„Wychowanie na co dzień” 1-2 nr 2005 rok.

Czasopismo „Wychowanie na co dzień” składa się z następujących rozdziałów: „Aktualne problemy pedagogiczne”, „Środowisko i wychowanie”, „ Teoretyczne plany wychowania”, „ Problemy funkcjonowania szkoły”, „Wychowania przedszkolne”, „Metody nauczania i wychowania”, „Poradnictwo”, „Kronika”, „Lektury stare i nowe”, „Wkładka metodyczna”.
Rozdział „Aktualne problemy pedagogiczne”, zawiera taki artykuł jak „Europejski drogowskaz celów edukacji”, którego autorem jest Kazimierz Denek. Artykuł ten przedstawia cele edukacji, które służą do wspomagania zmian w uczniach. Autor porównuje cele edukacyjne do map krajoznawczo-turystycznych, próbuje także odpowiedzieć na pytania:, co stanowi istotę celów edukacyjnych? Jaką pełnią funkcję? a także dokonuje podziału celów edukacyjnych w kontekście państw zrzeszonych w Unii Europejskiej. Zwrócona została także uwagę na to, że dla potrzeb lekcji niezbędna jest orientacje edukacji i autor porównuje ją do schodów,gdzie każdy stopień prowadzi do następnego. W kolejnym dziale „Środowisko i wychowanie” przedstawiony został artykuł Andrzeja Olubińskiego „Współpraca rodziny i szkoły jako funkcja życia społecznego”. W artykule tym autor zwraca uwagę, że już od bardzo dawnych czasów szkoła była w pewnym stopniu środowiskiem konkurencyjnym dla środowiska rodzinnego zarówno formalnie jak i merytorycznie. Poruszony tu także zostaje problem wychowawczy rodziny: od braku odpowiedniej wiedzy pedagogicznej aż po patologie życia rodzinnego. Autor próbuje znaleźć odpowiedz na pytanie jak pobudzić źle funkcjonującą placówkę oświatową do rozwoju, aby współpracę z rodzinami traktowała jako ważny składnik procesu dydaktyczno-wychowawczego. Następny dział „Teoretyczne problemy wychowania” zawiera artykuł: „Problemy wieku adolescencji w okresie zmian społecznych”, którego autorem jest Tadeusz Kluz. W części wprowadzającej artykułu mowa jest o zmianach systemowych w Polsce, następnie autor porusza temat głównych zadań rozwojowych i podkreśla, że naturalny rozwój ma określony czas rozpoczęcia i zakończenia. Ukazane tu zostają problemy dorastającej młodzieży, które zdaniem autora skupiają się na budowaniu tożsamości i systemu wartości. Podkreślona zostaje także rola wpływu społecznego na rozwój jednostki np. wpływ grupy rówieśniczej. Wpływ społeczny może wywołać zaburzenia zachowania u młodzieży przejawiające się piciem alkoholu, narkotyzowaniem się popełnianiem samobójstw itd. Autor ukazuje, że rodzina jest środowiskiem gdzie kształtują się postawy u dziecka, ale i rodzina może wpływać na dzieci destrukcyjnie, dlatego też niemniej ważnym czynnikiem w kształtowaniu postaw i rozwoju jest szkoła, w rozważaniach na temat środowiska szkolnego przedstawiane zostają zmiany postaw młodzieży i i nierówności szans edukacyjnych. Kolejny dział „Problemy funkcjonowania szkoły” zawiera dwa artykuły: Determinanty „drugiego życia”szkoły, którego autorem jest Patryk Zawadzki. W artykule tym także poruszony jest problem szkoły jako środowiska wychowawczego, ukazany zostaje obraz współczesnej szkoły. Zawadzki uważa, że obraz drugiego życia wynika z wadliwego funkcjonowania szkoły jak i ze złej organizacji technicznej szkoły. Tekst artykułu przedstawia postrzeganie szkoły jako przymusu, autor swoją uwagę poświęca również cechą instytucji totalnych, gdzie jak ukazuje artykuł często występuje przemoc. W kolejnej części poruszony zostaje temat patologii zachowań szkolnych. Zawadzki głosi, że owa szkoła sama przyczynia się do powstawania drugiego