Znakowanie Żywności

„ZNAKOWANIE ŻYWNOŚCI”

Zakres znakowania środków spożywczych i dozwolonych substancji dodatkowych jest określony w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16.12.2002 r.,DzU nr 220,poz, 1856 z późniejszymi zmianami.
Rozporządzenie reguluje szczegółowy zakres i sposób znakowania środków spożywczych i substancji dodatkowych,w opakowaniach jednostkowych,zbiorczych i bez opakowań,
Przeznaczonych bezpośrednio dla konsumentów,oraz zakres informacji podawanych na opakowaniu.

Znakowanie nie może:
Wprowadzać konsumenta w błąd w zakresie charakterystyki środka spożywczego, w szczególności co do rodzaju, właściwości, składu, ilości, źródła, miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji, a w przypadku środka spożywczego powszechnie spożywanego zawierać określenia "dietetyczny" oraz sugerować, że jest to środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego;
Przypisywać działania lub właściwości, których nie posiada, właściwości zapobiegania chorobom lub ich leczenia albo odwoływać się do takich właściwości;
Sugerować, że środek spożywczy posiada szczególne właściwości, jeżeli wszystkie podobne środki spożywcze posiadają takie właściwości.
Na opakowaniu jednostkowym środków spożywczych powinny znaleźć się co najmniej następujące informacje:
Nazwa środka spożywczego
powinna precyzyjnie informować o rodzaju środka spożywczego, zawierać informacje o zastosowanych procesach technologicznych, np., zagęszczony, mrożony, wędzony, sproszkowany, surowy, pakowany w atmosferze ochronnej itp
Składniki wystepujące w środku spożywczym
Wykaz występujących składników, łącznie z substancjami dodatkowymi. Wymagane jest podawanie zasadniczej funkcji technologicznej i nazwy lub specyficznego symbolu E (tzw. numer wg systemu oznaczeń Unii Europejskiej). Wykaz składników powinien być podawany zawsze w malejącej kolejności.
Datę minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spozycia

Termin przydatności do spożycia wyrażony jest jako "należy spożyć do: dzień, miesiąc, rok". W ten sposób znakowane są produkty nietrwałe mikrobiologicznie, łatwo psujące się. Oznacza termin, po upływie którego środek spożywczy nie może być przeznaczony do obrotu i do spożycia. Data ta powinna być poprzedzona określeniem:
"najlepiej spożyć przed: dzień, miesiąc, rok" w odniesieniu do produktów o trwałości nie przekraczającej 3 miesięcy, lub
"najlepiej spożyć przed końcem: miesiąc, rok" dla produktów o trwałości od 3 do 18 miesięcy lub "najlepiej spożyć przed końcem: rok" dla produktów, o trwałości przekraczającej 18 miesięcy.
Informacja o sposobie przygotowania lub stosowania
jeżeli jej brak może wprowadzić w konsumenta w błąd i spowodować niewłaściwe postępowanie z danym środkiem spożywczym. Np. dotyczy to produktów przygotowywanych w mikrofalówkach, żywności do szybkiego przygotowania.

Dane identyfikujące producenta
a) producenta środka spożywczego lub wprowadzajacego środek spozywczy do obrotu w kraju.
b) Kraj,w którym wyprodukowano środek spożywczy lub dokonano przetworzenia,zmieniającego jego właściwości,jeżeli brak tej informacji mógłby wprowadzic konsumenta w błąd.
Zawartość netto lub liczba sztuk

Przedsiębiorca (paczkujący) ponosi odpowiedzialność za zapewnienie, że ilość rzeczywista towaru paczkowanego odpowiada ilości nominalnej podanej na opakowaniu, w granicy najwyższej dopuszczalnej wielkości ujemnego błędu.

Warunki przechowywania

Obligatoryjnie, gdy produkt oznaczony jest terminem przydatności do spożycia oraz w przypadkach, gdy wpływają one na jakość artykułów spożywczych.

Partia produkcyjna

Oznaczająca określoną ilość środka spożywczego wyprodukowanego,
przetworzonego lub zapakowanego praktycznie w takich samych warunkach.
Numer partii produkcyjnej może być poprzedzony literą L .

Klasa jakości handlowej

Gdy została ustalona lub inny wyróżnik jakości handlowej, gdy wynika on z odrębnych przepisów.

Weterynaryjny numer identyfikacyjny

Nadany przez powiatowego lekarza weterynarii zakładom lub podmiotom produkującym produkty pochodzenia zwierzęcego.


