Ekonomika przedsiębiorstw
1.NIEZBĘDNE DOKUMENTY I CZYNNOŚCI REJESTRACJI DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ OSOBY FIZYCZNEJ, SPÓŁEK OSOBOWYCH I KAPITAŁOWYCH.
1.osoba fiz.-wpis do ewidencji gospodarczej. Pozostali KRS.
2.Rejestracja w Urzędzie statystycznym(regon)
3.Wyrobienie pieczątki firmowej
4.Założenie konta firmowego w banku
5.Rejestracja w Urzędzie Skarbowym
6.Ubezpieczenie – ZUS
7.Zgłoszenie w Państwowej Inspekcji Pracy i Sanepidzie.
Dokumenty: dowód osobisty właściciela, zaświadczenie o wpisie do ewidencji, regon, nip, pieczatka, numer rachunku bankowego.
2.Wady i zalety działalności gospodarczej
Spółka cywilna Zalety Łatwość założenia, proste procedury prowadzenia, Prostota złączenia pomysłów i zasobów kilku osób, Zaangażowanie wszystkich wspólników w sprawy spółki, Wady solidarna odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki, Zaangażowanie wszystkich wspólników w sprawy spółki Spółka jawna Zalety Łatwość założenia i proste procedury prowadzenia, Prostota złączenia pomysłów i zasobów kilku osób, zaangażowanie wszystkich wspólników w sprawy spółki Wady Wymóg prowadzenia pełniej księgowości, Trudność prowadzenia niektórych typów przedsiębiorstw. Spółka komandytowa Zalety Możliwość ograniczenia odpowiedzialności niektórych wspólników, Możliwość korzystania z prostszych, zryczałtowanych form opodatkowania Wady Koszty aktu notarialnego, wpisu do rejestru handlowego i jego ogłoszenia. Spółka z oo zalety Ograniczona odpowiedzialność, Możliwość zaangażowania znacznego kapitału wady Koszty aktu notarialnego, wpisu do rejestru handlowego i jego ogłoszenia. Spółka akcyjna Zalety Ograniczona odpowiedzialność, Status papieru wartościowego przyznany akcji wady Wymóg prowadzenia pełnej księgowości i badania sprawozdań
3. Czynniki wyboru formy org.-prawnej
Jest on uzależniony od przewidywanych warunków działań w ramach obowiązujących uregulowań prawno ekonomicznych. Najważniejsze to: przewidywany rodzaj działalności przedsieb., liczba wspólników i ich status prawny, wysokość kapitalu, przewidywania co do warunkow rozwiązania lub upadłości spółki, przewidywany lub posiadany udział w rynku, przewidywania dotyczące warunkow zbycia lub dziedziczenia udziałów, względy fiskalno- majatkowe, czynniki lokalizacyjne, określone warunki prawno instytucjonalne, uwarunkowania środowiskowe.
4.LIKWIDACJA PRZEDSIĘBIORSTWA, PRZYCZYNY I SKUTKI.
Likwidacja jest to zakończenie działalności gospodarczej przez podmiot w wyniku nie spełniania przez niego pewnych określonych uwarunkowań funkcjonowania.
Konieczność likwidacji działalności gospodarczej zachodzi zazwyczaj wtedy, gdy nie przynosi ona przedsiębiorcy spodziewanych zysków lub w przypadku niewypłacalności.
Do negatywnych skutków likwidacji należy zaliczyć zwłokę w podjęciu decyzji o likwidacji i narażeniu innych podmiotów na ponoszenie kosztów z tytułu nieuregulowanych długów.
Jednak najgorszym ze skutków likwidacji jest utrata pracy dla zatrudnianych wcześniej osób.
Rozpatrując likwidację w aspekcie zjawiska pozytywnego możemy się posłużyć przykładem likwidacji dla prywatyzacji, likwidacji dla uniknięcia strat spowodowanych brakiem rentowności przedsiębiorstwa lub likwidacji z powodu szkodliwej działalności przedsiębiorstwa pod kątem ochrony środowiska.
Konsekwencją likwidacji jest zaprzestanie działalności w określonej wcześniej formie w sposób zamknięty lub jej kontynuacja ale tylko w sytuacji gdy likwidacja była przeprowadzona dla prywatyzacji przedsiębiorstwa, co często miało miejsce w przypadku przedsiębiorstw państwowych.
5.POJĘCIE I RODZAJE STRUKTUR ORGANIZACYJNYCH
Struktura organizacyjna to zbiór różnych elementów organizacji, czyli pojedynczych stanowisk pracy, komórek organizacyjnych i jednostek organizacyjnych oraz powiązań miedzy nimi. RODZAJE :liniowa(male organizacje-wladza scentralizowana wszystkie decyzje podejmuje 1 osoba), sztabowa(każdy pracownik otrzymuje polecenia od 1 przelozonego), funkcjonalna(W strukturze funkcjonalnej dany członek organizacji, pracownik podlega więcej niż jednemu kierownikowi), macierzowa, zespołowa, wirtualna.( charakteryzujący się tym, że nie posiadają one własnych środków produkcji w postaci zakładów produkcyjnych czy nawet pracowników, natomiast wynajmują zewnętrznych podwykonawców, którzy realizują cele organizacji.)