życia. Drugim artykułem z tego działu jest „Współczesny nauczyciel, uczeń, szkoła i świat” napisany przez Agnieszkę Pokrzywę. Autorka określa, co skłoniło ją do napisania artykułu, ukazuje problemy wywołane reformą organizacyjną szkolnictwa gdzie uczniowie o całe dwa lata musieli dorosnąć szybciej a wymogi wobec zreformowanego nauczyciela stale rosły, kolejnym zasygnalizowanym problemem są wartości obecne w szkole jak i po za nią. Niewątpliwie podkreślony przez autorkę zostaje kryzys wartości i brak autorytetu w szkole jak i po za nią. Podkreślona zostaje rola mediów, która kształtuje człowieka „nijako” na własny użytek. Problemy ukazane przez panią Agnieszkę Pokrzywę nie są spowodowane tym, że szkoła mówi coś złego a wręcz przeciwnie szkoła głosi same dobre rzeczy tylko uczniowie nie chcą w to wierzyć. Środowisko wychowawcze szkoły mimo wszystkich błędów, jakich dokonuje podejmuj dalej trud wychowywania ten problem jest również poruszony. W opinii autorki dobro dziecka powinno być na pierwszym planie we współczesnej szkole, bo istota tkwi w tym, że nikt nikogo przemocą niczego nie nauczył ani stosowaniem kar. Kinga Kuszak w dziale „ Wychowanie przedszkole” prezentuje niewątpliwie ciekawy temat, jakim jest „ O profilaktyce zaburzeń mowy w okresie, przedszkolnym” Autorka utwierdza nas, że problem zaburzenia mowy jest istotny, dlatego też konieczne jest szerzenie wiedzy logopedycznej. Aby potwierdzić problem zaburzenia mowy autorka zaprezentowała wyniki badań miedzy innymi G., Jastrzębskiej, które wskazują, że niski poziom profilaktyki występuje już w okresie rozwoju, badania E.Słodowik-Rycaj przedstawiają, że aż 45% dzieci czteroletnich, 39% pięcioletnich i 17% w wieku sześciu lat przejawia problem zaburzenia mowy. Co ciekawe wyniki badań m.in. M. Kielar-Turskiej wskazały że odpowiednio wcześnie rozpoczęte działania pozwoliły na lepsze przygotowanie do zadań szkolnych a także na działania stymulujące rozwój językowy. Pozostaje jeszcze zaznaczona w artykule współpraca w obszarze działań profilaktycznych rodziców jak i wychowawców, a także logopedy z nauczycielem. W okresie przedszkolnym to właśnie przedszkole pełni funkcję doradczą i wspierającą dla rodziny gdyż pomaga np. w rozpoznaniu możliwości rozwojowych dziecka i podejmuje interwencje specjalistyczną. Przechodząc do następnego działu „ Metody nauczania i wychowania” znaleźć możemy dwa artykuły „Otwarcie szkoły na pełne rozumienie wiedzy i rzeczywistości” i „Rodzicielstwo, sieroctwo, - przyczynek do metodyki wychowania zastępczego”. Przechodząc do artykułu pierwszego poruszony tu pozostaje temat systemów dydaktycznych: tradycyjnego i pragmatycznego, jednak autor Stanisław Nalaskowski ukazuje, że na pełne rozumienie wiedzy składają się trzy elementy: rozumienie werbalne, rozumienie związków i naczelnych związków nauki. Aby potwierdzić te elementy przedstawiona zostaje szkoła tradycyjna i szkoła progresywistyczna. W kontekście szkoły tradycyjnej problem rozumienia werbalnego to proces psychiczny, w którym przekazana jest wiedza i jej recepcja, problem rozumienia związków to powiązanie wiedzy dawniejszej z wiedzą nową natomiast problem rozumienia grupy związków to nic innego jak usystematyzowanie wiadomości i ich stosowanie. Pozostaje jeszcze kontekst szkoły progresywistycznej gdzie problem rozumienia werbalnego to rozumienie zjawisk i przedmiotów a także ich nazwanie za pomocą odpowiednich słów, problem rozumienia związków to powiązanie hipotezy z przyczyną lub z uogólnieniem zaś problem rozumienia grupy związków stosuje się w