Ściągi na prawo administracyjne (część szczegółowa) WSH Sosnowiec

1.Administracyjne formy ograniczenia swobody działalności gospodarczej. Swoboda działalności gospodarczej jest deklarowana przez konstytucję , w art. 20 i 22, w art.22 zawiera podstawę prawną ustawodawca tą swobodę ograniczał. Swoboda konstytucyjna:
- forma ustawy
- przesłanka materialna- ważny interes społeczny, (która leży u podstaw ograniczeń praw i wolności).
Trzy podstawowe uprawnienia:
1.Swoboda w zakresie podejmowania swobodnej działalności gospodarczej
2.Swoboda na etapie prowadzenia działalności
(bez ingerencji administracji)
3.Swoboda na etapie zakończenia działalności gospodarczej
Ograniczenia :
Mogą mieć różny charakter:
1.o charakterze przedmiotowym
a)koncesja- u podstaw leży szczególny podmiot tej działalności . To działalność podlegająca monopolowi państwa. Stanowi akt, gdzie państwo upoważnia podmiot do prowadzenia działalności, którą zajmowało się państwo.
b)zezwolenie – działalność, która powoduje zagrożenia dla interesu społecznego ( dla zdrowia i życia ludzi) U podstaw leży wzgląd na ochronę zdrowia i życia.
c)wpis do rejestru działalności regulowanej- Otrzymuje się po pewnej weryfikacji. U podstaw leży interes publiczny ( problem ochrony środowiska , zdrowia ludzi). Nie jest tak intensywny jak w formie zezwoleń.
d)ograniczenie policyjne-Ze względu na interes publiczny ustawodawca zobowiązany jest do ustalenia powszechnych ograniczeń, które dotyczą również działalności gospodarczej ( podmiotu gospodarczego). Mają charakter uniwersalny. Obejmują różne obszary środowiska np. wynikające z prawa sanitarnego czy prawa środowiska , prawo budowlane)
2.o charakterze podmiotowym
Pewne rodzaje działalności są wyłączone ze sfery podmiotu gospodarczego.
a)wymóg posiadania pewnych kwalifikacji
b)konieczność respektowania interesu publicznego
c)wymóg obywatelstwa( status cywilny jednostki, może decydować o możliwości podjęcia działalności )
d)publiczny charakter podmiotu ( np. gmina )
2. Kncesja jako forma ograniczenia swobody działalności gospodarczej.
Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie:
1.poszukiwania lub rozpoznawania złóż kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych,
2.wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,
3.wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią, 4.ochrony osób i mienia,
5.transportu lotniczego oraz wykonywania innych usług lotniczych,
6.budowy i eksploatacji autostrad płatnych,
7.zarządzania liniami kolejowymi oraz wykonywania przewozów kolejowych,
8.rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych.
Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 2 lata i nie dłuższy niż 50 lat.
Wniosek o udzielenie koncesji powinien zawierać:
1.oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres,
2.numer w rejestrze przedsiębiorców,
3.określenie rodzaju i zakresu wykonywania działalności gospodarczej, na którą ma być udzielona koncesja,
4.informacje określone w przepisach odrębnych ustaw.
Organ koncesyjny może cofnąć koncesję lub zmienić jej zakres ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub innego ważnego interesu publicznego.
Przedsiębiorca, który zamierza podjąć działalność gospodarczą w dziedzinie podlegającej koncesjonowaniu, może ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji, zwane dalej "promesą". W promesie można uzależnić udzielenie koncesji od spełnienia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją.
KONCESJA – to decyzja administracyjna:
-Postępowanie wg k.p.a.
-Wydawane są przez organy centralne, wydają ministrowie
-Uzyskanie koncesji wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach prawa.
-Jest aktem uznaniowym, decyzja konstytutywna
-Organ, który wydaje koncesję ma możliwość określenia pewnych dodatkowych warunków, na jakich te uprawnienia będą wykonywane.
-Organ koncesyjny dysponuje prawem do kontrolowania podmiotu, który uzyskał koncesję.
