Euro pieniądzem UGW

1.Droga do euro.

1.1.Historia integracji walutowej.

Znakiem graficznym euro jest grecka litera epsilon przecięta dwiema równoległymi liniami. Symbolizuje ona korzenie cywilizacji europejskiej, próby zintegrowania naszego kontynentu i zapewnienia stabilizacji wewnętrznej.
To właśnie pragnienie zabezpieczenia sił przed potencjalnymi wojnami i kryzysami, osiągnięcia stabilizacji ekonomicznej i rozwoju gospodarczego leży u podstaw zintegrowania gospodarczego, walutowego i politycznego państw w Europie. Niektórzy dopatrują się również w symbolu euro wyzwania dla dolara amerykańskiego, dla którego charakterystyczną cechą są dwie pionowe linie.
Idee zjednoczeniowe narodziły się w Europie w pierwszych latach po drugiej wojnie światowej, kiedy to poszczególne kraje pragnęły kształtowania takich stosunków, które dałyby szanse na trwały pokój. Szczególnie obawiano się odrodzenia potęgi Niemiec i dlatego też starano się powiązać politykę tego kraju z celami gospodarczymi innych państw w regionie. Integracja została zapoczątkowana utworzeniem (na podstawie traktatu paryskiego z 1951 r.) Europejskiej
Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS) w 1951 r., a następnie w 1958 r. (w oparciu o traktaty rzymskie z 1957 r.) Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG) i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Euroatom).
Pierwszym istotnym krokiem na drodze do euro było podjęcie się w 1969 r. przez Pierre’a Wernera -ówczesnego premiera i ministra finansów Luksemburga - przygotowania planu, według którego miałaby przebiegać integracja walutowa. Przedsięwzięcie to było szczególnie ważne z uwagi na fakt, że plan ten miał być alternatywą dla istniejącego od 1944 r. systemu sztywnych kursów walutowych z Bretton Woods, w którym dominującą pozycją zajmował dolar amerykański.
Pod koniec lat 60. system ten wszedł w fazę rozpadu. Wzrastała inflacja, częściowo w wyniku wysokich kosztów finansowania wojny w Wietnamie. Rewaluacja marki niemieckiej i dewaluacja franka francuskiego w 1968 roku zagroziły stabilności innych walut europejskich.
Przedstawiony w 1970 r. Raport Wernera zawierał trójetapowy plan dojścia do unii walutowej, której ostatecznym celem miało być zapewnienie wolnego przepływu kapitału, nieodwołalne usztywnienie kursów wymiany walut lub też zastąpienie walut sześciu krajów członkowskich ówczesnej Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej jedną walutą. Jednakże klęska systemu z Bretton Woods i upłynnienie kursu dolara wywołały kryzys gospodarczy, spotęgowany dodatkowo pierwszym kryzysem naftowym, co zadecydowało o odsunięciu sprawy unii walutowej na pewien czas.
Działania w kierunku wspólnoty walutowej wznowiono w 1972 roku, kiedy to utworzono system tzw. „węża walutowego”, w którym fluktuacje kursów walutowych partycypujących państw ograniczono do +/- 2,25%. Kolejnym krokiem w tworzeniu unii walutowej była inicjatywa Brytyjczyka Roya Jenkinsa, popierana przez Valery’ego Giscarda d‘Estaing
(ówczesnego prezydenta Francji) i Helmuta Schmidta (kanclerza Niemiec), w wyniku której utworzono w 1979 r. Europejski System Walutowy (ang. EMS - European Monetary System). System ten oparty został na koncepcji stabilnych kursów walutowych, które można było
w razie potrzeby dostosować do fundamentów makroekonomicznych poszczególnych gospodarek. Składał się on z dwóch komponentów:
 Mechanizmu Kursów Walutowych (ang. ERM - Exchange Rate Mechanism)
-dla każdej waluty został określony kurs podstawowy doecu; początkowo przyjęto, że wahania kursów rynkowych nie mogą przekraczać +/- 2,25% kursów podstawowych (wyjątek: Wlk. Brytania, Hiszpania i Włochy, dla których margines wahań ustalono na poziomie +/- 6%); w sierpniu 1993 r. margines ten powiększono do +/-15 %,
 Europejskiej Jednostki Walutowej ecu (ECU - European Currency
Unit), będącej średnią ważoną wszystkich walut należących do ERM. Ecu miało kształt koszyka, w skład którego początkowo wchodziło dziewięć walut(Francji, Belgii, Luksemburga Niemiec, Włoch, Wielkiej Brytanii, Danii, Irlandii),potem włączono do niego waluty Grecji ,Hiszpanii i Portugalii. Udział poszczególnych walut w koszyku był zależny od potencjału gospodarczego danego kraju, mierzonego udziałem w PKB Wspólnoty jako całości oraz w handlu wewnątrzwspólnotowym. Ecu nie było walutą lecz jednostką rozrachunkową.

Lata osiemdziesiąte rozpoczęły się kryzysem gospodarczym, jednak po odwróceniu tendencji spadkowych w gospodarce i przerwaniu stagnacji politycznej podjęto ideę integracji.
W 1986 r. tzw. Komitet Delorsa (od nazwiska przewodniczącego Komisji Wspólnot Europejskich, Jacques’a Delorsa) opracował Jednolity Akt Europejski, w którym założono, że do 1992 r. stworzony zostanie jednolity rynek dla dóbr, kapitału, siły roboczej i usług, poprzez usunięcie wszelkich barier w przepływie tych dóbr między krajami członkowskimi.
Delors uważał, że pełne wykorzystanie możliwości jednolitego rynku stanie się możliwe jedynie dzięki wprowadzeniu wspólnej waluty, która wyeliminuje ryzyko związane z wahaniami kursów walutowych i wysokie koszty transakcyjne ponoszone przy wymianie walut. W kwietniu 1989 roku przedstawiono tzw. Raport Delorsa. Raport ten sprecyzował plan realizacji Unii Gospodarczej i Walutowej, składający się z trzech etapów, przy czym początek I etapu – liberalizacji przepływu kapitału - ustalono na początek 1990 r. Zwieńczeniem Unii miało być wprowadzenie wspólnej waluty.