6.ZASADY BUDOWY STRUKTUR ORGANIZACYJNYCH
BUDOWANIE struktury organizacyjnej koncentruje się na jej modelu w postaci dokumentacji organizacyjnego które obejmuje:
-zasada celowości( kazde stanowisko powinno realizowac zadania pozostające w ścisłym związku z celami wyższych szczebli org.)
-zasada jednolitości(każdy pracownik powinien podlegac tylko 1 kierownikowi)
-zasada potencjalnej rozpiętości kierowania(kierownikowi powinna bezpośrednio podlegac najwieksza grupa podwładnych jaka jest w stanie kierowac.)
- zasada współzależności- zakres obowiązków uprawnien i odpowiedzialności na każdym stanowisku powinny być wzajemnie dostosowane)
7.Etapy i kryteria procesu projektowania struktur org.
Projektowanie str. Org. Wymaga zastosowania określonych koncepcji metodycznych, a w ich ramach metod ogolnych i metodycznych. Podejście i metody można określić jako diagnostyczne i prognostyczne. Diagnostyczne cykl badawczo projektowy rozpoczyna się od analizy rzeczywistości a nastepnie po syntezie wynikow analizy dokonuje się oceny. W metodzie prognostycznej kolejność etapow jest nastepujaca synteza analiza ocena.w metodzie diagnostycznej bada się stan obecny i przyszly danej organizacji.w metodzie prognostycznej analizuje się z kolei możliwości adaptacji wypracowanej w pierwszym etapie wizji organizacji idealnej.w projektowaniu nowej nieodzowny jest kompromis polegający na kojarzeniu obu metod.
8.Ekonomiczne instrumenty motywowania pracownikow.
Uwzględniamy instrumenty materialne i niematerialne, pozytywne i negatywne.celowo dobrany i logicznie powiazany tworzy system motywacji. Powinien służyć on realizacji misji i osiagania celów przy uwzględnieniu potrzeb i oczekiwan pracownikow. System motywacyjny powinien być opracowany indywidualnie gdyż musi on odpowiadać zadaniom strategicznym kulturze organizacyjnej uwzględniać cechy osobowe i osobowościowe ich system wartości oraz doświadczenie. Do motywowania trzeba stosować logicznie spójne uzupełniając i wspomagając srodki. Umozliwaia to równoczesne oddziaływanie kilkoma motywatorami na jednego pracownika lub na osiagniecie celu.
9.Elementy zakładowego systemu wynagrodzen
Do najczęściej występujących składników wynagrodzeń w polskich firmach należą: płaca zasadnicza, premie, dodatki i nagrody. Płaca zasadnicza ustalana jest najczęściej w oparciu o taryfikator kwalifikacyjny. Jego podstawą jest proces wartościowania pracy. W praktyce polskich przedsiębiorstw nadal obserwuje się niewielkie zastosowanie premii (elastycznych form wynagrodzeń), które pozwalają opłacać zróżnicowane efekty pracy.
10.Formy wynagrodzenia pracownikow
a. forma czasowa – jest najczęściej stosowana, jest uzależniona od czasu przepracowanego, a więc czasu w którym pracownik stawia do dyspozycji firmy swój potencjał pracy.
b. forma akordowa – opiera się na bezpośredniej zależności pomiędzy wydajnością ilościową i wysokością wynagrodzenia. Podstawą obliczenia płacy jest iloczyn liczby wytworzonych sztuk wyrobów i stawki akordowej.
c. forma premiowa – gwarantuje pracownikowi dodatek w postaci premii zależnej od ilościowych i jakościowych wyników pracy.
d. forma zadaniowa – łączy elementy 3 poprzednich form. Zasadą jest tutaj opłacanie nie wykonanej lecz oczekiwanej, uzgodnionej w umowie. Ustala się czas wykonania.
e. forma prowizyjna – stwarza motywacje do zwiększania obrotów, gdyż wynagrodzenie pracownika ustalane jest w procentach od osiągniętych obrotów. Popularna przy zawieraniu transakcji handlowych przez pracowników.
f. forma kafeteryjna – istotą jest uelastycznienie systemu wynagradzania przez indywidualizacje wynagrodzenia w wyniku stworzenia pracownikom możliwości dokonania wyboru rekompensaty ich wkładu w funkcjonowanie firmy z oferowanego zestawu opcji.
11Miernik efektywności wynagrodzen Efektywność wynagrodzeń definiujemy jako stosunek sumy efektów pracy pracownika (lub zespołu) do jego wynagrodzenia (funduszu wynagrodzeń). Wyraża się ona wzorem: Ep=En/F Ep - efektywność wynagrodzeń En - efekty pracy Fw - fundusz wynagrodzeń Wysoka lub niska efektywność może być ponadto cechą danego systemu, będącą miarą jego skuteczności. System wynagrodzeń jest efektywny, jeżeli w taki sposób alokuje środki na wynagrodzenia, aby przy możliwie najmniejszych kosztach zapewnić najlepsze działanie motywujące płacy. Efektywność pracy stanowi stosunek efektu użytecznego do poniesionego nakładu pracy.