-Organ koncesyjny ma prawo cofnąć lub ograniczyć uprawnienia wynikające z koncesji ( przybiera charakter decyzji administracyjnej)
Przepisy prawa ustawy o działalności gospodarczej przewidują uzyskania promesy koncesji.
Uzyskiwanie promesy nie gwarantuje wydania koncesji.
3.Zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej jako forma ograniczenia swobody działalności gospodarczej
ZEZWOLENIE-
-Jest decyzją administracyjną, konstytutywną
-Jest aktem związanym ( po spełnieniu warunków organ musi wydać zezwolenie )
-Wydawane jest po przeprowadzeniu określonego postępowania . Jest one ograniczone.
-Organ wydający zezwolenie posiada uprawnienia kontrolne.
-Istnieje możliwość cofnięcia lub ograniczenia uprawnień wynikających z zezwolenia.
-Kompetencja do wydawania zezwoleń jest ulokowana na niższym poziomie niż koncesja.
Zezwolenie – jest to akt w drodze którego uprawnia się konkretnego adresata do prowadzenia działalności gospodarczej bądź w ogóle działalności dokonania określonej czynności, bądź używania jakiegoś sprzętu bądź urządzenia.
Warunki jakie musi spełniać zainteresowany ubiegający się o wydanie zezwolenia, oraz jego prawa i obowiązki w czasie wykonywania uprawnień wynikających z jego udzielenia, a także prawa i obowiązki organu wydającego zezwolenie nie są określone generalnie, lecz konkretnie w poszczególnych ustawach, które regulują dane dziedziny życia społeczno – gospodarczego i są przy tym najmniej rygorystyczne gdyż nie są powiązane z ochroną bezpieczeństwa państwa i podstawowych interesów gospodarki państwa.
Instytucja zezwolenia oznacza uchylenie w sposób zindywidualizowania ustawowej przeszkody w legalnym podejmowaniu określonej działalności gospodarczej, która została ustanowiona przez państwo w celu zapewnienia realizowanego w interesie publicznym nadzoru nad tą strefą. Zezwolenie nie nadaje przedsiębiorcy nowych praw, lecz jedynie je konkretyzuje.
Różnice istniejące pomiędzy KONCESJĄ A ZEZWOLENIEM:
-zezwolenie nie dotyczy działalności gospodarczej objętej monopolem,
-zezwolenia są wydawane w wyniku sprawdzenia możliwości uchylenia zakazu wykonywania działalności gospodarczej, który został ustanowiony ze względu na:
a)ochronę zdrowia i życia ludzkiego,
b)bezpieczeństwo i porządek publiczny,
c)tajemnicę państwową,
d)zobowiązania międzynarodowe itd.
-obowiązek uzyskiwania zezwoleń na poszczególne rodzaje działalności określają odrębne ustawy,
-ustawy szczegółowe dotyczące zezwolenia w sposób zróżnicowany w zależności od specyfiki gospodarczej, której dotyczą, określają warunki uzyskiwania zezwoleń,
-udzielenie zezwoleń następuje w trybie przepisów KPA. Przepisy te mogą ulegać zmianom poprzez modyfikację ustawami szczególnymi.
-zezwolenia niezależnie od przyjętej nazwy są decyzjami admin., które podlegają ochronie oraz wzruszaniu na podstawie przepisów KPA. Zezwolenie może się inaczej nazywać pozwolenie, certyfikat, zgoda,
-zezwolenia mają charakter decyzji związanej,
-zezwolenie na prowadzenie określonej działalności gospodarczej może być równoczesne wyrażeniem zgody na utworzenie określonej organizacji gospodarczej.
Organ któremu odmówiono udzielenia zezwolenia może po naprawieniu, usunięciu wad ponownie
złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia.
Organ zezwalający cofa zezwolenie gdy:
1.wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej zezwoleniem,
2.przedsiębiorca przestał spełniać warunki wymagane do prowadzenia tej działalności,
3.przedsiębiorca nie usunął w oznaczonym terminie stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z przepisami prawa.
