Pedagogika: Pedagogika jako nauka. cz.4/4

Pedagogika jest ona nauką, która posiada wspólny dla wielu nauk przedmiot materialny dociekań: człowiek. Wyróżnia się natomiast przedmiotem formalnym, czyli aspektem, pod kątem którego rozpatruje wszystko to, co bada. Tym, co wyróżnia pedagogikę od innych nauk, zajmujących się tą samą dziedziną poznania jest cel. Poza tym o swoistości pedagogiki jako nauki świadczy jej ścisły związek pomiędzy teorią a praktyką. Podstawą teorii są problemy dostarczane przez praktykę, zaznaczając jednocześnie, że to praktyka weryfikuje trafność i skuteczność rozwiązań teoretycznych.
Podstawowym wyznacznikiem istoty funkcjonowania nauk jest to czym one się zajmują, co badają. W związku z tym pada pytanie: Czym zajmuje się pedagogika? Jaki jest przedmiot jej zainteresowania? Pedagogika jest nauką o wychowaniu, a co za tym idzie, także o tym wszystkim, co z procesem wychowania jest związane. Niezbędna jest świadomość tego, czym jest wychowanie. W. Okoń podaje definicję według której wychowanie to "świadomie organizowana działalność społeczna, oparta na stosunku wychowawczym, a wychowawcą, której celem jest wyzwolenie zamierzonych zmian w osobowości". Oznacza to, że świadomy wpływ jednego człowieka na drugiego dokonuje się w czasie, tzw. sytuacji wychowawczej. Celem tych oddziaływań jest ukierunkowanie na określone zmiany, przyjęcie postaw i pożądanych zachowań sprzyjających rozwojowi człowieka.