Podatki
Typy opodatkowania
· podatki bezpośrednie – są to podatki nakładane na dochód i majątek; najbardziej oczywistym przykładem jest osobisty podatek dochodowy; te podatki nazywane są bezpośrednimi gdyż osoba odpowiedzialna za opłacenie podatku ponosi jego ciężar;
· podatki pośrednie – są to podatki nakładane na wydatki; najbardziej znany jest podatek od wartości dodanej (VAT), podatek akcyzowy; ten rodzaj podatku nazywa się pośrednim gdyż osoba mająca zapłacić podatek może przenieść jego ciężar w formie ceny w całości lub w części na kupujących;
· podatki proporcjonalne – jeżeli wszyscy podatnicy płacą ten sam odsetek swoich dochodów (wydatków lub majątku) w postaci podaku; podatek od zysków spółek jest przykładem podatku proporcjonalnego;
· podatki progresywne – jeżeli osoby z wyższymi dochodami płacą jako podatek większy procent swoich dochodów; dochód podlegający opodatkowaniu przedstawiony jest w formie przedziałów: im wyższy przedział wartości tym wyższa stawka podatkowa
· podatki dochodowe od osób fizycznych – jest to podatek, jaki płacą osoby fizyczne od uzyskiwanych z różnych źródeł dochodu; źródłem dochodów są: praca zarobkowa, pozarolnicza działalność gospodarcza oraz dochody z najmu, dzierżawy, sprzedaży i innych źródeł. Podatek ten został wprowadzony w Polsce w 1992r.;
· podatek dochodowy od osób prawnych – podatek płacony przez podmioty gospodarcze posiadające osobowość prawną od przychodów pomniejszonych o koszty; w 2001 roku wynosił 30%;
· podatek konsumpcyjny – podatek płacony przez producenta lub importera od takich towarów jak: spirytus i wyroby spirytusowe, paliwa i oleje silnikowe, wino, piwo, papierosy i wyroby tytoniowe, wyroby jubilerskie i samochody osobowe;
· podatek od nieruchomości – płacą go podmioty gospodarcze z tytułu posiadanych bydynkow, budowli i gruntów; obciąża on koszty działalności podmiotu;
· podatek od wartości dodanej (od towarów i usług – VAT) – jest to podatek, jaki płacą osoby prawne i osoby fizyczne prowadzące w swoim imieniu i na własny rachunek działalność w zakresie sprzedaży i importu towarów i usług; podatek ten został wprowadzony w 1993 roku w miejsce podatku obrotowego;
Podział podatków wg podziału dochodów podatkowych
Podatki państwowe:
· podatek od towarów i usług
· podatek akcyzowy
· podatek od gier
· oprocentowanie kapitału w jednoosobowych spółkach skarbu państwa
Podatki samorządowe:
· podatek rolny
· podatek leśny
· podatek od nieruchomości
· podatek od środków transportowych
· podatek od posiadania psów
· opłaty lokalne (targowa i miejscowa)
· podatki opłacone w formie karty podatkowej
· podatek od spadków i darowizn
· opłata skarbowa od czynności cywilno prawnych
podatki wspólne:
· podatek dochodowy od osób fizycznych, którego 85% przypada budżetowi państwa, a 15% gminom
· podatek dochodowy od osób prawnych, którego 95% przypada budżetowi państwa, a 5% gminie