Anoreksja, bulimia i anoreksja bulimiczna - choroby psychiczne.

Kilka słów na temat zaburzeń odżywiania

*** Jak to możliwe, że jedząc 2 jogurty niskokaloryczne nigdy nie narzeka, że jest głodna?

***Dlaczego złości się i płacze jak zje 2 kanapki i boi się, że przytyje do monstrualnych rozmiarów.

***Jak to możliwe, by bardzo wychudzona dziewczyna, która prawie nie je, wciąż chciała jeszcze schudnąć, narzekając, że jest za gruba?

***Dlaczego mówi, że jest gruba, nieatrakcyjna, brzydka i do niczego ?

Opisane powyżej zachowania mogą wydawać się sprzeczne ze sobą i niezrozumiałe. Taki właśnie sprzeczności są charakterystyczne dla zachowania się osób, cierpiących na zaburzenia jedzenia. Do których należy anoreksja, anoreksja bulimiczna i bulimia.
Trudno odpowiedzieć na pytanie, gdzie kończy się odchudzanie i normalna dbałość o sylwetkę, a zaczynają zaburzenia jedzenia. Najbliższe prawdy wydaje się sformułowanie, że CHOROBA ZACZYNA SIĘ WTEDY, GDY ODCHUDZAJĄCA SIĘ OSOBA TRACI KONTROLE NAD ZACHOWANIAMI ZWIĄZANYMI Z JEDZENIEM I ODCHUDZANIEM.


Anoreksja Nervosa


OGÓLNIE O CHOROBIE

Pierwszym niepokojącym sygnałem anoreksji jest utrata kontroli nad odchudzaniem przejawiająca się przesuwaniem granicy pożądanej wagi w dół. Mimo chudości dziewczyna wciąż uważa, że nie jest jeszcze wystarczająco szczupła.
Z każdym dniem, każdym tygodniem trwania choroby coraz trudniej jest powrócić do normalnego jedzenia i normalnej wagi. Myśl, że może przytyć choćby kilka gramów zaczyna napawać ją przerażeniem i wzbudza paniczny lęk.
POJAWIENIE SIĘ ANOREKSJI TO NIE JEDEN NAGŁY PUNKT ZWROTNY, LECZ DŁUGOTRWAŁY PROCES.

JAK ROZPOZNAĆ CHOROBĘ

Zacznijmy może od tego, że anoreksja jest dość ciężką chorobą psychiczną i tak też powinna być traktowana.
W praktycy oznacza to, że nie każda bardzo chuda osoba cierpi na anoreksje, ale też nie każda anorektyczka jest bardzo chuda. Błędem jest zatem ocenianie stanu psychicznego tylko po masie ciała. Charakterystyczną cechą anoreksji jest to, że chore charakteryzuje znaczna rozbieżność pomiędzy uczuciami i myślami. Wiedzą, że są chudy, słyszą, że wszyscy je tak oceniają, ale mimo to czują, że niektóre części ciała są za grube. Dotyczy to zwłaszcza brzucha i ud.

PSYCHICZNE OBJAWY ANOREKSJI:

- lęk przed przytyciem mimo chudości
- odmowa utrzymania masy ciała na najniższej prawidłowej granicy
- zaburzony sposób postrzegania swojego ciała
- bardzo silne reakcje na nawet znikome zmiany masy ciała: wzrost-silna złość, spadek-euforia

