Fundusze strukturalne unii europejskiej
1. Co to są fundusze strukturalne?
W ramach polityki strukturalnej UE prowadzi działania mające służyć wyrównaniu poziomu życia pomiędzy regionami wysoko rozwiniętymi, a regionami borykającymi się z problemami, wśród krajów Unii. Nakłady, na działania podejmowane w tym zakresie stanowią dzisiaj 35% budżetu UE. Głównym źródłem finansowania polityki strukturalnej są Fundusze Strukturalne.
Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, zostaniemy objęci w całości Celem 1 wspólnotowej polityki regionalnej - Wspieranie rozwoju i strukturalnego dostosowania regionów słabo rozwiniętych. Cel ten współrealizowany będzie z Funduszy Strukturalnych oraz z Funduszu Spójności.
Instrumentami wspólnotowej polityki regionalnej są:
• Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF),
• Europejski Fundusz Społeczny (ESF),
• Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej – Sekcja Orientacji (EAGGF),
• Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa (FIFG).
2. Jakie programy będzie realizować Polska?
W celu zaprogramowania pomocy wspólnotowej i sprawnego jej rozdysponowania Polska
przygotowała Narodowy Plan Rozwoju (NPR) na lata 2004-2006.
Podobnie jak w przypadku środków przedakcesyjnych, np. SAPARD, tu również wprowadzono podział na działania nazwane tu: Sektorowymi Programami Operacyjnymi (SPO) lub w przypadku wspierania rozwoju regionalnego Zintegrowanym Programem Operacyjnym Rozwoju Regionalnego (ZPORR).
W następnych trzech latach (2004-2006) będą realizowane programy:
• Uzgodnione z Komisją Europejską Podstawy Wsparcia Wspólnoty dla Polski (NPR), które wdrażane będą za pomocą:
o Pięciu, jednofunduszowych Sektorowych Programów Operacyjnych (SPO).
o Wielofuduszowego Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORP).
o Programu Operacyjnego Pomocy Technicznej.
• Projekty Funduszu Spójności – równolegle z realizacją SPO i ZPORP, realizowane będą duże projekty (ponad 10 mln euro) współfinansowane z Funduszu Spójności. Wsparcie uzyskają dwa sektory; transport i środowisko
• Inicjatywy wspólnotowe:
o INTERREG (współpraca gospodarcza regionów przygranicznych).
o EQUAL (promocja równości szans kobiet i mężczyzn)
3. Kto skorzysta z funduszy unijnych?
Z funduszy strukturalnych mogą korzystać kraje, które należą do Unii Europejskiej. Polskie instytucje oraz firmy będą mogły otrzymywać unijną pomoc po przystąpieniu naszego kraju do Unii, czyli 1 maja 2004r. Instytucje, które będą mogły skorzystać z funduszy strukturalnych, można następująco podzielić:
- administracja (czyli urzędy państwowe),
- samorządy (czyli gminy, powiaty i województwa),
- przedsiębiorstwa (czyli państwowe i prywatne firmy),
- inne instytucje (czyli np.: organizacje pozarządowe, uczelnie)
4. Co zrobić by skorzystać z funduszy strukturalnych?
Aby dostać dofinansowanie należy spełnić wiele warunków:
- przedstawić starannie przygotowany i przemyślany, kompletny i spełniający różne formalne wymogi projekt przedsięwzięcia, które przyczyni się do rozwoju społecznego lub gospodarczego w danym regionie,
- zgromadzić tzw. wkład własny, czyli środki na finansowanie części kosztów przedsięwzięcia (zazwyczaj jest to co najmniej 25% całości kosztów