PRL
1944r - komuniści polscy w porozumieniu z władzami radzieckimi postanawiają stworzyć nowy rząd, ignorując istnienie władz Rzeczypospolitej Polskiej w Londynie. 22 lipca opublikowano manifest Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. Zapowiedziano reformy społeczne i gospodarcze. 1.VII wybuch powstania warszawskiego. Koniec 2X. Powstaniem dowodził generał Tadeusz „Bór” Komorowski. Władze powstańcze liczyły na to, że Rosjanie, kontynuując ofensywę, przekroczą Wisłę, a opór niemiecki będzie mniejszy. Jedna kwestia była zgodna z ich oczekiwaniami, mieszkańcy miasta byli gotowi do wyzwoleńczej, poświęcającej walki. Ofensywa sowiecka zatrzymała się na Wiśle. Stalin powstanie określił „awanturą” a jego inicjatorów „garstką przestępców”. Wożd przez dłuższy czas nie godził się na lądowanie samolotów alianckich na lotniskach kontrolowanych przez Rosjan. W ciągu pierwszych dni walk powstańcy opanowali większą część lewobrzeżnej Warszawy, ale nie zdołali zająć wielu strategicznych obiektów. Od 5 sierpnia Niemcy stopniowo wypierali Polaków ze zdobytych przez nich dzielnic. Później, kiedy powstanie upadło, Stalin oficjalnie zmienił swe stanowisko. Była to pierwsza próba sił między ZSRR a zachodem, którą wygrał Stalin. Powstanie skończyło się po 63 dniach, poległo ok. 200 tys. mieszkańców, w tym ok.22 żołnierzy AK.
1945 - w marcu aresztowano przywódców AK i przewieziono do Moskwy. W czerwcu odbył się „proces szesnastu”. Również ustalono tam skład nowego Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej. Oprócz komunistów rząd tworzyli przedstawiciele Polskiego Stronnictwa Ludowego ze Stanisławem Mikołajczykiem na czele(byłym premierem rządu londyńskiego)
1946r -referendum w którym komuniści ponoszą klęskę. Tematem były nowy ustrój gospodarczy, granica z zachodem, zniesienie Senatu. Prawdziwe wyniki opublikowano tylko w Krakowie, w całym kraju je sfałszowano.
1947 - wybory do Sejmu, fałszywe zwycięstwo partii komunistycznej. „Małą konstytucja”. Coraz większe represje wobec żołnierzy podziemia i działaczy opozycji. Eliminacja politycznych przeciwników. Stanisław Mikołajczyk ucieka z Polski.
1948 - na skutek walk wewnątrzpartyjnych Władysław Gomułka traci stanowisko sekretarza generalnego KC PPR. Jego miejsce zajmuje Bolesław Bierut. W grudniu połączono PPR i PPS. Powstała Polska Zjednoczona Partia Robotnicza.
1952 - 22 VII uchwalono konstytucję Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Zasadnicze decyzje zapadły w Komitecie Centralnym, a nie w Sejmie.
1953 - 5.V. zmarł towarzysz Stalin. We wszystkich krajach należących do strefy wpływów radzieckich ogłoszono narodową żałobę.
25.09 -aresztowano kardynała Wyszyńskiego(1901 -1981), nasilenie ataków na kościół.
1956r - w Moskwie umiera B.Bierut. Poznański Czerwiec – na placu Wolności odbyła się wielka manifestacja - „chleb i wolność”. Robotnicy zdobyli więzienie i wojewódzki komitet PZPR. Pierwszym sekretarzem zostaje Edward Ochab(marzec). W październiku władzę w partii obejmuje Władysław Gomułka (więziony przez 4lata). Na jego wniosek uwolniono Wyszyńskiego.
1968 - władze zakazały wystawiania „Dziadów” A. Mickiewicza w Teatrze Narodowym, z powodu antyrosyjskiej wymowy tekstu. Przeciwko tej decyzji zaprotestował Związek Literatów Polskich. 8 marca na Uniwersytecie Warszawskim odbył się wiec, na którym studenci protestowali przeciwko usunięciu z przyczyn politycznych ich kolegów ze studiów. Studenci zostali pobici. Dało to początek protestów w innych miastach akademickich. Wielu uczestników aresztowano. Antysemityzm w prasie, zwolnienia Żydów, wymuszenie opuszczenia przez nich Polski.
