Popyt usług transportowych
Popyt na przewozy transportem samochodowym. Pozytywne cechy produkcji usługowej transportu samochodowego powodują że przy danej liczbie mieszkańców, ich aktywności społecznej i zawodowej oraz przy danej wielkości produkcji towarowej i jej strukturze rodzajowej; duża część potrzeb przemieszczania ukierunkowana jest właśnie tą gałęzią transportu. Istnieją jednak 2 cechy niekorzystne, które w istotny sposób ograniczają bądź eliminują to zapotrzebowanie. Są to:
- wysokie koszty jednostkowe wytwarzania usługi
- mała zdolność osiągania w danej jednostce czasu dużego potencjału przewozowego
Skala i możliwości dopasowania własnej oferty usługowej do rozpatrywanego popytu jest głównym czynnikiem kształtującym wielkość potencjału przewozowego i ewentualne działania inwestycyjne. Czynnik ten jest dodatkowo korygowany:
- instrumentami polityki transportowej Np. koncesjami na przewozy
- skalą konkurencji rynkowej
- możliwościami osiągnięcia względnie wysokiej jakości świadczonych usług przewozowych.
W transporcie samochodowym ładunków specyfika popytu występuje szczególnie w produkcji: przemysłowej, rolnej, leśnej, handlowej, budowlanej, łączności, gospodarki komunalnej i mieszkaniowej.
Popyt na przewozy transportem kolejowym. Popyt na przewozy osób koleją wykazuje silną zależność od charakteru obszaru, który obsługuje oraz od gęstości zaludnienia. W dużych miastach kolej ma znaczny udział w obsłudze dojazdów do pracy. Potrzeby te są skoncentrowane w czasie i przestrzeni. Inne cele przewozów związane są z nauką i zakupami i wykazują także tendencje rosnącą w dużych miastach. Mając na uwadze cele jakim służy zaspokojenie kolejowych potrzeb przewozowych oraz charakter i odległość przewozu, przy czym kolej coraz skuteczniej dopasowuje swoją ofertę przewozową. Obecnie występuje następująca segmentacja rynku: przewozy : międzynarodowe, ekspresowe, pospieszne międzyregionalne, regionalne i międzyregionalne, aglomeracyjne. Przewozy ładunków podlegają segmentacji wg następujących zunifikowanych technologii: przewozy: masowe do masowych odbiorców, masowe do odbiorców niewielkich partii ładunków, kontenerowe i multimodalne, niemasowe.
Popyt na przewozy transportem wodnym. Popyt na przewozy żeglugą śródlądową. Czynniki wpływające na przewozy drogami wodnymi można podzielić na dwie grupy tj.:
- czynniki o oddziaływaniu bezpośrednim np. koszty transportu, cechy specyficzne taboru i sieci transportowej.
- czynniki o oddziaływaniu pośrednim np. nakłady niezbywalne na rozwój i funkcjonowanie tej gałęzi, zużycie zasobów naturalnych i wpływ na środowisko oraz powiązanie z gospodarka wodną.
Rozwój transportu i towarzyszące temu zmiany technologiczne przewozu i będący jego efektem zmian wielkości i struktury, są przyczyną zachodzących na przestrzeni lat zmian po stornie popytu jak i podaży usług przewozowych. Wymienione czynniki pośrednie i bezpośrednie są wzajemnie ze sobą powiązane i od siebie uzależnione co powoduje, iż zmiany z jednej z dróg wywołują reakcję łańcuchową.
Popyt na przewozy transportem morskim. Popyt na przewozy transportem morskim odzwierciedlają rozmiary zapotrzebowania w określonym przedziale czasowym na usługi transportu morskiego w rożnych segmentach jego rynku. Popyt na usługi transportowe drogą morską cechuje znaczne rozproszenie czasowe, przestrzenne i asortymentowe.
Popyt na morskie przewozy w dużej mierze stanowi pochodną rozwoju i integracji międzynarodowej wymiany towarowej i transportu. Odzwierciedlaniem zgłaszanego pod adresem tej gałęzi popytu wyraża się on dwojakim charakterem:
- popytem pierwotny, głównym, zgłaszanym przez właścicieli i gestorów ładunków przeznaczonych do przemieszczania
- popytem wtórnym, komplementarnym względem popytu głównego zgłaszanym przez przewoźników lądowych i morskich.
Popyt główny wynika z potrzeb zapleczy portowych i ma charakter przestrzenny i przedmiotowy.
Popyt na przewozy transportem powietrznym. Pojęcie popytu na przewozy lotnicze można określić zapotrzebowanie zgłaszane na to usługi na rynku przewozowym w danym okresie. O ile potrzeby mają charakter nieograniczony o tyle ograniczona jest możliwość ich zaspokojenia. Rozróżnia się dwa rodzaje :
- popyt potencjalny przez który rozumie się naturalne zapotrzebowanie na dobro lub usługę.
- popyt efektywny, realny prze który rozumie się zdolność zakupu dobra lub usługi w określonym czasie przez określoną liczbę kupujących.
Popyt na transport lotniczy oraz popyt na każde dobro odznacza się pewną elastycznością celowy i dochodowy. Elastyczność popytu jest miarą stopnia w jakim wielkość popytu reaguje na zmiany jednego z wpływających na niego czynników.
Podaż to możliwość wyprodukowania danej usługi. Największe możliwość produkcyjne posiada transport samochodowy ze względu na najlepiej rozwinięte zaplecze infrastrukturowe.