Unia Europejska
UNIA EUROPEJSKA
Powstała 1. 11. 1993 r. w momencie wejścia w życie postanowień Traktatu z Maastricht, tzw. Traktatu o Unii Europejskiej. Unia założona została na bazie Wspólnot Europejskich (Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali , Europejskiej Wspólnocie Energii Atomowej oraz Wspólnocie Europejskiej, dawnej Europejskiej Wspólnocie Gospodarczej ).
W skład Unii Europejskiej wchodzi 15 państw: Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Szwecja, Wlk. Brytania, Włochy.
Zadaniem i celem Unii jest organizacja i utrzymywanie stosunków pomiędzy państwami członkowskimi oraz stworzenie obszaru pozbawionego wewnętrznych granic.
W zwiazku z postanowieniami Traktatu z Maastricht wszyscy obywatele państw członkowskich stają się obywatelami Unii Europejskiej. Obywatele Unii mają prawo do kandydowania i głosowania w wyborach lokalnych oraz do Parlamentu Europejskiego w tym państwie członkowskim w którym przebywają. Mogą również swobodnie przebywać i poruszać się po terenie państw członkowskich.
Unia Europejska ma też swoją jednostkę monetarną Jest nią ECU (European Currency Unit).
Do 1999 r. planuje się wprowadzenie wspólnej waluty monetarnej, oraz utworzenie nowej instytucji Europejskiego Banku Centralnego, który w połączeniu z centralnymi bankami państw członkowskich utworzy Europejski System Banków Centralnych.
Polska oraz inne kraje Europy Środkowej i Wschodniej podpisały umowy o stowarzyszeniach tzw.Układy Europejskie. Stwarzają one możliwości przystąpienia tych państw do Unii Europejskiej.
Główne instytucje Unii Europejskiej :
1. Komisja Europejska
2. Rada Unii Europejskiej
3. Parlament Europejski
4. Trybunał Sprawiedliwości
5. Rada Europejska
Komisja - główny organ wykonawczy Unii. Wskład wchodzi 20 członków (po dwóch przedstawicieli z pięciu dużych państw oraz po jednym z pozostałych dziesięciu), tak zwanych komisarzy którzy wybierani są na okres pięciu lat. Obecnie funkcję przewodniczącego sprawuje Jacques Santer. Rolę wiceprzewodnicych pełnią Manuel Martin oraz Sir Leon Brittan. Siedziba komisji znajduje się w Brukselii. Zadaniem komisji jest wysuwanie propozycji nowych ustaw oraz kontrola wprowadzania ich w życie.
Rada Unii Europejskiej (dawniej Rada Ministrów) - jest to najwyższy organ decyzyjny oraz polityczny Unii. W skład wchodzą przedstawiciele rządów państw członkowskich (po jednym z każdego kraju członkowskiego). Funkcja przewodniczącego sprawowana jest przez sześć miesięcy, po kolei przez każde państwo członkowskie. W roku 1996 przewodnictwo przejeły Włochy i Irlandia. Zadaniem Rady jest wypracowanie i kontrola ogólnej polityki gospodarczej państw członkowskich.
Parlament Europejski - wybierany jest przez społeczeństwo Unii w wyborach bezpośrednich, co pięć lat. Obecnie liczba posłów wynosi 626. Siedzibą Parlamentu Europejskiego jest Strasburg, gdzie raz w miesiącu odbywają się sesje plenarne.
Sekretariat Parlamentu Europejskiego ma siedzibę w Luksemburgu. Obecnie przewodniczącym Parlamentu Europejskiego jest Klaus Hansch. Przewodniczący wybierany jest na okres 2,5 lat. Zadaniem Parlamentu jest: kontrola prac Komisji Europejskiej, podejmowanie inicjatyw ustawodawczych a także zatwierdzanie budżetu Unii.
Trybunał Sprawiedliwości - jest to najwyższy organ sądowy Unii. Trybunał składa się z 15 sędziów (z każdego państwa po jednym). Są oni wspierani przez 9 Rzeczników Generalnych, mianowanych na okres 6 lat. Siedzibą Trybunału jest Luksemburg. Zadaniem Trybunału jest rozstrzyganie sporów pomiędzy państwami członkowskimi a także pomiędzy instytucjami Unii a osobami fizycznymi i prawnymi.
Rada Europejska - to najwyższy organ tworzący politykę Unii. Została powołana do życia w 1974 r. Jej status został określony w Traktacie z Maastricht. Wskład jej wchodzą przywódcy państw oraz rządów a także Przewodniczący Komisji Europejskiej. Rada zbiera się na wspólnych posiedzeniach dwa lub trzy razy w roku. Zadaniem Rady Europejskiej jest wyznaczanie ogólnych kierunków politycznych dla działalności Unii.