Zezwolenie wydaje się na czas nieokreślony, chyba że przepisy szczegółowe inaczej stanowią.
4.Organy policji administracyjnej (podziały)Funkcje policyjne sprawują różne organy administracji , które zapewniają bezpieczeństwo publiczne , usuwają zagrożenia dla zdrowia , życia , porządku publicznego itp. Funkcję tę spełnia np. nadzór budowlany , inspekcja sanitarna itd. W ściślejszym znaczeniu policje kojarzy się , z reguły , z resortem spraw wewnętrznych , z formacjami zorganizowanymi na wzór wojskowy , które dla osiągnięcia celu mogą stosować przymus bezpośredni Można wyodrębnić organy spełniające funkcje przypisywane policji , zorganizowane na wzór wojskowy jako umundurowane i uzbrojone formacje (np. Policja , Straż Graniczna) oraz organy „cywilne” administracji publicznej nie oparte na wzorcach wojskowych (np. , policyjnego. Biorąc pod uwagę pierwsze z tych znaczeń zasadnym będzie określenie zespołu tych organów , które realizują zadania z zakresu funkcji policyjnej państwa jako organy policji publicznej oraz organy policji „prywatnej”. Ta ostatnia również , w sensie materialnym , ma charakter publiczny , natomiast kompetencje policyjne wykonywane będą przez podmioty pozostające poza strukturą administracji publicznej (podmioty prywatne) na zasadzie funkcji zleconych. W przypadku policji prywatnej , na podstawie aktu koncesyjnego , państwo odstępuje prawo wyłączności działania w zakresie pełnienia funkcji policji podmiotom prowadzącym działalność w dziedzinie ochrony osób i mienia. W ramach policji publicznej , ze względu na umiejscowienie organów policji w strukturze administracji publicznej , należy wyróżnić organy policji państwowej (Policja), samorządowej (straże gminne) . Biorąc pod uwagę charakter kompetencji można je podzielić na organy o kompetencji ogólnej oraz wyspecjalizowane organy policji. Do grupy pierwszej należy zaliczyć organy sprawujące funkcje policyjne w różnych sferach aktywności (Policja, straże gminne) , zaś do drugiej – organy sprawujące funkcje policyjne na wyspecjalizowanych obszarach (inspekcie , dozory). W ramach grupy drugiej działają umundurowane i uzbrojone formacje , zorganizowane na wzór wojskowy (Straż Graniczna, Straż Marszałkowska ,straże portowe i bankowe , Straż Ochrony Kolei , Państwowa Straż Rybacka , straż Leśna , Państwowa Straż Łowiecka , Straż Parku) oraz określone służby cywilne (inspekcje , dozory). Zadania policji publicznej będą realizowały także organy administracji ogólnej (wojewoda przy pomocy wojewódzkich służb, straży i inspekcji, starosta przy pomocy powiatowych służb , straży i inspekcji , wójt , burmistrz). W sferze policji prywatnej działają tzw. „wewnętrzne służby ochrony” oraz przedsiębiorcy dysponujący koncesjami na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia.. Do tej grupy należy również zaliczyć służby porządkowe organizatora imprezy masowej. Wewnętrzne służby ochrony to uzbrojone i umundurowane zespoły pracowników przedsiębiorców lub jednostek organizacyjnych , powołane do zapewnienia obowiązkowej ochrony obszarów , obiektów i urządzeń. Tworzone są przez kierowników jednostek , po uzyskaniu zezwolenia komendanta wojewódzkiego Policji . Ich zadania polegają na ochronie mienia w granicach chronionych obszarów i obiektów , ochronie ważnych urządzeń jednostki, znajdujących się poza granicami chronionych obszarów i obiektów , konwojowaniu mienia jednostek oraz wykonywaniu innych zadań wynikających z planu ochrony jednostki.
