Charakterystyka rolnictwa Egiptu
Egipt jest państwem położonym na kontynentach afrykańskim i azjatyckim (płw. Synaj). Od zachodu graniczy z Libią, od południa z Sudanem i z Izraelem od północnego wschodu. Kraj ten oblewa od północy Morze Śródziemne i od wschodu Morze Czerwone wraz z zatoką Sueską.
1.Charakterystyka warunków naturalnych
a)Patrząc na mapę hipsometryczną Afryki można stwierdzić, iż północna część Egiptu wraz z doliną Nilu jest terenem nizinnym o przewadze powierzchni równinnej, miejscami pagórkowatej, a południowa jest wyżynna. Wschodnią część Egiptu nad wybrzeżem Morza Czerwonego zajmują niskie góry (rys.1)
b) Klimat jest tu przeważnie zwrotnikowy, natomiast na wybrzeżu śródziemnomorskim i w delcie Nilu podzwrotnikowy (rys.2). Średnia roczna opadów wynosi około 40 mm (rys.3 i 4). Temperatury w styczniu wahają się od 11oC do 16oC, a w lipcu od 26oC do 34oC (każde źródło podaje inny przedział). Duże są wahania temperatury między dniem a nocą.
c)Obszary pustynne Egiptu są właściwie nieurodzajne dla potrzeb rolnictwa. Występują jedynie inicjalne gleby pustynne, słabo wykształcone na terenach Pustyni Libijskiej i Arabskiej. W bezodpływowych obniżeniach występują sołońce i sołończaki, czyli gleby obszarów suchy i półsuchych zawierających na powierzchni dużo łatwo rozpuszczalnych soli. Występują jeszcze szaroziemy i buroziemy na terenie półpustyń północnego wybrzeża. Zielonym zagłębiem Egiptu jest delta i dolina Nilu, gdzie występują najżyźniejsze gleby - aluwialne -powstałe z osadów rzecznych, jeziornych lub morskich, mające budowę warstwową ( rys.5).
d)Przeważającą część Egiptu zajmują pustynie (Libijska i Arabska), stanowiące około 94% powierzchni całego państwa, bardzo ubogie w roślinność i wodę. Około 4% powierzchni to dolina i delta Nilu, stanowiąca właściwie olbrzymią „oazę życia” wśród tych niekorzystnych dla ludzi obszarów .
2.Ocena warunków dla potrzeb rolnictwa.
Gdybym miał ocenić warunki dla potrzeb rolnictwa panujące w Egipcie w skali 0-6 to:
-ukształtowanie terenu oceniam na 5, gdyż większą część tego kraju zajmują tereny równinne z wyjątkiem górzystej Pustyni Arabskiej, na terenie równinnym łatwiej jest prowadzić działalność rolniczą;
-klimat oceniam na 3, ponieważ temperatura jest sprzyjająca dla rolnictwa (szybszy okres wegetacji roślin, a co za tym idzie możliwość kilkukrotnych zbiorów w ciągu roku), niekorzystną jest natomiast mała ilość opadów;
-gleby oceniam na 2,ponieważ znaczna większość ich jest nieurodzajna, ale mady, które występują w delcie i dolinie Nilu są najbardziej żyznymi glebami na świecie. Plony zbiera się tam 3-4 razy w roku.
-stosunek wodny oceniam na 2, ponieważ woda znajduje się tylko w dorzeczu i delcie Nilu oraz na poszczególnych oazach
3.Rozmieszczenie upraw.
Ze względy na rodzaj gleb rolnictwo w Egipcie skupione jest w delcie i dorzeczu Nilu. Uprawia się między innymi ryż, pszenicę, kukurydzę, trzcinę cukrową(w dolinie Nilu powyżej Asuanu), sezam, orzeszki ziemne, jęczmień, rośliny strączkowe, bawełnę. 2% powierzchni Egiptu zajmują plantacje: daktyli, owoców cytrusowych, winorośli, oliwek, fig. W skali świata i Afryki produkcja wybranych produktów rolnych przedstawia się następująco:
Rodzaj produktu Zbiory w tys. ton Udział w produkcji światowej w % Główni producenci Udział w produkcji Afryki w %
daktyle 1388 34,8 Egipt 46,8
pieprz 1758 15,7 Egipt za Nigerią 10,5
bawełna 1337 7 Egipt 18,7
trzcina cukrowa 71135 6,3 Egipt za RPA 19,7
4. Rozmieszczenie hodowli.
Hodowla w związku z brakiem dostatecznej ilości paszy jest bardzo słabo rozwinięta. W dolinie Nilu hoduje się przede wszystkim bydło, które służy jako siła pociągowa w rolnictwie. Na terenach pustynnych żyjący tam ludzie hodują dla swoich potrzeb wielbłądy, owce i kozy (rys.6).
5. Wpływ człowieka na rozwój rolnictwa.
W Egipcie wpływ człowieka na rozwój rolnictwa jest bardzo znaczący i wyraźny. Uprawy są nawadniane dzięki sieci kanałów, które doprowadzają wodę. System ten został wynaleziony w czasach faraonów, lecz teraz został udoskonalony. Wybudowanie tamy Asuańskiej spowodowało panowanie nad wylewami Nilu. Wylewy miały swoje zalety i wady. Zaletą jest to , że zalewane tereny były nawożone przez naturalny muł, co użyźniało gleby. Wadą było to, że często powodzie przybierały katastroficzny wymiar. Stałe nawadnianie i urodzajne gleby doprowadziły do tego, że w delcie i dorzeczu Nilu plony zbiera się 3-4 razy do roku. Niestety nadal w Egipcie jest słabo rozwinięta mechanizacja rolnictwa, wykorzystywane do pracy jest bydło i innego rodzaju prymitywne narzędzia: motyki, radła, sierpy, cepy. Należy również wspomnieć o nawożeniu gruntów rolnych nawozami naturalnymi (odchody zwierząt) ale również i sztucznymi (fosforytowym i azotowym).
6. Zmiany środowiskowa spowodowane przez rolnictwo.
Zmiany w środowisku spowodowane przez rolnictwo są w Egipcie niewielkie. Główną zmianą jest zagospodarowywanie terenów pustynnych poprzez nawadnianie ,by zwiększyć areał pól uprawnych. Zwiększa się natomiast zasolenie gleb, co może okazać się niekorzystne dla wielu upraw.
Źródła:
-„Encyklopedia Popularna PWN” PWN Warszawa 1982,
-„Wielka Encyklopedia Powszechna” PWN Warszawa 1966, tom 1, tom 3,
-Flis J., „Szkolny słownik geograficzny” Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1985
-„Popularna Encyklopedia Powszechna, Kontynenty i Państwa, Afryka” Grupa Wydawnicza Bertelsmann, Wraszawa 2000
-Staniów H. „Geografia 2, Podręcznik dla Gimnazjum” Wydawnictwo Edukacyjne Wiking, Wrocław 2000