dwóch przypadkach:, kiedy uczeń wychodzi od rzeczywistości i uczy się dopatrywać w niej prawd i kiedy można do rzeczywistości podejść z innej strony technicznej. Drugi artykuł z tego działu jest autorstwa Tomasza Kruszewskiego, gdzie zaznaczona zostaje odpowiedzialność rodzica za spłodzenie dziecka. Artykuł ukazuje schemat wpływu rodziców na kształtowanie cech osobowościowych dziecka. Problem związany z dysfunkcja rodziny: ubóstwo, uzależnienia, niewydolność wychowawcza rodziców doprowadza do umieszczenia dzieci w całodobowych instytucjach opieki zastępczej. Zawarte w artykule badania dowodzą, że dzieci po dwóch latach od umieszczenia w ośrodku mają szanse na powrót do rodziny biologicznej, po 3 latach szanse te spadają o 50% zaś po 4 latach tych szans praktycznie nie ma. Dlatego zakłada się, że pobyt powinien placówce nie powinien być dłuższy niż 2-3 lata. Pokrótce opisane są tu zachowania dzieci umieszczonych w ośrodkach. W końcowej części rozważań poruszony zostaje istotny problem pewnych kwestii rozwoju seksualności, socjalizacja chłopców i socjalizacja dziewczynek i ukazane zostały różnice pomiędzy poszczególnymi zagadnieniami. Dział „ Poradnictwo” prezentuje artykuł Barbary Lipiec i Wiesława Lipiec zatytułowany „Wpływ matki na osobowość syna” Matka zostaje tu ukazana jako najważniejsza osoba mająca wpływ na życie dziecka. Ona jako pierwsza opiekuje się dzieckiem otacza je ciepłem, czułością itd. Pozostaje opisany tu wpływ dziecka na życie matki i odwrotnie. Chłopcy wychowywani tylko przez matki nie potrafią realizować siebie, mają trudności w kontaktach z innymi mężczyznami. Zaznaczony zostaje także wpływ braku ojca.Samotnie wychowani chłopcy przez matki mogą częściej niż ci z rodziny pełnej szukać swojej tożsamości w gangach i w różny sposób buntować się przeciwko kobietom, jak i wykazywać społeczne niedostosowanie. Autor kończąc swoje rozważania wysnuwa wniosek, iż matka towarzyszy wizji życia syna, ale tylko ojciec pomaga mu ją realizować. Kronika to kolejny dział a w niej artykuł Urszuli Kazubowskiej „ Praca socjalna w sektorze porządkowym”- XIV Zjazd Stowarzyszenia Szkół Pracy Socjalnej. Przedstawiony artykuł dotyczy relacji ze zjazdu zorganizowanego przez Polskie Stowarzyszenie Szkół Pracy Socjalnej kierowane przez prof. Ewę Marynowicz-Hetkę. Zjazd odbywał się w dniach
19-20 październik 2004r. był bardzo nagłośniony medialnie a patronatem była Telewizja Polska- Odział Szczecin i Polskie Radio Szczecin. Hasłem, które było tematem zjazdu seminarium to „Praca socjalna w sektorze porządkowym. Z problemów działania i kształcenia”. W Zjeździe uczestniczyło ponad 300 osób wystąpił także profesor Krzysztof Frysztacki, który przedstawił referat „ Między ładem dominującym i alternatywnym: przyczynek do socjologicznej interpretacji tzw. sektora pozarządowego”, kolejnym zaprezentowanym na seminarium jest prof. Krzysztof Piątek który ukazuje rozwój organizacji pozarządowych i ich specyfikę natomiast prof. Barbara Smolińska-Theiss która w swoim wystąpieniu zaprezentowała referat pt „ Modele pracy socjalnej miedzy rodziną, organizacją a instytucją” Bardzo wyraźnie podkreślona zostaje wyjątkowość rodziny jako środowiska wychowawczo-społecznego, kolejne wystąpienia z na zjeździe to m.in. „ Od pomocy państwa do samopomocy – procesy emancypacji w społeczeństwie obywatelskim” autorstwa prof. Marii Czerepaniak-Walczak oraz prof. Stanisława Kowalika „ Miejsce troski i samotroski w poprawie jakości życia. Autorzy obydwu wystąpień odwoływali się do racji kulturowych pokazując pułapki, w