Proces wyborczy
Uczestnictwo polityczne ma trzy formy:
-konwencjonalne np. wybory, referenda
-niekonwencjonalna
--legalne (inicjatywy, petycje, listy, strajki_
--nielegalne (okupowanie miejsc pracy, budynków uż. publicznej)
-Symboliczne (udział w św. państwowych, pochodach, paradach, itp)
Zasada suwerenności - zdolność zbiorowości do samodzielnego sprawowania władzy i podejmowania ostatecznych decyzji dot. określonego terytorium.
Dwie formy demokracji:
-pośrednia (przedstawiciele wybrani w wyborów reprezentują idee grupy)
-bezpośrednia (referendum)
Rola wyborców w demokracji
-legitymizująca (grupa wyborców daje prawny i moralny mandat do spr. władzy, a delikwent nią sprawujący może się powoływać na wolę wyborców)
-polityczno-programowa (społ. wyraża poparcie lub nie dla prog. politycznych)
-kreacyjna (wyborcy mają wpływ na skład rządu)
-kontrolna (wyborcy egzekwują odpowiedzialność poltyczną ; jeśli wybrany polityk im się podoba, głosują na niego jeszcze raz)
Prawo wyborcze - zbiór norm prawnych i uprawnienia wyborcze obywateli.
Dwa prawa wyborcze:
-czynne prawo wyborcze (umożliwia wybór przedstawicieli do wskazanego organu)
-bierne prawo wyborcze (możliwość kandydowania w wyborach)
Census wyborczy - ograniczanie praw wyborczych na podstawie określonych kryteriów które musi spełniać dana jednostka. Obecnie trzeba mieć ukończony 18 rok życia i mieć polskie obywatelstwo.
Przymiotniki wyborcze to zasady przeprowadzenia wyborów. Wybory do sejmu są:
-powszechne
-równe
-bezspośrednie
-proporcjonalne
Zasady przepr. referendum
-nie może dotyczyć kwestii finansowych, obronności i amnestii
-zarządza je sejm za zgodą senatu
--lub społeczna inicjatywa referendalna, min 500tys osób, ale to i tak może nie wypalić
Wynik referendum przeprowadzonego w ciągu 60 dni od zgłoszenia do marszałka sejmu jest wiążący dla rządzących gdy
-zmiany poparło większość głosujących i frekwencja przekroczyła 50% (ref. ratyfikacyjne)
-zmiany poparło większość głosujących a frewkencja nie była istotna (ref. konstytucyjne)