Uzależnienie alkoholowe

Co to jest alkohol?

Alkohol etylowy: C2H5OH, etanol. Monohydroksylowy, pierwszorzędowy alkohol alifatyczny nasycony. Bezbarwna ciecz (temperatura topnienia - 117, 3 C, temperatura wrzenia 78, 3 C), rozpuszczalna
w wodzie i eterze o charakterystycznym zapachu i piekącym smaku. Z metalami tworzy sole, zwane etanolami (alkoholanami). Otrzymywany w procesie fermentacji alkoholowej surowców zawierających cukry (owoce, ziemniaki, żyto). Syntetycznie produkuje się go przez katalityczną lub kwasową hydratację (uwodnienie) etylenu oraz przez uwodornienie aldehydu octowego.
Alkohol etylowy jest głównym składnikiem wódek, win, piw i innych napojów alkoholowych. Jest on bardzo popularną używką, po którą ludzie sięgają w różnych sytuacjach. Jednak niewielu z nich przejmuje się jego szkodliwością. A przecież alkohol jest silną trucizną, z którą należy obchodzić się bardzo ostrożnie. W związku z tym, że jest to substancja toksyczna, organizm musi ją skutecznie unieszkodliwić i szybko wydalić.

Jakie funkcje spełnia alkohol?

• Fizjologiczne - Odżywcze, trawienne, energetyczne, przeciwbólowe
• Psychologiczne - Usuwające lęki, rozładowujące napięcie, dodające odwagi, pobudzające wiarę w siebie i w odniesienie sukcesu
• Ekonomiczne - Zapewniające równowagę rynkową, stanowiące źródło dochodów państwa jak i sposób uzależnienia gospodarczego
• Polityczne - Alkohol może być instrumentem władzy, służyć do walki politycznej, być metodą manipulowania społecznościami i narodami, środkiem niszczenia przeciwników politycznych


Co to jest alkoholizm?

Uzależnienie od alkoholu to choroba, która rozwija się bez udziału świadomości zainteresowanego. Polega na niekontrolowanym piciu alkoholu.
Charakteryzuje je:
• Zmiana tolerancji na alkohol - Pije się większe ilości, szybciej jest się nietrzeźwym
• Zespół abstynencyjny - Gdy człowiek przerywa picie i pojawiają się objawy niepokoju, drażliwości, dreszcze, drżenie kończyn, nudności
• „Głód” alkoholu - To subiektywne uczucie łaknienia i wewnętrznego przymusu wypicia połączone z uczuciem paniki
• Koncentracja życia wokół spraw dotyczących alkoholu - Wiele uwagi i zabiegów koncentruje się wokół okazji do wypicia
• Utrata kontroli nad piciem - Po wypiciu pierwszego kieliszka ujawnia się niemożliwość skutecznego decydowania o ilości wypijanego alkoholu
• Zaburzenie pamięci i świadomości - Coraz więcej wydarzeń dzieje się poza świadomością osoby uzależnionej
• Nawroty picia - Próby okresowej abstynencji kończą się niepowodzeniem



Co się dzieje z alkoholem po jego spożyciu?

Alkohol z przewodu pokarmowego przenika poprzez ścianę żołądka i jelita cienkiego do krwiobiegu,
a następnie do licznych narządów i tkanek. Głównym miejscem jego rozkładu jest wątroba, gdzie przy pomocy wyspecjalizowanych enzymów zamieniany jest na aldehyd octowy (najbardziej toksyczny związek powstający podczas rozkładu alkoholu), a następnie na kwas octowy (bezpieczny dla organizmu). Aldehyd octowy nie do końca rozłożony powoduje objawy zatrucia i popularnego kaca, czyli niechęć
do alkoholu. Jeśli w znacznym stopniu jest on obecny we krwi może wywołać stan delirium tremens. Człowiek w takim stanie ma halucynacje, widzi przerażające obrazy, na przykład: olbrzymie pająki, robaki oblepiające jego ciało itp.

Jak zachowuje się człowiek pod wpływem alkoholu?

Atakując mózg alkohol wpływa na zwolnienie działania komórek mózgowych i zahamowanie wyższych czynności nerwowych. Większe dawki alkoholu, charakterystyczne dla przyjętego w Polsce obyczaju pijackiego, działają silnie na wszystkie komórki mózgowe. Alkohol powoduje zmniejszanie sprawności umysłowej i fizycznej. W przekonaniu pijącego jednak - sprawność ta się podwyższa. Pijącemu wydaje się, że myśli szybciej, jaśniej, śmielej, podczas gdy jest wręcz odwrotnie; myśli wolniej, mniej precyzyjnie, banalnie. Nikt jednak na to nie zwraca na początku uwagi. W tej fazie picie alkoholu sprawia przyjemność, wywołuje poprawę nastroju, tłumi lęki i obawy, dostarcza radości, przynosi rozluźnienie, odprężenie, odsuwa złe myśli, człowiek staje się rozmowniejszy, bardziej elokwentny, alkohol ułatwia kontakty międzyludzkie. Ten błogostan trwa jednak niedługo. Zaczynają się coraz liczniej ujawniać skutki negatywne, ruchy nieskoordynowane, krok chwiejny, splątany język. Oprócz tego, alkohol powoduje utratę ciepła w skutek rozszerzenia naczyń krwionośnych.