Dwa lata później, w 1992 roku, podpisany został najważniejszy dokument w historii euro, zawierający podstawowe założenia Unii Gospodarczej i Walutowej - Traktat o Unii Europejskiej z Maastricht. Uwzględniał on zarówno polityczną, jak i ekonomiczną reformę - dał podstawę prawną do ustanowienia instytucji potrzebnych dla dalszego postępu w stronę UGW, jak np. Europejski System Banków Centralnych, którego zadaniem jest określenie i realizacja wspólnej polityki monetarnej dla państw UGW. Traktat ten, w oparciu o propozycje zgłoszone w Raporcie Delorsa, zarysował ostateczny plan przejścia do UGW, w którym to wprowadzenie wspólnej waluty miało nastąpić najpóźniej w 1999 roku.
Traktat z Maastricht określił również tak zwane kryteria konwergencji czy też zbieżności (ang. converegence criteria), które muszą spełnić państwa pragnące przystąpić do UGW:
• inflacja w państwie starającym się o członkostwo w UGW obserwowana przez cały rok przed procesem kwalifikacyjnym nie może być większa niż 1,5 punktu procentowego od średniej inflacji w trzech państwach o najniższym jej poziomie,
• deficyt budżetowy nie może przekraczać 3% PKB danego kraju,
• dług publiczny nie może przekraczać 60% PKB danego kraju,
• długoterminowa stopa procentowa nie może być większa niż 2 punkty procentowe od średniej stóp procentowych w trzech państwach
UE o najniższej inflacji,
• kurs walutowy powinien być stabilny przez 2 lata poprzedzające przystąpienie danego państwa do UW, innymi słowy, dany kraj powinien przestrzegać normalnego przedziału wahań (+/-15%) swej waluty w ramach ERM i w ciągu co najmniej dwóch lat przed procesem kwalifikacyjnym nie może z własnej inicjatywy zdewaluować swojej waluty wobec waluty innego kraju członkowskiego,
• niezależność banku centralnego
Zdecydowano również, że II etap UGW rozpocznie się na początku roku 1994. Jego celem miała być dalsza integracja polityki państw członkowskich, stworzenie podstaw do funkcjonowania Europejskiego Banku Centralnego i doprowadzenie do zakwalifikowania jak największej liczby państw do III etapu.
Na początku lat dziewięćdziesiątych proces integracji europejskiej przeżył kryzys, wynikający ze sprzeczności między aspiracjami polityków a rzeczywistą sytuacją ekonomiczną w Unii Europejskiej.
Wysokie stopy procentowe wprowadzone w Niemczech w celu finansowania kosztów zjednoczenia z Niemcami Wschodnimi wywarły negatywne skutki w innych państwach, które w tym czasie potrzebowały niskich stóp procentowych dla pobudzenia gospodarki, a musiały pójść w ślady Niemiec. We wrześniu 1992 r. funt brytyjski i lir włoski były zmuszone opuścić ERM, kilka miesięcy później także funt irlandzki, escudo portugalskie i peseta hiszpańska zostały zdewaluowane. W sierpniu 1993 r. po kolejnej fali spekulacji zawieszono ERM, a następnie poszerzono limit wahań do +/-15% wobec kursu centralnego.
Następne lata przyniosły odrodzenie procesów integracji. W 1994 r. powołano do życia Europejski Instytut Walutowy, którego zadaniem było zbudowanie podwalin dla Europejskiego Systemu Banków Centralnych z Europejskim Bankiem Centralnym we Frankfurcie jako trzonem systemu.
Państwa Unii Europejskiej obniżyły znacznie poziom inflacji i zredukowały deficyty publiczne do wymaganego poziomu określonego w Maastricht, czyli mniej niż 3% PKB. W grudniu 1995 r. na szczycie w Madrycie państwa członkowskie zaakceptowały plan wprowadzenia euro. W grudniu następnego roku w Dublinie Rada Europejska określiła zasady prawne dotyczące wprowadzenia euro i ciągłości kontraktów.
W 1997 r. na szczycie w Amsterdamie przyjęto Pakt na Rzecz Stabilizacji i Wzrostu . Państwa członkowskie poprzez zatwierdzenie Paktu zobowiązały się do utrzymania deficytu budżetowego na poziomie maksymalnie 3% PKB. Przyjęto również zasady mechanizmu kursowego ERM2 (Exchange Rate Mechanism II) zastępującego ERM z 1979 r. Centralną walutą ERM2 jest euro, nadal obowiązuje przedział wahań +/-15% względem euro. Nowy mechanizm kursowy stanowi punkt odniesienia dla państw UE, które pozostają poza UGW, a także dla państw kandydujących do UE. Uczestnictwo w ERM2 jest dobrowolne, obecnie należy do niego Dania. Grecka waluta uczestniczyła w ERM2 przez dwa lata do czasu wprowadzenia euro, czyli do 1 stycznia 2001 r.
2 maja 1998 r. na szczycie w Brukseli wybrano kraje wchodzące do III etapu Unii Gospodarczej i Walutowej. Było to jedenaście państw UE:Austria, Belgia, Finlandia, Francja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia i Włochy. Cztery kraje UE: Dania, Szwecja, Wielka Brytania i Grecja nie przystąpiły w początkowej fazie do UGW, przy czym jedynie Grecja nie spełniła żadnego z kryteriów konwergencji.
31 grudnia 1989 r. zostały nieodwołalnie usztywnione kursy konwersji walut 11 krajów uczestniczących w UGW wobec euro. Dwa lata po wprowadzeniu euro, tj. 1 stycznia 2001 r. do Unii Gospodarczej i Walutowej przystąpiła również Grecja na podstawie decyzji ECOFIN z dn. 19 czerwca 2000 r., która potwierdziła spełnienie przez ten kraj koniecznych wymogów związanych z przyjęciem wspólnej waluty.29 grudnia 2000 r. ustalono nieodwołalny kurs konwersji drachmy wobec euro (1EUR=340,750 GRD).
Kursy konwersji walut krajów tworzących UGW wobec euro będą obowiązywać aż do wycofania walut narodowych z obiegu. Kursy te służą do przeliczeń walut narodowych na euro i vice versa oraz dwustronnych przeliczeń między walutami narodowymi krajów strefy euro.
W dniu 28 września 2000 r. przeprowadzono w Danii referendum na temat przystąpienia do Unii Gospodarczej i Walutowej. Stosunkiem głosów 53,1 do 46,9 procent Duńczycy sprzeciwili się przyjęciu euro. Według prezesa Europejskiego Banku Centralnego, Wima Duisenberga, referendum w Danii niczego nie zmienia dla samej Unii Gospodarczej i Walutowej, ponieważ będzie się ona nadal rozwijać, korzystając z dobrodziejstw euro i reform strukturalnych.
Odrzucenie euro będzie natomiast miało niezbyt pozytywne skutki dla samej Danii, ponieważ duńskie przedsiębiorstwa nie będą mogły w pełni wykorzystać możliwości oferowanych przez rynek strefy euro.
Wydaje się jednak, że duńskie „nie” dla euro uwidoczniło podział w samej Unii na kraje, które dążą do przekształcenia Unii w państwo federalne i na te, które opowiadają się za Unią narodów
(głównie Wielka Brytania, Dania i Szwecja). Tak więc strefę euro tworzy 12 państw należących do UE. Dania, Szwecja i Wielka Brytania pozostają poza obszarem wspólnego pieniądza.

