Zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko
1.Zakres raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko jest zgodny z prawem o ochronie srodowiska, regulowanym ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 i tymczasowym artykulem 47 tejże ustway
2. Charakterystyka przedsięwzięcia podlegającego ocenie
2.1 Naszym przedsięwzięciem jest składowisko odpadów komunalnych (z terenów rolniczych-podmiejskich)
- o powierzchni 2ha
- ilość odpadów 50 ton / doba
- okres eksploatacji 15 lat
-wysokość składowiska:
powyzej poziomu pow. 3m
poniżej poziomu pow. 2m
Odpowiednia lokalizacja zapewni ograniczenie jego uciążliwości dla mieszkańców aglomeracji miejskiej znajdującej się w pobliżu. Obszar składowiska położony jest poza miastem w okolicy 7-8km od centrum Gliwic koło trasy Bojków-Knurów. Niewątpliwą zaletą takiego położenia jest wyjątkowo dogodny dojazd. Wokół składowiska wykonamy pas izolacyjny, chroniący zwierzęta przed szkodliwym działaniem odpadów – jest to teren zalesiony a wiec miasto będzie oddzielone dodatkowym pasem zieleni. Podłoże zostanie odpowiednio zaizolowane, aby nie dopuścić do przedostawania się niebezpiecznych substancji bezpośrednio do gleby. Równocześnie ścieki z wód opadowych zostaną ujęte i odprowadzane systemem zbierania i oczyszczania odcieków do pobliskiej oczyszczalni. Zostanie przeprowadzone zagęszczenie ilości odpadów na składowisku, w wyniku czego objętość się zmniejszy o 30%.
Na terenie naszego składowiska znajduje się kompostownia.
Kompostowaniu poddawane są odpady zielone, zarówno pochodzące z pielęgnacji terenów zielonych jak inne, dostarczane na wysypisko przez zorganizowanych przewoźników i indywidualnych mieszkańców Gliwic i okolic
A - hala kompostowniB - hala sortowniC - budynek administracyjno-socjalnyD - filtr biologicznyE1 - rozdzielnia WNE2 - zbiornik magazynowy płynnych odpadów organicznychE3 - zbiornik magazynowy wody deszczowejF1 - wiata surowców wtórnychF2 - wiata na odpadyG1 - plac kontenerów kompostującychG2 - plac naturalnie napowietrzonego podłoża pryzm kompostuG3 - plac składowania dodatków do kompostowaniaG4 - plac dla dojrzewającego kompostuG5 - plac uzdatniania kompostuG6 - plac składowania kompostu gotowegoH - wagaL - warsztat
Gaz wysypiskowy jest produktem beztlenowego rozkładu materii organicznej, dominującej części odpadów komunalnych. Skład biogazu pozwala na jego wykorzystanie energetyczne. Głównym składnikiem gazu jest metan, którego zawartość waha się najczęściej od 40 do 60%. Gaz ten uważany jest za decydujący o wzroście globalnego ocieplenia atmosfery i powstawaniu tzw. efektu cieplarnianego. Wpływ, przypisywany metanowi na ów efekt jest aż o 20 - 25 razy większy niż rola innych gazów, wchodzących w skład atmosfery. Inne zagrożenia to niekontrolowane rozprzestrzenianie się gazu, występowanie samozapłonów i utrudnianie rekultywacji biologicznej po zakończeniu eksploatacji składowiska.
Składowisko zostało wyposażone w poniższe urządzenia technologiczne:
· drenaż odwodnieniowy terenu składowiska,
· drenaż sygnalizacyjny (uszkodzenie folii dna wysypiska),
· drenaż odcieków powstających z utylizacji odpadów oraz z wód opadowych,
· zbiornik odcieków i wód powierzchniowych,
· pompownia wód drenażowych czystych ,
· rowy opaskowe,
· studnie odgazowujące,
· monitoring wód podziemnych
· drogi dojazdowe do korony składowiska,
· stanowisko dezynfekcyjne kół pojazdów opuszczających składowisko,
· wagę samochodową elektroniczną z urządzeniem rejestrującym wraz z osprzętem komputerowym, pozwalającym na pełny monitoring ilościowy i jakościowy odpadów oraz zaporami automatycznymi regulującymi wjazd pojazdów na składowisko,
· spychacz gąsienicowy
· koparko-ładowarkę
· rozdrabniarkę do odpadów wielkogabarytowych
· prasę hydrauliczną
2.2. Główne cechy charakterystyczne procesów produkcyjnych
Wszystkie pojazdy wjeżdżające i wyjeżdżające z zakładu przejeżdżają przez wagę gdzie rozpoczyna się procedura zarejestrowania i zważenia pojazdu, a następnie skierowanie na odpowiedni obszar odbioru.
