Konflikt tragiczny w "Antygonie" Sofoklesa.
1
Wstęp
· Antygona to dramat starogrecki; głos w dyskusji o prawie i władzy, toczącej się w Atenach
· Akcja jest oparta na konflikcie tragicznym, z historii rodu Labdakidów, do którego doszło po śmierci króla Edypa. Pomiędzy synami Edypa - Polinejkesem i Eteoklesem rozgorzała walka o tron. Eteokles nie chciał oddać Polinejkesowi władzy, choć mieli się nią wymieniać co rok. Polinejkes więc ściąga obce wojska na Teby (miejsce rozgrywania się akcji), a obaj bracia giną w bratobójczej walce. Władzę obejmuje Kreon (stryj). Akcja tragedii rozpoczyna się w momencie gdy wydaje on zakaz grzebania zwłok Polinejkesa, uważając go za zdrajcę. Zakazowi temu sprzeciwia się Antygona gdyż zwłoki zmarłych należało pogrzebać.
A propos, można dodać, że grzebanie zwłok było na tyle ważne, że bogowie wypuścili nawet Syzyfa z Hadesu, aby ten mógł upomnieć żonę, aby pogrzebała jego zwłoki.
Rozwinięcie
Tragizm Antygony to tragizm wyboru, który bez względu na opcję skazany jest na klęskę - albo kara Kreona, albo wieczne cierpienia sumienia. Pokazuje to także, że los ludzki uzależniony jest od Fatum, przeznaczenia z góry wyznaczającego człowiekowi jego los.
racje Antygony
- uznawała wyższość prawa boskiego nad ustawowym,
- ocena postępowania człowieka jest rzeczą Bogów, nie człowieka,
- człowiek w życiu kierować się powinien miłością, a nie nienawiścią (“współkochać przyszłam nie współnienawidzić")
- obowiązkiem krewnych jest pochowanie bliskiego, aby nie cierpiał po śmierci,
- kierowała się emocjami: miłością do brata, szacunkiem do zmarłych,
- oceniała czyn Polinejkesa mniej surowo, w końcu szedł po należny mu tron.
- racje Kreona
- wyższość prawa ustawowego nad zwyczajowym,
- prawo religijne nie może ograniczać władzy królewskiej, a państwo jest własnością władcy (co ujawnia w rozmowie z synem - Haimosem),
- zdrajcy nie zasługują na pochówek, lecz powinni być karani,
- kierował się dobrem państwa, chciał zniechęcić ludzi do drogi śladami Polinejkesa,
- miał na uwadze niewinne ofiary, które przyniosła wojna wszczęta przez Polinejkesa,
- musiał dbać o swój autorytet jako władca - umacnianie władzy, traktować rodzinę tak jak innych obywateli stosować wobec nich te same prawa,
- uważał, że bogowie nie mogą sprzyjać zdrajcom, gwałcicielom prawa.
- Antygona popełnia samobójstwo - po pochówku brata.
Podsumowanie
Autor nie rozstrzyga jednoznacznie losu postaci, chór jest bezstronny, choć wydaje się, że mimo wszystko przychyla się do racji Antygony. Pomimo tego, że popełnia ona samobójstwo, Kreon przegrywa, tracąc syna (narzeczonego Antygony), który na wieść o jej śmierci sam też popełnia samobójstwo i żonę, która na wieść o śmierci syna, robi to samo. Kreonowi pozostaje samotność, wyrzuty sumienia.