12. Socjologiczne i prawne instrumenty motywowania pracowników.
Do socjologicznych środków motywowania należą wszystkie reakcje zakładu pracy na zachowania pracowników. Reakcje te można podzielić na sankcje pozytywne i negatywne, o charakterze formalnym i nieformalnym. Sankcje pozytywne są reakcją aprobującą zachowania pracowników i stanowią wyraz uznania za określoną postawę w pracy. Stosowanie wszelkiego rodzaju pochwał jest najprostszym, a zarazem najbardziej niedocenianym sposobem wzmacniania motywacji pracowników. Dają nagrodzonemu satysfakcję i zadowolenie z pracy. Okazanie uznania wpływa na wzrost poziomu motywacji, zaangażowania, poczucia własnej wartości, pozwala pracownikowi tworzyć własny obraz człowieka skutecznego w działaniu i w rezultacie poprawia samoocenę, która działa jak samospełniająca się obietnica, to jaki obraz siebie samego nosi pracownik w sobie warunkuje sposób jego postępowania.
13.ISTOTA TEORII MOTYWACJI MASLOWA, HERZBERGA, Mc GREGORA
Teoria potrzeb Maslowa- Postawił on hipotezę, że człowiek w swoim działaniu dąży do zaspokojenia zespołu potrzeb, zaś potrzeby te tworzą logiczną hierarchię, którą można przedstawić następująco (w kolejności od potrzeb podstawowych do złożonych):1.Potrzeby fizjologiczne (pragnienie, głód, posiłek). 2.Potrzeby bezpieczeństwa. 3.Potrzeby społeczne (przyjaźń, miłość). 4.Potrzeby szacunku. 5.Potrzeby samorealizacji. Maslow twierdził, że muszą być zaspokojone przede wszystkim potrzeby niższego rzędu, aby było możliwe zaspokojenie potrzeb wyższego rzędu. W przypadku, gdy potrzeba niższego rzędu została już zaspokojona, to przestaje ona stanowić źródło motywacji.
Dwuczynnikowa teoria motywacji Herzberga- W teorii tej wyróżnić można dwie grupy czynników motywacji: czynniki zewnętrzne oraz czynniki wewnętrzne. Czynniki zewnętrzne, inaczej zwane czynnikami niezadowolenia lub higieny (czynniki higieny należy rozumieć w znaczeniu higieny mentalnej w psychiatrii, tzn. są to czynniki niezbędne, ale niewystarczające dla zachowania równowagi człowieka), odnoszą się do kontekstu pracy (środowisko pracy). Dotyczą one m.in. stylu zarządzania, polityki przedsiębiorstwa, stosunków międzyludzkich, czy warunków pracy i wynagrodzeń. Są to czynniki, które pozwalają likwidować niezadowolenie. Z kolei czynniki wewnętrzne, inaczej zwane czynnikami zadowolenia, odnoszą się do treści pracy. Dotyczą one m.in. zainteresowania pracą, osiągnięć, uznania, odpowiedzialności, czy też możliwości promocji. Czynniki te przyczyniają się do zwiększania satysfakcji związanej z wykonywaniem pracy, co z kolei prowadzi do wyższej wydajności pracowników.
Teoria X i Y McGregora- McGregor przedstawił w swojej teorii X i Y przeciwstawne poglądy na temat natury ludzkiej. W teorii X przedstawia człowieka jako niechętnego do pracy, z natury leniwego, którego można motywować jedynie płacą. Natomiast w teorii Y pokazuje człowieka jako nie stroniącego od pracy, a nawet widzącego w niej potencjalnego sposobu własnego rozwoju.
14. Istota motywacji kadry kierowniczej.
Motywowanie w przedsiębiorstwie opiera się najczęściej w praktyce na bodźcach materialnych a trzeba zwrócić uwagę że im wyższe potrzeby odczuwa motywowany, tym trudniej je zaspokoić samymi tylko pieniędzmi. Podstawowym nośnikiem bodźców materialnych w przedsiębiorstwie są płace. Spełniają one jednak funkcję nie tylko instrumentu motywacji ale również dochodową (dla pracowników) i kosztową (dla Przedsiębiorstwa). Możliwość wykorzystania funkcji motywacyjnej w znacznym stopniu zależy też od formy płac dzieli się je przede wszystkim na czasowe i akordowe. W pierwszym przypadku wynagrodzenie zależy od przepracowanego czasu w drugim od wyniku pracy mierzonego zwykle w jednostkach naturalnych.
15.NA CZYN POLEGA TEORIA OCZEKIWAŃ, TEORIA RÓWNOWARTOŚCI I TEORIA MODYFIKACJI ZACHOWAŃ
W teorii oczekiwań poprzez motywację do pracy rozumie się funkcję pożądanych rezultatów działania oraz oczekiwania, że rezultaty te zostaną przez jednostkę osiągnięte, przy czym motywacja odnosi się do określonego poziomu intensywności, co oznacza, że motywacja jest funkcją subiektywnej wartości każdego poziomu wykonania oraz subiektywnego prawdopodobieństwa, że dany poziom intensywności będzie prowadził do tego poziomu wykonania.
