Natura filozofii.

Filozofia – umiłowanie mądrości. To najbardziej rozpowszechnione pojęcie rozumiemy jako refleksję nad rzeczywistością, która jak wiemy, jest bardzo złożona. Filozofia zatem, również nie jest nauką prostą. Czy można więc mówić o jednej filozofii, czy raczej o wielu filozofiach? Moim zdaniem, filozofia jako nauka jest jedna i nie można o niej mówić w liczbie mnogiej. Rzeczą oczywistą jest jednak fakt, iż jest to nauka bardzo złożona i tworzą ją liczne dziedziny i nurty. Omawiając poszczególne prądy filozoficzne można więc użyć liczby mnogiej, w domyśle mając mnogość nurtów, a nie samej filozofii. Wszystkie nurty filozoficzne, wszystkie poglądy i przemyślenia, znane bądź nie, przekazywane ustnie lub spisane w księgach, wszystkie dziedziny filozofii, mają cechę wspólną stanowiącą o ich jedności. Jest nią ich tematyka, która zawsze dotyczy pochodzenia i sensu istnienia człowieka, oraz mechanizmów działania rzeczywistości.

Kiedy wyjaśnione zostało już samo pojęcie filozofii oraz jego sens, należałoby zastanowić się nad jej pochodzeniem. Filozofia jako nauka, zrodziła się już w czasach starożytnych. Jest więc jedną z najstarszych dziedzin wiedzy. Filozofia jest skutkiem ludzkiej ciekawości. Ludzie starożytni nie posiadając niemal żadnej wiedzy ani osiągnięć, wierzyli w bogów, którzy mieli stworzyć i kontrolować świat przyrody. Nie potrafili jednak w żaden sposób wyjaśnić przyczynę istnienia człowieka. Nurtującym stało się pytanie o sens życia istoty rozumnej i tak wyjątkowej. W miarę wzrostu liczby ludzi, którzy trudnili się poszukiwaniem odpowiedzi na wszystkie te pytania, zwanych filozofami, wzrastała także ilość owych pytań. Pytania te podzielone na kategorie, utworzyły kolejne dziedziny filozofii, takie jak np.: ontologia (zajmująca się bytem jako takim oraz jego sensem i przyczyną), antropologia (której głównym tematem jest człowiek), etyka (czyli nauka o moralności) itd. Źródłem filozofii jest więc ludzki umysł i jego wrodzona ciekawość, żądza wiedzy, ciągłe poszukiwanie rozwiązań. Najważniejszą cechą filozofii, cechą, która wyróżnia tę dziedzinę nauki spośród wszystkich innych jest fakt, że pozostaje ona niezmienna bez względu na postęp cywilizacyjny. Jest całkowicie niezależna pod względem technicznym, ponieważ filozofować można dosłownie wszędzie, a jedynym do tego potrzebnym ‘narzędziem’ jest przecież ludzki umysł.

Mimo jednego źródła, filozofia jest bardzo rozbudowana. Każda jej dziedzina ma wiele odłamów i opozycyjnych stanowisk wobec każdego zagadnienia. Każdy nurt ma bowiem zarówno swoich zwolenników jak i przeciwników, a ich postawy przyjmują niekiedy skrajne postaci. Warto jest zastanowić się: co jest przyczyną tak silnego zróżnicowania? Należałoby tutaj wrócić do poprzedniego akapitu, który mówi o źródle filozofii. Źródłem i narzędziem filozofii jest ludzki umysł. I to jest właśnie przyczyną jej różnorodności. Umysły wszystkich ludzi różnią się od siebie. Każdy z nas dysponuje odrębnym, wyjątkowym umysłem, którym się posługuje. Pojmując zatem umysł jako narzędzie służące do tworzenia filozofii, czyli na przykład dłuto, a na filozofię jako dzieło, czyli rzeźbę, można łatwo zauważyć, że wygląd rzeźby zależy od rodzaju dłuta oraz talentu i inwencji twórczej artysty. Ta prosta metafora pozwala w łatwy sposób zrozumieć przyczynę tak silnego zróżnicowania stanowisk wobec filozoficznych nurtów.

Podsumowując, filozofia to nauka zajmująca się refleksjami nad rzeczywistością. Mimo licznych odłamów i nurtów, o jej jedności stanowi odwiecznie niezmienny przedmiot badań, którym jest świat i człowiek. O jej wyjątkowości natomiast, świadczą jej ponadczasowość i niezależność. Jej źródłem i narzędziem twórczym jest ludzki umysł, którego możliwości i zróżnicowanie są przyczyną różnorodności filozoficznych poglądów.