Urzędnicy i służba cywilna

URZĘDNICY I SŁUŻBA CYWILNA
1.Status prawny urzędnika państwowego- państwowego obecnym stanie prawnym wyróżniamy:
-urzędników państwowych mianowanych,
-urzędników państwowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę,
-pracowników niebędących urzędnikami państwowymi,

2.Urzędnicy pań. mianowani i niemianowani- do urzędników niemianowanych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony zaliczamy: doradców w zespole doradców członków RM oraz doradców lub pełniących funkcje doradcze innych osób zajmujących stanowiska państwowe, które są wybrane lub powołane na czas określony.

3.Status prawny urzędnika pań. mianowanego- status ten określają następujące cechy:
-administracyjno-prawny tryb zawierania stosunku pracy,
-stałość stosunku pracy,
-dyspozycyjność urzędnika pań,
-szczególna konstrukcja obowiązków urzędniczych,
-zasady i tryb odpowiedzialności dyscyplinarnej,
-regulacja niektórych praw urzędnika,
-mieszany tryb rozstrzygania sporów ze stosunku pracy.

4.Status prawny urzędnika pań. niemianowanego- status tego urzędnika wyznacza regulacja Kodeksu pracy oraz wprowadzone przez przepisy ustawy o pracownikach urzędów pań. modyfikacje dotyczące obowiązków urzędniczych oraz zmian stosunku pracy.
Urzędnikiem państwowym może być osoba, która:
-jest obywatelem polskim,
-ukończyła 18 lat i ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełnych praw publicznych,
-jest nieskazitelnego charakteru,
-ma odpowiednie wykształcenie i odbyła aplikację administracyjną,
-posiada stan zdrowia pozwalający na zatrudnienie na danych stanowisku.

5.Status pracownika samorządowego- każda grupa pracowników samorządowych wykazuje pewne odmienności w uregulowaniach ich statusu prawnego, zwłaszcza w odniesieniu do stosowania przepisów innych ustaw. W przypadku pracowników zatrudnionych na podstawie wyboru i powołania SA to ustawy samorządowe, pracowników zatrudnionych na podstawie mianowania jest ustawa o pracownikach urzędów pań, pracowników kontraktowych.

6.Ustawa o pracownikach sam.- wg ustawy z 22.03.1990r. pracownikiem sam, może być osoba, która:
-jest obywatelem polskim,
-ma odpowiedni staż pracy,
-ukończyła 18 lat i ma zdolność do czynności prawnych oraz korzystania z pełni praw publicznych,
-posiada stan zdrowia pozwalający na zatrudnienie na danych stanowisku.

7.Obowiązki pracownika sam- jest dbałość o wykonanie zadań publicznych gminy, z uwzględnieniem interesu państwa, przestrzeganie prawa, wykonywanie zadań urzędu sumiennie, sprawnie i bezstronnie.

8.Model kariery (system zamknięty)- charakteryzuje się podziałem służby cywilnej na poziomy, stopnie i korpusy. Punktem wyjścia modelu jest założenie, że adm. publ. ma inne cele niż sektor prywatny, dlatego stosuje odmienne kryteria rekrutacji, oceny i rozliczania pracowników.

9.System stanowisk (system otwarty)- jest to rekrutacja dokonywana na konkretne stanowiska, często za pomocą otwartych konkursów na wyższe szczeble. Podstawą oceny pracownika jest jego dorobek zawodowy, a nie przynależność do grupy urzędniczej.

10.Korpus służby cywilnej w Polsce-tworzą pracownicy zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych w:
-Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,
-urzędach ministrów i przewodniczących komitetów wchodzących w skład RM oraz urzędach centralnych,
-urzędach wojewódzkich i innych urzędach stanowiących aparat pomocniczy,
-Rządowym Centrum Studiów Strategicznych.
-komendach, inspektoratach.

11.Szef Służby Cywilnej- jest centralnym organem adm. rządowej właściwym w sprawach służby cywilnej w zakresie ustalonym ustawą. Podlega on Prezesowi RM. Powołuje go Prezes RM po osiągnięciu opinii Rady Służby Cywilnej na 5 letnią kadencję od dnia powołania.
Kadencja wygasa w razie jego śmierci lub odwołania.
Do zadań Szefa zalicza się: czuwanie nad przestrzeganiem sł.cyw., kierowanie procesem zarządzania kadrami w sł.cyw., gromadzenie informacji o korpusie sł.cyw., planowanie i nadzorowanie wykorzystanych środków, organizowanie i planowanie konkursów na wyższe stanowiska.

12.Rada Służby Cywilnej- jest organem opiniodawczo- doradczym Prezesa RM oceniającym przebieg postępowań kwalifikacyjnych i konkursowych w służbie cywilnej. Rada liczy 16 członków, do jej zadań należy: wyrażanie opinii w sprawach sł.cyw. przedstawianych jej przez Prezesa RM lub Szefa Sł.Cyw., opiniowanie projektu ustawy budżetowej dotyczącej sł.cyw., wyrażanie opinii o corocznym wykonaniu budżetu, opiniowanie aktów normatywnych dotyczących sł.cyw., oraz kryteriów ocen urzędników i sposobu przeprowadzania tych ocen, zasad awansowania, planu szkoleń w służbie cywilnej.