Co powoduje długotrwałe spożywanie alkoholu?

Nadużywanie alkoholu niszczy wątrobę i powoduje zaburzenia w jej funkcjonowaniu, co w konsekwencji może spowodować jej marskość, czyli trwałe uszkodzenie komórek wątrobowych. U alkoholików występują także zaburzenia metaboliczne i spowodowane tym otyłość, nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa i udar mózgu. Związki chemiczne biorące udział w utlenianiu alkoholi, są również odpowiedzialne za rozkład tłuszczów w organizmie. W związku z tym, że alkohol jest dla organizmu trucizną, musi być wyeliminowany jako pierwszy, nawet przed kwasami tłuszczowymi, co powoduje powstanie nadwagi, otyłości i silnych zaburzeń lipidowych.
Oprócz tego alkohol nasila wydzielanie soku żołądkowego, co jest szczególnie niebezpieczne przy spożywaniu go na pusty żołądek, gdyż soki nie mając co trawić, niszczą błonę śluzową żołądka, co prowadzi do jego owrzodzeń. Kiedy alkohol przedostanie się do krwiobiegu obniża poziom cukru
i zwiększa produkcje kwasu mlekowego, co powoduje silne obniżenie pH krwi. Jednocześnie dochodzi
do zmniejszenia wydzielania przez nerki kwasu moczowego i nasilenia objawów dny moczanowej.

Mówiąc w skrócie:

• uszkodzenie komórek nerwowych
• zaburzenie w przyswajaniu witamin z grupy B, kwasu foliowego, witaminy C, K, cynku, magnezu i potasu
• marskość wątroby
• niewydolność nerek
• owrzodzenie żołądka


Jakie są skutki i zagrożenia uzależnień?

Biologiczne:
• około 2-3 milionów osób nadużywających alkoholu oraz 1, 5 miliona uzależnionych od alkoholu wymaga leczenia stacjonarnego lub w poradni odwykowej
• dzieci wychowujące się w rodzinach alkoholików są znerwicowane, źle przystosowane społecznie, cierpią na daleko posunięte zaburzenia emocjonalne, potrzebują pomocy psychologa

Ekonomiczne:
• pijaństwo odbija się na wydajności pracy, osłabia inicjatywę i dynamikę znacznych grup społecznych. Powstają liczne grupy przestępcze, układy mafijne, afery. Duże nakłady na leczenie alkoholików i ich rodzin obciążają służbę zdrowia. Poważne nakłady pociąga za sobą organizacja szkolnictwa specjalnego. Duże ilości alkoholu pochodzącego z przemytu i innych źródeł nielegalnych umykają kontroli skarbu państwa. Ogółem straty ekonomiczne spowodowane nadużywaniem alkoholu w Polsce szacuje się na 7, 5% produktu narodowego brutto

Społeczne:
• agresja, bójki, napady, morderstwa, wypadki samochodowe
• obniżenie wydajności pracy i nauki
• obniżenie stanu zdrowia społeczeństwa
• utrwalanie stereotypów
• powoduje niższy poziom uprawiania sportu
• niechciane dzieci
• rozbicie rodzin

Indywidualne:
• złe samopoczucie
• niezaangażowanie w pracę i naukę
• straty finansowe
• popełnianie życiowych błędów
• obniżenie czujności i ostrożności
• pozorne usuwanie problemów
• konflikty w rodzinie


Kto powinien unikać alkoholu?

• Dzieci i młodzież
• Kobiety ciężarne i planujące macierzyństwo
• Osoby, które zamierzają prowadzić samochód
• Osoby przyjmujące leki
• Alkoholicy w trakcie leczenia


Czy alkoholizm jest uleczalny?

