Prawo finansowe

Urzedy skarbowe jako organ 1 instancji, izby skarbowe jako organy 2 instancji.
W niektorych przypadkach organem 1 instancji jest izba a drugim minister finansow, W szczegolnych przypadkach minister moze byc tez organem 1 instancji.

SAMORZADOWE ORGANY TO:
-przewodniczacy samorzadowych jednostek samorzadu trytorialnego jako organy 1 instancji,
- samorzadowe Kolegia odwolawcze 2 instancja.

Naruzenie przepisow o wlasciwosci powoduje niewaznosc postepowania.
Ordynacja przewiduje mozliwosc wylaczenia pracownika organu podatkowego z mocy prawa, badz gdy istnieja watpliwosci co do jego bezstronnosci. Instytucja ta ma na celu zapewnienie obiektywizmu podatkowego. w syt drugiej( watpliwosci co do bezstronnosci wylaczenia nastepuje przez przelozonego bezposredniego.

ORDYNACJA OKRESLA SZCZEGOLOWO WYLACZANIE PRACOWNIKA Z MOCY PRAWA:
-jest stroną,
-strona jest jego malzonek, rodzenstwo, wstepny i zstepny,
-stronami sa osoby zwiazane z tyt. porzysposobienia, kurateki, opieki.
-byl swiadkiem, bieglym przedstawicielem podatnika,
-bral udzial w wydaniu zaskarzonej decyzji,
-wszczeto przeciw niemu post dyscyplinarne, sluzbowe lub karne
-stroną jest osoba pozostajaca wobec niego w stosunku nadrzednosci sluzbowej.

Urzad skarbowy podlega wylaczeniu od zalatwiania spraw dotyczacych zobowiazan podatkowych lub innych spraw dot postepowania podatkowego gdy sprawa dotyczy:
-naczelnika uzedu, jego zastepcy
-dyr izby skarbowe i zastepcy
-małżeństwa, rodzeństwa, wstępnych i zstępnych
-osoby zwiazanej z tyt przysposobienia, opieki, kurateki, z w/w osobami.
Podobne zasady obowiazuja odnosnie przewodniczacych samorzadu terytorialnego.
Strona jest drugim podmiotem postepowania, Ordynacja stwierdza, że stroną jest KAŻDY kto ŻĄDA CZYNNOSCI organu podatkowego do kogo czynnosc organu sie odnosi, czy jego interesu dzialanie dotyczy. DO STRON NALEŻĄ :
podatnik, płatnik, inkasent, i ich ustępcy prawni, os trzecie, i inne os na ktorych ciaza okreslone obowiazki lub mają okreslone uprawnienia. zdolnosc prawna i zdolnosc do czynnosci prawnych ocenia sie wg prawa cyw., strona moze dzialac poprzez pełnomocnika.
PEŁNOMOCNIKIEM: moze byc os fiz mająca pełną zdolnosc do czynnosci prawnych, nie moze byc natomiast os prawna.

TERMINY ZALATWIANIA SPRAW PODATKOWYCH: bez zbednej zwłoki jednak nie pozniej niz w ciagu mieś od dnia wszczęcia post. winny być załatwione sprawy wymagające postępowania wyjasniającego, niezwłocznie - te sprawy kotre mogą być zalatwione w oparciu o dowody przedstawione przez strony. 2ch mieś- w post odwoławczym.
Na nie zalatwienie sprawy w terminie stronie słuzy skarga do organu podatkowego wyzszego stopnia, skutkująca jej wyjasnienie i postępowanie słuzbowe oraz profilaktyczne. NIe załątwienie w terminie skragi w postepowaniu odwoławczym oznacza wstrzymanie wykonania decyzji w czesci objetej odwołaniem.

TERMINY DZIELI SIE NA: ustawowe- wyniakją z ustawy; Użędowe- sa wyznaczane przez org podatkowe. Nie dochodzenie terminu ustawowego powoduje bezskutecznosc czynnosci, Terminiy moga byc okreslane w dniach, tygodniach, mieś. Terminy procesowe - zarowno urzędowe jak i ustawowe mogą bbyć przywracalne. Należy jednak uprawdopodobnic nie zachowanie terminu bez winy, następuje to na wniosek strony. Podanie o przywrocenie terminu należy zgłosic w term 7 dni od dnia ustalenia przyczyny uchylenia terminowi.

