Program rozwoju turystyki na lata 2007-2013
PROGNOZY ROZWOJU TURYSTYKI NA LATA 2007-2013
Kreacja oraz rozwój konkurencyjnych produktów turystycznych stanowi jeden z najważniejszych obszarów „Strategii...”. Tworzenie i rozwój zróżnicowanej i konkurencyjnej rynkowo oferty produktów stanowi priorytetowe do roku 2020 zadanie dla sektora turystycznego i regionów w Polsce. Wśród celów tego obszaru uwzględniono zarówno budowę nowych produktów, jak i poprawę jakości oraz zwiększanie konkurencyjności oferty produktów już funkcjonujących na rynku.
Stworzenie atrakcyjnych produktów na poziomie lokalnym, regionalnym i ponadregionalnym jest tylko jednym z etapów programu rozwoju konkurencyjnych produktów turystycznych. Wspierane będą również działania na rzecz doskonalenia produktów, procesów ich modernizacji i podnoszenia jakości.
Ponadto, dla uzyskania przewagi konkurencyjnej, wprowadzane będą modyfikacje produktów turystycznych mające na celu wyprzedzanie o krok oczekiwań nabywcy i posunięcia konkurentów, a nade wszystko stanowiące o ich atrakcyjności i konkurencyjności rynkowej. Działania w tym zakresie zakładają m.in. wsparcie regionów w zakresie kreowania konkurencyjnej oferty produktowej, rozwoju infrastruktury turystycznej, stymulowania budowy nowoczesnych, trwałych rynkowo, wyróżniających się wysoką jakością, unikalnością oraz innowacyjnością produktów turystycznych.
Do pięciu obszarów markowych produktów turystyki polskiej należą:
Turystyka w miastach i turystyka kulturowa
Turystyka biznesowa
Turystyka na terenach wiejskich
Turystyka rekreacyjna, aktywna i specjalistyczna
Turystyka przygraniczna i tranzytowa.
Budowa i rozwój markowych produktów turystycznych, aspirujących do miana wiodących produktów turystycznych, będą oparte na spójnym charakterze atrakcji, walorów, form turystyki oraz koncepcji oferty usługowej.
Rozwój markowych produktów turystycznych, w tym na tworzenie nowoczesnych i konkurencyjnych rynkowo ofert, stanowi istotną szansę na dynamiczny rozwój regionów. Pozwoli on m.in. na aktywizację turystyczną w obrębie całego obszaru objętego działaniem, budowę szerokiego partnerstwa wokół programu, zwiększanie efektu synergii oraz uzyskanie trwałego, istotnego dla danego regionu efektu gospodarczego.
Rozwój ten otwiera także ogromne możliwości dla współpracy międzyregionalnej, w tym dla poprawy koordynacji działań oraz prowadzenia efektywnej polityki równoważenia rozwoju dzięki turystyce.
Do działań w tym zakresie m.in. będzie należeć:
-identyfikacja na poziomie krajowym i regionalnym potencjalnych zasobów produktów turystycznych oraz rekomendowanie priorytetów i kierunków w zakresie ich wykorzystania na cele budowy produktów markowych,
-tworzenie strategii i programów rozwoju markowych produktów turystycznych w regionach,
-wprowadzanie zapisów w strategiach regionalnych dotyczących wspierania i kreacji markowych produktów turystycznych,
-wprowadzenie systemu wsparcia finansowego dla określonych obszarów produktów markowych w celu poprawy ich innowacyjności oraz kreacji nowych rozwiązań,
-stworzenie produktów turystycznych wokół wybranych szlaków tematycznych,
-opracowanie modelowych rozwiązań w zakresie markowych produktów turystycznych,
-wprowadzanie promocyjnych programów tematycznych mających na celu aktywizację oraz innowacyjność (np. przez nagradzanie najlepszych prac lub finansowanie wdrożeń, przeprowadzanie konkursów) w określonych obszarach produktów markowych oraz procesach i usługach komplementarnych.
