Formy czynności prawnej

Podstawową przyczyną powstania zobowiązania jest czynność prawna (umowa). Czynności prawne to działania mające na celu wywołanie określonych skutków prawnych.
Elementy czynności prawnej: akt woli → oświadczenie aktu woli → słowne wyrażenie aktu woli → równorzędny status prawny stron
Rodzaje czynności prawnych: czynności dwustronne, realne (realne wydanie rzeczy), czynności między żyjącymi, czynności na wypadek śmierci
Przesłanki ważności czynności prawnej:
• zdolność stron do czynności prawnych
• oświadczenie woli złożone w sposób zrozumiały i na serio
• brak sprzeczności z ustawą i zasadami pożycia społecznego
• obiektywna możliwość wypełnienia obowiązków wynikających z umowy
• brak wad oświadczenia woli

FORMA CZYNNOŚCI PRAWNYCH:
Prawo pozwala zastosowanie formy, którym może być każde zachowanie się osoby, które w dostateczny sposób ujawnia jej wolę. KC dla niektórych czynności prawnych wymaga zachowania formy pisemnej albo po rygorem nieważności czynności prawnej w razie jej nie zachowania. (np. forma aktu notarialnego przy sprzedaży nieruchomości) albo dla celów dochodowych bez zagrożenia nieważności czynności prawnych w razie nie zachowania f. Pisemnej. W niektórych przypadkach wymagana jest forma pisemna szczególna np. akt notarialny.

WADY OŚWIADCZENIA WOLI:
1) niezrozumiałość między wewnętrznym aktem woli a jego zewnętrznym przejawem.
Wady mogą powodować bezwzględną nieważność polegającą na uznaniu czynności za nieważną z mocy prawa
• złożenie oświadczenia woli przez osobę która nie byłą w stanie świadomie, albo swobodnie podjąć decyzji (niedorozwój umysłowy, choroby psychiczne, narkomania, przymus fizyczny)
• złożenie oświadczenia woli pozorna-umówiona między stronami niezgodność oświadczenia woli z ich wolą rzeczywistą celem wprowadzenia w błąd osób trzecich.
b) względna nieważność czynności prawnych, która zachodzi, gdy PC uznaje ważność czynności prawnej, pozwala jednak osobie, która złożyła oświadczenie woli dotknięte wadą na uchylenie się w ciągu roku od skutków prawnych, po tym czasie czynność prawna dotknięta wadą staje się nie ważna.
Może to być błąd zwykły polegający na niezgodności aktu woli z oświadczeniem woli, podstęp (oszustwo), wyzysk(wykorzystanie czyjejś przymusowej sytuacji),groźba

Rodzaje postanowień zawartych w czynności prawnej:
1) przedmiotowo istotne: wskazują jakiego rodzaju jest czynność (np. określenie przedmiotu sprzedaży i cen przy umowie sprzedaży)
2) podmiotowo-istotne: od których stron uzależniona jest skuteczność czynności prawnej (są to: warunek i termin. Warunek może być: zawieszający, jeżeli do jego zaistnienia strony uzależniają powstanie skutków czynności prawnej albo rozwiązujący od zaistnienia którego strony uzależniają ustanie skutków czynności prawnej

termin: rozumiany jako chwila albo czasu liczy się go przy terminach złożonych poczynając od najdłuższego okresu (od lat). Termin oznaczony na początek, koniec i środek miesiąca to 1 dzień, 15 dzień i ostatni dzień miesiąca. Jeżeli termin przypada na dzień wolny od pracy, zobowiązanie powinno być wykonane w dniu kolejnym.

Z woli stron mogą wystąpić uboczne postanowienia zawarte w czynności prawnej (odsetki – przy zobowiązaniach pieniężnych, kara umowna – zobowiązania niepieniężne, odstępne – prawo odstąpienia od umowy, zadatek).

Podstawową przyczyną powstawania zobowiązań są umowy jako czynności prawne, kolejne przyczyny to czyny niedozwolone (delikty) -zdarzenia, które wyrządziły szkodę z którymi prawo wiąże obowiązek odpowiedzialności odszkodowawczej, czyli deliktowej. Aby można było mówić o niej, jednocześnie muszą być spełnione 3 warunki:
1) wyrządzenie szkody – powstanie uszczerbku na dobrach majątkowych lub osobistych
2) podstawa prawna odpowiedzialności – istnieje przepisu łączącego się z tym zdarzeniem. W zależności od czynu odpowiedzialność może być oparta na jednej z trzech zasad: winy, ryzyka, współżycia społecznego
3) związek przyczynowo-skutkowy między zdarzeniem a szkodom, zdarzenie musi być adekwatne do szkody

inne przyczyny powstania zobowiązań to: bezpodstawne wzbogacenie, niektóre zdarzenia losowe, w niektórych przypadkach ustawa, nienależne świadczenie

Odpowiedzialność za czyny własne oparta jest na zasadzie o winę:
• za małoletnich i osoby niepoczytalne: na zasadzie winy w nadzorze
• za osoby którymi się posługujemy: wina w wyborze
• zwierzchnik za podwładnego: za zasadzie ryzyka
• za zwierzęta i rzeczy: na zasadzie winy w nadzorze
• za urządzenia mechaniczne: na zasadzie ryzyka

KC określa w jakich sytuacjach można uwolnić się od odpowiedzialności: