Pojęcia makro i mikro ekonomiczne
Ekonomia ? to nauka o gospodarowaniu, czyli produkcji, podziale i wymiarze dóbr wytworzonych w społeczeństwie na określonym szczeblu jego historycznego rozwoju.
Ekonomia normatywna ? dostarcza zaleceń rekomendacji, opartych na subiektywnych sądach wartościowych. Mówi jak powinno być.
Ekonomia pozytywna ? zajmuje się obiektywnym naukowym objaśnieniem zasad funkcjonowania gospodarki i mechanizmów ekonomicznych. Nie używa sądów wartościowych. Mówi jak jest.
Mikroekonomia ? dotyczy relacji między konsumentem a producentem. Patrzy na gospodarkę narodową przez pryzmat przedsiębiorców i konsumentów, z punktu widzenia maksymalizacji ich korzyści.
Makroekonomia ? zajmuje się powiązaniami między różnymi częściami gospodarki. Przedmiotem zainteresowania makroekonomii jest problem alokacji zasobów na poziomie gospodarki narodowej, np. David Begg definiuje makroekonomie jako naukę o gospodarce jako całości. Makroekonomia bada duże agregaty takie jak popyt globalny gospodarstw domowych na dobra czy globalne wydatki przedsiębiorstw na maszyny i budowę. (budżet państwa, inflacja, bezrobocie, PKB)
Popyt ? jest ot takie zapotrzebowanie na dane dobro za które konsument (nabywca) jest zdolny zapłacić na rynku ustaloną cenę dysponując do tego celu odpowiednią ilością zasobów finansowych.
Prawo popytu rynkowego ? mówi, że wzrost (lub spadek) cen dobra powoduje spadek (lub wzrost) wielkości popytu na to dobro przy założeniu zasady ceteris peribus ? (czyli, niezmienianą się pozostałe czynniki wpływające na dane zjawisko).
Podaż ? jest to ilość dobra, którą producenci chcą dostarczyć na rynek w danym czasie i o danej cenie.
Prawo podaży rynkowej ? wzrost ceny rynkowej produktu prowadzi do wzrostu oferowanych ilości tego produktu. Spadek ceny produktu wywołuje zmniejszenie oferowanych ilości produktu przy zachowaniu zasady ceteris paribas.
Transfery ? to świadczenie pieniężne, które nie pociąga za sobą świadczenia pracy (np. zasiłki dla bezrobotnych, zasiłki rodzinne)
Papier wartościowy ? to dokument ucieleśniający pewne prawo majątkowe, którego realizacja jest możliwa po okazaniu tego dokumentu i jego zwrocie.
Obligacje ? jest papierem wartościowym poświadczającym wierzytelność, czyli zobowiązanie dłużne emitenta wobec jego właściciele, na określoną sumę wraz z zobowiązaniem do wypłaty oprocentowania w ustalonych terminach.
Akcje ? jest papierem wartościowym (dokumentem) oznaczającym prawo jej posiadacza do udziału w podziale majątku spółki, oraz udziału w podziale zysku (dywidendy spółki).
Weksel - jest dokumentem sporządzanym formie przewidzianym przez prawo, zawierający bezwarunkowe zobowiązanie do zapłaty określonej osobie, w ustalonym terminie i miejscu, przez wystawcę lub osobę przez niego wskazaną sumy pieniężnej, której egzekucja jest wyposażona w specjalny rygor.
Czek - jest papierem wartościowym o formie ściśle określonej przez prawo czekowe. Za jego pomocą osoba wystawiająca zleca bankowi wypłatę określonej na czeku kwoty pieniężnej ze środków na koncie wystawcy czeku.
Warranty ? są to instrumenty pochodne dające prawo do zakupu bądź akcji po określonej cenie w przyszłości bądź do subskrypcji przyszłych emisji akcji mogą przynieść wysokie zyski gdy cena akcji wzrośnie ponad cenę umowną tzw. rozliczeniowa.
Kredyt - jest to stosunek ekonomiczny polegający na odstąpieniu przez jedną ze stron (wierzyciela) drugiej stronie (dłużnikowi) określonej wartości w pieniądzu lub w towarze, w zamian za obietnicę zwrotu równowartości w ustalonym terminie łącznie z wynagrodzeniem za jego udzielenie (%) ( udzielany jest formie bezgotówkowej na określony cel).
Kredyt kupiecki, handlowy ? odroczenie zapłaty (bez odsetek jak w banku) tzn. w kr. Kupieckim nie ma odsetek.
Pożyczka - umowa, przez którą dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. ( jest zaciągana na określony czas spłacana jest w ratach, pozyczkę dostajemy fizycznie pieniądze).
Cła ? jest opłatą, którą importer albo eksporter musi uiścić na rzecz budżetu państwa przy dokonaniu transakcji zagranicznych. Cła nakładane są na import towarów.
Waluta ? to określenie środków pieniężnych będących w obiegu w danym państwie
Kurs walutowy ? jest relacją wymienną danej waluty na inną.
Aprecjacja złotego ? złotówka umacnia się, czyli za 1zł. możemy więcej kupić obcej waluty.
Deprecjacja ? spadek kursu waluty krajowej względem waluty zagranicznej.
Kapitalizacja ? przeliczenie wartości teraźniejszej na przyszłą
Dyskontowanie ? przeliczenie wartości przyszłej na obecną.
Kapitalizacja ciągła ? odsetki są liczone w dowolnym momencie nie trzeba czekać całego roku.
Kapitalizacja prosta - w pierwszym roku odsetki są liczone od 1tys. w 2 roku też i w 3 również 1 tys.
Kapitalizacja złożona ? kapitał początkowy puls odsetki
Próg rentowności ? wielkość produkcji dla której przychody ze sprzedaży są równe poniesionym kosztom (???????)
