Rola WTO w globalizacji współczesnej gospodarki światowej
Globalizacja to proces coraz bliższego scalania gospodarek narodowych przejawiającego się w dynamicznym wzroście obrotów handlowych, międzynarodowych przepływów kapitałowych i usługowych, będący efektem rosnącej tendencji do traktowania przez coraz większą liczbę państw całego świata jako rynku zbytu. Organizacją międzynarodową, która wywiera coraz mocniejszy wpływ na kształtowanie się międzynarodowych stosunków gospodarczych jest WTO- Światowa Organizacja Handlu.
Pod pojęciem WTO należy rozumieć samą Umowę powołującą tą organizację, jak też dołączone do niej wszystkie inne porozumienia Rundy Urugwajskiej, wielostronne rokowania handlowe, wysiłki liberalizacyjne oraz zasady GATT.
Światowa Organizacja Handlu ma na celu:
-stanowić forum negocjacji dotyczących wielostronnych stosunków handlowych jej członków w dziedzinach objętych porozumieniami w aneksach;
-stanowić forum do dalszych negocjacji pomiędzy członkami na temat wielostronnych stosunków handlowych;
-stanowić ramy do wdrażania tych rokowań;
-administrować Uzgodnieniem w Sprawie Reguł i Procedur Dotyczących Rozstrzygania Sporów;
-zarządzać Mechanizmem Przeglądu Polityki Handlowej;
-współpracować z Międzynarodowym Funduszem Walutowym i Międzynarodowym Bankiem Odbudowy i Rozwoju oraz Grupą Banku Światowego.
W zakresie działania WTO jest prowadzenie negocjacji dotyczących liberalizacji dostępu do rynków handlu produktów informatycznych, związku handlu z ochroną zdrowia i środowiska, związku handlu ze standardami pracy, prace dotyczące ustanowienia wielostronnego porozumienia inwestycyjnego i porozumienia o subsydiach, ustalenie zasad konkurencji w handlu międzynarodowym, sprawy korupcji w handlu światowym. WTO skoncentrowała się także na nadzorowaniu zobowiązań liberalizacyjnych w handlu przyjętych w trakcie negocjacji Rundy Urugwajskiej. Nadzorowanie realizacji zobowiązań sprowadziło się do egzekwowania obowiązków notyfikacyjnych, ustanowionych w różnych porozumieniach i poddawanie ich przeglądom na forum poszczególnych organów. Przeglądy notyfikacji sprowadzały się do badania zgodności narodowych regulacji handlowych oraz stosowanych środków polityki handlowej zgodnie z zasadami i normami ustanowionymi przez WTO.
Efektem porozumień Rundy Urugwajskiej jest:
-wzrost roli ceł w następstwie taryfikacji w handlu artykułami rolnymi, tj. zastąpienia środków poza taryfowych cłami
-zmniejszenie możliwości subsydiowania eksportu i produkcji rolnej i całkowity zakaz stosowania większości subsydiów eksportowych wobec wyrobów przemysłowych
-zakaz stosowania większości środków szarej strefy, takich jak dobrowolne ograniczanie eksportu, porozumienia cenowe itp.
-obowiązek wyeliminowania w ciągu kilku lat obecnie stosowanych dobrowolnych ograniczeń i ich odmian, które naruszyły ideę GATT, ale formalnie nie były sprzeczne z nimi .