jakie może wpaść praca socjalna. Druga część seminarium składała się z czterech sekcji i w każdej z nich zostało wygłoszone około 20 referatów, których autorami byli goście z zagranicy jak i grono młodych badaczy.W programie szczecińskiego seminarium wiele miejsca zostało poświęcone wolontariatowi należy również zaznaczyć, iż szczeciński Zjazd stał się promocją Uniwersytetu Szczecińskiego. Następnym artykułem z działu „ Kroniki” jest „ Młodzież wobec zagrożeń środowiskowych”- III Sympozjum z cyklu „Zdrowa młodzież-zdrowe środowisko” opracowanym przez Joannę Cieślikowską. Sympozjum odbyło się w dniu 10 grudnia, zorganizowane zostało przez Studium Pedagogiczne Uniwersytetu Mikołaja Kopernika jak i przez czasopismo „Wychowanie na co dzień”, ważnym punktem zmianowym jest fakt że sympozjum było otwarte dla wszystkich osób zainteresowanych problematyką. Na sympozjum znaleźli się także zaproszeni goście, całość obrad prowadzona była przez dr Jana A. Malinowskiego oraz przez prof. dr hab. Aleksandra Zandeckiego. Sympozjum składało się z dwóch części referatowych. Sesję pierwszą zaingurował dr Leszek Korzuchowski, który wygłosił referat „Zagrożenia społeczne w Polsce”, zaś sesję drugą rozpoczął ks. dr Mariusz Kraszewski prezentując tezy wpływu hierarchii wartości. Na sympozjum zaprezentowane zostały wyniki badań diagnostyczno-sondażowych, mgr Jolanta Neubauer, dr Jan A. Malinowski dr Jan Lachowicz zaprezentowali opinie studentów na temat wpływu środowisk psychoaktywnych na zdrowie człowieka. Z kolei dr Tomasz Kucharski do analizy poddał czynniki psychologiczne uzależnień. Końcową część obrad wypełniła relacja z badań dokonanych po za opisanym tu projektem. Zakończenia sympozjum dokonał dr Jan A. Malinowski. Przechodząc do przed ostatniego działu, jakim jest „Lektury stare i nowe” zawarte są dwa artykuły pierwszym z nich jest artykuł Andrzeja W. Janke „Psychologia rodziny i jej znaczenie dla pedagogiki”. Autor prezentuje nam książkę Mieczysława Plopy „Psychologia rodziny. Teoria i badania”. Książka ta składa się z czterech działów: I dział ukazuje jakość życia w rodzinie, II rozdział odnosi się do badań nad małżeństwem o zróżnicowanym poziomie inteligencji, w III dziale poruszony zostaje obszar stosunków rodzic – dziecko natomiast dział IV stanowi poglądy badań młodzieży akademickiej na małżeństwo. Bardzo ciekawym walorem tej książki jest fakt, iż jest ona źródłem inspirującym do przemyśleń. Drugim artykułem z tego działu jest praca Iwony Podleśnej „Rodzinne ograniczenia socjalizacji nieletnich”. Autorka recenzuje książkę Marii Jordan „Rodzinne bariery socjalizacji nieletnich”. Książka liczy V rozdziałów oraz wprowadzenie, zakończenie i biografię. Pierwszy rozdział porusza problem funkcjonowania rodziny polskiej w dobie przemian społeczno-ekonomicznych, II rozdział skupia się na prezentacji założeń metodologicznych własnych badań, a także zawiera charakterystykę badanych zbiorowości, III rozdział książki omawia czynniki determinujące socjalizację dziecka, rozdział IV omawia więzi rodziców z dzieckiem społecznie nie dostosowanym natomiast w V rozdziale M. Jordan porusza problem postaw i potencjału ojca i matki wobec dzieci niedostosowanych społecznie. Recenzowana książka jest bardzo cennym źródłem informacji socjologiczno-psychologicznych, dlatego ze jest bardzo pomocna dla osób zainteresowanych problematykom rodziny i młodzieży. Do dwóch ostatnich artykułów należą: „Tematy systemowe w edukacji żywieniowej uczniów młodoszkolnych” autorstwa Małgorzaty Kaliszewskiej, oraz „ Aktywizacja uczniów