Spadek wagi chore osiągają w wyniku coraz większego ograniczenia jedzenia. Początkowo ze swojej diety eliminują słodycze i pokarmy tłuste, potem węglowodany, następnie białko. Dieta staje się coraz bardziej monotonna i uboga. Przestają jeść pieczywo, najpierw białe potem ciemne. Następnie eliminują chleb chrupki, makaron, kaszę, ryż, ziemniaki.
Wiele z nich prawie w ogóle przestaje jeść. Tak drastyczne ograniczenia nie świadczą jednak o utracie apetytu. Chore bowiem bardzo lubią jeść i bardzo długo odczuwają głód. Często całą energię psychiczną zużywają właśnie na walkę z ciągłym uczuciem głodu. Chore dziewczęta na ogół bardzo lubią gotować. Studiują książki kucharskie, a zwłaszcza podręczniki zdrowego żywienia. Nikt tak dobrze jak one nie wie, jaka wartość kaloryczną mają poszczególne potrawy.
Jednak dokładna, wręcz obsesyjna znajomość kaloryczności nie przekłada się na zmianę stylu odżywiania. Rygorystyczne diety stosowane przez chore nie mają nic wspólnego z ich wiedzą, ponieważ dziewczęta nie wierzą, że jedząc produkty niskokaloryczne nie będą tyły. Niektóre z nich twierdzą, że nie wiedzą co mają jeść i jak, by nie przytyć.
Paniczny lęk przed przybraniem na wadze zmusza je do walki na śmierć i życie z każdym dodatkowym dekagramem, z kęsem jedzenia. Stale spierają się o to, że ich porcje są zbyt dobrze i potrafią zareagować prawdziwą rozpaczą na niewielki przyrost wagi. Często płaczą i złoszczą się.
Kiedy chuda dziewczyna twierdzi, że ma nadal za grube uda, czy pośladki, że może jeszcze schudnąć, to mamy do czynienia z wyraźnym zaburzeniem w ocenie rzeczywistości. Ta niezdolność do realistycznego postrzegania własnego ciała, będąca jedną z charakterystycznych objawów anoreksji powoduje, że niektórzy psychiatrzy porównują anoreksję do poważnych chorób psychicznych w których występuje nierealistyczna ocena rzeczywistości.


FIZYCZNE OBJAWY ANOREKSJI PSYCHICZNEJ

Objawy fizyczne anoreksji psychicznej mogą wynikać z metod stosowanych prze chorą, aby schudnąć, lub mogą być bezpośrednio związane z niską wagą ciała. Gdy kobieta jest wychudzona, traci prawie cało izolującą warstwę tkanki tłuszczowej, w rezultacie staje się wrażliwa na niskie i wysokie temperatury: ma zimne ręce i stopy, które często są sine; skórę może mieć suchą, włosy suche i łamliwe, a miękki, puszysty meszek zwany lanugo, może pojawić się na jej twarzy, plecach i ramionach. Tętno jest zwolnione, ciśnienie tętnicze krwii obniżenie. Mimo tego reakcje pacjentek z anoreksją na wysiłek fizyczny jest normalna i tętno wzrasta do tego samego stopnia, jak u kobiet nie mających omawianego zaburzenia.
Perystaltyka jelit i częstość wypróżnienia u wielu chorych maleje, ponieważ w jelitach znajduje się za mało treści, by pobudzać ruchy robaczkowe. Zaparcia są regułą. Stosowanie głodówek mogło doprowadzić do poważnego niedoboru witamin. U niektórych kobiet mogą pojawić się obrzęki, szczególnie jeśli zdecydowały przytyć i jadły więcej.

ZABURZENIA MIESIĄCZKOWANIA W ANOREKSJI PSYCHICZNEJ

Poważnym problemem fizycznym u kobiet z anoreksją jest to, że albo nie zaczynają miesiączkować, albo ich miesiączki zanikają, często nawet zanim zdążyły stracić na wadze. Brak miesiączki jest jednym z objawów koniecznych do rozpoznania anoreksji psychicznej. Wyjaśnienie zaburzeń miesiączkowania jest dość złożone, ponieważ obejmuje współdziałanie kilku hormonów. Współdziałanie tych hormonów jest pod kontrolą okolicy mózgu zwaną podwzgórzem, który z kolei odbiera bodźce z innych części mózgu oraz spoza mózgu, reaguje np. na wstrząs psychiczny.