1.2. Etapy wdrażania euro.

I etap- 1 stycznia 1999r.
1 stycznia 1999 r. oficjalnie został wprowadzony do obiegu bezgotówkowego nowy, ponadnarodowy pieniądz-euro. W momencie wprowadzania euro, przestało istnieć ecu, które było wspólną jednostką rozliczeniową i walutą krajów obecnej Unii Europejskiej .Podobnie jak teraz euro, nie była ona walutą narodową żadnego kraju –nie emitowały jej narodowe banki centralne. Emitentem euro jest Unia Gospodarczo –Walutowa. Unia Europejska działająca jako jednolity rynek wewnętrzny, powstała z myślą stworzenia przeciwwagi dla dwóch potęg gospodarczych świata-USA i Japonia. Naturalną konsekwencją utworzenia jednolitego rynku było dążenie do wprowadzenia jednolitej waluty dla wszystkich krajów członkowskich Unii Europejskiej. Wspólny europejski pieniądz, jakim jest właśnie euro pozwala z jednej strony mieć nadzieję na zwiększenie konkurencyjności wewnątrz Unii, z drugiej natomiast jej poprawy na rynkach międzynarodowych. Zadaniem wspólnej waluty jest: wyeliminowanie ryzyka związanego ze zmianami kursów walutowych, usunięcie kosztów transakcyjnych związanych z wymianą jednej waluty na drugą, zagwarantowanie porównywalności i przejrzystości cen, zwiększenie swobody i dynamiki handlu, zoptymalizowanie alokacji kapitału. Wyłączne prawo do emisji przysługuje Europejskiemu Systemowi Banków Centralnych z siedzibą we Frankfurcie nad Menem. Wejście w życie UGW oraz zastąpienie walut narodowych krajów członkowskich UGW przez euro w obiegu bezgotówkowym złożyły się na rzeczywisty proces wprowadzania nowego pieniądza europejskiego. Faza ta objęła: ustanowienie nieodwołalnych kursów wymiany walut narodowych na euro ,przeniesienie odpowiedzialności za politykę monetarną z narodowych banków centralnych do Europejskiego Systemu Banków Centralnych ,wprowadzenie euro jako waluty księgowej ,uruchomienie systemu wszechstronnych rozliczeń –TARGET, ustanowienie obowiązku denominowania w euro nowych emisji rządowych dłużnych papierów wartościowych.


II etap. 1 stycznia 1999 - 31 grudnia 2001: okres przejściowy,
podwójna cyrkulacja walut.
W trzyletnim okresie przejściowym, euro może być używane jedynie do rozliczeń bezgotówkowych. Waluty krajów partycypujących w UGW są nadal w obiegu, jednak z prawnego punktu widzenia utraciły one status samodzielnych jednostek pieniężnych i są jedynie wyrażeniami euro.
Niemal wszyscy mieszkańcy strefy euro używają w sklepach, restauracjach, zakładach usługowych walut narodowych:. Również wszelkie wypłaty gotówkowe z rachunku bankowego, płace i inne świadczenia dokonywane są w walutach narodowych.
Zgodnie z zasadą „brak nakazu - brak zakazu” (ang. no compulsion –no prohibition) w okresie przejściowym uczestnicy rynku mogą nadal używać zarówno walut narodowych, jak i euro. Firmy i osoby fizyczne mogą mieć rachunki w euro lub w walutach narodowych, a także
równolegle w każdej z tych walut. Oczywiście najtańszym rozwiązaniem jest rachunek w euro, z którego dokonywane są wypłaty w walutach państw UGW, po przeliczeniu według stałego kursu konwersji. Operacje te są możliwe dzięki bankom, które zakończyły już przygotowania do wprowadzenia euro i od początku 1999 roku oferują swoim klientom szeroki wachlarz usług w tej walucie, np.: otwieranie i prowadzenie rachunków bieżących, wykonywanie poleceń wypłaty za granicę, obsługa transakcji handlu zagranicznego, przyjmowanie lokat terminowych, udzielanie kredytów denominowanych, etc.
Z dniem 1 stycznia 1999 r. na obszarze UGW wszystkie zobowiązania pieniężne wyrażone w ecu zostały przeliczone na euro w relacji 1:1.
Wprowadzone zostały nowe bazowe stopy procentowe:
- EURIBOR (Euro Interbank Offered Rate)- stopa procentowa rynku
międzybankowego dla lokat terminowych w euro udzielanych
sobie przez pierwszorzędne banki; zastąpiła ona dotychczas kwotowane
stawki, np.: FIBOR, PIBOR dla walut narodowych UGW,
- EUROLIBOR (LIBOR dla euro) - stopa procentowa londyńskiego rynku
międzybankowego dla lokat udzielanych w euro,
- EONIA (Euro Overnight Index Average) -stopa procentowa na międzybankowym
rynku depozytów overnight, czyli z dnia na dzień,
- EURONIA - stopa procentowa londyńskiego rynku bankowego dla denominowanych
w euro depozytów overnight.

Do wyliczania odsetek stosowana jest baza actual/360, a terminem realizacji płatności jest tzw. spot, czyli dwa dni naprzód. Obowiązuje także zasada ciągłości kontraktów (ang. continuity of
contracts), w ramach której w kontraktach finansowych wyrażonych w walutach narodowych państw członkowskich UGW zawartych przed 1 stycznia 1999 r. zmieni się jedynie waluta kontraktu oraz wartość kontraktu, będąca wynikiem zamiany waluty narodowej na euro i przeliczenia wartości według ustalonego kursu. Pozostałe elementy kontraktu nie zmieniają się z dniem wprowadzenie euro. Fakt wprowadzenia euro nie daje żadnej ze stron prawa dokonywania zmian w warunkach kontraktu. W większości sklepów na obszarze UGW od pierwszych dni funkcjonowania euro widnieją podwójne ceny na produktach: w euro i walutach narodowych. Przeliczanie kwot z walut narodowych na euro dokonywane jest według ustalonych kursów.

III etap. 1 stycznia 2002 - 1 lipca 2002.
1 stycznia 2002 roku -pojawienie się w obiegu nowych banknotów i monet euro i równocześnie rozpocznie się wycofywanie banknotów i monet narodowych .30 czerwca 2002 roku będzie ostatnim dniem obiegu pieniądza narodowego poszczególnych krajów UGW – od 1 lipca 2002 roku waluty narodowe przestaną być legalnym środkiem płatniczym, a jedyną walutą na obszarze UGW pozostanie euro . Poszczególne kraje członkowskie będą mogły skrócić okres wycofywania z obiegu i definitywnego przejścia na euro. Żaden kraj nie będzie mógł tego okresu wydłużyć -30 czerwca 2002 roku jest terminem nieprzekraczalnym . Po tej dacie posiadacze banknotów i monet narodowych będą jedynie mogli wymieniać je na euro w bankach. Zniknięcie walut narodowych banknotów krajów UGW będzie miało charakter ostateczny. Gdyby któryś z krajów członkowskich UGW zdecydował się na wyjście z Unii –co z punktu formalnoprawnego jest możliwe, to nie mógłby po prostu „odtworzyć” swej poprzedniej waluty narodowej. Musiałby wprowadzić nową walutę ze wszystkimi konsekwencjami jej wprowadzenia do obiegu.

2.Wspólna waluta.
2.1. Nazwa wspólnego pieniądza europejskiego.