Teoria modyfikacji zachowań- stosuje teorię wzmocnienia do zmiany zachowań ludzkich. Jeżeli kierownik chce zmienić zachowania pracownika, to powinien zmienić skutki tych zachowań.
teoria równowartości utrzymuje ona że każda osoba z natury chce uzyskać równowagę pomiędzy tym co stanowi jej nakład w pracy a tym co z pracy wynosi.
16. Pojęcie i klasyfikacja środków trwałych oraz ich informacyjna rola w świetle gospodarowania środkami trwałymi
Za środek trwały uznaje się środki produkcji, biorące udział w wielu cyklach produkcyjnych przy zachowaniu pierwotnej postaci naturalnej, stopniowo się zużywające i przenoszące swoją wartość na wytwarzane przy ich udziale produkty lub świadczone usługi.
Klasyfikacja środków trwałych ze względu na:
• Tytuł własności dzielimy na własne i obce (wykorzystywane na podstawie umowy dzierżawy najmu lub leasingu)
• Przeznaczenie, dzielimy na produkcyjne(faza zaopatrzenia, produkcji i zbytu) i nieprodukcyjne(wykorzystywane na cele kulturalne oświatowe, socjalne itp.)
• Intensywność działania, dzielimy na czynne(użytkowane stale lub sezonowo) oraz na nieczynne czasowo(będące w naprawie lub zapasowe) i nieczynne stale(obiekty majątku trwałego nie wykorzystywane dłużej niż pół roku)
• Klasyfikacja rodzajowa, która dzieli się na 3 grupy:
1. Budynki i obiekty inżynierii wodnej i lądowej
2. Środki bezpośrednio oddziałujące na przedmioty pracy
3. Środki transportowe
Z punktu widzenia funkcji jakie poszczególne obiekty spełniają w procesie wytwarzania lub w toku nieprodukcyjnego
użytkowania rozróżnia się cztery zasadnicze zbiory środków trwałych, mianowicie:
- pierwszy - nieruchomości - obejmujący grunty, budynki oraz obiekty inżynierii lądowej i wodnej; środki trwałe zaliczone do tego
zbioru zapewniają odpowiednie warunki do prowadzenia procesów produkcyjnych oraz działalności nieprodukcyjnej,
- drugi - obejmujący maszyny, urządzenia techniczne i narzędzia, tj. środki trwałe, którymi oddziałuje się bezpośrednio na
przedmioty pracy, tj. surowce, materiały itp.,
- trzeci - obejmujący środki transportu służące do przemieszczania (przewożenia) przedmiotów i osób,
- czwarty - obejmujący inwentarz żywy.
17. Metody pozyskiwania środków trwałych, wady i zalety poszczególnych metod.
Głównym źródłem pozyskiwania jest zakup gotowych środków trwałych, lub działalność inwestycyjna. Pewnym sposobem pozyskiwania środków trwałych jest również: wydzierżawienie i wynajem, lub użytkowanie w ramach umowy leasingowej.
Leasing dzieli się na operacyjny i finansowy:
• Operacyjny to umowa krótkoterminowa zawierana na czas krótszy niż wynosi moralne zużycie środka trwałego
• Finansowy to umowa długoterminowa z możliwością wykupienia przez leasingobiorce przedmiotu leasingu.
Zalety leasingu:
-poprawę płynności finansowej firmy
-traktowanie opłat leasingowych jako kosztu uzyskania przychodu, a tym samym obniżenie płaconego podatku dochodowego
-zachowanie wysokiej zdolności kredytowej przedsiębiorstwa
-dostęp do nowoczesnych technologii (możliwość częstej wymiany urządzeń)
Wady leasingu:
-pozbawienie leasingobiorcy prawa własności przedmiotu leasingu , co zmniejsza jego prestiż i pozbawia go satysfakcji
-stosunkowo wysoki koszt leasingu wynikający z konieczności pokrycia wszelkich kosztów leasingodawcy związanych z daną umową oraz zapewnienie odpowiedniej stopy zysku
- formalne pozbawienie leasingobiorcy roszczenia do zysku z wartości przedmiotu leasingu , jaką reprezentuje on po zakończeniu umowy, mimo pokrycia pełnej wartości tego przedmiotu
- ścisłe związanie się leasingobiorcy z leasingodawcą w czasie trwania umowy
-pełne ponoszenie wszelkiego ryzyka przez leasingobiorcę
18.ZUŻYCIE FIZYCZNE I MORALNE ŚRODKÓW TRWAŁYCH
W procesie dokonywania wyceny wartości środków trwałych bardzo ważnym problemem jest ustalenie zużycia fizycznego i moralnego. Zużycie fizyczne wyraża utratę właściwości techniczno-produkcyjnych, jakie wykazywał dany środek w momencie oddania go do eksploatacji. Zużycie moralne środków trwałych ma najczęściej charakter niematerialny i polega na utracie ich wartości wymiennej najczęściej pod wpływem postępu technicznego. Aby ocenić zużycie fizyczne stosuje się dwie metody:
1. metody oparte na ocenie zużycia w zależności od skutków bezpośrednich(metody inżynieryjne)
• metoda pomiarów
• metoda elementów konstrukcyjnych
2. metody pozwalające oceniać na podstawie skutków pośrednich(metody ekonomiczne)
• współczynnik średniego wieku
• rzeczywisty wiek eksploatowanych środków
19.Mierniki efektywności wykorzystania środków trwałych.