1970r. - podwyżka cen żywności, której skutkiem są strajki stoczniowców w Gdańsku, Gdyni, Szczecinie i Elblągu. Tzw. Wydarzenia grudniowe. Wojsko na rozkaz władz otworzyło ogień do niczego nie spodziewających się robotników. Zginęły co najmniej 44 osoby. Skutkiem zajść na Wybrzeżu była zmiana Sekretarza KC PZPR, został nim Edward Gierek
1976r - podwyżki cen, których następstwem były strajki w Radomiu i Ursusie. Podwyżkę wycofano, ale uczestników protestu pobito oraz aresztowano i postawiono przed sądem.
Powstał Komitet Obrony Robotników (KOR) – pierwsza jawnie działająca organizacja opozycyjna, broniąca prześladowanych przed władzami komunistycznymi.
1979r. - Jan Paweł II (wybrany w 1978roku na papieża), odbył w dniach 2 -10 czerwca pierwszą pielgrzymkę do ojczyzny.
1980r - Strajk rozpoczęty przez Stocznię Gdańską w połowie sierpnia rozprzestrzenił się na całe Wybrzeże, a następnie w głąb kraju. 16 sierpnia powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy na którego czele stanął Lech Wałęsa. We wrześniu powstał Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. Gireka wymieniono na Stanisława Kanię.
1981r - dynamiczny rozwój „Solidarności”. Komuniści uważali, że działalność związku destabilizuje społeczny porządek, wywołuje nowe konflikty oraz trudności gospodarcze.
18 października premier i minister obrony narodowej, Wojciech Jaruzelski został pierwszym sekretarzem KC PZPR. W nocy z 12 na 13 grudnia został wprowadzony stan wojenny. Internowano kilka tysięcy działaczy opozycyjnych i związkowych, zawieszono działalność „Solidarności” i wielu innych organizacji. Wstrzymano wydawanie większości gazet i czasopism, wprowadzono godzinę milicyjną i zakaz podróżowania bez zezwolenia władz.
16 grudnia, w czasie ataku na kopalnię Wujek, oddział ZOMO (Zmechanizowane Oddziały Milicji Obywatelskiej) otworzył ogień do strajkujących, zginęło 9 górników, było też wielu ciężko rannych.
1983r -5X Lech Wałęsa otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla.
1984r - 19X funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa zamordowali Księdza Jerzego Popiełuszkę z warszawskiej parafii św. Stanisława, znanego z patriotycznych kazań wygłaszanych w trakcie comiesięcznej mszy za ojczyznę.
1988r - dwie fale strajków (w kwietniu i maju a potem w sierpniu) przyśpieszyły rozpoczęcie rozmów władz z demokratyczną opozycją.
1989r - od lutego do kwietnia trwały w Warszawie „rozmowy Okrągłego Stołu”. Były to rozmowy przedstawicieli władz i opozycji. W ich wyniku powtórnie zalegalizowano „Solidarność”, zapowiedziano przeprowadzenie częściowo wolnych wyborów do Sejmu i całkowicie wolnych do nowopowstałego Senatu. PZPR miało kontrolować Polskę poprzez silnego prezydenta. W wyborach przeprowadzonych 4czerwca sukces odnieśli działacze „Solidarności”: zdobyli 99 miejsc w Senacie u 161 mandatów w Sejmie. Parlamentarzyści z list Solidarności utworzyli Obywatelski Klub Parlamentarny (OKP). 19.07 Zgromadzenie Narodowe większością jednego głosu wybrało na prezydenta generała Wojciecha Jaruzelskiego. W sierpniu Lech Wałęsa doprowadził do poswatania koalicji OKP -ZSL -SD, która w Sejmie miała liczebną przewagę. W efekcie doszło do powołania pierwszego od dziesięcioleci niekomunistycznego rządu, na czele którego stanął Tadeusz Mazowiecki.
1990r - wprowadzono pakiet ustaw ekonomicznych, które miały zahamować kryzys gospodarczy. Autorem reform był Leszek Balcerowicz(wicepremier i minister finansów).
W sklepach było więcej towarów, ustąpiła hiperinflacja, jednak wysokie ceny, spadek poziomu życia znaczącej części społeczeństwa i ogromne bezrobocie stały się przyczyną rosnącego niezadowolenia społeczeństwa. 27 stycznia PZPR zakończyła swoją działalność. Jej działacze utworzyli Socjaldemokrację Rzeczypospolitej Polskiej (SdPR). Wybory prezydenckie: Lech Wałęsa i Tadeusz Mazowiecki stanęli przeciwko sobie. Mazowiecki odpadł w I turze. Do drugiej przeszedł Wałęsa i Stanisław Tymiński. Zwycięzcą został Lech Wałęsa. Premier Mazowiecki poddał się do dymisji.