Metodyka zajęć ruchowych dziecka

kultura fizyczna: wyraz określonej postawy wobec własnego ciała, świadoma i aktywna troska o swój rozwój, sprawność i zdrowie, jest to umiejętność spędzania, organizowania czasu z jak największym pożytkiem dla swojego zdrowia psychicznego i fizycznego. (nasze ambicje zdrowotne, aby żyć zdrowo i aktywnie). tatarkiewicz: ? dbałość psychiki o ciało?
kultura fizyczna obszary:
a)obszar filozoficzny (człowiek świadomy swojej kultury, fizyczności)
b)obszar społeczno- kulturowy ( kształtuje człowieka społecznie pożądanego)
c)obszar biologiczny (wszelkie pozytywne przejawy udziału w kulturze fizycznej)
d) obszar pedagogiczny (scala wszystko; wyposażenie wychowanka w wiadomości, aby mógł uczestniczyć w pełni w kulturze fizycznej)
metodyka: opisuje cele, środki, metody.
role zajęć ruchowych w procesie wychowawczym:
e)rola zabawowa (zabawa jest dzieciom właściwa wg ontogenezy)
f)stymulacja psycho- motoryczna (zbiór zależności między rozwojem psychicznym i fizycznym)
g)społeczno- kulturowa (ideał wychowawczy- człowieka zdrowego)
h)zdrowotna (prowadzi rozwój zdrowotny, fizyczny, psychiczny)
3 etapy kf: wzrostu (do 18-19 r. ż.), produkcyjny, starzenia się (od 65r. ż.)
3 okresy:
i)noworodka/ niemowlęcy: szybko się rozwija, naturalnie lub zabawa
j)po niemowlęcy/ przedszkolny: dziecko rozwija się ruchowo i intelektualnie; działać wszechstronnie na dziecko, najważniejsza zabawa; łatwo się nudzą; zabawy samorzutne
k)wczesnoszkolny: rywalizacja; chcą się doskonalić; organizować zajęcia jak najdłużej na powietrzu.
motoryka: związana z ruchem, opisuje go.
cechy motoryczne: siła, szybkość, moc, gibkość, zwinność (koordynacja ruchowa), wytrzymałość( biologiczne)-> wydolność (chęć walki)
ruch- jak dziecko się przystosowuje do wprowadzenia zajęć
l)faza generalizacji: (prób i błędów)
m)faza koncentracji: ( ma swój sposób; rola nauczyciela, który koryguje)
n)faza automatyzacji (ekonomizacji): angażuje tylko te mięśnie, które powinny brać udział w tym ruchu
zabawy:
- intuicyjne
znaczenie zabawy: kulturotwórcze (cele wyższe), rola wyobraźni, kreowania nowego świata,
-ruchowe pobudzające wyobraźnię (współdziałania z innymi, łatwość uczenia się, poszanowania godności innych)
właściwości:
- bezstresowe pokazanie swojej wiedzy, sprawdzenia jej, w syt. na lekcji matematyki może się stresować,
podział zabaw:
o)swoiste: zajmuje się przedmiotem bez wzgl. jakie ma ono przeznaczenie
p)nieswoiste: bawi się przedmiotem zgodnie z przeznaczeniem
q)manipulacyjne
r)tematyczne
s)konstrukcyjne : kreowanie przestrzeni
t)gry dydaktyczne
u)zabawy ruchowe
funkcje:
v)terapeutyczna: rozładowanie napięć
w)adaptacyjna: włączać rywalizację, turnieje
x)stymulacyjna: pozytywny wpływ narządów, organów [zdrowotna]
y)ekspresyjna: przez ruch wyrażanie pragnień, wyobrażeń w sposób nieskrępowany
z)funkcja kształcąca : doskonalenie poznanej formy ruchu i uczenie nowych form ruchu. doskonalenie warunków motorycznych.
aa)funkcja poznawcza: wyposażenie w pewną wiedzę różnych aspektów życia, dotykanie wiedzy przez ruch, dostrzeganie świata
bb)funkcja prospołeczna: pełnienie pewnych ról np. przewodzenie grupie, sędziowanie i kształtują cechy u dzieci
cc)funkcja wychowawcza: treści, które mają służyć wychowaniu
dd)funkcja hedonistyczna: swoboda, radość, uśmiech, żeby sprawiały radość wtedy się nauczą
tok lekcyjny:
naukowo ustalona kolejność gier zabaw oraz czynności metodyczno- wych., realizowany przez nauczycieli i uczniów
typowa lekcja gier i zabaw:
ee)zabawa ze śpiewem: umuzykalnienie dzieci, wprowadzenie do lekcji, układ oddechowy prawidłowy, koordynacja ruchowa prawidłowa, dobry nastrój
ff)zabawa orientacyjno- porządkowa: zmiany przejść: koncentracja, manipulowanie grupą, uczymy zasad, gestów, ruchów
gg)zabawa na czworakach: wpływa dobrze na osoby, które maja wady postawy; zabawa z mocowaniem- walka kogutów; ćwiczenia kształtujące i przygotowujące organizm do realizacji zadań
hh)zabawa rzutna: związana z rzucaniem ; 5 podań, piłka parzy; kształtuje szybkość, siłę i moc
ii)zabawa bieżna: berek; kształtująca szybkość i zwinność i wytrzymałość, upór, zaangażowanie, normy reguły współzawodnictwa.