Do mierzenia efektywności wykorzystania środków trwałych służą wskaźniki produktywności i zyskowności środków trwałych. Pierwszy z nich to relacja produkcji sprzedanej(netto) do wartości środków trwałych, a drugi zysku netto do wartości środków trwałych.
Wskaźniki i współczynniki wykorzystania powierzchni:
• wykorzystanie powierzchni terenu
• wykorzystanie budynków
• produktywność powierzchni
Wskaźnik wykorzystania maszyn i urządzeń:
• aktywność
• intensywność
• ekstensywność
20. Funkcje i czynniki tworzenia / utrzymywania zapasów.
Zasoby majątkowe zapewniają ochronę procesów gospodarczych przed zakłóceniami i ich stabilizację, co przejawia się ciągłością produkcji wyrobów i świadczenia usług oraz wysokim poziomem obsługi odbiorców.
Zapasy spełniają ważną rolę w ekonomice przedsiębiorstwa. Zapobiegając zakłóceniom, zapewniają one pełne wykorzystanie podstawowych czynników wytwórczych (pracy ludzkiej i majątku trwałego) oraz utrzymanie założonego poziomu obsługi rynku; z drugiej strony rzeczowy majątek obrotowy (zapasy) jest składnikiem kapitałochłonnym i kosztotwórczym. Utrzymanie zapasów wymaga od przedsiębiorstwa angażowania znacznych kapitałów.
21. Miernik efektywności ekonomicznej wykorzystania materiałów (wskaźniki materiałochłonności).
Wyróżnia się dwa wskaźniki materiałochłonności:
-Materiałochłonność całkowitą produkcji, rozumianą jako relacja wartości zużytych materiałów do ogólnych rozmiarów produkcji przedsiębiorstwa w danym okresie
-Materiałochłonność jednostkową, która stanowi wielkość nakładów materiałowych niezbędnych do wytworzenia jednostki wyrobu o danych parametrach jakościowych
W zależności od celów badawczo-analitycznych i specyfikacji działalności stosuje się całą gamę syntetycznych i szczegółowych mierników materiałochłonności, różniących się sposobem ujęcia i pomiaru nakładów i bazą ich odniesienia. Badanie materiałochłonności służy wykryciu możliwości obniżki zużycia oraz wskazaniu przedsięwzięć techniczno-organizacyjnych, przyczyniających się do minimalizacji nakładów materiałowych.
22. Normy zużycia i ich funkcje.
Norma zużycia określa ekonomicznie uzasadniony poziom nakładu materiałowego na jednostkę wyrobu. Norma zużycia składa się z kilku elementów. Ogólna postać analityczna normy jest następująca:
Nz = Nt + Sp + O
gdzie: Nz - norma zużycia materiału
Nt - zużycie teoretyczne
Sp - straty produkcyjne
O - odpady
Zużycie teoretyczne, stanowi tę część materiału która została przekształcona w substancję wyrobu. Straty produkcyjne są to ilości materiału, które w toku operacji produkcyjnych zostały utracone. Odpady stanowią ilość materiału nie wykorzystanego w danym procesie, lecz odzyskiwanego w formie przydatnej w innych procesach produkcyjnych lub w postaci substancji nieużytecznej gospodarczo.
Normy zużycia materiałowego mogą przyjmować takie postacie jak:
- normy jednostkowe (na jednostkę wyrobu)
- normy zbiorcze (na grupy wyrobów)
- normy uzysku (wielkość produktu na jednostkę bezwzględnych lub % uzyskana na jednostkę wyrobu)
- normy wydajności (ilość bezwzględna lub % materiału w wyrobie w stosunku do ilości materiału poddanej obróbce
- normy wsadu (ilość poszczególnych materiałów używanych wspólnie w określonych propozycjach dla uzyskania jednostki wyrobu.
W zależności od podmiotu, w którym normy mają być stosowane spotykamy normy zużycia indywidualne i grupowe.
23. Rodzaje i cele kontroli zużycia materiałowego.
Kontrola zużycia materiałów jest realizowana w formie:
-kontroli wstępnej, która polega na dysponowaniu materiałami do produkcji na podstawie limitów poboru ustalanych według norm zużycia i zadań produkcyjnych, a dodatkowe ich pobranie wymaga akceptacji przez komórkę organizacyjną, nadzorującą dyspozycją materiałową
-kontroli bieżącej, polegającej na sprawdzaniu przestrzegania reżimu technologicznego przez wykonawców, zasad postępowania z odpadami, transportu itd.
-kontroli wynikowej, której zadaniem jest rozliczenie zużycia materiałów i określenie faktycznego zużycia jednostkowego oraz odchyleń od normy
24.OMÓWIĆ NA CZYM POLEGA METODA STEROWANIA ZAPASAMI ABC i XYZ.
Metoda ABC polega na podziale dóbr zaopatrzeniowych na 3 grupy według ich relatywnego udziału w wartości zużycia materiałowego. Metoda XYZ będąca uzupełnieniem metody ABC bada stopień regularności zapotrzebowania na poszczególne materiały. Zastosowanie tych metod jest szerokie. Służą też do wyboru systemów zaopatrzenia, zakresu i dokładności działań w sferze marketingu zakupów.
Metoda ABC w gosp. zapasami
Zgodnie z analizą ABC zapasy grupuje się według ich cenności na trzy grupy:
grupa A – zapasy cenne (vital few) według ilości asortymentów stanowiących 5-10% ogólnej masy i o udziale wartościowym sięgającym 75 – 80% całości,
- grupa B – zapasy stanowiące około 20% całości (materiały o średniej wartości i średnim udziale w ogólnych kosztach materiałowych) będące grupą pośrednią między A i C,
grupa C – zapasy o charakterze masowym (trivial many) o niskiej wartości i (lub) małym udziale w ogólnych kosztach materiałowych (stanowiące największą ilość – około 60%, natomiast wartościowo zaledwie 5%).
Metoda XYZ w gosp. zapasami
Grupa X, składająca się z materiałów, które charakteryzuje regularne zapotrzebowanie, jak również wysoka dokładność prognozowania poziomu tego zapotrzebowania,
Grupa Y, materiały które charakteryzuje zapotrzebowanie mające charakter wahań sezonowych lub określonego trendu oraz średnia dokładność prognozowania,
Grupa Z, w skład której wchodzą materiały o bardzo nieregularnym zapotrzebowaniu i niskiej dokładności prognozy tego zapotrzebowania.
Celowe jest łączne stosowanie analizy ABC i XYZ.
25. Na czym polegają metody statystyczne, optymalizacyjne i dynamiczne sterowania zapasami?
Metody statystyczne charakteryzują się tym, że podstawowe wielkości sterujące, czyli normy zapasów, ustala się na podstawie danych z ubiegłych okresów po przeprowadzeniu ewentualnych korekt i uwzględnieniu przewidywanych zmian warunków zaopatrzenia i zużycia w okresie planowanym. W prostej metodzie statystycznej normę zapasów określa się, wykorzystując dane o ich średnim poziomie w okresie sprawozdawczym oraz dobowym zużyciu materiałów. W metodzie statystyczno-analitycznej obliczenia opierają się na analizie cykliczności dostaw.
W metodach optymalizacyjnych wielkości sterujące ustala się a podstawie kryterium funkcji kosztów całkowitych, składających się z trzech podstawowych ich rodzajów:
kosztów tworzenia zapasu kosztów utrzymania zapasu kosztów wyczerpania zapasu
Optymalną wielkość dostawy ustala się na podstawie minimum funkcji kosztu całkowitego.
Do podstawowych klasycznych metod sterowania dynamicznego należą dwa modele:
-model poziomu zapasu wyznaczającego moment zamawiania (re-order lever policy) -opiera się na dwóch parametrach sterujących: stałej partii dostaw ustalonej metodami optymalizacyjnymi; poziomie zapasów decydującym o momencie zamawiania
-model stałego cyklu zamawiania (re-order cycle policy) – materiał zamawia się w stałych odstępach czasu, zmienna jest zaś ilość zamawianego materiału. Parametrami sterowania są: cykl zamawiania; poziom zapasu sterującego wielkością zamówienia
26.ISTOTA METODY JUST IN TIME
Just In Time (JIT), to metoda produkcyjna, pozwalająca na zsynchronizowanie zaopatrzenia z produkcją. Just In Time możemy przetłumaczyć na język polski jako "dokładnie na czas". Oznacza to dostarczenia "dokładnie na czas" i bezpośrednio na linie produkcyjną surowców i półfabrykatów, co pozwala na unikniecie kosztów magazynowania.
27. ETAPY PROCESU ZAOPATRZENIA
wg Portera 1.określenie lub powtórna ocena potrzeb 2.zdefiniowanie i ocena wymagań użytkownika 3.podjęcie decyzji, czy produkować we własnym zakresie czy dokonać zakupu 4.określenie typu zakupu 5.przeprowadzenie analizy rynku 6.określenie wszystkich możliwych dostawców 7.wstępna selekcja wszystkich możliwych źródeł zaopatrzenia 8.ocena pozostałych dostawców 9.wybór konkretnego dostawcy 10.przyjęcie dostawy produktu lub usługi 11.ocena wykonania dostawy.
28.Koncepcja marketingu zaopatrzenia.
