Historia Piastów
Otton I Wielki cesarzem - 962
Mieszko I ok. 960-992
? chrzest Polski - 966
? wojna pod Cedynią - 972
? przyłączenie Małopolski, Śląska i Pomorza - 990
? utworzenie biskupstwa w poznaniu - 968
Państwo Mieszka stanowiły Wielkopolska Kujawy i Mazowsze. Siłę obronną państwa stanowiła drużyna z która Mieszko podróżował od grodu do grodu. Na jej utrzymanie Mieszko nałożył na ludność system świadczeń. Poddani Mieszka I podlegali tak zwanemu prawu książęcemu. Od tych którzy nie służyli jako drużynnicy, władca wymagał danin w zbożu, mięsie i miodzie.
? Stan ? obowiązek żywienia ksiecia drużyny i urzędników
? Stróża ? obowiązek służby strażniczej
? Powóź ? obowiązek przewożenia własnym wozem majątku ksiecia
? Podwody ? obowiązek dostarczania koni
? Niektóre wsie miały posługę którą było np. pilnowanie książęcych stad. Były to osady służebne.
Całe panowanie Mieszka wypełnia walka o nowe ziemie. W bitwie pod Cedynią wojska Mieszka pokonały margrabiego Hodona. W 981 roku książe kijowski Włodzimierz Wielki odebrał Polakom grody Przemyśl i Czerwień. Po chrzcie Polski Mieszko ożenił się z księżniczką czeska Dobrawą zaczęła się chrystianizacja kraju. Pierwszym biskupem misyjnym został biskup Jordan.
Grody- otoczone umocnionymi wałami osady pełniące funkcje obronne i administracyjne. Podgrodzie tworzyli kupcy i rzemieślnicy.
Bolesław I Chrobry(mężny, odważny) 992- 1025
? zjazd gnieźnieński ? 1000
? koronacja ? 1025
? misja św. Wojciecha ? 997
? wojny z
a) Niemcami 1002 ? 1018
b) Czechami 1003
c) Rusią Kijowską 1018
? Pokój w Budziszynie 1018
Bolesław wiedział, że rozszerzanie chrześcijaństwa jest sposobem na podporządkowanie sobie nowych terenów. Dlatego przyjął z otwartymi ramionami wygnanego z Czech biskupa Wojciecha i wysłał go na misję do Prusów. Wojciech poniósł tam śmierć męczeńską. Bolesław Chrobry wykupił od pogan ciało męczennika za tyle złota ile ważyły zwłoki i złożył je w Gnieźnie jako relikwie. Bolesław wyjednał u papieża kanonizacje biskupa Wojciecha. Książe przystąpił do działań politycznych:
? Utworzenie arcybiskupstwa w Gnieźnie
? Koronacja
W 1000 roku odbył się zjazd gnieźnieński. Cesarz Otton III przybył do Gniezna by pomodlić się przy grobie św. Wojciecha. Bolesław wykorzystał okazje i zorganizował spotkanie, na którym cesarz nałożył na głowę Chrobrego diadem cesarski jednocześnie godząc się na koronacje. Również podczas zjazdu potwierdzono utworzenie arcybiskupstwa z siedzibą w Gnieźnie (którą objął brat biskupa Wojciecha ? Radzym) i trzech biskupstw: w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu. Na zjeździe Bolesław Chrobry otrzymał od cesarza prawo inwestytury dostojników kościelnych.
Bolesław podjął u cesarza starania o koronę królewska. Jednak i cesarz i papież, którzy mu sprzyjali niemal jednoczesnie zmarli. Bolesław Chrobry rozpoczął okres wojen. Wojny z cesarzem zakończył pokój w Budziszynie zawarty w 1018 roku. Gdy Bolesław zakończył walkę z cesarstwem wyruszył na Ruś. Po śmierci Włodzimierza Wielkiego trwały tam walki o tron. Chrobry poparł jednego z synów Włodzimierza, ożenił go ze swoja córką i wprowadził na tron kijowski, chcąc zyskać w Rosji sojusznika.