5.Prawne Formy działania policji administracyjnej. Ze względu na charakter swoich zadań policja będzie posługiwała się , przede wszystkim , środkami o charakterze władczym. Działania niewładcze traktować należy jako pomocnicze , uzupełniające. W ramach działań władczych wyróżnić można działania władcze zewnętrzne , kierowane do adresatów pozostających poza struktura administracji publicznej oraz działania władcze wewnętrzne , których adresatem będą organy administracji publicznej pozostające w pewnym układzie zależności (np. organy administracji zespolonej , niezespolonej jak również organy działające w systemie administracji zdecentralizowanej).
Władczymi formami działania policji będą:
1.Przepisy porządkowe.
2.Akt administracyjny generalny o charakterze policyjnym.
3.Rozkazy policyjne (nakazy i zakazy policyjne).
4.Pozwolenia policyjne.
5.Przymus policyjny.
6.Kary policyjne.
1.Przepisy porządkowe są aktami generalnym , powszechnie obowiązującym , mającym na celu utrzymanie porządku publicznego. Mogą być podejmowane na
podstawie generalnego upoważnienia zawartego w ustawie o administracji rządowej w województwie, ustawy o samorządzie powiatowym i o samorządzie gminnym . Przepisy porządkowe mogą być wydawane tylko w zakresie nie uregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie. Odstępstwo od tej reguły polega na tym , że w przypadkach nie cierpiących zwłoki, przepisy porządkowe może stanowić zarząd powiatu oraz wójt (burmistrz , prezydent miasta). W takim nadzwyczajnym przypadku przepisy podlegają zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady
Przepisy porządkowe mogą przewidywać za ich naruszenie karę grzywny wymierzaną w trybie i na zasadach określonych w prawie o wykroczeniach.
Przepisy porządkowe wchodzą w życie z dniem ogłoszenia , przy czym ogłaszane są w szczególnym trybie . Podlegają natychmiastowemu ogłoszeniu w środkach masowego przekazu oraz w drodze obwieszczeń lub w inny sposób zwyczajowo przyjęty na danym obszarze (rozporządzenia porządkowe i porządkowe przepisy powiatowe ) .Przepisy porządkowe gminne ogłasza się przez rozplakatowanie obwieszczeń w miejscach publicznych lub w inny sposób miejscowo przyjęty , a także przez ogłoszenie w lokalnej prasie.
Przepisy porządkowe mogą być także podejmowane na podstawie upoważnień szczegółowych zawartych w ustawach szczególnych.
Np.o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt , wojewoda , działając na wniosek wojewódzkiego lekarza weterynarii , może w drodze rozporządzenia porządkowego określić obszar zapowietrzony lub zagrożony. Przesłanką ich podjęcia jest występowanie choroby zakaźnej zwierząt lub bezpośrednie zagrożenie jej wystąpienia . Ograniczenia te dotyczyć mogą ruchu osobowego , organizowania spędów , targów , wystaw zwierząt , polowań i odłowów zwierząt łownych . Rozporządzenie takie wchodzi w życie z dniem podania do wiadomości publicznej w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie . Podlega również ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym .
Charakter przepisów porządkowych mają także zarządzenia wójta (burmistrza , prezydenta miasta) oraz rozporządzenia wojewody podejmowane na podstawie ustawy o stanie klęski żywiołowej. W tej formie wprowadzane są ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela oraz obowiązki świadczeń osobowych i rzeczowych.
2. Akt administracyjny generalny o charakterze policyjnym.
Forma aktu administracyjnego generalnego może być stosowana przez policję dla osiągnięcia zamierzonego celu. W swojej treści określać one będą zakazy i nakazy adresowane do generalnie określonego adresata . Nie regulują statusu prawnego adresatów, ale odnoszą się do pewnego faktycznego czynienia , nieczynienia lub znoszenia. Są aktami bezpośrednio zobowiązującymi , stąd dla działań policyjnych maja znaczenie szczególne. Nie muszą one być wydawane w sformalizowanym postępowaniu Taki charakter ma zarządzenie ewakuacji ludzi i mienia czy wstrzymanie ruchu drogowego przez kierującego działaniem ratowniczym na podstawie ustawy o ochronie przeciwpożarowej .