Marketing zakupu jest to forma aktywności skierowana na dostawców i obiekt zakupu pozwala rozpoznać strukturę rynku zaopatrzenia, zapewnia jego przejrzystość, orientuje w potencjalnych kierunkach substytucji obiektów zakupu i dostarcza instrumentów aktywnego oddziaływania na rynek zaopatrzenia. Zasady marketingu zaopatrzenia w zakresie przedmiotu zakupu wymagają precyzyjnego określenia przedmiotu zakupu oraz wykorzyustania tego przedmiotu jako narzędzia aktywnej polityki na rynku zaopatrzeniowym.. W marketingowej koncepcji zakupu takie parametry, jak rodzaj i jakość materiału czy ilość i termin zakupu, są traktowane jako zmienne wykorzystywane w oddziaływaniu na rynek zaopatrzenia oraz w celu spożytkowania pojawiających się na nim szans. Wybór źródła zaopatrzenia uważa się za podstawowy składnik marketingu zakupu. Rozpoznanie potencjalnych źródeł zakupu należy do głównych zadań zaopatrzenia w przedsięb.W ranach polityki wyboru dostawcy trzeba zdecydować o tak ważnych kwestiach jak:1.usytuowanie dostawców w kanale dystrybucji, 2.liczba dostawców, 3.wielkość dostawcy, 4.stałość rozwiązań z dostawcą, 5.lokalizacja dostawcy.
29.POJĘCIE I ETAPY PROCESU PRODUKCYJNEGO
Proces produkcji – uporządkowany ciąg działań w wyniku którego otrzymuje się w danej organizacji wyroby, bądź usługi. Do procesu produkcyjnego zalicza się wszystkie czynności począwszy od pobrania z magazynu surowców i materiałów a skończywszy na przekazaniu do magazynu gotowych produktów finalnych...
31.RODZAJE PRODUKCJI POTOKOWEJ
1.wg typu produkcji *stała = potok stały- masowa produkcja – produkowany jest tylko jeden wyrób *zmienna=potok zmienny – produkowanych jest kilka wyrobów- wysokoseryjna produkcja. 2.*produkcja potokowa zsynchronizowana – czas wykonania na każdym stanowisku jest taki sam i równy taktowi cyklu lub jego krotności, *niezsynchronizowana - brak synchronizacji na stanowiskach 3. *z rytmem swobodnym - jest zachowywany wskutek właściwej pracy *z rytmem wymuszonym - wymusza się zadanie w określ. czasie, wymusza je transport zmechanizowany 4.wg stopnia uzbrojenia *linie ręczne *zmechanizowane
32.ZALETY POTOKOWYCH LINI PRODUKCYJNYCH
Zalety stosowania linii potokowych: *skrócenie dróg transportu *skrócenie cyklu produkcyjnego *zmniejszenie zapasów produkcji w toku *b. wysokie wykorzystanie maszyn i wyposażenia *niski jednostkowy koszt produkcji.
33.CYKL PRODUKCYJNY I JEGO STRUKTURA
Cykl produkcyjny wyrobu w pb oznacza ciąg operacji czyli pracę od momentu pobrania materiału z magazynu do momentu oddania do magazynu wyrobu gotowego. Jest to więc okres czasu, w którym surowiec przechodzi wszelkie operacje procesu produkcyjnego do momentu, w którym staje się wyrobem gotowym.
Struktura cyklu produkcyjnego:
Na cykl produkcyjny składa się:
- okres roboczy – czas wykonania operacji technicznych, transportowych, kontrolnych składowania
- okres przerw – przerwy wynikające z organizacji procesów produkcyjnych:
a) czas oczekiwania na zwolnienie stanowiska roboczego
b) planowane przerwy wewnątrz zmiany – jedzenie, odpoczynek
- wolne zmiany
- zmiany wolne od pracy
- inne zmiany
34.Sposoby przebiegu partii detali.
Partia detali jest to zespół identycznych części obrabianych na danym stanowisku roboczym przy jednorazowym wydatkowaniu niezbędnych nakładów. Przebieg cyklu produkcyjnego partii detali uzależniony jest od czynników, takich jak:czas trwania poszczególnych operacji technologicznych, wielkość partii detali, powiązania pomiędzy poszczególnymi operacjami technologicznymi.Partie detali mogą przebiegać pomiędzy poszczególnymi operacjami technologicznymi w sposób następujący:1.szeregowy, 2.równoległy,3.szeregowo-równoległy(kombinowany).Istotą szeregowego przebiegu partii detali jest rozpoczęcie wykonywania kolejnej operacji dopiero po zakończeniu operacji poprzedzającej.Warunkiem koniecznym jest wykonanie określonej operacji na wszystkich detalach wchodzących w skład danej partii.Przykładowo, jeżeli proces produkcyjny składa się z czterech operacji technologicznych, to operacja numer I i rozpocznie się dopiero po zakończeniu operacji nr I,operacja nr III rozpocznie się po zakończeniu operacji nr II, a operacja nr IV rozpocznie się po zakończeniu operacji nr III.W przypadku równoległego sposobu przebiegu partii detali, detal natychmiast po zakończeniu operacji, nie czekając na zakończenie obróbki ostatniego z detali wchodzącego w skład danej partii, jest przekazywany na następne stanowisko w celu rozpoczęcia kolejnej operacji.Zastosowanie równoległego przebiegu partii detali prowadzi do skrócenia czasu trwania cyklu produkcyjnego.Szeregowo-równoległy przebieg partii detali łączy w sobie elementy przebiegu szeregowego i przebiegu równoległego partii detali.W przebiegu szeregowo-równoległym detale przekazywane są: z operacji krótszych na operacje dluższe lub z operacji dłuższych na krótsze, przy czym mogą być one przekazywane w następujący sposób:pojedynczo lub grupowo(w pakietach).