W 1024 roku zmarli niechętni Polsce cesarz i papież, więc Bolesław ponowił starania o koronę. Otrzymał ją w 1025 lecz zmarł w kilka miesięcy po koronacji.
Mieszko II 1025-1034
? Bezprym 1031-1032
Anarchia 1034-1038
Po śmierci Bolesława Chrobrego jego syn Mieszko koronował się. Jego bracia Bezprym i Otton zostali pominięci. W 1031 roku Bezprym korzystając z pomocy księcia kijowskiego i cesarza, najechał na ziemie polskie. Buntownicy, przychylni Bezrymowi, zmusili Mieszka do ucieczki z kraju Wkrótce jednak Bezprym został zabity i Mieszko wrócił do kraju. Niedługo potem zmarł.
W czasie anarchii wybuchł w Polsce bunt połączony z reakcją pogańską. Dzieła zamieszania i zniszczenia dopełnił najazd na Wielkopolskę księcia czeskiego Brzetysława, w wyniku którego został zniszczony Poznań, splądrowana katedra Gnieźnieńska i wywiezione zwłoki św. Wojciecha. Wracając przyłączył do swojego kraju Śląsk. Państwo praktycznie przestało istnieć.
Kazimierz I Odnowiciel 1038 ? 1058
Kazimierz korzystając z pomocy cesarskiej wrócił do kraju. Osiadł w Krakowie i rozpoczął dzieło odnowy państwa. Zmienił system wynagradzania walczących. Otrzymywali oni ziemie, z której się utrzymywali. W zamian za to musieli stawiać się na każde zawołanie władcy.
*Odzyskał Mazowsze i Śląsk, narzucił zwierzchność Pomorzu.
Bolesław Śmiały (lub Szczodry) 1058 ? 1079
? Walki z Rusią i Węgrami
? Koronacja 1076
? Zamordowanie biskupa Stanisława 1079
Bolesław Śmiały poparł papieża w sporze miedzy papiestwem a cesarstwem o inwestyturę. Papież odwdzięczył mu się zgodą na koronacje, która miała miejsce w 1076 roku. 3 lata później zlecił zabójstwo biskupa Stanisława, którego podejrzewał o spisek. Buntujący się możni zmusili Bolesława do ucieczki z kraju.
*Przyłączył Grody Czerwieńskie
Władysław Herman 1079 ? 1102
? Rządy palatyna Sieciecha
? Podział Polski na 3 części
a) W. Herman - Mazowsze
b) Zbigniew - Wielkopolska
c) Bolesław ? Małopolska
Władysław zaprosił do Polski Mieszka, syna Bolesława Śmiałego, ale niebawem zginął on otruty. Władzą nad krajem oddał palatynowi Sieciechowi. Synowie księcia zbuntowali się przeciwko władzy Sieciecha i zmusili ojca do wygnania go z kraju. Polska została podzielona na 3 części. Po śmierci Hermana miedzy braćmi wybuchł konflikt. Zbigniew opuścił kraj.
Bolesław Krzywousty(1002, 1007 ? 1138)
? Chrystianizacja i przywrócenie Polsce Pomorza
? Testament
? Bulla gnieźnieńska
Zbigniew opuszczając Polskę udał się na dwór do króla niemieckiego Henryka V szukać pomocy przeciwko bratu. Henryk i wspomagający go Czesi ruszyli na Polskę. Bolesław wygrał i pozwolił pokonanemu bratu wrócić do Polski, lecz po Kiku latach z rozkazu króla został oślepiony i w wyniku tego zmarł. Bolesław nie chcąc powtórzyć błędu Bolesława Śmiałego przez rok, publicznie okazywał pokutę. Największym dokonaniem Krzywoustego był podbój i chrystianizacja Pomorza.
bulla gnieźnieńska- bulla papieska znosząca zwierzchność arcybiskupstwa magdeburskiego nad kościołem polskim.
