że władza nie może podejmować złych decyzji, a tym samym nie odpowiada za swoje działanie. Zmieniła się to dopiero w 1956r , stwierdzono wówczas,że władza może popełniać błędy w związku z czym musi ponosić odpowiedzialność za szkody wyrządzone w wyniku wydanych decyzji. Wprowadzono jednak procedurę, która utrudniała uzyskanie odszkodowania> Aby uzyskać takie odszkodowanie należało udowodnić winę funkcjonariusza, który daną szkodę wyrządził. Odpowiedzialnośc odszkodowawcza administracji została również ograniczona co do uszczerbku. Powodowało to ,że szkoda nie była w pełni respektowana. Po pewnym czasie przyjęto jednak,że odpowiedzialność odszkodowawcza powinna być pełna. Obecnie stosuje się przepisy kodeksu cywilnego. Natomiast odpowiedzialność odszkodowawcza nie jest uzależniona od stwierdzenia winy funkcjonariusza publicznego. Pojawiają się także konsekwencje w związku ze spowodowaniem szkody w stosunku do organu administracyjnego. Jeżeli organ administracji narusz normy prawne musi liczyć się nie tylko z sankcją unieważniającą decyzję, ale również z odszkodowaniem.
IV Prawne formy działania administracji
1) Klasyfikacja prawnych form działania administracji- Prawne formy działania administracji- prawnie określony typ konkretnej czynności organu adeministracji (pewien sposób działania administracji). Pojęcie to jest niezmienne natomiast pewnym przekształceniom ulega katalog form. Podstawową formą działania administracji jest akt administracyjny. Spośród ogółu działań administracji można zdecydowanie wyodrębnić następujące formy działań:akty notmatywne, akty administracyjne, ugody, porozumienia administracyjne, czynności cywilnoprawne, czynności faktyczne. Ogólne znaczenie ma podział administracji na akty stanowienia i akty stosowania. Administracja w pewien sposób jest upoważniona do tworzenia aktów normatywnych, czyli do aktów stanowienia.
2) Akt normatywny i akt generalny stosowania prawa- akt normatywny charakteryzuje się następującymi cechami: jest to władcze rozstrzygnięcie organu,państwowego, zawierające normy postępowania skierowane do generalnie określonego adresata w abstrakcyjnie określonej sytuacji. Od aktu administracyjnego odróżnia się przede wszystkim sposobem określenia adresata- akt normatywny nie wskazuje adresata imiennie. Akty normatywne dzielimy na: akty powszechnie obowiązujące i akty wewnętrznie obowiązujące. Akty powszechnie obowiązujące dotyczą dotyczą wszystkich nawet tych na zewnątrz administracji. Akty wewnętrznie obowiązujące- dotyczą tylko osób znajdujących się w administracji.Wszystkie akty normatywne wydane są na podstawie prawa publicznego. Zawsze mają charakter władczy, czyli zawierają pewną normę, która jest obowiązująca i nie przestrzeganie jej powoduje wywołanie określonej sankcji. Akty stosowania prawa są to działania administracji, które nie polegają na stworzeniu nowej normy, ale na zastosowaniu już istniejącej normy prawnej. Polegają na skonkretyzowaniu już istniejącego przepisu.
3) Akt administracyjny- jest to władcze jednostronne oświadczenie woli organu administracji publicznej, które jest skierowane do konkretnego adresata( indywidualnego) dotyczy indywidualnej sprawy, jest stworzone na podstawie prawa administracyjnego, ma charakter władczy. Akt administracyjny jest rozstrzygnięciem o charakterze indywidualnym, ale niekiedy adresaci są bardzo liczni i wówczas pojawia się pewien akt o charakterze generalnym i mówi się wtedy o akcie administracji. Akt administracji-oświadczenie woli ( organ administracji wypowiada się w pewnej sprawie pragnąc wywołać określony skutek. Oświadczenie woli- chęć zmiany pewnej sytuacji ( powoduje zmianę aktu prawnego). Oświadczenie wiedzy- stwierdzenie pewnych faktów ( nie powoduje zmiany aktu prawnego). Akty administracyjne wydawane są na podstawie prawa administracyjnego i mają charakter władczy. W przepisach akt administracji nazywany jest decyzją, ale jest to niewłaściwa nazwa, gdyż nie wszystkie akty administracyjne mogą być nazwane decyzjami. Sposoby klasyfikacji aktów administracyjnych: akty zewnętrzne-skierowane do podmiotu nie podlegającego administracji ; akty wewnętrzne- akty wydawane w sferze wewnętrznej administracji, a więc kierowane do podmiotów znajdujących się w pozycji podległości organizatorskiej( polecenie służbowe).