35.Organizacja hurtowej działalności handlowej.
Handel hurtowy jest formą handlu polegającą na kupowaniu lub przejmowaniu od sprzedawcy dużych partii towarów w celu ich dalszej odsprzedaży nabywcom zorganizowanym:producentom, detalistom, innym hurtownikom orazinstytucjom publicznym i organizacjom społecznym.Hurt może funkcjonować w następujących formach:1.hurt własny producenta, polegający na realizacji funkcji działalności hurtowej przez ich wytwórcę w formie biura sprzedaży lub biura handlowego.2.hurt pośrednika, polegający na podjęciu współpracy z pośrednikiem, który przyjmuje tytuł własności towarów oraz fizyczne posiadanie towarów; hurtownicy mogą realizować szeroki(udzielenie kredytu kupieckiego, składowanie i dostawa towarów, przejmowanie tytułu własności towarów, promocja, merchandising, sprzedaż osobista, badania rynku, planowanie sprzedaży) lub wąski(składowanie i dostawa towarów, przejmowanie tytułu własności towarów, sprzedaż osobista) zakres usług związanych z transakcją i dystrybucją fizyczną towarów.Wśród hurtowników świadczących szeroki zakres usług wyróżnić można:a)hurtownika uniwersalnego, oferującego klientowi szeroki asortyment towarów, b)hurtownika wyspecjalizowanego, oferującego wąski, ale głęboki asortyment, c)rack-jobbersa, który zaopatruje detalistów na własny koszt i ryzyko, d)hurtownika udzielającego koncesji, który zawiera umowy franchisingowe z detalistami i umowy na dostawy określonych towarów z producentami.Hurtownicy realizujący wąski zakres usług mogą prowadzić działalność w następujących formach:>cash and carry(za gotówkę bez dostawy), oferując natychmiastowy odbiór towarów własnym środkiem transportu, to samoobsługowa sprzedaż hurtowa o szer asortymencie towarów(klient wybiera towar, niezwłocznie płaci i zabiera na własny koszt zakupione artykuły)>drop shippers, specjalizując się w organizacji i realizacji dostaw w systemie tranzytu rozliczanego, >track/vagon wholesalers, sprzedając towary ze środka transportu w systemie transakcji kasowych, >mail-order wholesalers, prowadząc sprzedaż katalogową z dostawą pocztową.
36.ORGANIZACJA DETALICZNEJ DZIAŁALNOŚCI HANDLOWEJ – FORMY HANDLU DETALICZNEGO
Ze względu na charakter kontaktów konsumenta ze sprzedawcą dokonuje się podziału handlu detalicznego na handel stacjonarny, ruchomy i wysyłkowy.
Handel stacjonarny -obejmuje obiekty na stałe zlokalizowane w określonym miejscu, zawsze dostępnym dla klienta w pewnym jednoznacznie oznaczonym czasie
Handel Ruchomy- np. .akwizycja, uliczny, obwoźny, obnośny.
Handel wysyłkowy- np.za pośrednictwem poczty, telezakupy, z wykorzystaniem telefonu(faksu), za pośrednictwem sieci komputerowych, za pośrednictwem sklepów telewizyjnych.
39.Czynniki wyboru lokalizacji działalności handlowej.
Demograficzne, ekonomiczne. Spol. Kulturowe, urbanizacja, transport, związane z konkurencja, finansowe, prawne
41. Proszę omówić przykłady sposobów organizacji usługowej działalności logistycznej.
Praktyka pozwala wskazać cztery rodzaje strategii rynkowych operatorów logistycznych:
• dywersyfikacja nabywców i dywersyfikacja działalności
• koncentracja nabywców i koncentracja działalności
• koncentracja nabywców i dywersyfikacja działalności
• dywersyfikacja nabywców i koncentracja działalności
Pierwszy rodzaj strategii polega na oferowaniu szerokiej gamy usług klientom działającym w różnych branżach. Jest ona przyjmowana przez wielkie firmy o zasięgu globalnym. Przeciwieństwem tej strategii jest nastawienie na jednoczesną koncentracje działalności i klientów. Strategia ta polega na skupieniu się na obsłudze konkretnych potrzeb klientów co wymaga odpowiedniej wiedzy i umiejętności pracowników a także specjalistycznego wyposażenia. Trzecia strategia zakłada oferowanie kompleksowej obsługi logistycznej jednej lub wąskiej grupie klientów. Powiązania między operatorem logistycznym a jego klientami w tym przypadku często przybierają charakter długoterminowy umów partnerskich. Czwarta strategia polega na koncentracji na jednym rodzaju działalności, np, świadczenie usług składowania, i kierowaniu oferty do szerokiego grona zdywersyfikowanych klientów.