OBRAZ KLINICZNY ZABURZEŃ ODŻYWIANIA SIĘ


PRZEBIEG ANOREXIA NERVOSA



Początek jest zwykle trudno uchwytny, często rozpoczyna się odchudzaniem albo jest skutkiem stresu, sytuacji konfliktowej, utraty bliskiej osoby. Z czasem dieta przynosi coraz bardziej drastyczne ograniczenia a utrata wagi dochodzi do 40-60% należnej masy ciała. Chore uprawiają intensywne ćwiczenia fizyczne, uczą się pilnie, są perfekcjonistkami. Wycofują się z kontaktów interpersonalnych, stają się drażliwe, mają zaniżoną samoocenę, depresyjny nastrój. Niektóre są dumne z uzyskania kontroli nad swoim ciałem. Nie mają poczucia choroby, brak im motywacji do leczenia, sądzą, że nadal zbyt otyłe, że muszą ciągle stosować dietę. Po kilku miesiącach zanika miesiączka, proces dojrzewania płciowego ulega zahamowaniu. Niektóre chore miewają napady żarłoczności, którym towarzyszy uczucie braku kontroli i poczucie winy. Prowokują wymioty, stosują środki przeczyszczające aby nie dopuścić do przyrostu wagi. Ograniczenia ilościowe i jakościowe w odżywianiu prowadzą do wyniszczenia oraz zaburzeń metabolicznych i powikłań narządowych. W jadłowstręcie psychicznym mamy do czynienia z oszczędzaniem energii poprzez zatrzymanie przyrostu masy ciała i procesów wzrostowych oraz mobilizację zmagazynowanych składników odżywczych poprzez katabolizm glikogenu w wątrobie, tkanki tłuszczowej i tkanki mięśniowej.


OBJAWY SOMARYCZNE

WYNISZCZENIE

Utrata tkanki tłuszczowej i masy mięśniowej, zredukowany metabolizm hormonów tarczycy, nietolerancja chłodu i trudności w utrzymaniu podstawowej temperatury ciała, obniżenie temperatury ciała poniżej 36 C, zwolnienie liczby oddechów jako objaw oddechowej kompensacji zasadowicy, zasinienie stóp obrzęki.


ZABURZENIA SERCOWO NACZYNIOWE

Zanik mięśnia sercowego –objaw „ małego serca”, skurcze przedwczesne przedsionkowe i komorowe, zwolnienie akcji serca do 60 uderzeń na minutę, pojawienie się szmeru sercowego, przedłużenie przewodzenia poprzez pęczek Hisa, hipotensja ortoststyczna, zawroty głowy, obniżenia tętniczego krwi, omdlenia, zastoinowa niewydolność serca.

ZABURZENIA ZE STRONY OKŁADU TRAWIENNEGO

Zaburzenia motoryki opróżnienia żołądka, uczucie nadmiernej pełności w śródbrzuszu, bóle brzucha, wzdęcia i zaparcia.

ZABURZENIA ZE STRONY UKŁADU ROZRODCZEGO

Amennorrhoea lub różne inne zaburzenia cyklu menstruacyjnego, zmiany wielkości jajników, macicy i cech śluzówki pochwy.

ZMIANY DERMATOLOGICZNE

Łuszczenie, suchość i mała elastyczność skóry określanej mianem „brudnej”, czasem zanik zmian trądzikowych, pojawienie się charakterystycznego meszku na ciele, wypadanie włosów pod pachami i na wzgórku łonowym, kruchość i łamliwość na głowie.

ZABURZENIA NEUROPSYCHIATRYCZNE

Objawy psychoorganiczne (nawet w okresie normalizacji wagi) powiązane z uszkodzeniem struktur pnia mózgu, wyniszczeniem korowym. Poszerzeniem komór mózgu.

ZMIANY W UKŁADZIE KOSTNYM

Osteopenia, osteoporoza. Ponadto wrażliwość występowania skrycie przebiegających, nasilających wyniszczenie organizmu infekcji, w wypadku żarłoczno-wydalającego anorexia nervosa na plan pierwszy mogą się wysunąć zaburzenia związane z wymiotami i nadużywaniem środków przeczyszczających.