Po opróżnieniu zawartości samochody są ponownie ważone przed opuszczeniem zakładu.
Odpowiedni kompost musi uwzględnić aktualny stan odpadów zdeponowanych na terenie zakładu (zarówno ilość jak i rodzaj), a także wilgotność, strukturę i gęstość każdego ze składników użytych do kompostowania. Do składników tych należą: trawa, liście, rozdrobnione drewno, osady z oczyszczalni ścieków, nadpsute owoce i warzywa, przeterminowane produkty spożywcze i pasze.
Całe powietrze wychodzące z hali kompostowni jest filtrowane w biofiltrze składającym się z mieszaniny żwiru, ziemi, torfu, kory, wiórków drewnianych i kompostu.
Przy włączonym systemie wentylacyjnym całe powietrze w hali jest wymieniane, a przechodząc przez warstwy biofiltra jest całkowicie pozbawione nieprzyjemnych zapachów.
Hala kompostowni przygotowana jest do przyjęcia i przetworzenia około 55 Mg odpadów na dobę.
Po upływie 12 – 21 dni proces wstępnego kompostowania zostaje zakończony. Na tym etapie procesu biomasa jest transportowana na plac technologiczny gdzie następuje jej dojrzewanie.
Wewnętrzna część pryzmy nigdy nie jest wystawiona na bezpośrednie działanie śniegu czy deszczu. Zewnętrzna warstwa ma bardzo dużą zdolność absorpcyjną i nie przepuszcza wody do środka pryzmy. Podczas trwania procesu kompostowania jest prowadzona kontrola temperatury wewnątrz pryzm - 1 – 2 razy w tygodniu
Idealne kompostowanie przebiega w temperaturze 45 – 60(C, natomiast minimalny poziom tlenu potrzebny do zainicjowania procesu powinien wynosić nie mniej niż 5%. Kiedy kończy się faza aktywnego kompostowania poziom tlenu podnosi się do około 21%.
Proces kompostowania trwa około 3 – 4 miesięcy.
Dojrzewanie jest ostatnią fazą procesu kompostowania. Dojrzewanie odbywa się na płaskich placach.
Uzdatnianie kompostu odbywa się poprzez przesiewanie kompostu przez sito – ma to na celu oddzielenie większej frakcji, która wraca jako materiał nie przekompostowany do rozdrobnienia i ponownego procesu kompostowania. Taki proces przygotowania pozwala uzyskać pełnowartościowy kompost wolny od zanieczyszczeń.
2.3 Przewidywane wielkości emisji wynikajace z funkcjonowania planowego przedsiewzięcia
3. Identyfikacja potencjalnych oddzialywań na srodowisko.
Do charakterystycznych czynników emitowanych przez składowisko odpadów komunalnych należą:
· gazy : metan, dwutlenek węgla, oraz nieznaczne ilości siarkowodoru, azotu, tlenku węgla, wodoru, węglowodorów aromatycznych.
· zanieczyszczenia mikrobiologiczne: bakterie, grzyby (w tym także zawierające mykotoksyny).
· odory: głównie organiczne związki siarki, azotu oraz niektóre węglowodory.
W celu ograniczenia przedostawania się trujących związków w głab ziemi, jak również do wód gruntowych w wyniku ich wymywania nalezy zastosować folię izolacyjną – folie PEHD. Wody jakie będą się zbierać wokół wysypiska w wyniku opadów należy odprowadzać do oczyszczalni ścieków. Aby w czasie transportu wody, szkodliwe związki nie przenikały w głab ziemi, rowy w jakich będzie ona transportowana powinny być wypełnione geowlókniną, która zapobiegnie zanieczyszczaniu ziemi, gdyż ma ona zdolnośc do przepuszczania wody ale tylko w jedna strone. Ze wzgledu na szkodliwe związki, jakie powstają na składowisku odpadów istnieje mozliwośc powtsania pozarów. Dlatego też niezbedne jest ciągły monitoring składowiska i urządzeń odgazowujących. Przy wyjeździe ze składowiska odpadów powinna znajdować się śluza, na której samochody przywożące odpady są oczyszczane, aby nie zaśmiecały okolicy wysypiska. Należy zastosowwać środki które ogranicza przedostawanie się nieprzyjemnych zapachów poza wysypisko. Wokół składowiska nalezy postawić naturalna bariere ochronna w formie zwartych kompleksów lesnych, położonych w odległości nie naruszającej wymagań bezpiecześńtwa pozarowego, w celu odgrodzenia wysypiska od zabudowań. Trzeba odgrodzić składowisko, aby niepożadane osoby nie miały mozliwości przebywać na jego terenie, ze wzglzedu na swoje bezpieczeństwo.