13.Dyrektor generalny urzędu- podlega bezpośrednio właściwemu ministrowi, kierownikowi urzędu centralnego lub wojewodzie. Do zakresu jego kompetencji zalicza się: zapewnienie funkcjonowania i ciągłości pracy urzędu, warunki jego działania, organizację pracy, dokonywanie czynności z zakresu prawa pracy wobec osób zatrudnionych w urzędzie oraz realizację polityki personalnej w służbie cywilnej.

14.Korpus służby cywilnej- w skład korpusu wchodzą pracownicy służby cywilnej, którzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony lub czas określony nie dłuższy niż 3 lata oraz urzędnicy służby cywilnej, którzy są zatrudnieni na podstawie mianowania poprzedzonego postępowaniem kwalifikacyjnym.

15.Postępowanie kwalifikacyjne- szczegółowe regulacje zawarte są w rozporządzeniu Prezesa RM z 28.09.1999r. w sprawie sposobu przeprowadzenia postępowanie kwalifikacyjnego w służbie cywilnej. Ustawa stanowi, że każdy obywatel ma prawo do informacji o wolnych stanowiskach pracy w służbie, a nabór jest otwarty oraz konkurencyjny.

16.Służba przygotowawcza- celem jest teoretyczne i praktyczne przygotowanie pracownika do należytego wykonania obowiązków służbowych. Służba trwa 6 miesięcy i kończy się nie później niż po upływie 18 miesięcy od podjęcia przez pracownika pracy w danym urzędzie.
Zwolnieni z służby są absolwenci Krajowej Szkoły Administracji Publicznej.

17.Mianowanie- o uzyskanie mianowania może ubiegać się osoba, która jest pracownikiem służby cywilnej i odbyła służbę przygotowawczą, posiada co najmniej 2 letni staż pracy w służbie oraz legitymuje się tytułem magistra lub równorzędnym, zna przynajmniej 1 język obcy.

18.Rekrutacja- odbywa się spośród członków korpusu zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Po uzyskaniu mianowania urzędnik jest dalej zatrudniony w tym samym urzędzie i na tym samym stanowisku. Mianowanie może ulec wówczas, gdy urzędnik zostanie przeniesiony do innego urzędu.

19.Grupa wyższych stanowisk- ustawa wyodrębnia grupę stanowisk. Których obsadzanie następuje w drodze konkursu, są to: Sekretarz RM, dyrektor generalnego urzędu, dyrektor departamentu, zastępcy Kancelarii RM. Konkursy te przeprowadza Szef Służby Cywilnej.

20.Korpus służby cywilnej- członek korpusu jest zobowiązany:
-przestrzegać konstytucji RP i innych przepisów prawa,
-chronić interesy państwa oraz praw człowieka i obywatela,
-racjonalnie gospodarować środkami publicznymi,
-rzetelnie i bezstronnie, sprawnie i terminowo wykonywać powierzone zadania,
-dochowywać tajemnicy ustawowo powierzonej,
-rozwijać wiedzę zawodową,
-godnie zachowywać się w służbie i poza nią.

21.Oceny- członek korpusu podlega stałej ocenie przełożonego w zakresie wykonywania powierzonych zadań, a także w celu ustalenia indywidualnego programu rozwoju zawodowego. Nie rzadziej niż raz na 2 lata przełożony na piśmie okresową ocenę urzędnika wraz z wnioskami dotyczącymi jego indywidualnego programu rozwojowego.

22.System ocen- ma na celu rozwijanie ocenianej osoby i motywowania pracy.

23.Awans- jest zmianą statusu z pracownika służby cywilnej na urzędnika służby cywilnej, jest to tzw. awans pionowy, który ma 9 stopni.

24.Szkolenia- obejmują:
-szkolenia centralne- planowane, organizowane i nadzorowane przez Szefa Służby Cywilnej,
-szkolenia powszechne- planowane, organizowane i nadzorowane przez dyrektora generalnego urzędu,
-szkolenia specjalistyczne- planowane, organizowane i nadzorowane przez dyrektora generalnego urzędu, obejmujące tematykę związaną z zadaniami urzędu.
-szkolenia w ramach indywidualnego programu rozwoju zawodowego urzędnika- planowane, organizowane i nadzorowane przez dyrektora generalnego urzędu w porozumieniu z zatrudnionym w danym urzędzie urzędnikiem służby cywilnej.


26.Odpowiedzialność dyscyplinarna- urzędnik i pracownik służby cywilnej odpowiadają dyscyplinarnie za naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej. Karami stosowanymi są: upomnienie, nagana, pozbawienie możliwości awansu przez okres 2 lat na wyższy stopień służbowy, obniżenie stopnia służbowego, wydalenie ze służby cywilnej.

27.Komisje dyscyplinarne- rozpoznają sprawy dyscyplinarne w I instancji- komisja dyscyplinarna urzędu, w II instancji- Wyższa Komisja Dyscyplinarna Służby Cywilnej. Komisje powołuje dyrektor generalny urzędu spośród członków korpusu zatrudnionych w urzędzie. Komisję dyscyplinarną powołuje się ją na okres 3 lat i składa się z 10 członków. Wyższą Komisję powołuje się na okres 6 lat i składa się z 11 członków.