ZABURZENIA BIOCHEMICZNE

Wtórny do odwodnienia wzrost wskaźników nerkowych, podwyższony poziom karotenu, wzrost poziomu cholesterolu, czasem poprzedzony początkowym obniżeniem, obniżony poziom transferryny, komplementu i prealubiny, o wzrost poziomu dehydrogenazy mleczanowej, fosfotazy alkaicznej, amylazy, obniżony poziom cynku, fosforu, magnezu, wapnia i potasu.
Zaburzenia hematologiczne leukopenia ze względną limfocytozą, bezwzględna limpenia, trombocytopenia niski współczynnik sedymentacji erytrocytów, niedokrwistość.

ZMIANY HORMONALNE ZWIĄZANE Z ZABURZENIAMI SEKRECJI

Zahamowanie pulsacyjnej sekrecji LH-RH, niski poziom i brak pulsacyjnej sekrecji LH przy prawidłowym lub niskim poziomie FSH i prawidłowym poziomie protaktyny, wzrost poziomu hormonów wzrostu, niski poziom progesteronu i estradiolu u kobiet.

ZMIANY HORMONALNE ZWIĄZANE Z ZABURZENIAMI METABOLIZMU OBWODOWEGO

Wzrost poziomu testosteronu u kobiet związany z zaburzeniami metabolizmu androgenów nadnerczowych, podwyższony poziom testosteronu związany z zaburzeniami obwodowej konwersji androgenów; obniżenie poziomu tyroksyny związane z zaburzeniami konwersji tyroksyny do trójjodotyroniny i zwiększoną konwersją do „ revers” trójjodotyroniny, wzrost poziomu kortyzolu jako wynik zmniejszenia jego kirensu metabolicznego, spadek stężenia katecholaminy i zmiany jej metabolizmu, zwrost poziomu estriolu jako wynik bezpośredniej konwersji z testosteronu.

ROZPOZNAWANIE RÓŻNICOWE I ROKOWANIE

Dokładny wywiad, uwzględnienie kryteriów diagnostycznych i przebieg kliniczny pozwalają na trafne postawienie diagnozy. Anoreksję należy różnicować z chorobami somatycznymi powodującymi wyniszczenie gruźlicą, chorobami przewodu pokarmowego, robaczycami, cukrzycą, nadczynnością tarczycy, nowotworami, organicznymi zmianami podwzórza i przysadki oraz chorobami psychicznymi – schizofrenią, depresją endogenną, nerwicami. Bulimia wymaga różnicowania chorobami zakaźnymi, chorobami przewodu pokarmowego, zaparciami, depresją endogenną, nerwicami. Nie można jednocześnie rozpoznać anoreksji i bulimii. Rokowania w zaburzeniach odżywiania się jest trudne. Uzyskane dane różnią się znacznie, pomimo wielu badań katamnestycznych. Rezultaty wieloletnich obserwacji pozwalają jednak na sformułowanie pewnych wniosków dotyczących anoreksji. Wyzdrowienie występuje u 40-70% pacjentów, częściowa poprawa u 5-40%, przewlekły przebieg występuje u 15-20% chorych. Za kryterium wyzdrowienia uznaje się utrzymywanie masy ciał w granicach 85-95% masy należnej i regularne miesiączkowanie. Efekty terapii zależą od wieku pacjentów w momencie zachorowania, czasu trwania choroby, współistnienia zaburzeń psychicznych, nasilenia objawów patologicznych oraz funkcjonowania rodziny. Wieloletnia obserwacja wskazuje na wzrost wskaźnika umieralności w miarę trwania choroby (15-20% po 15 latach) oraz możliwości wyzdrowienia po wieloletniej chorobie. Przyczynami zgonu są komplikacje układu krążenia, zaburzenia gospodarki wodnoelektrolitowej, ostra niewydolność nerek, samobójstwa. Korzystnie rokują następujące czynniki: wczesny okres zachorowania, szybkie rozpoczęcie leczenia (do 1 roku) , dobra sytuacja rodzinna, brak konieczności hospitalizacji, brak współistniejących zaburzeń psychicznych.

