Problemy alkoholowe
PROBLEMY ALKOHOLOWE (06.11.2006).
1. Problemy alkoholowe:
Termin oznacza występowanie negatywnych zjawisk w konsekwencji używania przez osobę lub osoby substancji psychoaktywnej, chemicznej jaką jest alkohol.
2. Właściwości substancji psychoaktywnej (w tym alkoholu):
- w sposób doraźny modyfikuje niektóre funkcje organizmu (zmienia spostrzeganie rzeczywistości)
- wywołuje uzależnienie.
3. Termin „problem alkoholowy”:
Pojawił się po raz pierwszy w latach osiemdziesiątych IX Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób I Przyczyn Zgonów (z ang. ICD 9) jako kategoria służąca do opisu alkoholizmu w szerokim znaczeniu. W latach 80’tych zaczęto odchodzić od terminu „alkoholizm” a stosować termin „osoba uzależniona” czy „choroby alkoholowe” (w szerokim znaczeniu).
4. „Rodzina alkoholowa” a raczej „rodzina z problemem alkoholowym” (termin dla pedagogów);
To rodzina, w której jedna osoba używa alkoholu w sposób przynoszący szkody pozostałym członkom rodziny (psychiczne, emocjonalne, socjalno – bytowe, zdrowotne).
5. W ICD 10 z 1992r. pojęcie „problemy alkoholowe” już nie występuje, ale jest używane do charakterystyki różnych innych zjawisk. Za Państwową Agencją Zwalczania Problemów Alkoholowych można podać, że te zjawiska to:
- samozniszczenia osób nadmiernie pijących
- uszkodzenia w rozwoju psychofizycznym u pijącej młodzieży
- szkody występujące u członków rodzin z problemem alkoholowym
- dezorganizacji alkoholowej pracy
- środowiska bezrobotnych
- naruszeń prawa i porządku przez osoby nietrzeźwe
- naruszeń prawa w związku z handlem napojami alkoholowymi.
6. Wzory picia dotyczą używania alkoholu w sposób przynoszący szkody.
Negatywne konsekwencje dotyczą przeważnie osób nadużywających alkoholu jednakże odnoszą się także do osób umiarkowanie lub sporadycznie pijących i mogą obejmować zdrowotne konsekwencje picia jak i problemy psychologiczne, egzystencjalne, wypadki, zaburzenia w zachowaniu czy pełnieniu ról społecznych. Umiarkowane picie, nadmierne picie lub sporadyczne picie to zmienne opisujące wzór (sposób) picia.
7. Jarosławski i Zieliński stwierdzili sposoby rozumienia wzorów picia. Ich zdaniem oznaczają one specyficzną klasę powtarzalnych zachowań społecznych odnoszących się do picia napojów alkoholowych:
A/ Picie szkodliwe – pojęcie zbliżone do nadużywania alkoholu i oznacza i oznacza picie powodujące ewidentne szkody zdrowotne i społeczne.
B/ Picie ryzykowne – picie potencjalnie związane z powstaniem szkód zdrowotnych na wskutek zachowań ryzykownych takich jak:
- przypadkowe kontakty seksualne
- prowadzenie samochodu pod wpływem alkoholu
- obsługa maszyn pod wpływem alkoholu
- praca na wysokościach pod wpływem alkoholu.
C/ Picie problemowe – regularne picie w celu upicia się, któremu często towarzyszy branie innych substancji psychoaktywnych.
D/ Picie intensywne – wypicie 5 lub więcej standardowych porcji alkoholu (100g) pod rząd w ciągu ostatnich 2 tygodni.
Amerykanie uważają, że należy uwzględnić także kontekst społeczny i konsekwencje picia.
Stąd takie pojęcie jak „picie towarzyskie”, które poprzedza „picie problemowe” i oznacza picie alkoholu w grupie, z przyjaciółmi na prywatkach, imprezach lub z okazji imprez sportowych, z intencją upicia się bądź takiego nastawienia.
8. Uzależnienia od alkoholu:
W latach trzydziestych XX wieku w USA w czasach prohibicji powstały kluby AA.
Jelenik w latach pięćdziesiątych przebadał grupę 2000 mężczyzn, opracował mechanizm uzależnienia i dostrzegł w nich powtarzalność. Opracował cztery fazy uzależnienia:
a) faza picia towarzyskiego
b) faza ostrzegawcza
c) faza krytyczna
d) faza chroniczna.