Sukces pieniądza zależy przede wszystkim od jego stabilnej wartości, czyli jego stałej siły nabywczej. O jego powodzeniu może też zdecydować sama nazwa. Zanim wybrano „euro” toczył się spór o nazwę wspólnej waluty. Niemcom nie bardzo podobało się zbyt francuskie, ich zdaniem –ecu. Woleli wprowadzić nową nazwę, np.”franken ”,a najchętniej pozostaliby przy „Deutschemark”.Za zachowaniem nazwy Ecu przemawiało to ,że funkcjonowała już kilkadziesiąt lat, była powszechnie znana ,prosta do wymówienia i do napisania we wszystkich językach krajów Unii Europejskiej .
Ostatecznie, w grudniu 1996 roku , na szczycie w Madrycie zadecydowano nazwać nowy pieniądz euro. Przesądził o tym fakt, że nazwa jest krótka, łatwa do wymówienia, ma odniesienie do Europy i jest pozbawiona jakichkolwiek, zwłaszcza złych skojarzeń z przeszłością .W większości krajów nazwa euro brzmi podobnie i podobnie jest zapisywana. Jedynie w Grecji, ze względu na inny alfabet euro zapisuje się jak ue. W kwietniu 1997roku Organizacja Standardów Międzynarodowych przydzieliła literowy symbol euro: trzy wielkie EUR. Ten trzyliterowy symbol odbiega od stałych zasad ustalania kodów walut, zgodnie z którymi dwie pierwsze litery oznaczają kraj, a ostatnia nazwę waluty. Taki właśnie trzyliterowy skrót stosowany jest również przez Reuters, Bloomberg, S.W.F.T. Graficznym symbolem nowego pieniądza jest przekreślona podwójnie, zaokrąglona litera „E” podobna do greckiej epsilon. Dwie równoległe poziome kreski mają symbolizować stabilność wewnętrzną i zewnętrzną euro. Nowy symbol ukazuje historię dochodzenia do wspólnej waluty: greckie korzenie cywilizacji europejskiej, wysiłki w kierunku integracji Europy oraz wyzwanie postawione dolarowi amerykańskiemu, jenowi japońskiemu.

2.2. Monety i banknoty euro.

Ewolucja form euro jest nieco inna niż walut narodowych . Najpierw wdrożono obrót bezgotówkowy euro. Monety i banknoty będą wprowadzane do obiegu przez Europejski Bank Centralny i narodowe banki centralne, z tym, że EBC ma wyłączne prawo wydawani zgody na ich emisję .Po raz pierwszy pojawiły się w tej formie w styczniu 2002 roku . Banknoty są już wydrukowane, a monety wybite na trzy lata wcześniej .Przygotowania do emisji banknotów i monet euro trwały kilka lat. Ostatecznie projekt banknotów oraz tzw. Europejskiej strony monet został zaakceptowany przez Radę Europejską na szczycie w Amsterdamie czerwcu 1997roku ,na bazie projektów zgłoszonych w wyniku konkursu rozpisanego w krajach Unii Europejskiej.












2.2.1. Monety euro.

1 stycznia 2002 roku do obiegu zostało wprowadzonych 8 monet Euro:1i 2 Euro oraz 1,2,5,10,20 i 50 centów (zwanych także eurocentami).Monety i eurocenty (jeden euro składa się ze 100 eurocentów) charakteryzują się tym, że mają wspólny awers, natomiast narodowy rewers. Koncepcja wspólnych i narodowych stron monet euro ma odzwierciedlać ideę integracji europejskiej ,z zachowaniem jednakże identyfikacji narodowej ,co powinno się przyczynić do większej akceptacji nowej waluty przez mieszkańców państw tworzących Unię Europejską. Awers ,zaprojektowany przez Belga Luica Luisa ,uwzględnia elementy architektoniczne, ornamentowe i idee Unii Europejskiej. Natomiast rewers zawiera symbole narodowe. Niemcy umieścili tu m.in. wizerunek Bramy Brandenburskiej, a Belgia profil króla Alberta II. Prawie wszystkie monety są okrągłe ,z wyjątkiem monety 20-centowej ,która ma kształt kwiatu hiszpańskiego ,z regularnymi wgłębieniami w obwodzie .Każda moneta euro ma inne rozmiary (średnicę i grubość)oraz inną wagę ( im większy nominał, tym cięższa waga –z wyjątkiem monety 1 euro).Monety różnią się barwą, a także są wykonywane z różnych materiałów. Monety euro uwzględniają potrzeby osób niewidomych .To właśnie dla nich wprowadzono elementy ułatwiające im rozpoznanie nominałów monet za pomocą tylko dotyku. Monety euro są zabezpieczone. Zastosowano tu specjalną technikę monet trójwarstwowych oraz połączenie dwóch kolorów w monecie. Ma to ułatwić złagodzenie ryzyka fałszerstwa przy ich produkcji. Produkcję monet koordynuje Komisja Europejska. Biciem monet zajmują się mennice narodowe krajów członkowskich Unii Gospodarczo –Walutowej. Koszty produkcji ponoszą odpowiednio państwa członkowskie UGW.


Monety Euro


Średnica:25,75mm
Grubość:1,95mm
Masa:8,5g
Kształt:okrągły
Kolor:część zewnętrzna-biała
część wewnętrzna-żółta
Stop:część zewnętrzna –miedzionikiel*
część wewnętrzna –trzy warstwy:
mosiądz niklowy**/nikiel***/mosiądz
Brzeg:napis na drobnym ząbkowaniu




Średnica:23,25mm
Grubość:2,125mm
Masa:7,5g
Kształt:okrągły
Kolor:część zewnętrzna-żółta
część wewnętrzna-biała
Stop:część zewnętrzna-mosiądz niklowy
część wewnętrzna –trzy warstwy:
miedzionikiel/nikiel****/miedzionikiel
Brzeg:na przemian gładki i ząbkowany


Średnica:24,25mm
Grubość:1,88mm
Masa:7,8g
Kształt:okrągły
Kolor:żółty
Stop:Nordic Golden****
Brzeg:grubo ząbkowany






Średnica:22,25mm
Grubość:1,63mm
Masa:5,7g
Kształt:hiszpańskiego kwiatu
Kolor:żółty
Stop:Nordic Golden
Brzeg:gładki


Średnica:19,75mm
Grubość:1,51mm
Masa:4,1g
Kształt:okrągły
Kolor:żółty
Stop:Nordic Golden
Brzeg:ząbkowany


Średnica:21,25mm
Grubość:1,36mm
Masa:3,9g
Kształt:okrągły
Kolor:czerwony
Stop:stal miedziowana
Brzeg:gładki






Średnica:18,75mm
Grubość:1,36mm
Masa:3,0g
Kształt:okrągły
Kolor:czerwony
Stop:stal miedziowana
Brzeg:gładki z rowkiem



Średnica:16,25mm
Grubość:1,36mm
Masa:2,3g
Kształt:okrągły
Kolor:czerwony
Stop:stal miedziowana
Brzeg:gładki
2.2.2. Banknoty Euro.

