Ciąża pozamaciczna
Ciąża pozamaciczna
OPIS: każda ciąża rozwijająca się poza jamą macicy:
· ciąża jajowodowa: ciąża rozwijająca się w różnych częściach jajowodu, np. w bańce jajowodu (55%), w cieśni (25%), w strzępkach (17%), śródścienna (w rogu macicy; 2%),
· ciąża jajnikowa: ciąża rozwijająca się wewnątrz jajnika,
· ciąża brzuszna: ciąża rozwijająca się w jamie brzusznej (wewnątrzotrzewnowe), najczęściej w zagłębieniu odbytniczo-macicznym; rzadziej implantuje się pomiędzy pętlami jelit lub na ścianach bocznych miednicy, w sieci lub nawet na powierzchni wątroby bądź śledziony,
· ciąża szyjkowa: rozwija się wewnątrz szyjki poniżej ujścia wewnętrznego,
· ciąża więzadłowa: po poronieniu trąbkowym ciąży jajowodowej rozwijający się zarodek wszczepia się powtórnie na blaszce przedniej lub tylnej więzadła szerokiego macicy.
Częstość występowania:
· 88 000 przypadków w 1987 r,
· na 1000 ciąż (licząc porody zdrowych dzieci i ciąże pozamaciczne) zdarza się przeciętnie 16,8 ciąż pozamacicznych.
Rozpowszechnienie choroby: 1-3%.
Wiek: ponad 40% przypadków dotyczy kobiet młodych - między 20 a 29 rokiem życia.
Płeć: kobiety.
OBJAWY:
· ciąża jajowodowa:
ból podbrzusza,
brak miesiączki z występującym nieregularnym krwawieniem pochwowym,
tkliwość brzucha,
tkliwość przydatków lub badalny guz,
bóle barków,
omdlenie,
wydalenie odlewu doczesnej,
bóle i skurcze,
badalny guz w miednicy,
krwawienie pochwowe po okresie braku miesiączki,
wstrząs - po pęknięciu;
· ciąża brzuszna:
wywiad może wskazywać poronienie trąbkowe lub wcześniejsze pęknięcie,
objawy ciążowe z nietypowymi dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi,
ruchy płodu są wyraźnie wyczuwalne oraz bolesne,
ułatwiony dostęp do poszczególnych części poruszającego się płodu,
ciąża jest odczuwana przez wieloródkę jako "inna",
fałszywy poród w pobliżu terminu,
wysoko usadowiony płód, w nieprawidłowym położeniu, często w poprzecznym,
przesuwalny twardy opór, długa szyjka,
możliwość wypadania części płodu poprzez sklepienie pochwy;
· ciąża szyjkowa:
miękka i nieproporcjonalnie powiększona szyjka, podobna do trzonu macicy lub większa od niego (objaw klepsydry),
wydobywanie się ciemnej wydzieliny z ujścia zewnętrznego,
stałe krwawienie pochwowe po okresie braku miesiączki;
· ciąża więzadłowa:
wywiad może wskazywać na poronienie trąbkowe lub wcześniejsze pęknięcie,
badalny opór po jednej stronie miednicy, bolesny.
TRYB LECZENIA:
· ambulatoryjny, w celu badania i dalszego leczenia (w Polsce obowiązuje hospitalizacja pacjentek z rozpoznaną ciążą pozamaciczną),
· ambulatoryjny dla pacjentek chirurgicznych z nie pękniętą ciążą jajowodową,
· leczenie szpitalne dla pacjentek chirurgicznych.
ZAPOBIEGANIE:
· skuteczna antykoncepcja,
ponowna ciąża jajowodowa występuje mniej więcej w 12% przypadków; u ciężarnych należy w badaniu USG szukać zmian odpowiadających ciąży pozamacicznej.