Padaczka
Padaczka
O chorobie:
Padaczka jest najczęstszą chorobą układu nerwowego u dzieci i jedną z najczęstszych u dorosłych. Padaczka nie jest odrębną jednostką chorobową. Określa się tak zespół objawów towarzyszących wielu schorzeniom ośrodkowego układu nerwowego.Jest to choroba charakteryzująca się nawracającymi zaburzeniami czynności mózgu, najczęściej w formie napadów utraty przytomności z drgawkami lub bez nich.
Przyczyny:
? Podłożem padaczki jest nieprawidłowa czynność bioelektryczna mózgu, która może się rozpocząć w pewnym określonym obszarze (ognisko padaczko rodne), a następnie rozprzestrzenić na cały mózg (uogólnione wyładowania).
? Różnorodne, zarówno wrodzone, jak i nabyte. W rzadkich przypadkach są to przyczyny genetyczne. Wśród czynników nabytych należy wymienia miedzy innymi: nieprawidłowy przebieg ciąży i porodu, urazy głowy, choroby naczyń mózgowych. Kolejną grupę stanowią padaczki, których przyczyny na podstawie dostępnych badań nie można jednoznacznie ustalić. Pomimo ogromnego rozwoju diagnostyki, właśnie ta grupa padaczek występuje najczęściej.
? Przyczyną napadów w padaczce może być uszkodzenie określonej okolicy mózgu np. wywołane urazem, krwawieniem podtwardówkowym, guzem, zakażeniem mózgu lub zakażeniem opon mózgowo-rdzeniowych. Leczenie polega wtedy na usunięciu czynnika bezpośrednio wywołującego napady (np. guza czy krwiaka).
Objawy:
? W rozpoznaniu padaczki bardzo pomocne są metody aktywacyjne EEG (fotostymulacja, hiperwentylacja)
? naprężenie ciała, wygięcie w łuk, drgawki, szczękościsk, ślinotok, bezwiedne oddanie moczu, utratę przytomności.
? objawy częściowe albo objawy nietypowe, np. napady ruchowe (tylko drżenie kącika ust, kciuka), napady czuciowe (tylko mrowienie pewnych części ciała), napady wegetatywne (np. nadmierne wydzielanie śliny), napady nieświadomości (charakteryzują się tylko krótkotrwałą utratą świadomości).
Jak ją leczyc:
Leczenie ma głównie na celu zahamowanie występowania napadów padaczkowych. Należy tu przypomnieć, że powtarzające się napady mogą stanowić przyczynę dalszego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego i doprowadzić do urazów czaszki, zespołu niedotlenienia i innych zaburzeń metabolicznych w czasie trwania napadu itp.). Zapobieganie występowaniu napadów padaczkowych można osiągnąć przy zastosowaniu jednego lub kilku leków w możliwie najniższych skutecznych dawkach i możliwie najmniejszych towarzyszących im działaniach niepożądanych (np. toksycznych).
Można przyjąć, że aktualne sposoby leczenia pozwalają na całkowite ustąpienie napadów u ok. 2/3 chorych, a u dalszej 1/5 na znaczne zmniejszenie ich liczby.
Istnieje wiele różnych leków przeciwpadaczkowych. Różnią się one zakresem działania, skutecznością oraz ewentualnymi objawami niepożądanymi. Wybór leku zależy od rodzaju napadów i padaczki.
Napady u dzieci i dorosłych
Napady padaczkowe mogą występować w każdym wieku. Około 4-5% osób przynajmniej jeden raz w życiu ma napad uogólnionych drgawek z utratą przytomności. Jest on spowodowany różnymi przyczynami i nie upoważnia do rozpoznania padaczki, albowiem nie powtarza się więcej. Wiadomo także, że u co 10. człowieka można wykazać zwiększoną gotowość drgawkową.
Napady padaczkowe szczególnie często występują u dzieci: w 30% przypadków napady padaczki ujawniają się już przed 4. rokiem życia, w ok. 50% - przed ukończeniem 10. roku życia, a w ok. 70% - przed ukończeniem 15. roku życia. Po 25. roku życia pierwsze napady padaczkowe występują w ok. 15%, natomiast po 50. roku życia - w ok. 2%.
Profilaktyka
Dbając o swoje zdrowie, chorzy z padaczką powinni unikać zajęć niebezpiecznych, np. prac na wysokościach czy przy ogniu, nadmiernych napięć emocjonalnych, powinni prowadzić regularny i aktywny tryb życia, odpowiadający ich kwalifikacjom i rodzajowi zawodu. Pomocne jest pozbawione uprzedzeń zachowanie się otoczenia.
Należy unikać nieprzespanych nocy, nadmiernego wysiłku, chorzy na padaczkę nie powinni prowadzić pojazdów mechanicznych ani używać alkoholu.
Jak pomóc choremu podczas napadu?
? Należy zabezpieczyć go przed upadkiem, skaleczeniem, potłuczeniem głowy i tułowia oraz urazami spowodowanymi uderzeniami kończyn o twarde podłoże.
? Nie trzeba krępować ruchów chorego ani na siłę otwierać zaciśniętych szczęk. Podczas trwania napadu należy pozostawić chorego w spokoju i w żadnym przypadku nie podawać mu płynów (ani leków doustnych).
? Po napadzie w zasadzie nie podaje się dodatkowych leków przeciwpadaczkowych czy uspokajających. Jeżeli jednak wystąpi tzw. stan padaczkowy chorego należy natychmiast odwieźć do szpitala (najlepiej wezwaną w tym celu karetką pogotowia).