POSTĘPOWANIE PRZED ORGANEM 1 INSTANCJI: postępowanie podatkowe może być wszczęte z urzedu albo na wniosek stron. Ordynacja podatkowa reguluje wyraznie date i forme wszczecia postepowania. Wszczecie post z urzedu nastepuje w formie postanowieniaz dniem doreczenia stronie. Nie przysługuje na nie zażalenie. Mozna je zaskarzyc w decyzji konczącej postepowanie w danej instancji.Wszczęcie postepowania na wniosek strony: następuje poprzez złozenie wniosku.

ŚRODKI DOWODOWE: a) ksiegi podatkowe: to jeden z najw dowodó w postępowaniu podatkowym, Ordynacja oznacza ich pojęcia.: Ksiegi przychodów, rozchodów, ew rejestru.
b) informacja podatkowa: organy podatkowe mogą ich żądac od banków, domów maklerskich, toważystw, funduszy powierniczych, tow funduszy inwestycyjnych. c) Deklaracja- tj. wykresy, zeznania, informacje składane przez podatników, płatników, inwestorów. d) Zeznania świadków- są stosukowo żadko wykozystywane. e) opinie biegłych- Stosowane są gdy wymagane są wiadomosci specjalistyczne. f) oględziny: polegają na bezpośrednim zbadaniu przedmiotu lub osoby w celu poczynienia ustaleń. g) przesłuchanie stron, oświadczenie stron: organ może przesłuchać strony, jezeli po wyczerpaniu srodkó dowodowych lub ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla sprawy. W niektorych sytuacjach organ moze zadowolic sie oswiadczeniem strony zlozonym pod rygorem odpowiedzialnosci karnej za fałszywe zeznania.
W szczególnosci ma to miejsce, wowczas wystąpi o złożenie tekigo oświadczenia.

ZAWIESZENIE POSTEPOWANIA: ma miejsce w razie zaistnienia okolicznosci przejsciowo umozliwiających jego prowadzenie. Wg ordynacji w niektorych syt organ jest:
-zobowiązany do zawieszenia postepowania np. gdy rozpoznanie sprawy jest uzależnione od rozstrzygniecia zagadnienia wstępnego przez inny organ.
-może zawiesic postępowanie np. w sprawie udzielenia ulg w zapłacie zobowiązan podatkowych,
Zawieszenie postępowania ustępuje w formie postanowienia, na ktore przysługuje zażalenie.

DECYZJA I POSTANOWIENIE: Decyzja podatkowa kończy postepowanie podatkowe w danej instancji. Jest formą rozstrzygniecia sprawy podatkowej. Ma okreslone cechy jak decyzja w postepowaniu administracyjnym i jest aktem jednostronnym, zewnętrznym, konkretnym i indywidualnym.

-jednostronnosc: oznacza ze jej tresc formuuje organ podatkowy. bez udziału strony postepowania
-zwenętrzność- oznacza ze adresat nie nalezy do struktory adm publicznej
-konkretnosc- formuuje konkretne prawa i obowiazki
-indywidualność- sprowadza sie do adresata decyzji, ktorym jest podmniot oznaczony indywidualnie.

POUCZENIE O TRYBIE ODWOŁAWCZYM - term 14 dniowy liczony od dnia doreczenie decyzji.
POSTANOWIENIE: jest drugim obok decyzji aktem admin. Takze jednostronnym, zewnetrznym, konkretnym i indywidualnym,
RÓZNICE Z DECYZJĄ: jest aktem prawa porcesowego, nie konczy sprawy w danej instancji, wydawane jest w toku postepowania, Treść postanowienia okresla ordynacja