Największe sukcesy w bezpłatnym leczeniu alkoholizmu odniósł ruch Anonimowych Alkoholików. Nie każdy, kto wstępuje do ruchu AA przestaje pić, ale prawie każdy, kto tego spróbuje, potrzebuje wsparcia. Może być to właśnie ruch AA, rodzina, religia, terapeuta lub też przyjaciel.
Ruch AA zapoczątkowali w 1935 roku dwaj alkoholicy, którzy starali się pomóc sobie nawzajem. Członkostwo w nim jest dobrowolne i anonimowe. Używa się tylko imion. Jedną z podstawowych reguł obowiązujących w AA jest zakaz picia. Dla alkoholika nie istnieje możliwość „kontrolowanego” czy okazjonalnego picia.
Przez lata ruch AA rozwinął program, który stał się modelem dla innych grup wsparcia.


Czy tylko alkoholik odczuwa skutki uzależnienia?

Na długo przed tym, zanim alkoholizm uznano powszechnie za chorobę, a zwłaszcza za chorobę dotykającą także członków rodziny alkoholika, żony pierwszych uczestników AA odkryły pewne zaburzenia w swoim zachowaniu.
Zauważyły także, że problemy w pożyciu z mężami alkoholikami pojawiały się niezależnie od tego, czy aktualnie pili, czy zachowywali abstynencję. Na co dzień widziały jak alkoholikom w powrocie do zdrowia pomaga udział w grupach wsparcia. Zaczęły wiec zastanawiać się, czy nie stworzyć podobnego programu dla współmałżonków i innych członków rodzin alkoholików.
W ten sposób powstał ruch AL-Anon i wkrótce zaczął rozwijać się jako samodzielny program. Jego twórcy dostrzegli, że próby czynienia z alkoholika kozła ofiarnego i manipulawania nim nie przynoszą korzystnych rezultatów. Dlatego zbudowali swój program na założeniu, że jedyną osobą, którą człowiek może zmienić i kontrolować jest on sam. Członkowie rodzin alkoholika skupieni w Al-Anon są zachęcani do tego, by - nie bacząc na działania alkoholika - znaleźli dla siebie możliwy do zaakceptowania nowy styl życia.

Opierając się na programie Dwunastu Kroków, Al-Anon przyswoił sobie także hasła AA i podstawową formę działalności, jaką są mitingi. Główną różnicą między tymi programami jest to, że członkowie
Al-Anon deklarują raczej swą bezsilność wobec alkoholizmu innych niż wobec picia alkoholu przez siebie samych.


Czy dzieci alkoholików również mogą oczekiwać na pomoc?

W trosce o dzieci alkoholików, u których również zauważono zmiany w zachowaniu powstała grupa DDA, czyli Dzieci Dorosłych Alkoholików.
Działalność tej grupy opiera się na kilku podstawowych założeniach. Pierwsze z nich głosi, że rozwijająca się w dzieciństwie autopercepcja nie może ulec zmianie bez interwencji z zewnątrz. Z tego wynika,
że jeśli jest ona zaburzona, co prowadzi do powstania problemów w późniejszym życiu, to próba jej zmiany nie powiedzie się bez zewnętrznej pomocy.
Inne założenie przyjmuje, iż pijący rodzice czasami nie są w stanie wypełniać swych zadań ze względu na chorobę. Z kolei rodzic niepijący, ojciec czy matka, z oczywistych względów jest tak bardzo zaabsorbowany problemami powstałymi na skutek alkoholizmu współmałżonka, że także nie jest w stanie odegrać należycie rodzicielskiej roli. Dzieci z takich rodzin skazane są na szereg trudności, począwszy od tych wywołanych brakiem jedności wśród rodziców, a skończywszy na całkowitym uzależnieniu psychicznym i fizycznym. Jeśli wynikające z tego zaburzenia rozwojowe nie zostaną we właściwy sposób potraktowane, dzieci w dorosłym życiu natkną się na szereg problemów wynikających z ich zachowań.
Przyznanie się do przeżywania problemów jest niezbędnym warunkiem dla poszukiwania kontaktu z tego typu grupami i często okazuje się decydującym krokiem w kierunku przyswojenia sobie zdrowszych wzorców zachowań przystosowawczych. Dla Dorosłych dzieci alkoholików charakterystyczne jest krycie się ze swym bólem i urazami, ponieważ mają nadmiernie rozwinięte poczucie lojalności wobec rodziny dotkniętej problemem alkoholowym.
Celem uczestniczenia w DDA jest poprawienie stanu zdrowia psychicznego i rozstanie się z towarzyszącym napięciem i lękiem, Które wywołuje powracanie do przeżytego niegdyś bólu, żalu
i gniewu. Może w tym pomóc zaakceptowanie myśli, że alkoholik żyjący w naszej rodzinie nigdy nie podejmował dobrowolnej decyzji o zachorowaniu i idących za tym latach zaprzeczeń i zmagań
z chorobą. Tak jak nasz niepijący rodzic nie decydował się na poświęcenie naszego szczęśliwego dzieciństwa, by móc zająć się swym pijącym współmałżonkiem.