3.Przez rozkaz policyjny rozumie się akt administracyjny , skierowany do pewnych oznaczonych indywidualnie osób (względnie kategorii osób indywidualnie oznaczonych) ,
mający na celu spowodowanie pewnego zachowania się w interesie porządku publicznego. Rozkaz ma spowodować pewne zachowanie się , czynność albo zaniechanie, może być zatem nakazem albo zakazem. Nakaz zobowiązuje adresata do podjęcia pewnej czynności lub świadczenia (np. nakaz natychmiastowego rozejścia się zebranych z chwilą rozwiązania zgromadzenia publicznego) . Zakaz zobowiązuje do biernego zachowania się, do bezczynności (np. w razie stwierdzenia zagrożenia bezpieczeństwa, w celu usunięcia takiego zagrożenia, wydają polecenia doraźne zawierające nakazy i zakazy określonych działań . Jeśli polecenie takie ma na celu usunięcie bezpośredniego zagrożenia podlega natychmiastowemu wykonaniu. Polecenia są wydawane w formie pisemnej , a w wyjątkowych przypadkach w formie ustnej.
Służby porządkowe organizatora imprezy masowej są uprawnione do wydawania poleceń porządkowych osobom zakłócającym porządek publiczny lub zachowujących się niezgodnie z regulaminem imprezy.
Taki charakter mają również decyzje podejmowane na podstawie ustawy o stanie klęski żywiołowej przez wójta , starostę . W tej formie prawnej wskazane organy mogą nakładać na obywateli m.in. obowiązki w zakresie świadczeń rzeczowych czy osobowych.
4. Pozwolenia policyjne stanowią pewną kategorię aktu administracyjnego o charakterze konstytutywnym . Zalicza się je do grupy pozwoleń administracyjnych , które są aktami uchylającymi ustawowy zakaz rozwijania pewnej działalności. Przy pomocy tych aktów organy administracji publicznej stwierdzają , iż w konkretnym przypadku nie zachodzi przeszkoda z punktu widzenia interesu publicznego do rozwijania przez jednostkę pewnej działalności. Niektóre rodzaje działalności mogą bowiem narazić na niebezpieczeństwo interes publiczny. Z tej racji ustawodawca w zasadzie zabrania ich podejmowania , jednocześnie jednak upoważnia władzę policyjną do uchylenia tego zakazu w stosunku do osób , które, czy to dzięki swoim osobistym kwalifikacjom , czy też dzięki pewnym rzeczowym urządzeniom , dają gwarancję , że przy rozwijaniu danej działalności nie narażą na szwank interesu publicznego. Jest to nadanie pewnej wolności przez uchylenie zakazu , krępującego wolność. Raz uzyskane pozwolenie nie zabezpiecza jego posiadacza od późniejszej ingerencji policji. Z reguły jest ona uprawniona do tego , aby stawiać mu dalsze wymagania , jeśli wskutek zmienionych okoliczności są one wskazane w interesie publicznym.
Pozwolenie policyjne (wobec innych pozwoleń administracyjnych) wyróżnia się tym , że celem jego jest utrzymanie i zabezpieczenie porządku publicznego.
Z pozwoleniem policyjnym mamy do czynienia np. w przypadku pozwolenia na nabywanie, posiadanie , zbywanie broni i amunicji.
5. Przymus policyjny (tzw. przymus natychmiastowy) jest pewną kategorią przymusu państwowego , któremu brak jednak znamion przymusu egzekucyjnego. Istota przymusu natychmiastowego sprowadza się do stosowania określonych środków egzekucyjnych , przez ustalone w ustawie organy , w sytuacjach szczególnych , wymagających szybkiego działania , i w swoistym , uproszczonym trybie.
Przesłankom tym odpowiada tzw. postępowanie egzekucyjne uproszczone . Ustawa o post. egzekucyjnym w administracji dopuszcza go w dwu przypadkach.