ZWYCZAJNE I NADZW. SRODKI ODWOŁAWCZE: Zwyczajne: odwolanie nalezy do środków zwyczajnych, jest podstawowym srodkiem zaskarzenia decyzji podatkowej. Zgodnie z zasadą dwuninstancyjnosci od decyzji organu podatkowego wydanej w pierwszej instancji słuzy odwołanie do jednej instancji, Właściwy do rozpatrzenie jest organ wyższego stopnia, Od decyzji izby skarbowej - własiciwy minister ds. finansów publicznych, w razie decyzji ministra lub SKO odwołanie rozpatruje ten sam organ stosując przepisy o postepowaniu odwoławczym.Ordynacja stawia konkretne wymaganie odwołania: zarzuty przeciw decyzji okreslenie istoty i zakresu rządania, wskazanie dowodów.
Organ odwołąwczy nie moze dzialac z urzędu. Postepowanie uruchamia wiec odwołanie wniesione w terminie 14 dni za posrednictwqem organu ktory decyzje wydał. Wniesienie odwołania nie wsztrzymuje odwołąnia decyzji. Może jednak byc wstrzymana w 2ch syt: a) na wniosek podatnika ze wzgl na wazny interes strony b) jezeli odwołąnie nie zostanie rozpatrezone w terminie 2ch mieś. od otrzymania przez organ odwoławczy, a decyzja nie zostala wykonana. wniesienie odwołania zobowiązuje organ 1 instancji do ponownego rozpatrzenia sprwy. W tym czasie może miec miejsce samokontrola. Organ odwoławczy najpieirw bada sprawe pod wzgledem formalnym. o nie dopuszczalnosci odwołania orzeka sie w formie postanowienia na ktore nie słuzy zażalenie. Stwierdzając dopszuczalnosc odwolania organ odwoławczy uznaje sprawe i ewentualnie przeprowadza post.dowodowe uzupełniające.
COFNIĘCIE ODWOŁANIA-ordynacja przewiduje pewną ograniczoną możliwośc takiego działania strony-do czasu wydania decyzji przez organ odwoławczy.
RODZAJE DECYZJI ORGANU ODWOŁAWCZEGO-utrzymanie w mocy,reformująca,kasacyjna-uchylenie całkowite i umożenie postepowania. Umażające postepowania.
ZAŻALENIE: jest zwykłym środkiem prawnym przeciw postanowieniom wydanym w postepowaniu podatkowym. Termin 7dni od otrzymania postanowienia nie wstrzymuje wykonania okreslonej czynnosci (postanowienia) chyba że organ ja wstrzyma.
NADZWYCZAJNE ŚRODKI ZASKARŻENIA:
1) Wznowienie postepowania- jest nadzwyczajnym srodkiem zaskarżenia. Jego celem jest ponowne przeprowadzenie postepowania i wydanie rostrzygniecia w sprawie zakonczonej decyzja ostateczną wydaną po przeprowadzeniu wadliwego postepowania. Chodzi tu o wadliwosć samego postepowania a nie decyzji. Wznowienie postepowania nastepuje na wniosek strony lub z urzedu. organem własciwym do wznowienia jest organ ktory wydał decyzje w ostatniej instancji
2) Stwerdzenie niewaznosci deczyzjo podatkowej - Umożliwia usuniecie jej z obrotu prawnego, chodzi o decyzje ostateczną dotkietą wadami kwalifikowanymi. Skutek utrata mocy wiążącej od dnia jej wydania.
Samokontrola decyzji ostatecznych - możliwośc zmiany lub uchylenia w kazdym czasie decyzji przez organ ktory ją wydał lub organ wyższego stopnia. Rozstrzygniecie w sprawie uchylenia lub zmiany decyzji istatecznej zapada w formie decyzji. Decyzja ostateczna ustalająca wysokosc zobowiązania podatkowego na dany okres moze byc zmieniona przez organ podatkowy ktory ją wydał jezeli po jej wydaniu nastąpiła zmiana okolicznosci faktycznych mających wpływ na wysokość zobowiązania.
Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji -ma charakter pożądkujący i delkaratoryjny. Potwierdz fakt wygaśniecia decyzji w celu ustalenia jej nie obowiązywania. Odnosi sie do decyzji ostatecznych i nie ostatecznych.
Odpowiedzialnosc odszkodowawcza: ordynacja przewiduje możliwośc zadosc uczynienia szkodzie strony powstałej na wskutek wadliwego działania organu podatkowego. o odszkodowanie wnosi sie do organu ktory wydał decyzje z naruszeniem prawa. Orzeczenie podejmuje organ ktory uchyla decyzje stwierdził jej niewaznosc alb o orzekł o wydaniu decyzji z naruszeniem uzasadniającym odpowiedzialnosc odszkodowawczą. W sprawie odmowy odszkodowania przsługuje powództwo do sądu powszechnego. Termin 30 dni od doreczenie decyzji. Przedawnienie odszkodowania z upływem 3ch lat od dnia doręczenia decyzji.
KARY PORZĄDKOWE-dotyczą podmiotów kt,uchybiają obowiązkom określonym w ordynacji mimo prawidłowego wezwania.Nakładane są w formie postanowienia na kt,służy zażalenie.MOżliwe jest usprawiedliwienie niewykonania obowiązku na wniosek strony złożony w termine 7 dni od nałożenia kary.
KOSZTY POSTEPOWANIA-zasada jest ze koszty post.przed organami podatkowymi ponosi Skarb Państwa,chyba ze koszty obciązaja strony lub inny podmiot.Wysokośc kosztów i sposób uiszczenia ustala organ podatkowy w formie postanowienia na kt,przysł.zażalenie.
CZYNNOCI SPRAWDZAJĄCE-są prowadzone przez organ I instancji.Ograniczają ryzyko błędu w wyniku samoobliczenia podatku lub obniżenia podatku przez płatnika.Wykrywają oczywiście omyłki.Posiadaja tez cechy merytorycznej weryfikacji.
KONTROLA SKARBOWA-prowadza organy podatkowe I instancji.podlegają jej podatnicy,płatnicy i inkasenci.Cel kontroli sprawdzanie wywiązywania sie podatników,płatników i inkasentów z obowiązków wynikających z pr,podatkowego.Prowadzona jest na podastawie imiannego upoważnienia.Przebieg kontroli dokumentuje protokół.


