Metodologia badań społecznych
Czynności przednaukowe
W poznaniu naukowym można wyróżnić czynności, które badacze przeprowadzają zgodnie z określonymi regułami. Są to;
a) czynności przednaukowe, takie jak: definiowanie pojęć, konstruowanie typologii i klasyfikacji obiektów,
b) czynności naukowe: uzasadnianie zdań (twierdzeń), sprawdzanie (weryfikacja) hipotez, wyjaśnianie zdarzeń, budowanie teorii.
Nazwa – termin – pojęcie – treść – znaczenie
Nazwa (termin) – zakres nazwy (desygnat nazwy) to ogół przedmiotów oznaczanych
przez daną nazwę.
Znaczenie jakie nadajemy terminowi to pojęcie.
język danej nauki składa się zbiór pojęć, jakimi posługują się jej przedstawiciele, oraz terminów czy symboli odpowiadających tym pojęciom. Nazwa, albo termin, to skrótowy zapis pewnego pojęcia. Nazwa posiada pewne znaczenie – jest to określona treść pojęcia odpowiadającego nazwie.
Znaczenie jakie nadajemy terminowi wiąże go z tym przedmiotem lub ogółem przedmiotów, które mamy na myśli używając danej nazwy. Przedmioty oznaczane przez daną nazwę stanowią desygnat tej nazwy. Ogół przedmiotów stanowi zakres nazwy.
pojęcia nauk społecznych stają są niejasne i nieostre;
a) niejasność pojęcia – sytuacja w której brak jednoznacznie określonego zespołu cech składających się na treść pojęcia,
b) nieostrość pojęcia – sytuacja w której znamy pewną klasę przedmiotów, które na pewno są jego desygnatami, znamy też takie przedmioty, które na pewno nimi nie są, a ponadto istnieje mniej lub bardziej rozległą sfera przedmiotów czy zjawisk, o których nie potrafimy orzec, czy podpadają pod dane pojęcie czy też nie.