LECZENIE

LECZENIE ANOREKSJI PSYCHICZNEJ TYPU RESTRYKCYJNEGO.

Każdy przypadek wymaga indywidualnego traktowania ze względu na objawy wyniszczenia, zaburzeń patofizjologicznych i metabolicznych oraz zmiany psychiczne.

Biologiczne metody leczenia to:
- terapia ratująca życie, przeciwdziałająca odwodnieniu, zaburzeniom elektrolitowym i wyniszczeniu
- restytucja wagi
- leczenie i przeciwdziałanie późnym powikłaniom
Na początku terapii prowadzonej najczęściej w warunkach szpitalnych, w zależności od stwierdzonych zaburzeń chore otrzymują albuminy, plazmę, krew, płyny elektrolitowe. Etap drugi to przeciwdziałanie wyniszczeniu i uzyskanie przyrostu masy ciała poprzez stosowanie odpowiedniej diety, czasem też karmienie sondą lub parenteralnie gdy pacjentka odmawia przyjmowania pokarmów. Początkowo dieta powinna być ubogotłuszczowa i ubogolaktozowa o zawartości 1200-1500 kcal dziennie i zwiększana stopniowo do 3500 kcal/dobę. Optymalny przyrost wagi to 0,5-1,5 kg tygodniowo do wartości 80-95% masy należnej. Możliwe jest w tym okresie występowanie zaburzeń gastroenterologicznych i powikłań ze strony układu sercowo-naczyniowego. Farmakoterapia nie daje wyraźnych pozytywnych efektów. Ani leki pobudzające łaknienie ani jakiekolwiek leki stosowany w psychiatrii nie mają znaczącego wpływu na stan chorych. Często zapisywane są neuroleptyki i leki przeciwdepresyjne oraz leki wpływające na motorykę przewodu pokarmowego. Pacjentki, u których nie dochodzi do powrotu miesiączki mimo uzyskania prawidłowej masy ciała poddawane są krótkotrwałej, kilkumiesięcznej terapii estrogenowo-progesteronowej. Ostatnio próbuje się stosować w celach leczniczych cynk, którego niedobór stwierdza się u osób z anoreksją. W związku z wyniszczeniem i zmienionym metabolizmem chorych skutki działania leków mogą być nietypowe.

Wskazania do hospitalizacji e anoreksji psychicznej to:

- zły stan somatyczny (waga poniżej 30% wagi należnej)
- bradykardia poniżej 40 uderzeń na minutę
- zaburzenia elektrolitowe szczególnie hipokaliemia
- intensywne stosowanie środków odwadniających i przeczyszczających
- ciężka depresja lub skłonności samobójcze
- brak odpowiedzi na leczenie ambolatoryjne
- niski wiek chorej









Bulimia Nervosa

PRZEBIEG BULIMIA NERVOSA

Najczęściej bulimia pojawia się u kobiet, które stosowały wiele różnych diet w celu obniżenia wagi ciała oraz w powiązaniu z sytuacjami takimi jak kryzys w rodzinie, rozwód, śmierć bliskiej osoby, stres egzaminacyjny, ciąża, zmiana pracy. Choroba charakteryzuje się występowaniem ataków gwałtownego, nadmiernego objadania się z następowymi zachowaniami kompensacyjnymi. Często napad poprzedzony jest uczuciami niepokoju lub narastającego napięcia nerwowego. Podczas napadu chore zjadają ogromne ilości pokarmów, często wysokokalorycznych. Ich wartość kaloryczna często przekracza kilkunastokrotnie zapotrzebowanie dzienne, na przekład dochodzi do 50000 kcal. Osoby dotknięte bulimią w czasie ataku mają poczucie całkowitego braku kontroli i niemożności przerwania jedzenia. Po incydencie występuje najpierw uczucie ulgi, a później poczucie winy. Stosują potem zachowania kompensujące, z których najbardziej znanym jest prowokowanie wymiotów. Inne to restrykcyjna dieta pomiędzy epizodami, stosowania leków „odchudzających”, odwadniających, przeczyszczających, lewatyw, intensywny wysiłek fizyczny bądź picie alkoholu i używanie narkotyków. Występują przemiennie okresy poprawy oraz nawrotów ataków bulimii. Często bulimia przebiega subklinicznie i niepełnoobjawowo. Pacjentki mają poczucie choroby i szukają pomocy medycznej.