4. Opis elementów przyrodniczych środowiska objetych zakresem przewidywanego oddziaływania planowanego przedsięwzięcia.
Planowane przedsięwzięcie będzie oddziaływało na takie elemetny jak ziemia, woda i atmosfera.
Powstanie składowiska odpadów komunalnych spowoduje zmiany w krajobrazie, w jakim to przedsięwzięcie będzie sie znajdować. Nasze składowsko będzie wywierać wpływ na świat roślinny, poprzez zanieczyszczenie wody, jaką dana roślina bedzie pobierała oraz zaniczeczyszczenie gleby, na której rośliny się znajduja. Przedsięwzięcie będzie również wpływać na świat zwierzęcy w wyniku spożywania przez zwierzęta roślin, jakie znajdują sie w strefie oddziaływania składowskia, jak również przez przebywanie w pobliżu składowskia i wdychanie trujących związkówm które powstaja na składowisku. Wysypisko odpadów komunalnych jest również żerowiskiem dla ptaków i gryzoni roznoszących resztki po okolicy, wokół wysypiska, jest też ulubionym miejscem siedlisk much i komarów, co stwarza dodatkowe zagrożenie sanitarne! Ze względu na wymywanie ze składowskia szkodliwych związków do gleby następuje jej zanieczyszczenie.
Nasze składowisko będzie miało wpływ na wodę zarówno poddziemną jai i powierzchniową. Związki trujące w wyniku opadów będą wymywane wgłąb ziemi, przez co zanieczyszczą wody gruntowe. Wody już zanieczyszczone mogą dopływac do rzek lub zbiorników wodnych w wyniku, czego i one zostaną zanieczyszczone.
Ze względu na szkodliwe związki, jakie znajdują sie na składowsku może do chodzić do powstania pożarów, przez co gazy przedostają sie do atmosfery, co powoduje opad kwaśnych deszczy.
Aby ograniczyć negatywne oddziaływanie naszego składowiska odpadów komunalnych na środowisko już przy jedo projektowaniu musimy uwzględnić, jaką będziemy stosować ochronę, aby zmniejszyć niekorzystny wpływ przedsięwzięcia na środowisko naturalne.
Bardzo ważną sprawą jest to, że w przypadku stwierdzenia w czasie eksploatacji składowiska, uszkodzenia geomembrany i zanieczyszczenia wód gruntowych, składowisko musi być natychmiast zamknięte dla dalszej eksploatacji.
5. Wymagania ochrony środowiska w świetle obowiązujących norm
Zgodnie z ustawą o ochronie środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 roku:
· Wysypisko komunalne prowadzone będzie zgodnie z zasadami zagospodarowania odpadami i wymaganiami ochrony środowiska oraz planami gospodarki odpadami.
· Na składowisku obowiązywać będzie zakaz składowania odpadów:
- występujących w postaci ciekłej, w tym odpadów zawierających wodę w ilości 95% macy całkowitej,
- właściwościach żrących, wybuchowych, utleniających, wysoce łatwopalnych
- medycznych i weterynaryjnych,
- powstających w wyniku p[rac naukowo-badawczych, rozwojowych lub działalności dydaktycznej, które nie są zidentyfikowane lub są nowe i których oddziaływanie na środowisko jest nieznane,
- opony i ich części, z wyłączeniem opon rowerowych
· Odpady będą składowane w sposób selektywny. Dopuszcza się składowanie określonych rodzajów odpadów w sposób nieselektywny ( mieszanie), jeżeli w wyniku takiego składowania nie nastąpi zwiększenie negatywnego oddziaływania tych odpadów na środowisko
· Składowisko zostało zlokalizowane i będzie eksploatowane z uwzględnieniem zjawisk przyrodniczych, uwarunkowań geologicznych i systemów kontroli
· Odpady przed umieszczeniem na składowisku będą poddawane procesowi przekształcenia fizycznego, chemicznego lub biologicznego oraz segregacji, w celu ograniczenia zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi lub środowiska lub też ograniczenia ilości lub objętości składowania odpadów
· Ilość i rodzaj odpadów przyjmowanych na składowisko będzie od nieustanną kontrolą
· Składowanie odpadów przed rozpoczęciem, w trakcie i po zakończeniu eksploatacji będzie monitorowane, aby nie zostały przekroczone normy dotyczące emisji gazów trujących do atmosfery oraz związków niebezpiecznych do powierzchni ziemi. W razie przekroczenia obowiązujących norm, podjęte zostaną środki zapobiegające i przeciwdziałające tym procesom.
6. Opis przewidywanych działań mających na celu zapobieganie, ograniczeanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko.