w ramach edukacji przyrodniczo-ekologicznej w klasach nauczania zintegrowanego”. Ostatni dział czasopisma to „Wkładka metodyczna”. Pierwszy zawarty w niej artykuł zawiera treści na temat nauczania zintegrowanego Zaprezentowane zostały tematy zajęć zintegrowanych, wyjaśnione przez autorkę pozostają zagadnienia zdrowej żywności a także składniki towarzyszące wykonywaniu prostej potrawy. Kaliszewska skupia swoją prace na toku zajęć różnych czynność tj. na ukształtowaniu pojęć zdrowej żywności, refleksji na temat wiosny, robieniu zakupów. Opisane toki zajęć zawierają wskazówki, w jaki sposób uczyć tego w szkole w określonym wymiarze czasowym. W pracy tej przedstawiona zostaje kwestia żywienia w szkole a także ukazuje nam że kupowanie jest trudną sprawą a zarazem poważna bo dotyczy zdrowia i finansów. Przechodząc do ostatniego artykułu Lidii Góral zawarta jest mowa o aktywizowaniu uczniów na przykładzie szkoły Podstawowej nr 3 w Tucholi. Wskazane nam zostają tematy wprowadzające ucznia do pracy w grupach jak i metody oraz środki dydaktyczne. Zaproponowany zostaje także przebieg zajęć oraz konspekt zajęć zintegrowanych na tematy systemowe przykładem tu jest temat: planujemy zakupy spożywcze. Do artykułów z zakresu pedagogiki społecznej niewątpliwie należą tematy ściśle z nią związane: „Współpraca rodziny i szkoły jako funkcja życia społecznego”, „Determinanty drugiego życia szkoły”, „Współczesny nauczyciel, uczeń, szkoła, świat”, „Wpływ matki na osobowość syna”, „Psychologia rodziny i jej znaczenie dla pedagogiki”, „Rodzinne ograniczenia socjalizacji nieletnich”. Artykułem, któremu chciałabym poświęcić więcej uwagi jest „Współczesny nauczyciel, szkoła, uczeń i świat”. Krytykowana od samego początku reforma organizacyjna nawet przez nauczycieli odbiła się na stosunkach ucznia z nauczycielami i na pomieszaniu ról w szkole, przykładem może być Toruńska szkoła gdzie uczniowie znęcali się nad swoim nauczycielem. Powstałe gimnazja spowodowały, że dzieci musiały dorosnąć wcześniej zaś od nauczycieli wymagano coraz więcej. 13-letnie dzieci zostały postawione w sytuacji stresującej nowa szkoła „ niezwykłe gimnazjum” ogromna chęć bycia dorosłym, nowe zasady, wymagania, a do tego często wiele większa szkoła, gwar, strach przed nowymi kolegami, powodują obecne dylematy szkolne. Kolejnym faktem obok utworzenia gimnazjum są wartości faktyczne głoszone przez szkołę jak i po za nią. Kryzys wartości współczesnego świata dotyka przede wszystkim młodych ludzi, którzy dopiero stoją przed wyborem życiowych priorytetów. Ogromna rola mediów także ma swoje odzwierciedlenie w wywieraniu wpływu na młodego człowieka odnosząc to wszystko do szkoły i jej działania artykuł ukazuje, że problem polega nie na tym, że szkoła mówi coś złego tylko ze uczniowie w treści szkolne nie wierzą. Oczywiście szkole można zarzucić, że wychowuje pośpiesznie, nieadekwatnie dobierając metody do wytyczonych celów. Artykuł prezentuje, że kryzys wartości mści się na szkole w sposób podwójny gdyż utrudnia działania wychowawcze i podważa ich autentyczność oraz wytwarza sytuację trudną. Końcowe rozważania autorki doprowadzają do wniosku, że wprowadzona reforma nie wpłynęła na prosty sposób kształcenia i wychowania. Zawarte w czasopiśmie artykuły moim zdaniem są ukazane w sposób łatwo zrozumiały pozwalający na zrozumienie zawartej w nim treści. Ukazane w „Wychowaniu na co dzień” działy i tematy są ciekawe i interesujące dla mnie jako przyszłego pedagoga, całość treści czasopisma i sposobu ukazania oceniam bardzo wysoko i pozytywnie.