Wyróżniamy następujące formy aktów zewnętrznych
Decyzja administracyjna-nie wszystkie akty administracji są decyzjami. Decyzjami są tylko akty skierowane na zewnątrz ( skierowane do podmiotów nie podlegających administracji) . Akty wydawane wewnątrz administracji- to polecenie służbowe.
Koncesja- w okresie międzywojennym była odrębną formą działania administracji, natomiast współcześnie jest formą decyzji( jest to pewna konwencja językowa). Są to uprawnienia o szczególnym charakterze wydawane na czas określony.
Licencja- wydawana jest w różnych dziedzinach życia społecznego. jest to upoważnienie do wykonywania określonych czynności. Inaczej to dopuszczenie do prowadzenia działalności w określonej dziedzinie. licencja wydawana jest na czas określony i po tym czasie musi być wznawiana.
Podpis- bardzo ważnym elementemdecyzji administracyjnej jest jej podpisanie. Rozróżniamy:- podpis czytelny- napisany imieniem i nazwiskiem w taki sposób aby można było to rozczytać,- podpis nieczytelny . Od pewnego czasu obowiązuje podpis elektroniczny. Funkcje podpisu: - zidentyfikowanie osoby, która bierze udział w wydawaniu decyzji, - Przekształca on projekt decyzji w decyzję 9 pismo nie podpisane nie wywołuje skutków prawnych). Decyzje administracyjne mogą być wydawane również w formie ustnej, jeżeli nie dotyczą spraw skomplikowanych. jednak po tak wydanej decyzji należy sporządzić protokół, gdyż w administracji istnieje zasada pisemności.
Akty dzielimy również na: akty konstytutywne-tworzą , znoszą lub zmieniają stosunki prawne. W wyniku utworzenia tej decyzji następuje zmiana aktu prawnego. Powstaje nowy obowiązek lub zostaje zniesiony stary, Akty deklaratoryjne- deklarują w sposób autorytatywny istnienie jakiegoś stanu prawnego. Akt normatywny utworzył stan prawny a akt deklaratoryjny potwierdza istnienie tego aktu. Ktoś kto otrzymał taką decyzję może powoływać się na uprawnienia, ponieważ deklaruje ona istnienie pewnego stanu prawnego. Uchylenie aktu deklaratoryjnego nie powoduje zmiany uprawnień.
Akty dzielimy również na: zależne i niezależne od woli adresata. Postępowanie administracyjne może być wszczęte z urzędu lub na wniosek. W pewnych sytuacjach postępowanie może być wszczęte tylko na wniosek adresata i wówczas mamy do czynienia z decyzjami zależnymi od woli adresata. W takich sytuacjach strona musi wyrazić wolę na wydanie takiej decyzji, a organ ma się przychylić lub nie do woli adresata. Akty niezależne od woli adresata-to takie, które są wydawane w postępowaniach wszczętych z urzędu lub gdy inny podmiot wystąpi o wydanie decyzji dotyczącej konkretnej osoby. W takim przypadku organ wydający taką decyzję może ukształtować jej treść niezależnie od woli adresata.
Akty dzielimy również na: akty związane i swobodne. W podziale tym chodzi o zakres swobody administracji przy stosowaniu normy prawa administracyjnego.
Uznanie administracji- przepis prawa daje organowi administracji pewną swobodę w procesie kształtowania decyzji. Może on wydać taką decyzję w swobodny sposób. Kiedyś decyzje takie nie były poddawane kontroli ze strony sądów administracyjnych, obecnie wszystkie decyzje poddawane są kontroli. O decyzji związanej- mówimy wówczas gdy norma prawna nakazuje organowi administracyjnemu wydać decyzję o określonej treści przy określonym stanie faktycznym. Zaświadczenie- jest oświadczeniem wiedzy dokonywanym na podstawie przepisów prawa administracyjnego. Wydając taki dokument organ administracyjny stwierdza istnienie pewnego stanu faktycznego, które jest mu znane. Nie zmienia i nie kształtuje tego stanu rzeczy. Ugoda- została unormowana w kodeksie postępowania administracyjnego. Jest to pisemne porozumienie zawarte między stronami postępowania administracyjnego, przed organem pierwszej lub drugiej instancji, przed, którym toczy się postępowanie administracyjne. Sporne strony postępowania administracyjnego zawierają pewne porozumienie co do treści wydawanej decyzji. Ugoda taka jest sporządzana przez pracownika administrcji, następnie zatwierdzana i dopiero zatwierdzona ugodz zastępuje akt administracyjny. Zatwierdzenie ugody następuje w formie postanowienia. Natomiast gdy nie zostaje ona zatwierdzona organ administracji musi wydać stosowną decyzję dotyczącą tej sprawy. Ugoda może pojawić się w miejscu aktu administracyjnego zewnętrznego.
