Zaburzenia prawidłowej wagi ciała

Zaburzenia prawidłowej wagi ciała, to zaburzenia łaknienia o podłożu psychicznym. Do najczęściej występujących należą: jadłowstręt psychiczny, czyli anoreksja (anorexia nervosa); żarłoczność psychiczna (bulimia nervosa) oraz przejadanie się na tle psychicznym (compulsive overeating). Wszystkie postacie zaburzeń prawidłowej wagi ciała są groźne dla zdrowia, ale ja, w swoim referacie skupię się na anoreksji i bulimii.
Anoreksja to zaburzenie polegające na celowej utracie wagi ciała, wywołanej i podtrzymywanej przez osobę chorą. Dotyczy ona głównie kobiet przed 25 rokiem życia, najczęściej na anoreksję choruje się w wieku dorastania.
Przyczyny choroby to nieświadomy lęk przed identyfikacją z własną płcią, chęć zachowania sylwetki dziecka. Wręcz obsesyjny lęk przed przybraniem na wadze sprawia że "szczupła" figura jest kluczem do sukcesu. Osoby cierpiące na jadłowstręt psychiczny są zwykle ambitne i uważane za wzorowe córki. Dziewczęta dotknięte tym zaburzeniem na każdym kroku chcą udowodnić że są najlepsze: koncentrują się na kształceniu zdobywaniu wiedzy, a jednocześnie są niepewne i boją się niepowodzeń. Chorzy nie widzą swojego wychudzenia, gdy stają przed lustrem wydaje im się, że wciąż są za grubi. Dodatkowo chorzy motywują się tym że dziś nadmiernie chude ciało jest jak najbardziej pożądane, przekonać sie o tym możemy gdy weźmiemy do ręki pierwsze z brzegu pismo o modzie.
Anoreksje możemy podejrzewać gdy osoba:
~nieprawidłowo ocenia swoją sylwetkę
~jej BMI jest mniejszy od 17,5
~cierpi na brak miesiączki
~lekceważy skutki nagłego spadku wagi
~spożywa posiłki w samotności
~uprawia intensywne ćwiczenia fizyczne
~kłamie o ilości zjedzonych posiłków
~jej główne tematy rozmów to jedzenie, kalorie, zawartość tłuszczu w produktach itd.
Nieleczona anoreksja prowadzi do poważnego osłabienia organizmu, bezsenności, nastrojów depresyjnych, buli głowy, nadmiernego pocenia się stóp, zaparć. Pojawia się anemia. W 10% nieleczonych przypadków kończy się śmiercią przez zawał serca, wycieńczenie, czasami nawet dochodzi do samobójstwa.
Najczęściej stosowaną terapią jest izolacja od toksycznego środowiska, często nawet od rodziny. Zaleca się zmianę miejsca pracy, bądź szkoły, zmianę przyjaciół. Dopiero kolejnym etapem, po długotrwałej psychoterapii, jest nauczanie prawidłowych sposobów odżywiania.
Bulimia, zwana inaczej wilczym głodem, jest zaburzeniem odżywiania objawiającym sie napadami objadania się, przerywane okresami ścisłej diety. Walcząc z niepohamowaną chęcią jedzenia, bulimicy, często sztucznie wywołują wymioty, sięgają po środki odwadniające i przeczyszczające oraz stosują lewatywy i wykonują nadmierna ćwiczenia fizyczne. Bulimia występuje najczęściej w środowiskach, w których preferowana jest szczupła sylwetka ( taniec, gimnastyka, cheerleading, bieganie, aktorstwo, wioślarstwo i łyżwiarstwo figurowe.
Bulimia dzieli się na dwa typy. Pierwszy z nich to typ przeczyszczający (prowokowanie wymiotów, zażywanie środków przeczyszczających). Drugi typ to nieprzeczyszczający (stosowanie ścisłej diety, wykonywanie wyczerpujących ćwiczeń tzw. bulimia sportowa).
Przyczynami choroby są: brak samoakceptacji, konflikty rodzinne, zaburzenia mechanizmów samoregulacji i samokontroli, uszkodzenie ośrodka sytości w mózgu, emocjonalne zaniedbanie dziecka w dzieciństwie oraz brak akceptacji przez rówieśników. U osób z żarłocznością psychiczną często możemy zaobserwować charakterystyczne cechy osobowości, są to najczęściej osoby, które nie wierzą we własne siły, często załamują się w przypadku nieistotnych niepowodzeń oraz charakteryzują się zmiennością nastrojów.
Możemy rozpoznać bulimię gdy osoba:
~ma nawracające okresy żarłoczności
~kiedy zjada olbrzymie ilości pokarmu w ciągu dnia
~przeciwdziała przybieraniu na wadze(prowokowanie wymiotów, wyczerpujące ćwiczenia fizyczne, okresowe głodówki).
Bulimia powoduje niedobory pokarmowe, odwodnienie, ospałość, zaparcia, niedociśnienie tętnicze, nieregularna miesiączka lub jej brak, sucha skóra, uszkodzenie szkliwa zębów, zapalenie ślinianek, awitaminoza, osłabienie licznych narządów, zgaga, stany depresyjne oraz uzależnienie od środków farmakologicznych. W skrajnych przypadkach może dość do arytmii pracy serca mogącej spowodować śmierć.
Przed rozpoczęciem leczenia, należy wykluczyć schizofrenię oraz uszkodzenie mózgu, które mogą być przyczynami zaburzeń łaknienia. W leczeniu bulimii stosuje się głównie kognitywną terapię behawioralną, która polega na nauczeniu pacjentów zwalczania automatycznych myśli, w połączeniu lub nie z leczeniem przeciw depresyjnym. Pozytywne rezultaty przynosi również psychoterapia interpersonalna i dialektyczna terapia behawioralna. Niektórzy badacze stwierdzili również pozytywne rezultaty w wyniku leczenia hipnozą.
Zaburzenia prawidłowej wagi ciała dotykają coraz większą liczbę dzieci i młodzieży, które mają wzorce w telewizji i prasie o tematyce mody, w postaci wychudzonych kobiet (modelek, aktorek).
Nie należy lekceważyć tych chorób ponieważ są one groźne i nieleczone powodują szybkie wyniszczenie organizmu, które pozostawiają często nieodwracalne zmiany lub w 10% procentach nieleczonych przypadków powodują śmierć, dlatego nie należy ich bagatelizować.


Bibliografia:
Holak E.; Lewiński W.; Łaszczyca M.; Skirmuntt G.; Walkiewicz J.; Biologia 2 - zakres rozszerzony; Operon; Gdynia 2004; str. 122-123
http://pl.wikipedia.org/wiki/Bulimia
http://pl.wikipedia.org/wiki/Anoreksja
http://pl.wikipedia.org/wiki/Zaburzenia_od%C5%BCywiania