Z dniem 1 stycznia 2002 roku trafiło do obiegu 7 banknotów Euro:5,20,20,50,100,200 i 500 euro.Wzory banknotów euro zostały ustalone przez Radę Europy w grudniu 1996 roku w Dublinie.Tam zaakceptowały projekt Roberta kaliny (projektant Narodowego Banku Austrii).Przedstawia on najważniejsze style architektoniczne w historii Europy w kolejności chronologicznej, poczynając od najmniejszego nominału 5 euro, kończąc na banknocie 500 euro: antyk grecki i rzymski, styl romański, gotyk, renesans, barok i rokoko,architekturę inżynieryjną XIX wieku i nowoczesną architekturę XX wieku.Na banknotach euro zastosowane są trzy główne elementy przywołanych stylów architektonicznych, a mianowicie okna, bramy i mosty. Okna i bramy są podstawowym motywem na przedniej stronie banknotów. Symbolizują one ducha otwartości i współpracy Unii Europejskiej. Na tle głównego rysunku widać 12 symbolicznych gwiazdek Unii Europejskiej ułożonych w koło. Na odwrotnej stronie banknotów euro widnieją mosty w tej samej kolejności stylistycznej, stanowiąc metaforę komunikacji międzyludzkiej w ramach Europy, a także z resztą świata. Na banknotach euro znajdują się: obok wyrażonej wartości nominału, nazwa waluty euro w dwóch alfabetach używanych w Unii Europejskiej :łacińskim i greckim ,flaga Unii Europejskiej z dwunastoma złotymi gwiazdkami na niebieskim tle i inicjały Europejskiego Banku Centralnego w pięciu wariantach językowych, uwzględniających jedenaście oficjalnych języków Unii Europejskiej tj.BCE, ECB, EZB, EKT, EKP. Pod inicjałami EBC widnieje podpis jego prezesa. Banknoty euro różnią się między sobą zastosowanymi barwami: EUR5-b.szara,EUR10-b.czerwona,EUR20-b.niebieska,EUR50-b.pomarańczowa,EUR100-b.zielona,EUR200-b.żółto brązowa,EUR500-b.fioletowa.Rozmiary banknotów euro są różne i zwiększają się (choć nierównomiernie) wraz ze wzrostem nominałów. Najmniejszy ma wymiary: 120/62mm,największy 160/82mm.Wprowadzono również zabezpieczenia banknotów euro ,takie jak: papier zawierający włókna jedwabne ,które nadają banknotom szczególną strukturę ,włókna fluorescencyjne ,druk wypukły intaligo ,znak wodny, nitka zabezpieczająca ,przezroczysta powłoka ,specjalne farby. Ponadto banknoty zawierają elementy rozpoznawalne przez tzw. liczarki banknotów, co pozwoli na sprawdzenie autentyczności banknotu.Za produkcję i dystrybucję banknotów euro odpowiedzialny jest Europejski System Banków Centralnych, co oznacza, że Europejski Bank Centralny współpracuje ze wszystkimi bankami centralnymi krajów UGW.
Banknoty Euro


Banknot o nominale 5 Euro•
Wymiary (w mm): 120 62
Dominujący kolor:szary
Wzór: elementy architektury antycznej






Banknot o nominale 10 Euro
Wymiary (w mm): 127 67
Dominujący kolor: czerwony
Wzór: elementy architektury romańskiej




Banknot o nominale 20 Euro
Wymiary (w mm): 133 72
Dominujący kolor: niebieski
Wzór: elementy architektury gotyckiej





Banknot o nominale 50 Euro
Wymiary (w mm): 140 77
Dominujący kolor: pomarańczowy
Wzór: elementy architektury renesansowej















Banknot o nominale 100 Euro
Wymiary (w mm): 147 82
Dominujący kolor: zielony
Wzór: elementy architektury barokowej i rokoko



Banknot o nominale 200 Euro
Wymiary (w mm): 153 82
Dominujący kolor: żółto-brązowy
Wzór: elementy architektury inżynieryjnej XIX wieku








Banknot o nominale 500 Euro
Wymiary (w mm): 160 82
Dominujący kolor: purpurowy
Wzór: elementy architektury nowoczesnej XX wieku












3. Euro a usługi bankowe.

3.1. Kurs walutowy euro.

Rada Europejska 31 grudnia 1998 roku w oparciu o propozycję Komisji Europejskiej oraz opinię europejskiego Banku Centralnego, przyjęła regulację ustalającą nieodwołalne kursy walutowe krajów Unii Gospodarczo-Walutowej do euro. Kalkulacja pierwszego oficjalnego kursu euro została przeprowadzona na podstawie kursów walut europejskich do dolara amerykańskiego z 31 grudnia 1998 roku i w oparciu o strukturę koszyka Ecu. Kursy konwersji (Ecu na euro) były identyczne jak oficjalna wartość Ecu, wyrażona w jednostkach walut członkowskich 31 grudnia tegoż roku. Euro 1 styczna 1999 roku zastąpiło Ecu w stosunku 1 do 1. Kursy wymiany walut Unii Europejskiej w stosunku do dolara amerykańskiego obliczono na bazie kursu marki niemieckiej do dolara. Wykorzystano w tym celu dwustronne kursy centralne walut Europejskiego Systemu Walutowego. Ecu była walutą koszykową. W skład koszyka wchodziła m.in. duńska korona, drachma grecka oraz funt szterling-waluty, które nie uczestniczą w trzecim etapie UGW.Z kolei marka fińska ,szyling austriacki ,nie znajdując się w koszyku nie miały wpływu na wartość euro, chociaż przyłączyły się do Eurosystemu. Wysokość kursu euro uzależniona została od walut, które nie zostały z nim w styczniu 1999 roku ściśle związane. Chodzi tu zwłaszcza o funta szterlinga, którego udział w koszyku (11%) był trzeci po marce niemieckiej (32%)i franku francuskim (20%).
Unia Europejska określiła pewne reguły dotyczące notowania, zaokrąglania i przeliczania kursów euro. Kursy wymiany euro do walut narodowych, składają się z sześciu cyfr. Notowane jest wyłącznie euro np.1EUR=1,95583DEM;nie można więc podować kursu 1 DEM=0,511291EUR.Sumy wyrażone w euro można zaokrąglać do jednego eurocenta; sumy otrzymane po przeliczeniu pewnej kwoty euro na walutę narodową –do dwóch miejsc po przecinku. Przeliczając walutę narodową na euro dzieli się sumę w walucie narodowej przez 6-cio cyfrowy kurs euro. Nie wolno przeliczać waluty narodowej na euro, mnożąc ją przez odwrotność kursu wymiennego. Przeliczanie jednej waluty narodowej na drugą odbywa się wyłącznie za pośrednictwem euro(tzw. Zasada triangulacji-trójkąta).
Na rynkach finansowych w poszczególnych krajach występują papiery wartościowe denominowane w walutach narodowych (np. obligacje niemieckie w markach ). Ich wartość będzie musiała zostać przeliczona na inną walutę ,czyli przekonwertowana. Redenominacja jest zamianą waluty, w jakiej wyrażone są papiery wartościowe. Redenominacja może przybierać następujące formy:
• konwersja gotówki (cash conversion),czyli zamiana waluty ,w której kwitowana jet cen rynkowa danego papieru wartościowego lub w której rozlicza się obrót tym papierem n rynku wtórnym ;
• Redenominacja(simple redenomination), polegająca na zamianie waluty, w której jest wyrażona wartość nominalna danego papieru wartościowego; dokonuje się tego przez przeliczenie waluty narodowej na euro przy zastosowaniu kursu sztywnego;
• Renomilizacja(renomilization), a wiec ustalanie nowego nominału papieru wartościowego w euro , reguły poprzez przeliczenie wartości nominalnej w walucie narodowej na euro ,następnie jej zaokrąglenie np.do 10 euro .Różnice w wartości zwraca się inwestorom w gotówce.
• Zmiana konwencji rynkowej (converting) ,oznaczająca dokonanie zmian w warunkach emisji danego papieru wartościowego ,zgodnie z konwencją rynkową , np. o sposobie naliczania odsetek ,stosowaną wobec euro ,która różni się od zasad stosowanych w poszczególnych krajach.

