Pozytywne i negatywne skutki industrializacji.
W XIX wieku w Europie, a zwłaszcza w zachodniej Europie, nastąpił ostateczny triumf industrializacji jako podstawy stylu życia. Formy nowoczesnego przemysłu, zapoczątkowane w Wielkiej Brytanii rozprzestrzeniły się w Belgii, we Francji, Niemczech i innych krajach europejskich. Proces industrializacji odmienił warunki życia i pracy na terenach, które objął. Transformacja ta przybrała rozmaite kształty w różnych regionach i państwach. Proces industrializacji wywarł zarówno pozytywne jak i negatywne skutki.
Pozytywne skutki Negatywne skutki
- mechanizacja produkcji umożliwiła zwielokrotnienie produkcji w dużych zakładach, co obniżyło koszty jednostkowe produkcji - spadek ilości ludności rolniczej
- wzrost wydajności hutnictwa żelaza spowodował również większy popyt na węgiel jako źródło energii - utrata dochodów przez zrujnowanych rzemieślników
- mocne tempo przemian w przemyśle maszynowym - cykliczne kryzysy w gospodarce wczesnokapitalistycznej gdzie po okresie koniunktury następowało gwałtowne załamanie gospodarcze. Każdy kryzys pociągał za sobą bankructwa i bezrobocie
- wzrost zaludnienia krajów objętych procesami industrializacji - żywiołowy rozwój przemysłu zapoczątkował degradację środowiska naturalnego
- powstanie nowej klasy społecznej – proletariatu fabrycznego - zbyt szybka urbanizacja spowodowała pogorszenie warunków życia pracowników najemnych
- powstał transport kolejowy oraz komunikacji
- nastąpił również postęp w rolnictwie, który przyniósł większą obfitość żywności
- rozwój wymiany handlowej – import żywności i surowców, zaś eksport towarów przemysłowych i kapitału
- zmiany w ustawodawstwie, powstały nowe formy organizacji kapitału – spółki i towarzystwa akcyjne
- uwłaszczenie chłopów
- po roku 1814 nastąpił nawrót do religii i życia opartego na wartościach chrześcijańskich
- reforma oświaty