IV Polecenie służbowe- wydawane w sferze wewnętrznej. Są to relacje pomiędzy przełożonym a podwładnym, wykonywanie funkcji kierowniczych stanowi podstawę do wydawania poleceń służbowych. Podwładny, podporządkowany organ jest zobowiązany do wykonywania poleceń służbowych wydawanym przez organ nadrzędny. Jeżeli pracownik wykonał polecenie niezgodne z prawem, może zażądać na piśmie tego polecenia, są to sprawy administracyjne i nie mogą być przedmiotem skargi do Sądu Adm. Nie wykonanie poleceń służbowych jest postępowaniem dyscyplinarnym. Pracownik może być ukarany karą porządkową, upomnieniem, lub odwołaniem ze stanowiska.
5) Czynności materialno-techniczne-Są to czynności, które są wyraźnie oparte na podstawie prawnej i wywołują konkretne skutki prawne. Jako przykład takich czynności można wymienić: zajęcie rzeczy ruchomej przez poborcę skarbowego, zatrzymanie przez policjanta obywatela popełniającego wykroczenie, dokonanie zestawień statystycznych przez pracownika administracji. Dzielą się one: - wewnętrzne- obejmują wszystkie czynności znajdujące zastosowanie w sferze wewnętrznej działalności administracji, czyli dotyczy wykonywania poleceń służbowych w organie administracyjnym, np.: sporządzanie sprawozdań, - zewnętrzne- obejmują działania skierowane na zewnątrz w stosunku do adresatów nie podporzątkowanych ani służbowo, ani administracyjnie, np.: doprowadzenie zwierzęcia na szczepienie, zajęcie rzeczy ruchomej lub nieruchomości.
6) Czynności społeczno-organizatorskie- są to takie działania, które może dokonać każda organizacja społeczna. Ten typ bywa określony niewładczym działaniem. Czynności te nie mogą być podejmowne przez organ administracji w sposób całkowicie dowolny. Ich cele muszą się mieścić w grupie celów, do realizacji których przepisy powołują jakiś organ. Są regulowane przez prawo cywilne. Przykładem takich czynności jest np.: kampania reklamowa, która ma zniechęcić do palenia papierosów.
7) Porozumienie administracyjne- jest to niewładcze forma działania administracji. Zawierane jest przez podmioty wykonujące administrację publiczną, a więc jest aktem wewnętrznym administracji. Do zawarcia porozumienia dochodzi w wyniku oświadczenia woli stron porozumienia. Forma porozumienia administracyjnego jest często stosowana w administracji. Zawarcie takiego porozumienia może wywołać skutki na zewnątrz administracji. Porozumienia normowane są przez prawo administracyjne.
8) Umowa administracyjna- podczas zawarcia umowy administracyjnej dochodzi do pewnego złożenia woli organu administracyjnego i podmiotu administrowanego.
9) Czynności cywilno -prawne- poza czynnościami administracyjno-prawnymi organy administrcji w szerokim zakresie działają według przepisów prawa cywilnego. Składają one oświadczenia woli i dokonują czynności prawnych regulowanych przez kodeks cywilny. Działalność administracji oparta na prawie cywilnym dotyczy przede wszystkim tej sfery, w której administracja zajmuje się sprawami gospodarczymi, dokonuje pewnych świadczeń na rzecz społeczeństwa, organizuje zaspakajanie pewnych potrzeb, jak dostarczanie energii, wody, usuwanie nieczystości.