Przy redenominacji przyjęto dwie metody zaokrąglania kwot . Pierwsza polega na zaokrąglaniu danej kwoty do najbliższego centa i jest ona stosowana w większości krajów UGW. Druga zaś polega na zaokrąglaniu kursu euro w dół do najbliższego euro i jest ona stosowana m.in. we Francji . Zaokrąglenie może obejmować wartość całego pakietu papierów wartościowych ,które posiada dany inwestor, bądź też wartość nominału określonego papieru wartościowego .
Przy omawianiu kursu walutowego należy wspomnieć również o różnego rodzajach kursach euro w stosunku do złotego, takich jak:
-kurs spot ,nazywany również kursem kasowym lub natychmiastowym i oznacza on kurs dwóch walut , po którym następuje ich wymiana (kupno/sprzedaż)drugiego dnia roboczego od zawarcia transakcji . Taki kurs podawany jest przez banki w tabelach i przez NBP jako kurs średni euro do złotego .Transakcje walutowe spot są najprostszymi i najczęściej wykonywanymi transakcjami walutowymi;
-kurs na dzisiaj, gdy transakcja jest rozliczana;
-kurs na dzień następny, gdy transakcja rozliczana jest w następnym dniu roboczym;
-kurs terminowy, gdy transakcja rozliczana jest później niż w drugim dniu roboczym . Kursy terminowe są stałe, identyczne dla wszystkich okresów. Kurs terminowy euro do złotego oznacza kurs zakupu euro lub jego sprzedaży z dostawą w przyszłości po kursie ustalonym dzisiaj.

3.2. Stopa procentowa euro.

W strefie Euro tworzy się jednolity rynek finansowy, na którym łatwiej jest porównywać ceny pieniądza ,czyli stopy procentowe.Wprowadzenie euro spowodowało największe zmiany w segmencie rynku pieniężnego-pojawiły się nowe stopy referencyjne rynku pieniężnego dla euro, znikły natomiast narodowe stopy referencyjne dla walut narodowych. Stopa referencyjna jest to wskaźnik (stawka) rynkowego poziomu stóp procentowych (tzw.benchmark),stanowiący podstawę do określania rynkowego oprocentowania kredytów i depozytów średnio i długoterminowych. Znanych jest wiele stawek referencyjnych na wewnętrznych rynkach pieniężnych. Ogólnie dzielą się one na stopy procentowe BID,według których banki są gotowe przyjmować depozyty na określony termin i stopy procentowe OFFER, według których banki są gotowe udzielać lokat terminowych. Nazwy stawek referencyjnych są skrótem (np.LIBOR lub WIBOR),w którym pierwsza litera oznacza nazwę rynku np. L-Londyn, dwie następne litery wskazują ,że jest to stawka międzybankowa(IB-inter-bank),a kolejne litery mówią ,czy jest to stopa BID, czy ofertowa –OFFER:(OR-offered rate).IBOR jest więc międzybankową stopą procentową, po której środki pieniężne są oferowane pierwszorzędnym bankom na rynku międzybankowym. Stanowi ona cenę pieniądza, po której banki oferują depozyty na tym rynku.
Do referencyjnych stóp w Strefie Euro należą:
• EURO LIBOR-London Interbank Offered Rate dla Euro;
• EURIBOR-European Interbank Offered Rate;
• EONIA-Euro Overnight Index Average;
• EURONIA-European Overnight Index Average;

EURO LIBOR jest stopą procentową, po której oferowane są depozyty denominowane w euro na londyńskim rynku międzybankowym. Kalkulowany jest przez Brytyjskie Stowarzyszenie Bankowe. EURO LIBOR ma za zadanie zapewnienie płynności rynku pieniężnego i promowanie powszechnej akceptacji waluty europejskiej. EURO LIBOR stało się podstawą ustalania oprocentowania krótkoterminowych pożyczek denominowanych w euro i dla transakcji pochodnych. Po raz pierwszy stopa ta została ustalona 30 grudnia 1998 roku i zastosowana dla transakcji rozliczanych w dniu 4 stycznia 1999 roku ,czyli pierwszego dnia funkcjonowania euro.Pierwsze stopy referencyjne EURO LIBOR wahały się od 3,2025% dla najdłuższych depozytów, czyli jedenasto- i dwunastomiesięcznych do 3,25% dla depozytów najkrótszych, czyli jednodniowych jednomiesięcznych.

EURIBOR to nowa, ogólnoeuropejska stopa referencyjna rynku pieniężnego dla euro, która zastępuje wewnętrzne stopy referencyjne . Stanowi odzwierciedlenie poziomu stóp procentowych w całej strefie Euro ,ale i poza nią, bowiem wśród banków ,których stopy procentowe bierze się pod uwagę ustalając EURIBOR(ogółem 57) znajdują się banki innych krajów Unii Europejskiej (4)oraz banki spoza Unii Europejskiej (4 amerykańskie, 1 japoński i 1 szwajcarski ).Stopa ta jest miarą średniego kosztu całego rynku pieniężnego euro .Jej sponsorem jest Europejska Federacja Bankowa ,która zrzesza 2.800 banków z 15 krajów –członków Unii Europejskiej .Wybór banków nastąpił w wyniku kryteriów rynkowych. W rezultacie EURIBOR jest reprezentatywną stopą referencyjną rynku pieniężnego euro. Po raz pierwszy EURIBOR został ustalony 30 grudnia 1998 roku i zastosowany został dla transakcji rozliczanych w dniu 4 stycznia 1999 roku .Pierwsze stopy referencyjne EURIBOR wahały się od 3,215% dla najdłuższych depozytów do 3,251% dla depozytów jednotygodniowych .
EONIA stanowi stopę referencyjną dla najkrótszych depozytów ,tzw. Depozytów overnight, czyli trwających od bieżącego dnia handlowego do dnia następnego ,albo od piątku do poniedziałku .Wyznaczana jest przez Europejski Bank Centralny na podstawie stóp procentowych tych samych banków, które bierze się pod uwagę przy ustalaniu EURIBOR. EONIA stanowi średnią ważoną wszystkich transakcji depozytowych na rynku międzybankowym. Notowana jest na bazie rzeczywistej liczby dni w roku o 360 dniach. Ogłaszany jest z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku. W pierwszym dniu roboczym 1999 roku EONIA skalkulowana została na poziomie 3,29% ,a w pierwszym tygodniu jej poziom wahał się od 3,20% do 3,21%.
EURONIA jest również stopą procentową dla depozytów overnight, ale wyznaczoną na rynku londyńskim.