ZABURZENIA BIOCHEMICZNE SPOTYKANE W BULIMIA NERVOSA W ZALEŻNOŚCI OD STOSOWANYCH ZACHOWAŃ KOMPENSACYJNYCH :

A) Występujący przy wymiotach

Zasadowica metaboliczna z chiperchloremią, wzros poziomu wodorowęglanów, wtórna hipokaliemia, hipowolemia z wtórnym hiperaldosteronizmem.

B) Występujący przy wymiotach, biegunkach i stosowaniu diuretyków

Hipokaliemia, kwasica metaboliczna z pozornie prawidłowym poziomem potasu, nefropatia hipokaliemiczna z zaburzeniami zagęszczenia moczu, alkaloza hipochloremiczna, hipomagnezemia.

KOMPLIKACJE ZWIĄZANE Z WYMIOTAMI

Zapalne obrzęki ślinianek przyusznych, zapalne powiększeni trzustki we wzrostem poziomu amylazy w surowicy, nadżerki w przełyku i żołądku, nadżerki tylnej ściany gardła, chrypka, ból w zakresie nerwu twarzowego, dzwonienie w uszach, ropne lub inne choroby dziąseł, erozja szkliwa z przebarwieniami i towarzyszącą próchnicą zębów.

DODATKOWO

Obrażenia na grzbietowych powierzchniach dłoni powstające w wyniku pobudzenia wymiotów.


KOMPLIKACJE Z NADUŻYWANIEM ŚRODKÓW PRZECZYSZCZAJĄCYCH I ODWADNIAJĄCYCH

Biegunka, duże, występujące w krótkim czasie, spadki masy ciała przebiegające z objawami odwodnienia. Zaburzenia metaboliczne pojawiające się w wyniku stosowania wyżej wymienionych działań kompensacyjnych uogólnionych lub miejscowy obrzęk kończyn dolnych, duszność, zaburzenia rytmu serca, spadek ciśnienia tętniczego, zmniejszony wyrzut serca, słabo wyczuwalne tętno, słabo słyszalne topy serca, rozdęcie brzuch, niedrożność porażenia jelit, nagłe rozszerzenie żołądka, neuropatie, objawy psychoorganiczne, zaburzenia świadomości, stałe lub nasilone pragnienie, zwiększona ilość produkowanego moczu, miopatia, napady drgawkowe i kurcze mięśniowe.

DODATKOWO

Nie charakterystyczne zaburzenia miesiączkowania.


ROZPOZNANIE RÓŻNICOWE I ROKOWANIE

Dokładny wywiad, uwzględnienie kryteriów diagnostycznych i przebieg kliniczny pozwalają na trafne postawienie diagnozy.
Bulimia wymaga różnicowania chorobami zakaźnymi, chorobami przewodu pokarmowego, zatruciami, depresją endogenną, nerwicami. Nie można jednocześnie rozpoznawać anoreksji i bulimii. Rokowani9e w bulimii jest trudniejsze niż w anoreksji, ponieważ nie ma wieloletnich badań katamnestycznych dużych grup chorych. Wyniki dostępnych badań wskazują : na poprawę u 30-80% pacjentów częste nawroty. Poprawa oznacza zdolność do kontrolowania odżywiania się bez napadów objadania i prowokowania wymiotów. Pomyślnie rokują : brak współistniejących zaburzeń psychicznych, nie nadużywania alkoholu i narkotyków, prawidłowa masa ciała przed zachorowaniem.






