Prawo Dziecka do wypowiedzi

Według artykułu 13 Konwencji Praw Dziecka dziecko ma prawo do swobody własnej wypowiedzi. Często rodzice gdy chcemy coś powiedzieć mówią do nas „dzieci i ryby głosu nie mają”. Warto ponadto zauważyć, że w Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności używa się sformułowań „każdy ma prawo...” zatem podstawowe prawa dotyczą też dzieci.
W każdej rodzinie są obowiązki, kary, oraz nagrody. Szerokość zastosowania poszczególnych elementów tej „składanki” zależy od stosunków panujących między rodzicami i dziećmi w każdej rodzinie. Jeżeli są przyjacielskie dziecko rozumie: wykonuje swoje obowiązki i jednocześnie oczekuje od rodziców przestrzegania praw. Jest karane za przewinienia, ale też nagradzane. Innym skrajny model to dominacja rodziców, system, w którym istnieją tylko obowiązki i kary a brakuje miejsca na nagrody i prawa. Skrajnym przykładem tego modelu może być rodzina, w której dziecko nie ma prawa głosu. I właśnie dla poprawy losu takich dzieci ustanowiono Konwencję Praw Dziecka, którą Polska podpisała w 1991 roku. Z jej przepisów wynikają między innymi prawo do życia i rozwoju, prawo do wychowywania się w rodzinie, wypowiedzi.
Rzadko przestrzegane jest prawo do wypowiedzi. W większości rodzin młody człowiek zyskuje prawo do wypowiedzi w sprawach najistotniejszych po usamodzielnieniu się. Do tego momentu może mieć jedynie możliwość wypowiadania się, lecz jego głos rzadko jest brany pod uwagę.
Dziecko ma prawo do przedstawiania własnych poglądów w sprawach, które bezpośrednio go dotyczą. Nie oznacza to jednak, że rodzic ma bezkrytycznie wsłuchiwać się w wolę dziecka. Trud wychowania dziecka nadal spoczywa na rodzicach i wszystkie istotne decyzje podejmują opiekunowie małoletniego. Docelowo wraz z wiekiem w miarę poszerzania się świadomości i rozwoju dziecka rodzice powinni respektować jego udział w procesach decyzyjnych. Z całą pewnością dzieci, które mogły formować własne zdanie i miały przez to wpływ na własną przyszłość mają łatwiej od rówieśników, którzy nie mieli takiej możliwości. Wchodząc w dorosłe życie mają już pewien kapitał w postaci doświadczeń i w ten sposób mogą mieć ułatwiony start w nim w przeciwieństwie swoich do rówieśników.
Dziecko ma prawo do swobody myśli, wyznania, sumienia, wypowiedzi, zrzeszania sie. Dziecko niepełnosprawne psychicznie lub fizycznie musi mieć zapewnione warunki umożliwiające pełnie normalnego życia czyli poszanowanie godności, umożliwienie uzyskania niezależności oraz ułatwienie aktywnego udziału życiu społeczeństwa. Państwo zobowiązane jest także do rozszerzenia pomocy udzielanej uprawnionym do niej dzieciom. Pomoc taka zgodnie z postanowieniami Konwencji udzielana jest na wniosek osoby uprawnionej albo osoby opiekującej się nią.