Polska stoi przed zadaniem kreowania ofert nie tylko dla turysty masowego. Należy również zwrócić uwagę na wspieranie rozwoju oferty specjalistycznej, zindywidualizowanej, zgodnie ze światowymi trendami, elastycznie dopasowującej się do potrzeb rynku. Konieczne jest opracowanie założeń oraz koncepcji rozwoju grupy konkurencyjnych produktów niszowych i specjalistycznych, wykorzystujących przede wszystkim tzw. nisze rynkowe, pojawiające się najczęściej w obszarach nowo uświadamianych i kreowanych potrzeb turystycznych. Tego typu produkty, wg prognoz światowych rozwoju turystyki, będą zdobywały coraz większą popularność oraz udział w rynku. W przypadku Polski produkty niszowe powinny powstawać przede wszystkim na poziomie regionów w zależności od specyfiki walorów turystycznych obszarów oraz założeń polityki regionalnej.
Skuteczność kreowanych rozwiązań będzie zwiększona dzięki pogłębionemu opracowaniu grupy rozwiązań modelowych na poziomie krajowym, z założeniem jednak możliwego ich dopasowania do uwarunkowań lokalnych. Zakłada się także wprowadzenie zasad i mechanizmów współpracy na poziomie markowych produktów turystycznych oraz produktów niszowych i specjalistycznych.
Budowa konkurencyjnych produktów ma się również przyczynić do optymalizacji efektów finansowych osiąganych z wydatków turystów przyciągniętych ich ofertą. Dlatego istotnym zadaniem będzie kompleksowe, zintegrowane podejście do procesów kreacji produktów oraz stworzenie mechanizmów zapewniających dynamiczne reagowanie na zmiany potrzeb i oczekiwań docelowych segmentów rynku.
Elementem działania będzie także budowa konkurencyjnych pakietów ofert turystycznych w zakresie markowych produktów turystycznych i produktów niszowych, w pełni wykorzystujących potencjał polskich regionów i odpowiadających oczekiwaniom rynku.
Do działań w tym zakresie m.in. będzie należeć:
-określenie grup produktów niszowych dla poszczególnych regionów,
-określenie grupy produktów perspektywicznych, mających szansę rozwoju w najbliższym okresie czasu,
-opracowywanie koncepcji modelowych produktów niszowych i specjalistycznych dostosowanych do zmieniających się tendencji rynkowych oraz uwarunkowań regionalnych (wsparcie na poziomie centralnym),
-publikowanie wyników badań oraz raportów specjalistycznych w zakresie prognozowanych tendencji, zmieniających się potrzeb rynkowych oraz kreowanych rozwiązań innowacyjnych.
Działanie jest zorientowane na wykorzystanie rozproszonego potencjału drzemiącego w regionach, głównie obszarach i miejscowościach o silnej tożsamości społecznej i kulturowej, lecz nie zawsze posiadających wielki potencjał gospodarczy.
Działanie wspomoże także aktywizację procesów powstawania i rozwoju produktów lokalnych, w tym wyrobów kulinarnych i rzemieślniczych, produktów o oryginalnym charakterze, atrakcyjnych dla grup potencjalnych nabywców. W obszarze produktów lokalnych powstaną także standardy jakości usług turystycznych związanych ze specyfiką oferty oraz społeczności lokalnej.
Do działań w tym zakresie m.in. będą należeć:
-programy inicjujące powstawanie produktów oraz nagradzające ich pomysłowość i jakość,
-wsparcie finansowe przyznawane przez władze lokalne i regionalne,
-szkolenia lokalnych i regionalnych animatorów turystyki bezpośrednio inicjujących procesy kreacji produktów,
-wydawanie specjalistycznych poradników w zakresie kreacji produktów lokalnych na obszarach turystycznych,
-wsparcie w zakresie opracowywania strategii marketingowych dla grup produktów lokalnych, istotnych dla turystyki danego regionu,
-tworzenie odpowiednich zapisów w strategiach gospodarczych, wieloletnich planach inwestycyjnych, planach rozwoju lokalnego i regionalnego, które stwarzają przychylne warunki do wykorzystania potencjału lokalnego i regionalnego na cele turystyczne,
-wprowadzanie instrumentów finansowych ułatwiających tworzenie i wdrażanie produktów turystycznych na poziomie lokalnym i regionalnym,
-tworzenie podstaw do wzmocnienia konkurencyjności rynków lokalnych i regionalnych przez szerszy wachlarz zachęt, ulg i możliwych udogodnień dla potencjalnego operatora produktu,
-kształtowanie świadomości społeczności lokalnej, dotyczącej rozwoju turystyki oraz ochrony folkloru i dziedzictwa kulturowego tej społeczności jako elementu produktu turystycznego.