jj)zabawa skoczna: kształtująca moc, bardzo intensywne więc nie mogą trwać bardzo długo; wyrabiają: pewność siebie, odwagę
kk)zabawa ze śpiewem: uspokojenie organizmu, ćwiczenia oddechowe, rozluźniające
metody nauczania: sposoby stawiania ucznia w sytuacji zadaniowej, w której uczeń pod kierunkiem nauczyciela dokonują zmian w strukturze swojego ciała, jego funkcji zdobywają umiejętności w zakresie kultury fizycznej oraz kształtują pozytywne postawy wobec kultury fizycznej.
metody:
ll)odtwórcze( odzwierciedlanie schematów) :
- zabawa naśladowcza ( w grupach, parach; odzwierciedlanie ruchu)
- metoda zabawowo- naśladowcza ( ruch odzwierciedlany słownie, odwołanie się do pamięci i wyobraźni dziecka; zostawia się dużo swobody; jest to bardziej konkretne ćwiczenie)
- bezpośredniej celowości ruchu (zadaniowa) (używa się przyborów)
- ścisła ( pokaz, objaśnienie; wszyscy razem wykonują w kolumnach)
mm)twórcze ( rozwijają inwencje własną)
- opowieść ruchowa ( sytuacja opowiadana dzieciom, dzieci pokazują my nic nie narzucamy)
-imnastyka twórcza r. labana ( 16 tematów związanych z ludzkim ciałem; 6 pierwszych dla dzieci do 10 r.ż.; oparł to na naturalnej metodzie chodzenia; mówimy co mają robić ale nie mówimy jak; taniec, korowody, opowieści ruchowe, pantomima, ćw. z przyrządem ( związany z ruchem) przyborem lub bez; kazimiera wlaźnik)

r. laban
1) poczucie świadomości własnego ciała: górna i dolna część ciała; skulenia wyprosty; ruchy okrężne
2) ruchy lokomocyjne wykonywane w miejscu albo w ruchu na różnych poziomach: stanie , siad, klęk, pochylenie
3) wyczucie siły: ruchom silnym przeciwstawiamy ruchy słabe; ruch żywiołowy(skok kota na mysz); spokojne (głaszcze psa)
4) płynność ruchu w przestrzeni i czasie: pokonywanie przeszkód z włączeniem płynności ruchu ( naśladowanie zygzakowatego lotu motyla)
5) współdziałanie z partnerem i grupą: ( adaptacja ruchów własnych do ruchów partnera- synchronizacja)
6) użycie własnego ciała w różnego rodzaju ruchach utylitarnych(pożądanych, praktycznych): gesty, wyczucie równowagi, wychylenia, umiejętność samo asekuracji.
- metoda k. orffa: kultura fizyczna rozwija się z muzyką; dziecko swoim ruchem odzwierciedla wysokość tonu
- gimnastyka rytmiczna kniessów: rytm i muzyka łączy się w całość. muzyka powinna być partnerem ruchu.
3 fazy:
- ruch jednolity w jednolitym rytmie
- przez zmianę rytmu dziecko wyszukuje rytm dla siebie
- całkiem różne ćwiczenia rytmiczne z różnymi przyborami
- ruch v. sherborne: poznaje własne ciało; ćwiczenia z , razem przeciwko
formy (wf):
nn)forma stacyjna (obwodowa): 6-12 stacji i na każdej wykonuje się zadanie: bezpieczne i nie wymagają asekuracji
oo)zadanie dodatkowe: podział dzieci na stacje, obwody; cały czas się ruszają- zadajemy im dodatkowe ćwiczenie( proste, bezpieczne
pp)tor przeszkód: sztuczne i naturalne;
qq)współzawodnictwo grupowe i indywidualne
metody nauczania czynności:
rr)syntetyczna: nauczanie ruchu w całości, bez naruszania naturalnej struktury ruchowej,
ss)analityczna: dzieli się ćwiczenia na fragmenty i scala się je w jedną strukturę ( w klasach 1-3 mini gry więc osobno uczymy różne rzeczy)
tt)kombinowana

zabawa ze śpiewem: listonosz
dzieci idą z muzyką w kole, trzymając się za ręce. jedno dziecko jest ?listonoszem?- niesie torbę z listami i porusza się również z muzyką w środku koła. na przerwę w muzyce staje przed wybranym dzieckiem i komunikuje mu, że ma dla niego list z ulicy np. na literę ?w?. jeśli adresat powie szybko nazwę jakiejś ulicy na ?w?, otrzymuje list, jeśli nie- listonosz nie oddaje listu. niekoniecznie musi to być nazwa ulicy. może być np. pytanie, od kogo jest ten list, np. od ptaka na literę ?k? lub zwierzęcia na ?i?, ewentualnie z miasta na ?r? itd. po jakimś czasie zmieniamy listonosza.