Plan i planowanie:
Plan-plan posiada pewne cechy aktu normatywnego jak i pewne cechy aktu administracyjnego,np.;plan zagospodarowania przestrzennego- istnieje pewna konkretność co do obszaru, jest on wiążący dla tego kto chciałby zagospodarować daną ruchomość, ponieważ każdy właściciel będzie musiał przestrzegać tego planu finansowego. Sa wiążące dla administracji, ale nie dla tego kto jest na zewnątrz tej administracji, np.; przyznana dotacja nie jest prawem dla jednostki zewnętrznej.Plany przestrzenne odnoszą się do grupy osób nie określonej w sposób wymienny. Dotyczą one określonego obszaru. Składają się one z części opisowej oraz rysunku.
VI Rzeczy publiczne:
1) Klasyfikacja rzeczy publicznych- majątek skarbowy, majątek administracyjny, dobra publiczne>
Pojęcie rzeczy publicznych używane jest w odniesieniu do majątku stanowiącego własność państwa. Są to wszystkie rzeczy którymi posługuje się państwo do wykonywania swoich zadań. Przeprowadzane są różnego rodzaju klasyfikacje rzeczy publicznych, ale najpopularniejszy to podział na: Majątek skarbowy- to rzeczy służące na potrzeby administracji oraz są źródłem finansowania administracji. Należą do niego pieniądze, papiery wartościowe, ziemia i lasy państwowe. Majątek skarbowy podlega przede wszystkim prawu prywatnemu. Przepisy prawa publicznego mają do niego zastosowanie wyjątkowo i służą nadzorowi nad gospodarowaniem składnikami majątkowymi. Majątek administracyjny - stanowią środki rzeczowe potrzebne dla prowadzenia działalności, które administracja wykorzystuje bezpośrednio do wykonywania zadań publicznych. Do majątku administracyjnego należy zaliczyć budynki potrzebne administracji wraz z wyposażeniem. Majątek administracyjny podlega zasadniczo prawu publicznemu, ale mogą być poddane prawu prywatnemu. Dobra publiczne- są to rzeczy będące w powszechnym użytku, z których może korzystać każdy, bez uzyskania pozwolenia. Do tej kategorii należą drogi, place, mosty ,przestrzeń powietrzna, lub jest wynikiem nadania im określonego statusu administracyjnego, np.; droga publiczna. Status prawny rzeczy publicznych jest oparty w zasadniczej części na regulacji publicznoprawnej. Nie jest możliwe kupienie rzeczy publicznej, np.; drogi czy rzeki, ale możliwe jest pozbawienie statusu publicznego takiej rzeczy i wówczas osoba cywilna może kupić taką rzecz.
2) Korzystanie zwykłe i korzystanie szczególne z dóbr publicznych- Formy korzystania z rzeczy publicznych: - użytkowanie zwykłe normalny sposób korzystania z rzeczy danego rodzaju. -użytkowanie specjalne wymaga specjalnego pozwolenia organu administracji. Wydanie takiego pozwolenia następuje w formie decyzji.
VII Ciężary publiczne- są to wszelkie obciążenia nakładane na jednostki dla osiągnięcia celów realizowanych przez administrację publiczną. Mogą mieć charakter osobisty lub rzeczowy. Najczęstszą formą obowiązku o tym charakterze jest świadczenie rzeczowe. Polega ono z reguły na dostarczeniu rzeczy niezbędnych administracji do osiągnięcia wskazanego w ustawie celu. Przykładem ciężarów publicznych o charakterze osobistym są obowiązki mające na celu zwalczanie klęsk żywiołowych. Gdy środki służące zwalczaniu skutków klęski żywiołowej są niewystarczające, właściwy organ może wprowadzić obowiązek świadczeń osobistych i rzeczowych dla potrzeb zorganizowanej akcji. Polegają one na udzieleniu pierwszej pomocy, np.: dostarczeniu narzędzi dla potrzeb prowadzenia akcji, dostarczeniu środków przewozowych, wykonanie określonych robót. Możemy rozróżnić ciężary publiczne o charakterze powszechnym oraz o charakterze szczególnym. Przykładem ciężaru o charakterze powszechnym jest, np.; obowiązek powiadomienia właściwych władz o zachorowaniu, podejrzeniu zachorowania lub zgonu na chorobę zakaźną. Cechą ciężaru publicznego o charakterze szczególnym jest to,że jest on kierowany do kręgu osób korzystających z określonego rodzaju budynków lub urządzeń.