PODATKI BEZPOŚREDNIE
PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH PIT w polskim systemie poatkowym uregulowany został ustawą z 26.07.91.Podatek ten został wprowadzony od 01.01.92 na wzór wielu krajów europejskich.Jest to podatek powszechny oparty na zasadzie równości,kt oznacza ze wszyscy podatnicy uzyskujący jednakowe dochody sa tak samo traktowani bez wzgl na zródło dochodu.
PODMIOTOWY ZAKRES OPODATKOWANIA. podatnikami podatku dochodowego są osoby fizyczne,kt.uzyskuja dochody z róznych zródeł objętych podatkiem jak:wynagrodzenie za pracę,umowa zlecenie i o dzieło,działalnośc gospodarcza.Z ustawy wynika pojęcie tzw nieograniczonego obowiązku podatkowego.Objęcie podatkiem wszystkich dochodów osób fizycznych bez względu na miejsce ich uzyskania.Co do zasady osoby takie mają miejsce zamieszkania w Polsce,będa obowiązane ujawnić organowi podatkowemu wszystkie zródła dochodów,także w Krajach obcych i zapłacić podatke od całości.Posiadanie więc obywatelstwa polskiego nie jest warunkiem bezwzględnym podlegania niograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.Nie zawsze jedanak uzyskanie dochdu w Kraju obcym będzie oznaczało opodatkowanie w Polsce.