zabawa orientacyjno- porządkowa alfabet
wszystkich uczestników dzielimy na 6-10-osobowe zespoły. na sygnał prowadzącego każdy zespół wykonuje literę alfabetu podaną wcześniej przez prowadzącego. litery budowane są ze wszystkich członków zespołu. zwycięża zespół, który ułoży literę szybciej i dokładniej.
zabawa na czworakach kotki na polowaniu
?kotki ?? chodzą cichutko na czworakach. jedne z nich posuwają się powoli, jakby skradały się i czaiły, co chwila zatrzymują się przywierając nisko do ziemi. inne posuwają się szybko w tę i tamtą stronę poszukując zdobyczy. mijają się spokojnie unikając zderzeń i potrąceń. nagle z głośnym szczekaniem wpada na czworakach piesek. zaniepokojone i przestraszone kotki umykają , kryjąc się w wyznaczonych miejscach gdzie pieskowi wstęp jest wzbroniony. gdy kotki ukryją się przed pieskiem, wówczas prowadzący odwołuje go na ubocze. kotki spostrzegłszy , że niebezpieczeństwo minęło , wychodzą ze swych kryjówek i dalej polują.
uwaga: ważne jest , aby dzieci podczas zabawy zachowywały się tak cicho i spokojnie , jak kotki upatrujące zdobyczy.
zabawa rzutna ?nie daj piłki berkowi?
prowadzący podrzuca piłkę do góry. ?berek? stara się ją chwycić w powietrzu, lecz wszyscy inni przeszkadzają mu w tym i starają się także chwycić piłkę. gdy uda im się złapać piłkę uciekają od berka i podają piłkę między sobą. ?berek? stara się piłkę przechwycić, jeśli mu się to uda wówczas ?berkiem? zostaje ten, kto miał piłkę w ręku tuż przed schwyceniem jej przez ?berka?. po schwytaniu piłki przez ?berka? zabawa rozpoczyna się od nowa.
zabawa bieżna koniki
na polecenie koniki wybiegają ze stajni kłusem- szybko na palcach, idą stępa ? powoli,
z wysokim podnoszeniem kolan, galopem- z odbijaniem się kolejno jednej i drugiej nogi, cichutko- po piaszczystej plaży, głośno po moście. na sygnał wracają do stajni.
zabawa skoczna ?karuzela?
uczniowie tworzą 2 koła współśrodkowe, przy czym każda stojąca na obwodzie zewnętrznego koła trzyma za barki koleżankę z koła wewnętrznego. uczennice podskakują obunóż pewną ilość razy w miejscu, po czym w podskokach przesuwają się w prawą stronę, potem skaczą w miejscu i w stronę przeciwną. zabawę przeprowadzamy dwukrotnie, tak aby uczennice mogły zamienić się miejscami w kołach.
nauczyciel: cierpliwy, wyrozumiały, zaangażowany, kreatywny, schludny, wysportowany, indywidualne podejście, dobry przykład, zaradny.
wg literatury:
- opracować ogólną koncepcję pracy z klasą, pojedynczym uczniem i współpracę z rodzicami,
- rozpoznać właściwy stan wiedzy ucznia,
- umie określić cele kształcenia i wychowania, a nawet zaprogramować osiągnięcia,
- posługiwać się podstawowymi elementami warsztatów (sprzęt, umiejętności, rozpoznanie metod)
- wywoływać i podtrzymywać motywację ucznia,
- powinien zinterpretować i ocenić uczniów na podstawie ich indywidualności,
- potrafi ustalić przyczyny niepowodzeń i znaleźć rozwiązanie problemu,
- umie rozpoznać zaburzenia,
- umie ocenić własną prace i samo się doskonalić .
czynności nauczyciela na lekcji:
uu)organizacyjne: to co pomaga nam zorganizować zajęcia, operowanie grupą, posługiwanie się sprzętem itd.
vv)metodyczne: czynności, które powodują, że dzieci się uczą, cały warsztat.
ww)zabezpieczające:
- znajomość regulaminu sali i bhp,
- wdrażanie uczniów do bezpieczeństwa,
- planowanie zajęć pod względem bezpieczeństwa,
- sprawdzenie przyborów,
- przy trudnych ćwiczeniach zapewnić uczniowi asekuracje,