Arkona- sanktuarium pogańskie Słowian.
Rozbicie dzielnicowe 1138 ? 1320
Bolesław napisał testament, w którym podzielił Polskę pomiędzy swoich synów. Podzielił Polskę na dwie główne części. Pierwsza z nich to była dzielnica senioralna a druga to dzielnice dziedziczne. Najstarszy syn obejmował dzielnicę senioralną i swoją dzielnice dziedziczną. System wprowadzony przez Krzywoustego nazywamy senioratem.
Podział:
a) Władysław II Wygnaniec ? Śląsk
b) Bolesław Kędzierzawy ? Mazowsze
c) Mieszko Stary ? Wielkopolska
d) Henryk Sandomierski ? ziemia sandomierska
Władysław chciał wygnać braci, jednak możni stanęli w obronie juniorów a arcybiskup Jakub ze Żnina rzucił na Władysława klątwę. Pozostała mu emigracja.
Kolejny senior rządził w zgodzie z młodszymi braćmi. Tymczasem cesarz Fryderyk Barbadossa ujął się za e)Władysławem i najechał na Polskę. Bolesław musiał zapłacić lenno i zgodzić się na powrót synów Władysława na Śląsk.
Po śmierci Kędzierzawego, Kraków objął Mieszko Stary. Po 4 latach możni zbuntowali się i powołali na tron książęcy Kazimierza Sprawiedliwego. Było to obalenie zasady senioratu.
Po śmierci Kazimierza wybuchły walki o Kraków. Wygrał syn Kazimierza Leszek Biały.
Święci książęta
Lokacja wsi i miast w Polsce
Sprowadzenie krzyżaków do polski 1226- 1230
Brat Leszka Białego i wnuk Bolesława Kędzierzawego Konrad Mazowiecki w roku 1226 sprowadził Krzyżaków do Polski. Wydano dokument o osiedleniu się Krzyżaków na ziemi chełmińskiej.
Utworzenie Marchii Brandenburskiej
Marchia Brandenburska to podział administracyjny krajów anglosaskich
Hanza
Hanza- związek gospodarczy zrzeszający miasta nadmorskie i nie tylko; nad Morzem Bałtyckim i Północnym. Lubeka była głównym ośrodkiem Hanzy. Do Hanzy należały: Gdańsk, Elbląg, Kraków, Wrocław, Toruń
*Kanonizacja biskupa Stanisława 1253
Najazd tatarski 1241
W 1206 roku plemiona mongolskie zostały zjednoczone przez Temudżyna, który przyjął tytuł Czyngis-Chana.
Zjednoczeni koczownicy podbili Chiny, Azję Środkową i Ruś. W 1241 roku Mongołowie weszli na teren Polski. Część armii wtargnęła do Polski by powstrzymać książąt polskich od udzielenia pomocy Węgrom. Mongołowie spalili Kraków, Sandomierz, Opole i Wrocław.
Taktyka walki Mongołów:
? Dyscyplina
? Służba wywiadowcza
? Dowódcy nie walczą razem z żołnierzami
? Pozorowanie ucieczek
Zjednoczenie ziem polskich
Po śmierci Bolesława Wstydliwego na tron wstąpił wnuk Konrada Mazowieckiego Leszek Czarny. W 1288 roku umarł bezpotomnie.
W 1295 roku na króla Polski został ukoronowany Przemysł II.
Rządy Wacławów czeskich 1300- 1306
W 1300 Wacław II został koronowany. Umiera w 1305. Tron przejmuje Wacław III. Umiera roki później.
Walka Władysława o tron krakowski
? Wojna z Krzyżakami 1329 ? 1331
? Koronacja 1320
W 1311 roku wójt Albert zbuntował się przeciwko Łokietkowi. Podczas wojny Łokietka z wójtem. Brandenburczycy zajęli Pomorze Gdańskie
W 1314 roku Władysław Łokietek zjednoczył Małopolskę i Wielkopolskę. Jakub Świnka występuje o jego koronacje.20.01.1320 roku. Łokietek został koronowany.
Papież uległ zakonowi
Bitwa pod Płowcami 1331
Bitwa pod Płowcami odbyła się między wojskami Łokietka a zakonem krzyżackim. Łokietek zaatakował wracających z Łupami z Wielkopolski Krzyżaków. Bitwa była nierozstrzygnięta. Podczas bitwy Władysław odesłał do Krakowa swojego syna Kazimierza. Chciał ocalić go od śmierci i bezkrólewia.
Kazimierz Wielki 1333 ? 1370
? Zjazd monarchów w Wyszehradzie 1335
? Pokój kaliski 1343
? Sąd papieski w Warszawie 1339
? Przyłączenie Rusi Czerwonej do Polski 1340
? Rozbudowa zamków obronnych na granicach państwa
? Kodyfikacja prawa
? Uniwersytet Krakowski
Jan Luksemburski był cesarzem i królem czeskim. Uważał się za spadkobiercę tronu czeskiego i polskiego. Kazimierz na zjeździe w Wyszehradzie zapłacił mu 20 tys. Groszy praskich by sprzedać roszczenia do korony. W 1339 roku Kazimierz pociągnął Krzyżaków pod sąd papieski, który odbył się w Warszawie. Sędziowie przyznali Pomorze Polsce i zasądzili od zakonu wysokie odszkodowanie. Krzyżacy nie uznali wyroku. Ostatecznie dotarło do zawarcia w 1343 roku pokoju polsko-krzyżackiego w Kaliszu. Krzyżacy oddali Polsce Kujawy i ziemię dobrzyńską, a Pomorzę i ziemię chełmińską zatrzymali jako wieczysta jamłużnę. W 1340 roku zmarł bezpotomnie książe Rusi Halicko-Włodzimierskiej spokrewniony z Piastami. W testamencie zapisał Kazimierzowi księstwo. Kazimierz zaczął walkę o te ziemie, która trwała 26 lat i zakończyła się sukcesem. Na zjeździe w Wyszehradzie Kazimierz obiecał, że w razie jego bezpotomnej śmierci, tron polski przypadnie Andegawenom. Kazimierz zlecał budowanie zamków otaczanie miast murami itp. Zbudował ponad 300 zamków. Kazimierz polecił spisać i ujednolicić prawo polskie. Zostały wydane wtedy dwa statusy: dla Małopolski i Wielkopolski
*Halicz i Lwów-miasta, które miały prawo składu i przymusu drogowego.
* siostrą Kazimierza była Elżbieta Łokietkówna. Była królową Węgier urodziła syna Ludwika.
* prawo, teologia i medycyna najważniejsze
*uniwersytety we Włoszech Pradze. Polacy kształcili się w Bolonii.
W 1364 roku Kazimierz Wielki ufundował akademii w Krakowie.
Jeden król-idea umocnienia i centralizacji władzy w państwie
Jedno prawo-ujednolicenie prawodawstwa
Jedna moneta-pomysł wprowadzenia jednolitego, królewskiego pieniądza.
Kazimierza nazywano królem chłopów, ponieważ chronił chłopów, wstawiał się za nimi i zabraniał ich krzywdzić. Rozumiał, ze kraj będzie bogaty i potężny tylko wtedy, gdy lud będzie szczęśliwy i bezpieczny.
Kazimierz zmarł w 1370 roku. Był ostatnim Piastem.
Ludwik Węgierski
Panowanie ludwika było okresem porażek i niepokojów. Ruś Halicka opadła od Polski. Ludwik umierając pozostawił dwie córki. W 1374 roku wydał przywilej koszycki dla polskiej szlachty w Koszycach. Ludwik umarł w 1382 roku.