Korzyści płynące z całego procesu kompostowania jak i z wykorzystania samego kompostu mogą być rozpatrywane na wielu płaszczyznach. Oto niektóre z nich:
· Odpady organiczne nie są kierowane na składowiska, co nie tylko zaoszczędza miejsca do składowania, ale także zmniejsza emisję zanieczyszczeń kierowanych do środowiska oraz wprowadza ideę recyklingu wartościowych składników organicznych.
· W dojrzałym kompoście masa organiczna jest ustabilizowana, co eliminuje powstawanie odcieków, gazów i odorów. Zanieczyszczenia wód są bardzo częste w wyniku tradycyjnego składowania odpadów zielonych. Podobnie jest z zanieczyszczeniem powietrza poprzez metan oraz związki azotu.
· Kompostowanie koncentruje znaczne ilości substancji nawozowych i innych minerałów.
· Kompost poprawia uprawy i wzrost roślin ze względu na poprawienie własności gleby, takich jak napowietrzanie i zatrzymywanie wilgoci, a także hamuje procesy erozji gleby i ogranicza jej wyjaławianie.
· Kompost bogaty w związki humusowe stanowi doskonałą warstwę ochronną przed metalami ciężkimi, które łączyć się mogą w humusie w związki nieprzyswajalne przez rośliny w okresie wzrostu.
· Dojrzały kompost dodany jako nawóz lub zmieszany z ziemią przyczynia się do szybkiego wzrostu roślin. Kompostowanie surowca przez wymieszanie z ziemią bezpośrednio na polach daje te same efekty, co kompostowanie w procesie ciągłym lecz wydzielające się gazy mogą być szkodliwe dla ludzi i roślin.
Instalacja odgazowujaca.
Instalacja składa się z systemu pozyskiwania biogazu i urządzeń do produkcji i przesyłu energii elektrycznej. W skład obu systemów wchodzi:
· liczych studni gazowych
· sieć gazowa
· stacje kontrolne
· studni odwadniających
· pochodnia biogazowa
· budynek wyposażenia technicznego
· stacja transformatorowa
Ujęcie, pozyskiwanie i utylizacja biogazu polega na jego zasysaniu ze złoża i transporcie do gazowych zespołów prądotwórczych, które wytwarzają energię elektryczną .Biogaz z każdej studni transportowany jest przewodami gazowymi do stacji kontrolnej, w której można regulować przepływ gazu i badać jego skład.
Od stacji kontrolnych gaz jest przesyłany do budynku wyposażenia technicznego. Tam znajdują się główne urządzenia instalacji. Dodatkowym wyposażeniem jest pochodnia, mogąca spalać biogaz w przypadku postoju zespołów prądotwórczych. Praca całego systemu odgazowania sterowana jest automatycznie, a procedury kontroli i zabezpieczeń pozwalają na bezobsługowe działanie instalacji gazowej.
7. Analiza możliwych konfliktów społecznych zwiazanych z planowanym przedsięwzięciem.
Konflikty społeczne moga zaistnieć w wyniku obaw przed:
- zaśmiecaniem terenów wokół składowiska przez pojazdy transportujace odpady oraz ludzi bezdomnych, żerujacych na wysypisku
- nieprzyjemnych i uciążliwych zapachów
- zanieczyszczeniem wód pitnych i gruntów
- zagrożeniem epidemiologicznym
Obawy powyższe wynikaja z braku znajomości faktów, jak również uprzedzeń nagromadzonych z lat poprzednich. Zastosowana technologia i zabezpieczenia w 100% eliminują tego typu „czynniki”.
8. Propozycje monitoringu oddziaływania planowanego przedsiewzięcia na etapie jego realizacji i eksploatacji.
Na składowisku przeprowadzany będzie monitoring stały, który obejmować będzie:
· monitorowanie ilości odpadów przywożonych na składowisko (w wymiarze dobowymy, miesięcznym i rocznym)
· sprawdzanie składu odpadów (odpady komunalne nie powinny zawieraćodpadów niebezpiecznych)
· monitoring ilości odcieków, będących niepożądanym skutkiem ubocznym działalności składowiska, jak rówinież badanie ich składu chemicznego
· pomiar ilości tworzącego sie na składowisku biogazu (ujmowanego przez rurociąg)
· monitoring składu powietrza w obrębie wysypiska, badamy stężenie:
- metanu - dwutlenku węgla
- tlenku węgla - azotu
- siarkowodoru - amoniaku
· badanie zanieczyszczenia mikroorganizmami atmoasfery woków wysypiska (bakterie pigmentowe, sporowe, gronkowce, bakterie hemolizujące, grzyby)