LECZENIE

BIOLOGICZNE METODY LECZENIA BULIMII PSYCHICZNEJ


Leczenie bulimii to zapobieganie stanom zagrożenie życia i powikłaniom oraz farmakoterapii lekami p-depresyjnymi i środkami pomagającymi utrzymać kontrolę nad ilością jedzenia. Przede wszystkim należy zapobiegać skutkom wymiotów, stosowania środków przeczyszczających i odwadniających, a także nadmiernemu rozpychania żołądka. Są to najczęściej powikłania ze strony przewodu pokarmowego i zaburzenia elektrolitowe. Wiele badań wskazuje na pozytywne efekty stosowania leków p-depresyjnych w bulimii. Zyskująca coraz większą popularność fluoksetyna reguluje objawy depresyjne. Drugim lekiem stosowanym w bulimii i anoreksji bulimicznej jest Meridia. Lek ten bardzo skutecznie hamuje nadmierny apetyt pozwalając na zachowanie kontroli nad jedzeniem. Zapobiega to rozpychaniu żołądka, likwiduje wyrzuty sumienia towarzyszące napadom jedzenia. Jest to lek dosyć drogi, pamiętać należy jednak, że bulimia i anoreksja bulimiczna należą do chorób, przy których chora osoba nie jest w stanie mimo największego wysiłku zapanować nad tym ile je.
Leczenie bulimii i anoreksji bulimicznej powinno składać się z psychoterapii, odpowiednio dobranej farmakologii (leki antydepresyjne, Meridia). Chore nie powinny również jadać w samotności, a ich porcje powinny być niewielkie. Najlepszym rozwiązaniem jest stała kontrola rodziców, lub opiekunów nad tym ile chora je.

Do bezwzględnych wskazań do hospitalizacji należą:

- zaburzenia elektrolitowe
- ciężka depresja lub stan presuicydalny
- uzależnienie od alkoholu lub narkotyków

Dużą uwagę należy zwrócić na myśli samobójcze, które bardzo często pojawiają się w anoreksji bulimicznej i bulimii.
Współcześnie model leczenia zaburzeń odżywiania się ma charakter hospitaliczny, czyli oprócz terapii somatycznej stosuje się działania psychoterapeutyczne. Wymaga to bardzo dobrej współpracy zespołu leczącego, w tym także pielęgniarskiego. Zarówno w anoreksji jak i w bulimii stosowany jest najczęściej program leczenia łączący różne podejścia teoretyczne i metody leczenia.

Do metod tych należą:

- terapia psychodynamiczna
- psychoperapia poznawczo-behawioralna
- terapia rodzinna
- psychoterapia grupowa
- terapia skoncentrowana na ciele
- grupy wsparcia i grupy samopomocy

Terapia psychodynamiczna pozwala pacjentowi wyrazić i określić swoje uczucia oraz doświadczyć empatycznego, nie oceniającego zrozumienia drugiej osoby. Celem tej terapii jest odzielenie się pacjenta od dysfunkcjonalnego systemu rodzinnego, złagodzenia poczucia winy i umożliwienie prawidłowego rozwoju psychoseksualnego.
Psychoterapia poznawczo-behawioralna zajmuje ważne miejsce w leczeniu zaburzeń odżywiania się i znajduje coraz więcej zwolenników. U pacjentów wyniszczonych lub ze znacznym ubytkiem wagi stosuje się techniki klasycznego warunkowania. W wypadku poprawy stanu somatycznego i psychicznego wdrażane są inne techniki poznawczo-behawioralne. Dane katemnestyczne wskazują na niezwykłe korzystne efekty bezpośrednio po zakończeniu terapii.
Omawiając terapię rodzinną należy podkreślić, że stosowanie tej terapii nie znaczy, że w rodzinach upatruje się przyczyny zaistniałych problemów. Uważa się, że w kształtowaniu relacji wewnątrzrodzinnych biorą udział wszyscy członkowie rodziny. Terapia rodzin jest jedną z podstawowych i skutecznych metod leczenia zaburzeń odżywiania się, szczególnie w odniesieniu do dzieci i młodzieży.
W leczeniu zaburzeń odżywiania psychoterapia grupowa stanowi ważny element leczenia i jest stosowana łącznie z innymi metodami leczenia. Wykorzystuje się psychoterapię grupową dzieci i młodzieży, zorientowaną na problematykę rodzinną oraz psychoterapię analiczną.
Terapia skoncentrowana na ciele (BOT) odziałuje na pacjentów poprzez pracę z ciałem. Jej celem jest stworzenie realistycznego obrazu ciała, ponieważ zaburzenia tego obrazu są uznawane za jedną z przyczyn zaburzeń odżywiania się.
Grupy wsparcia dla rodziny z problemem anoreksji i bulimii mają za zadanie udzielenia wsparcia swoim członkom, uczenie się sposobów radzenia sobie z problemem, zwiększenie społecznej świadomości.
Grupy samopomocy skupiają pacjentów z problemem anoreksji lub bulimii najczęściej w okresie poprawy po intensywnym leczeniu. Są one ważnym uzupełnieniem innych metod leczenia zaburzeń odżywiania się.
W leczeniu anoreksji i bulimii ważne jest określenie, jakie metody terapeutyczne należy zastosować. Do podtrzymania efektów leczenia korzystny jest udział w terapii grupowej oraz grupach samopomocy. Nie ma jednego uniwersalnego modelu leczenia zaburzeń odżywiania się, istnieje duże zróżnicowanie stosowanych metod i wciąż trwają badania nad nowym sposobem radzenia sobie z tym złożonym problemem.


