Ryzyko - oznacza jakąś miarę/ocenę zagrożenia czy niebezpieczeństwa wynikającego albo z prawdopodobnych zdarzeń od nas niezależnych, albo z możliwych konsekwencji podjęcia decyzji.
Inwestycje ? należy zrezygnować z pewnych korzyści na rzecz innych korzyści większych, ale bardziej ryzykownych. (????????). Wyrzeczenie się pewnych korzyści, aby po pewnym czasie mieć więcej pieniędzy.
Inwestycje ? są strumieniem kapitału w ciągu roku i są kapitałem firmie. Są to inwestycje brutto. Te, które kupujemy. Po odjęciu amortyzacji stają się inwestycjami netto
Dyskonto ? to jest kwota o jaką należy pomniejszyć oczekiwaną wartość przyszłego kapitału, aby otrzymać jego wartość bieżącą. Kwota ta reprezentuje zmianę wartości pieniądza w czasie.
Finanse ? jest to zespół procesów gospodarczych związanych z gromadzeniem i wydatkowaniem, czyli ogół zjawisk ekonomicznych związanych z ruchem zasobów pieniężnych. Jeżeli się rozpatruje na poziomie przedsiębiorstw to są finanse przedsiębiorstw. Mamy jeszcze finanse: domowe, państwowe, międzynarodowe
Państwo - jest polityczną organizacją społeczeństwa, wyposażoną w suwerenną władzę, jest też organizacją terytorialną i przymusową.
- Suwerenność ? władza państwowa jest władzą najwyższą (zwierzchnią) na danym obszarze i sama decyduje o swoim zakresie działania (wewnętrzna
- Organizacja terytorialna ? obejmuje ludzi znajdującym się na terytorium danego państwa
- Organizacja przymusowa ? o przynależności do państwa decyduje obywatelstwo (nie można pozbawić kogoś obywatelstwa)
Amortyzacja ? ściśle wiąże się z kategorią kosztów nie jest wydatkiem. Amortyzacja stanowi część kosztu wytworzenia towarów i usług za pomocą majątku trwałego.
Umorzenie ? zmniejszenie wartości początkowej środków trwałych oraz niematerialnych i prawnych wartości na skutek ich zużycia.
Wydatek ? jest to każdorazowe pomniejszenie zasobów pieniężnych danego podmiotu czy to z kasy czy z konta bankowego. Musi być to pomniejszenie środków finansowych każdego podmiotu.
Koszt ? stanowi pieniężny wyraz czynników wytwórczych zużywanych w procesie gospodarczym a więc majątku trwałego, rzeczowego majątku obrotowego, pracy, zastosowanego kapitału pieniężnego.
Próg rentowności ? to wielkość produkcji i sprzedaży, przy której realizowane przychody ze sprzedaży pokrywają się z poniesionymi kosztami.
Procent ? jedna setna (przez sto) pewnej wielkości.
Rachunek zysków i strat ? to zestawienie za poprzedni i bieżący rok obrotowy: przychodów i odpowiadających im kosztów, zysków i strat nadzwyczajnych oraz obowiązkowych obciążeń wyniku finansowego
Rachunek zysków i strat ? to zestawienie za poprzedni i bieżący rok obrotowy: przychodów i odpowiadających im kosztów, zysków i strat nadzwyczajnych oraz obowiązkowych obciążeń wyniku finansowego
Inflacja ? to wzrost ogólnego poziomu cen rynkowych na towary i usługi nabywane przez ludność.( ok. 4%)
Deflacja - spadek ogólnego poziomu cen.
Stopa inflacji ? wzrost przeciętnego poziomu cen dóbr i usług w gospodarce określony procentach
Wzrost gospodarczy - zwiększenie się rocznej produkcji dóbr i usług pożądanych przez ludzi w kraju. Jeśli w kolejnym roku w całej gospodarce uda się sprzedać więcej towarów i usług niż w roku poprzednim ? mamy do czynienia ze wzrostem gospodarczym.
Rozwój gospodarczy - jest pojęciem szerszym, obejmuje proces wzrostu produkcji w gospodarce a także jakościowe zmiany gospodarki dotyczące systemu społeczno ? gospodarczego.
Produkt Krajowy Brutto (PKB) ? jest pewną miarą wielkości produkcji (finalnych ? czyli produkt końcowy) wytworzonej w gospodarce na terenie danego kraju w określonym przedziale czasu najczęściej w ciągu roku.
Produkt Narodowy Brutto (PNB) ? jest miarą łączonych dochodów osiąganych przez obywateli danego kraju niezależnie od miejsca świadczenia usług przez czynniki produkcji. Jest równy PKB powiększonemu o dochody netto z tytułu własności za granicą.
Produkt Narodowy Netto (PNN) ? produkt narodowy brutto pomniejszony o amortyzacje.
Dobrobyt Ekonomiczny Netto (DEN) ? wyraża on PNB liczony w sposób tradycyjny pomniejszony o szacunkową wartość wytworzonych w gospodarce produktów nieporządanych (antydóbr) i powiększony o szacunkową wartość produktu tworzonego w szarej strefie gospodarki oraz szacunkową wartość czasu wolnego, którym dysponuje społeczeństwo.
Bank ? instytucja, która gromadzi środki pieniężne od tych, którzy mają ich w nadmiarze (czyli zamienia pieniądz pasywny ? (oszczędnościowy) na aktywny ? (inwestycyjny)) i przekazuje je tym, którzy ich w danym momencie potrzebują.
Narodowy Bank Polski (NBP) ? jest Bankiem Centralnym posiada osobowość prawną ma prawo używania pieczęci z godłem i działa tylko na terenie RP i swoją siedzibę ma w Warszawie.