4. Makroekonomiczne implikacje wprowadzenia euro.

4.1. Koszty wprowadzenia wspólnej waluty.

Wraz z wprowadzeniem euro państwa członkowskie zgodziły się przekazać prawo do kształtowania polityki monetarnej Europejskiemu Bankowi Centralnemu. Utraciły w ten sposób narodową suwerenność w ustalaniu wysokości stóp procentowych i kursu walutowego, instrumentów najbardziej efektywnych w zwalczaniu potencjalnych kryzysów ekonomicznych. Dodatkowym ograniczeniem nałożonym na kraje członkowskie są kryteria konwergencji z Maastricht i Pakt na Rzecz Stabilizacji i Wzrostu, zobowiązujący do utrzymywania deficytu
budżetowego na poziomie nie większym niż 3% PKB. Ten swoisty rygor przeciwdziała prowadzeniu zbyt luźnej polityki fiskalnej i w ten sposób chroni przed presją inflacji.
Do kosztów wprowadzenia euro należą także koszty modernizacji operacji i usług bankowych, a także koszt dostosowania systemów informatycznych, sposobu prowadzenia księgowości, szkolenia kadr i operacji konwertowania cen. Są to koszty, jakie muszą ponieść wszystkie instytucje i przedsiębiorstwa, które zamierzają świadczyć usługi lub prowadzić rozliczenia w euro. Jednakże koszta te należy postrzegać jako inwestycję w przyszłość zapewniającą firmie dostęp do ogromnego obszaru gospodarczego UGW, do tamtejszego rynku kapitałowego, oferującego więcej możliwości pozyskania funduszy po niższym koszcie.


4.2 Korzyści funkcjonowania euro dla państw Unii Gospodarczej i Walutowej i pozostałych krajów Unii Europejskiej.

UGW to stabilna strefa monetarna o bardzo dobrych wskaźnikach ekonomicznych. Według szacunków Komisji Europejskiej z listopada 2000 r., wzrost gospodarczy dla strefy euro w 2000r. wyniesie 3,5%, inflacja 2,3%, zaś bezrobocie 9%. W 1999 r. wskaźniki te wyniosły odpowiednio: 2,5%, 1,1% i 9,9%. Dzięki usztywnieniu kursów walutowych krajów członkowskich wyeliminowane zostało ryzyko kursowe, związane z nieoczekiwanymi zmianami kursów walut. Tak więc zarówno importerzy, jak i eksporterzy będą mogli znacznie ograniczyć wydatki przeznaczane na zabezpieczanie się przed tym ryzykiem. Dzięki euro wyeliminowane zostały również koszty wymiany walut. Przedsiębiorstwa współpracujące z partnerami z kilku krajów strefy euro, a także osoby podróżujące po UGW nie będą musiały tracić pieniędzy i czasu na konieczny zakup lub sprzedaż walut.
Stabilność kursów walutowych będzie stymulować rozwój handlu i specjalizacji. Łatwiej będzie można nawiązać kontakty z partnerami z innych krajów UGW, otworzą się nowe możliwości pozyskiwania surowców do produkcji i sprzedaży. Strefa euro stanowi również ogromny rynek inwestycyjny, który swoim zasięgiem i płynnością dorównuje rynkowi amerykańskiemu. Otwierają się zatem nowe możliwości dla europejskich przedsiębiorstw, do tej pory w niemal 75% finansujących swoją działalność kredytami bankowymi. Teraz znacznie łatwiej będzie im inwestować w akcje czy też papiery dłużne. Niższe koszty transakcyjne i bezpośredni dostęp do
tańszych rynków kapitałowych (oprocentowanie długoterminowe wynosi przeciętnie 3%) przyciągnie inwestorów, którzy, chcąc sprzedawać swoje produkty w obcym kraju, nie będą musieli budować w nim fabryki tylko po to, by uniknąć niekorzystnych dla siebie zmian kursów
walutowych lub też dewaluacji. Będą oni również tworzyć nowe miejsca pracy, co przyczyni się do zmniejszenia bezrobocia w UGW. Ponadto, dzięki euro, ceny dóbr i usług w UGW stają się przejrzyste. Można je porównywać bez przeliczania na własną krajową walutę. Ta transparencja
spowoduje ujednolicanie się cen poprzez ich obniżanie, gdyż trudniej będzie utrzymywać producentom różny poziom cen za dany produkt w kilku państwach. Z drugiej strony należy
jednak pamiętać, że proces ujednolicania się cen będzie następować powoli z powodu np. różnic w systemach podatkowych państw strefy euro. Jednak już teraz można stwierdzić, że w przypadku dóbr luksusowych, takich jak samochody, czy sprzęt elektroniczny, sami konsumenci wymuszą zrównanie się cen poprzez nabywanie tych dóbr w krajach, gdzie ich cena jest niższa.

Wprowadzenie euro istotnie wpłynęło na system bankowy, pozbawiając banki znacznej części dochodu, jaki dotąd czerpały z prowadzenia operacji w walutach 12 państw UGW. Nasila się walka o klienta, jej wynikiem jest szersza oferta banków. Beneficjentami takiej sytuacji są ich klienci: instytucje, firmy i osoby fizyczne odczują spadek kosztów operacyjnych, jakie wiązały się z posiadaniem kilku rachunków walutowych. Należy przy tym zaznaczyć, że większość
banków w UGW i w Polsce nie pobiera opłat manipulacyjnych za przeliczanie walut narodowych strefy euro na euro i na odwrót.
Te wszystkie korzyści, jakich w dłuższym lub krótszym okresie doświadczą państwa strefy euro, będą się przenosiły na pozostałe państwa Unii Europejskiej. Dzięki silnym powiązaniom gospodarczym państwa te odnotują wzrost gospodarczy spowodowany wzrostem
UGW. Z drugiej strony fakt, że ich waluty nie są sztywno powiązane z euro, implikuje, że ich kursy walutowe będą nadal podlegać wahaniom, co może negatywnie wpływać na stan gospodarczy tych państw. Należy jednak pamiętać, że trzy z tych państw, tzw. „out”: Wielka
Brytania, Szwecja i Dania, spełniły kryteria konwergencji. Świadczy to o dobrej sytuacji ekonomicznej tych państw i jest obietnicą utrzymania stabilizacji walutowej.
Podsumowując, korzyści z wprowadzenia i funkcjonowania wspólnej waluty są następujące:
- eliminacja wahań kursowych
dzięki usztywnieniu kursów walutowych zlikwidowane zostało
ryzyko związane z niekorzystną zmianą kursów walutowych, co
powinno wpłynąć na rozwój handlu pomiędzy państwami UGW
- eliminacja kosztów transakcyjnych
dzięki możliwości korzystania ze wspólnego pieniądza we wszystkich
krajach UGW wyeliminowane zostały koszty kupna/sprzedaży
walut, co przyczyni się do obniżenia kosztów działalności przedsiębiorstw
i w rezultacie podwyższy ich efektywność
- przejrzystość cen
dzięki prezentowaniu cen wszystkich dóbr i usług w tej samej
walucie widoczne staną się różnice cen jednakowych produktów
w poszczególnych krajach UGW, co powinno zwiększyć konkurencję
i w konsekwencji doprowadzić do spadku cen i poprawy jakości
oferowanych produktów i usług