PRZEDMIOT PODATKU-sa rózne rodzaje dochdów uzyskiwanych przez podatnika z poszczególnych zródeł przychodów wsakazanych w ustawie.Jezeli podatnik uzyskuje dochody z kilku zródel przychdów przedmiotem opodatkowania jest suma dochodów ze wszystich zródeł które podalegają łącznemu opodatkowaniu. Przez dochód należy rozumiec dodatnią różnice (nadwyżkę) miedzy kwotą przychodu, a kosztami jego uzyskania. Gdy koszty przewyższają uzyskany dochódwystępuje strata! Ustawa przewiduje też w kilku sytuacjach opodatkowanie przychodu, a nie dochodu ustalonego przez podatnika. Np. przychdów z oszczednosci bankowych. ustawa szczegułowo okresla zasady i sposób ustalania przychodówz poszczególnych zródeł.Przychodami są najczesciej pieniądze,przychody w naturze,wartość otrzymanych nieodpłatnie świadczeń.
ZWOLNIENIA PODATKOWE I ULGI-obowiązujące zwolnienia mają charakter przedmiotowy.Kryterium okresu obowiązywania:ograniczon czasowo np.dotacje;nieograniczone czasowo.Kryterium wielkości przysługującego zwolnienia:ograniczone kwotowo i nieograniczone kwotowo.Kryterium przedmiotowe dotyczące charakteru środków podlegająych zwolnieniu:charakter odszkodowawczy,charakter socjalny,charakter naukowo-oświatowy,charak.pracowniczy,związane z kursami grami liczbowymi loteriami.
Dochodowy i osobisty charakter podatku dochodowego przesądza o tym ze przedmiotem podatku powinin byc dochód a nie przychód.Pzychody podlegają opodatkowaniu tylko w ściśle okreslonych przypadkach.Wszystkie ULGI przewidziane w podatku dochodowym od osób fizycznych niezaleznie od sposobu ich odliczenia można podzielic na 5 grup:takie kt. w istocie sposobem na uwzględnienie przynajmniej w części kosztów związanych z uzyskaniem przychdu;ulgi kt.są zwrotem kosztów związanych z egzystencja podatnika;ulgi o charakterze rodzinnym;ulgi ocharakterze stymulacyjnym;ulgi zapobiegające opodatkowaniu nieistniejącego dochodu.
SKALE I STAWKI PODATKOWE: W podatku dochodowym obciązającym odsoby fizyczne skala ma w zasadzie charakter progresji szczeblowej-ciągłej.Stawki mają charakter procentowy.Wynoszą 19%,30%,40%.
OBOWIĄZEK PŁATNIKÓW-pobór podatku od osób fizycznych wiąze sie z okreslonymi obowiązkami płatnikó.Płatnikami podatkow sa wszystkie podamity rawne jak i fizyczne oraz jednostki organizacyjne nie majace os.pr.,ktore wypłacaja osobom fizycznym wynagrodzenia,honoraria,renty,stypendia itp.Obowiązki można podzielic na 2 grupy:jednorazowe kt wynikły z wprowadzenia podatku dochodowego i były związane z tzw.ubruttowieniem wynagrodzeń i innych dochodów;stałe ziwązane z pobieraniem zaliczek na podatek i dokonywaniem rozliczeń.
Operacja ubruttowienia polegała na jednorazoym podwyższeniu wynagrodzeń przez pracodawce o taką kwote aby po zapłąceniu podatku pozostała kwota nie mniejsza niz dotychczas otrzymana.Stale obowiązki płatników zwiazane sa przede wszystkim z obliczeniem pobieraniem i odprowadzaniem na własciwy rachunek zaliczek z tytułu podatku dochodowego.
OBOWIAZKI PODATNIKÓW: polegają na wpłaceniu zaliczek na podatek składaniu odpowiedznich świadczen i zeznan podatkowych.
UPROSZCZONE FORMY OPODATKOWANIA PODATKIEM DOCHODOWYM OSOB FIZYCZNYCH: Od 1.01.94 wprowadzono tzw zryczautowaną forme poboru podatku dochodowego od os fizycznych prowadzących działalnosc gosp lub w zakresie wolnych zawodów, jezeli jest ona prawdzona w stosunkowo niewielkim rozmiarze. Płatnosc podatku doch od os fizycznych odbywa sie wg zasad uproszczonych. dochody osob duchownych podlegają powszechnemu opodatkowaniu obliczonym wg określonych zryczutowancych zasad. Zryczutowaną formą opodatkowania podatkiem dochodowym jest tez karta podatkowa. Wpływy z tak pobieranego podatku zasilaja budzet gminy.
PODATEK DOCHODWY OD OSOB PRAWNYCH CIT (PODATEK OD DOCH FIRM I KORPORACJI)
Podatki od dochodó os fizycznych mają charakter podatków osobistych i jako takie powinny uwzgledniac syt os podatnika, jego stan rodzinny itp. Podatki od dochodu uzyskiwanego od os prawnych nie mogą uwzględniac osobistej zdolnosci płatnieczej.
PODAMOTOWY ZAKRES PODATKU DOCHODOWEGO OD OS PRAWNYCH.: Obejmuje wszystkie os prawne bez wzgledu na forme organizacyjną. Podatek dotyczy takze jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej z wyjątkiem spółek nie mających osobowości prawnej.
PRZEDMIOTOWY ZAKRES OPODATKOWANIA: przedmiotem opodatkowania jest dochód bezwzgledu na rodzaj źródeł przychodu z wyłączeniem dochodów nie podlegających temu podatkowi. dochodem dla celów podatkowych jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami uzyskania. Podatek ten jest obliczany za okres roku podatkowego, ktorym musi byc rok kalendarzowy, albo kolejne 12 mieś. Ustawa o podatku dochodowym od osob prawnych szczegółowo okresla zasady i sposob ustalania przychodów z róznych źrodeł. Są nimi pieniądze, przeychdoy w naturze i wartość nieodpłatnie otrzymanych świadczeń.
ZWOLNIENIA PRZEDMIOTOWE:
1)Stymulacyjne- mają pobudzac do określonych działan i zachowan
2) nie związane z uzyskaniem rzeczywistych dochodów.
3) wynikająca z prawa lub zwyczajów miedzy narodowych
PODSTAWA OPODATKOWANIA: stanowi ją w zasadzie łączny dochód podatnika ze źródeł objętych podatkiem i dochód uzyskany w ciągu roku podatkowego.
Kwoty stanowiące ulgi podatkowe odliczane od łącznego dochodu osoby prawnej.
Istotną ulgą w podatku dochodowym od os prawnych jest odliczenie podstawy opodatkowania kwot przekazywanych jako darowizny.
SKALA I STAWKI PODATKOWEpobór podatku dochodowego od osób prawnych dokonywany jest w zastosowaniu skali proporcjonalnej.Stawki sa procentowe i zróznicowane w zależności od tego czy przedmiot i podastwę podatku stanowi uzyskany przychód podatnika.
OBOWIAZKI PODATNIKÓW I PŁATNIKÓW:Płatnicy podatku dochodowego występują gdy:podatek jest pobierany od dywident i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach prawnych.