Anoreksja Nervosa typ żarłoczno-przeczyszczający, czyli anoreksja bulimiczna

OGÓLNIE O CHOROBIE

Anoreksja bulimiczna charakteryzuje się mniej więcej takim samym przebiegiem jak anoreksja restrykcyjna. Po dłuższym czasie odmawiania sobie większości pokarmów organizm wyczerpany ciągłą dietą i głodówkami kategorycznie zaczyna się domagać jedzenia. Choroba charakteryzuje się występowaniem naprzemiennych okresów niejedzenia z napadami gwałtownego, nadmiernego objadania się z następowymi zachowaniami kompensacyjnymi (wymioty, środki przeczyszczające, odwadniające). Często napad jest poprzedzony uczuciami niepokoju lub narastającego napięcia nerwowego. Podczas napadu chore zjadają ogromne ilości pokarmów, często wysokokalorycznych. Ich łączna zawartość kaloryczna dochodzi nawet do 5000 kcal. Osoba dotknięta anoreksją bulimiczną w czasie ataku mają poczucie całkowitego braku kontroli i niemożności przerwania jedzenia. Po incydencie występuje najpierw uczucie ulgi, a później ogromne poczucie winy. Stosują wtedy zachowania kompensujące, z których najbardziej znanym jest prowokowanie wymiotów i używanie środków przeczyszczających. Poczucie winy nieraz jest tak ogromne, że chore nie widząc innego rozwiązania popełniają samobójstwa. Często anoreksja bulimiczna przebiega subklinicznie i niepełnoobjawowo. Pacjentki mają poczucie choroby i szukają pomocy medycznej.



FIZYCZNE OBJAWY ANOREKSJI PSYCHICZNEJ



W momencie kiedy dochodzi do anoreksji bulimicznej organizm jest wycieńczony, a psychika zrujnowana. Brak kontroli nad jedzeniem sprawia, że chore baz przerwy starają się skupić na „niejedzeniu”. Nie potrafią skupić się na nauce, co bardzo mocno odbija się na wynikach. Z ledwością kończą szkołę średnią, bardzo często przerywają studia. Nie jest to spowodowane tym, że nie chcą się uczyć, ale dlatego, że wychodzi to poza zakres ich możliwości. Ich kontakty towarzyskie urywają się, a większość czasu spędzają w domu. Nieraz dochodzi do momentu, że boją się wyjść z domu.

LECZENIE


Wszystkiemu temu towarzysze silna depresja, leczenie powinno więc obejmować psychoterapię, leki hamujące apetyt i leki antydepresyjne.