Innowacje w turystyce są szczególnie ważne dla konkurencyjności produktów turystycznych, ich zdolności do wyróżnienia na rynku oraz perspektyw rozwoju sektora turystycznego. w działaniu tym zostanie położony nacisk na bliską współpracę placówek naukowych, wyspecjalizowanych grup z podmiotami bezpośrednio zaangażowanymi we wdrażanie, oferowanie i sprzedaż usług turystycznych na rynku. Wzmocnienie i stymulowanie procesów innowacyjnych pozwoli na znajdowanie nowych dróg i rozwiązań w zakresie lepszego spełniania potrzeb turystów oraz wykorzystywania szans rynkowych. Działania w zakresie innowacyjności powinny wpływać na znajdowanie nowych konkurencyjnych obszarów rozwoju produktów oraz istotnie oddziaływać na potencjał generowanego na rynku turystycznym popytu.
Dążenie do podnoszenia konkurencyjności polskich produktów turystycznych stanowi jedną z kluczowych przesłanek w procesie kształtowania oferty turystycznej. Odpowiadanie na potrzeby turystów, wyprzedzanie ich oczekiwań, to elementy które będą decydowały o tym, czy produkt – konkurując z inną ofertą na rynku – będzie znajdował nabywców i zyskiwał ich uznanie.
Innym elementem niezbędnym w procesie budowy atrakcyjnej oferty polskich produktów jest ciągła dbałość o zapewnianie i podnoszenie jakości. Gwarancja określonego poziomu usług, zgodność deklaracji ze stanem rzeczywistym przygotowanej oferty to podstawy budowania dobrego wizerunku polskiej turystyki.
Wdrożenie w polskim sektorze turystycznym jednolitych systemów jakości opartych o obowiązujące w Europie i na świecie modele będzie jednym z podstawowych elementów gwarantujących polskim i zagranicznym turystom odpowiedni poziom nabywanych usług.
Konieczne jest opracowanie polskich standardów jakości dających podstawę do ciągłego monitorowania stanu krajowej oferty turystycznej. Ponadto rozpoczęty zostanie proces wdrażania w polskich przedsiębiorstwach turystycznych międzynarodowych standardów jakości. Pozwoli to na określenie pozycji, jaką polska oferta zajmuje wśród innych produktów dostępnych na konkurujących rynkach.
Podnoszenie jakości oferty turystycznej będzie obejmować m.in. stworzenie modelu klasyfikacji i kategoryzacji produktów turystycznych oraz opracowanie zasad monitorowania utrzymania standardów.
Wzrostu konkurencyjności i jakości w turystyce musi odbywać się wielotorowo poprzez wsparcie w pozyskiwaniu środków finansowych na rozwój oferty turystycznej, efektywne wykorzystywanie dostępnych form współpracy na rzecz podnoszenia konkurencyjności polskich produktów turystycznych czy też regionalne i krajowe konkursy. Elementy te będą kompleksowo wpływać na zmianę poziomu jakości świadczonych usług oraz lepsze wykorzystywanie posiadanego potencjału.
Niezbędnym elementem powstawania konkurencyjnych produktów turystycznych jest tworzenie i rozwój odpowiedniej infrastruktury turystycznej. Sukces produktu związany jest m.in. z odpowiednim standardem infrastruktury, jej dostępnością, spójnym charakterem w stosunku do zakładanej koncepcji produktu oraz marki.
Duże znaczenie będzie miało również wsparcie inicjatyw przedłużające sezon turystyczny, co jest szczególnie istotne w przypadku obszarów nadmorskich i pojeziernych, gdzie jest on niezwykle krótki. Działanie to jest także nierozerwalnie związane z promocją i stworzeniem odpowiednich warunków dla rozwoju różnorodnych form aktywnego wypoczynku.