Warto pamiętać, że producent nie ma obowiązku znakowania wszystkich produktów wartością odżywczą. Obowiązek ten istnieje wyłącznie w odniesieniu do środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, a w odniesieniu do środków powszechnie spożywanych, jeżeli deklarowane jest tzw. oświadczenie żywieniowe. Pod tym pojęciem należy rozumieć każdą informację, w tym także reklamową, która stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że dany produkt posiada szczególne właściwości odżywcze, np. jest mało kaloryczny, ma obniżony poziom cholesterolu, obniżoną zawartość tłuszczu lub cukru itp.

Środki spożywcze w opakowaniach zbiorczych przeznaczonych bezpośrednio dla konsumentów znakuje się, podając co najmniej następujące dane:
• nazwę,
• datę minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia,
• zawartość netto opakowania zbiorczego, opakowania jednostkowego, liczbę opakowań jednostkowych w opakowaniu zbiorczym,
• dane identyfikujące producenta i miejsce pochodzenia, o ile brak tej informacji może wprowadzić konsumenta w błąd,
• oznaczenie partii produkcyjnej,
• klasę jakości handlowej o ile została ustalona.
W miejscu sprzedaży środków spożywczych bez opakowań należy podać następujące informacje:
Nazwę,

ponadto:
• w przypadku środków spożywczych mięsnych: składniki, klasę jakości handlowej, o ile została ustalona w odrębnych przepisach,
• w przypadku pozostałych środków spożywczych - klasę jakości handlowej lub inny wyróżnik, o ile ustalono je w odrębnych przepisach lub wynika to z przepisów Unii Europejskiej.

Rozporządzenie określa także szczegółowe przepisy dotyczące znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych, jak mleka i jego przetworów, napojów spirytusowych i alkoholowych, wina, miodów, produktów głęboko mrożonych, wyrobów czekoladowych, kakao, owocowych dżemów, marmolady, konfitur, powideł, galaretek, soków, nektarów, płynnego ekstraktu kawy, cykorii, masła, margaryny, ich mieszanek, pieczywa, jaj.

• W oznakowaniu mleka i przetworów mleczarskich w opakowaniach jednostkowych obowiązkowe jest określenie procentowej zawartości tłuszczu wyrażonej w procentach masy lub objętości. W odniesieniu do mleka w proszku dodatkowo należy zamieścić informację "nie jest przeznaczony dla niemowląt poniżej 12 miesiąca życia".
• Napoje alkoholowe w opakowaniach jednostkowych zawierające powyżej 1,2% objętościowych alkoholu powinny być oznaczone nominalną mocą napoju, wyrażoną w procentach objętościowych.
• Nazwy takie, jak wino owocowe, Polskie Wino / Polish Wine, Polskie Wino Aromatyzowane, fermentowany napój winopochodny owocowy/ miodowy, miód pitny muszą być stosowane zgodnie z zasadami ustawy winiarskiej (Ustawa z dnia 22 stycznia 2004 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina DzU nr 34, poz. 292).
• Nazwa "miód" może być użyta wyłącznie do oznakowania środka spożywczego, który jest naturalnym słodkim produktem wytwarzanym przez pszczoły Apis mellifera, a znakowanie zgodnie z obowiązującą ustawą o jakości handlowej miodu.
• W oznakowaniu czekolady w proszku, do picia, kakao słodzonego, czekolady, czekolady mlecznej, itp. należy podać zawartość całkowitej masy kakaowej "masa kakaowa minimum....%".
• W punktach sprzedaży pieczywa nie opakowanego powinny być podane następujące informacje:
a) dane identyfikujące producenta,
b) rodzaj pieczywa,
c) masa jednostkowa,
d) adnotacja o ewentualnym użyciu ciasta głęboko mrożonego,
e) wykaz składników oraz datę minimalnej trwałości w przypadku pieczywa do produkcji którego użyto dozwolonych substancji dodatkowych przedłużających trwałość.
• Jaja należy znakować zgodnie z rozporządzeniem 2295/2003 (DzU WE L 340z
24.12.2003 r.) Należy podać numer oznaczający system utrzymywania kur, kod państwa
PL, weterynaryjny numer identyfikacyjny


Obowiązek znaczenia datą minimalnej trwałości albo terminem przydatności do spozycia nie dotyczy nastepujących środków spozywczych:

I. świezych,nieobranych i nierozdrobnionych:owoców oraz warzyw
II. wyrobów winiarskich
III. napojów o zawartości alkoholu powyżej 10% objętościowych.
IV. cukru,z wyjątkiem lukru
V. octu
VI. soli,z wyjątkiem jodowanej
VII. gumy do żucia
VIII. wyrobów cukierniczych
IX. produktów piekarskich i ciastkarskich (do spozycia w ciagu 24h)
X. napojów bezalkoholowych,nektarów,jeżeli ich ilość w pojedynczym opakowaniu wynosi więcej niż 5 litrów
XI. pojedynczych porcji lodów