- rozwój i integracja europejskiego rynku finansowego
dzięki wspólnej walucie nastąpi rozwój europejskiego rynku kapitał
owego oraz nasili się konkurencja między bankami europejskimi, co przyczyni się do obniżenia kosztu pozyskania środków finansowych,
szczególnie przez małe i średnie firmy
- stabilność cen i wzrost gospodarczy
przy niskiej inflacji, gwarantowanej przez niezależny Europejski
Bank Centralny, wszystkie wyżej wymienione czynniki powinny przyczynić się do szybszego rozwoju gospodarczego państw UGW

Zakończenie
Dzięki wprowadzeniu jednolitej waluty stały się bardziej przejrzyste koszty funkcjonowania europejskich przedsiębiorstw. Szczególnie chodzi tu o koszty pracy. Pomogło to uzmysłowić decydentom niektórych państw Unii Europejskiej konieczność głębokiej restrukturyzacji przeregulowanych dotąd rynków pracy .Dotyczy to zwłaszcza Niemiec oraz Włoch .Mimo przedstawiania najczarniejszych scenariuszy ,euro okazało się znakomitym środkiem pogłębiania integracji gospodarczej i politycznej w Europie . Nastąpił istotny wzrost procesów łączenia się europejskich firm .Rynki finansowe Starego Kontynentu zmierzają ku coraz większej spójności. Nieodległa staje się perspektywa jednej europejskiej giełdy.
Nastąpiły także wyraźne pozytywne skutki funkcjonowania obszaru jednowalutowego stosunku do tych krajów ,które dotychczas nie cieszyły się najwyższą wiarygodnością .Chodzi tu zwłaszcza o państwa takie jak Hiszpania ,Portugalia czy Irlandia. Zanotowały one istotne przyspieszenie rozwoju gospodarczego ,ich przedsiębiorstwa zaś uzyskały dostęp do instrumentów dłużnych o znacząco niższym od dotychczasowego oprocentowaniu .Pozytywne skutki uporządkowania kwestii finansów publicznych ,liberalizacji rynków oraz członkostwa Unii Gospodarczo-Walutowej notują także „dojrzałe” gospodarki Unii Europejskiej .W 1999 roku Francja odnotowała wzrost gospodarczy wynoszący 3,6% a więc nie notowany nad Sekwaną od lat siedemdziesiątych .
Wyższy wzrost gospodarczy oraz niskie stopy procentowe umożliwiły dalsze uzdrawianie finansów publicznych . W 2002 roku średni deficyt budżetowy w Unii Europejskiej zmalał do 0,4% PKB. Przewiduje się ,że już siedem krajów Unii Europejskiej będzie mogło się pochwalić nadwyżką budżetową .Spadło też średnie zadłużenie państwa w Unii Europejskiej z 67,6%PKB w 1999 roku do około 65,1% w 2000 roku i do około 62,6% w 2001 roku .Kraje Unii osiągnęłyby już referencyjny wskaźnik 60% gdyby nie wciąż bardzo duży dług Włoch, Belgii oraz Grecji, który jednak kraje te szybko redukują.
Należy podkreślić sprawność instytucjonalną Europejskiego Banku Centralnego oraz brak istotniejszych potknięć w realizacji swoich zadań. Oczywiście jak każdym nowo podejmowanym przedsięwzięciu występują nowe potknięcia.Wiele atramentu wylano omawiając brak wystarczającej przejrzystości działań Europejskiego Banku Centralnego ,Centralnego tym zwłaszcza wobec podmiotów rynków finansowych. Bank ten wykazał się wyjątkową niezależnością od kręgów politycznych państw Unii Gospodarczo-Walutowej, często sugerujących określone posunięcia monetarne.
Powyższe doświadczenia mają istotne znaczenie dla krajów leżących w środkowej i wschodniej części kontynentu, które ze względów historycznych stały na uboczu procesów gospodarczej integracji Europy. Okazuje się bowiem, że możliwe jest szybkie odrobienie straconego czasu. Przykład Irlandii, której udało się –dzięki własnym reformom gospodarczym, uczestnictwu w Unii Europejskiej oraz wykorzystaniu dobrodziejstw funkcjonowania obszaru jednowalutowego –przeskoczyć poziomu rozwoju gospodarczego Grecji czy Portugalii do poziomu Austrii lub Danii, a więc około 25 tysięcy dolarów na mieszkańca, powinien w tej mierze szczególnie pozytywnie rokować na przyszłość.
Na zakończenie warto wspomnieć o tym, że jeżeli Polska będzie w przyszłości uczestniczyć w Unii Gospodarczo-Walutowej to wyciągnie z tego uczestnictwa nie byle jakie korzyści. Możemy do nich zaliczyć m.in.: stworzenie konkurencyjnej i sprawnie działającej gospodarki rynkowej, stabilnego złotego, likwidację kosztów transakcji transgranicznych ( na przykład wydatków związanych operacjami wymiany walut, łatwość transferu kapitału, wyeliminowanie ryzyka kursowego, związanego z wahaniem kursów walutowych, zwiększenie efektywności gospodarowania funduszami publicznymi (zmniejszenie obciążeń budżetu długiem publicznym),obniżenie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej (zmniejszenie oprocentowania kredytów ),wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw oraz tworzenie nowych miejsc pracy.

Dodaj swoją odpowiedź
Ekonomia

Euro sukces czy porażka

„EURO – sukces czy porażka?”


1. Geneza wspólnej waluty

Pierwszego stycznia 1999 roku byliśmy świadkami bezprecedensowego wydarzenia w historii pieniądza – poprzez wprowadzenie EURO po raz pierwszy od czasów rzym...

Wiedza o społeczeństwie

Wydarzenie roku 2002


Moim zdaniem – jednym z najważniejszym wydarzeniem w roku 2002 było wprowadzenie wspólnej dla kilkunastu państw Unii Europejskiej – jednej waluty.

Podstawowe znaczenie utworzenia UE miały tu przyczyny polityczne. Można je o...

Socjologia

Socjologiczna analiza pieniądza

? 1) Ewolucja pieniądza
2) Formy współczesnego pieniądza
3) Ekonomiczne funkcje współczesnego pieniądza
4) Społeczne funkcje pieniądza
5) Znaczenie pieniądza euro w procesie integracji społeczeństw europejskich
1. Ewo...

Finanse i bankowość

Finanse (ściąga)

NAUKA O FINANSACH- bada zjawiska finansowe, formułuje i analizuje kategorie stanowiące uogólnienie ich powtarzalnych zjawisk finansowych. Charakteryzuje i ocenia instytucje i instrumenty za pomocą których dokonuje się ruch pieniadza. (obserwat...

Makroekonomia

Rynek akcji w Unii Europejskiej.

Wstęp

W dobie dzisiejszej gospodarki rynkowej decydujące znaczenie posiada umiejętne gospodarowanie pieniądzem, korzystne lokowanie oraz udane inwestycje. Powyższe działania warunkuje rynek kapitałowy obejmujący transakcje instrumen...