Po pierwsze – jeżeli zwłoka w wykonaniu obowiązku groziłaby niebezpieczeństwem dla życia lub zdrowia ludzi albo ciężkimi szkodami dla gospodarstwa narodowego lub jeżeli wymaga tego szczególny interes społeczny). W razie wystąpienia jednej z tych okoliczności , organy egzekucyjne – Policji , UOP , Straży Granicznej , organ straży pożarnej kierujący akcją ratowniczą , a także inne organy powołane do ochrony spokoju , bezpieczeństwa, porządku , zdrowia publicznego lub mienia społecznego , w granicach swojej właściwości do nakładania obowiązków o charakterze niepieniężnym , mogą stosować środki egzekucyjne (wykonanie zastępcze , odebranie rzeczy ruchomej , przymus bezpośredni) w celu wyegzekwowania wydanych bezpośrednio ustnych poleceń , bez potrzeby wystawiania tytułu wykonawczego i doręczania zobowiązanemu postanowienia o zastosowaniu środka egzekucji.
Po drugie – w razie gdy zwłoka w wykonaniu obowiązku może zagrozić zdrowiu lub życiu ludzkiemu albo spowodować niemożność lub znaczne utrudnienie w dochodzeniu wykonania przez zobowiązanego obowiązku oraz w innych przypadkach określonych w odrębnych ustawach , organ egzekucyjny może niezwłocznie zastosować przymus bezpośredni do wykonania obowiązku wynikającego z przepisów prawa , po ustnym wezwaniu , bez uprzedniego upomnienia zobowiązanego oraz bez doręczenia mu odpisu tytułu wykonawczego i postanowienia wzywającego do wykonania obowiązku.
Specyficzny rodzaj przymusu policyjnego pojawia się w stanach wyższej konieczności
Są to sytuacje spowodowane przez klęski elementarne , siły żywiołowe , zupełnie bez przyczyniania się jednostek. Nie ma tu ani oporu tj. nieposłuszeństwa wobec prawa , ani aktu pośredniczącego , jak w sytuacjach pierwszej kategorii. Chodzi o odparcie bezpośrednio zagrażających niebezpieczeństw , niekoniecznie wywołanych przez jednostki , najczęściej niezależne od nich. Niebezpieczeństwo jest tu bezpośrednie , byłoby więc rzeczą niecelową wydawanie naprzód tego rodzaju aktu administracyjnego. Brakuje tu istotnych elementów dla pojęcia egzekucji , zatem stosowanie tego rodzaju przymusu nie można podciągnąć pod przymus egzekucyjny.
Przykładami stosowania tego rodzaju przymusu są: zburzenie budynku w razie pożaru czy ewakuowanie ludzi z domów zagrożonych niebezpieczeństwem zawalenia.
6. Kary policyjne stanowią pewną grupę kar administracyjnych ze względu na to , iż mają na celu zabezpieczenie porządku publicznego. Najczęściej są to kary grzywny wymierzane w formie mandatu karnego , w sytuacjach , kiedy ustawodawca zakwalifikuje pewne zachowania godzące w bezpieczeństwo, porządek publiczny lub zagrażające życiu czy zdrowiu ludzi jako przestępstwa czy wykroczenia. Do tej kategorii należy także zaliczyć również inne administracyjne kary pieniężne (np. za wycinkę drzew bez zezwolenia). Uprawnienia do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego maja m.in. strażacy PSP , Inspektorzy Inspekcji Sanitarnej oraz funkcjonariusze Straży Granicznej
Formy przedstawione wyżej te mają charakter „zewnętrzny” , bowiem działania podejmowane w ich ramach kierowane są do obywateli oraz innych jednostek nie podporządkowanych organom administracji publicznej. Ustawodawstwo obowiązujące obecnie przewiduje także pewne formy działań policyjnych o charakterze „wewnętrznym „ , których adresatem będą organy dysponujące relatywnie dużą samodzielnością . Wyposażone zostały w takie uprawnienia organy sprawujące administrację ogólną w celu inicjowania bądź koordynacji działań podejmowanych przez organy policji administracyjnej. W szczególności chodzi tu o polecenia policyjne , polecenia koordynacyjne wojewody oraz uchwały kierunkowe.

1.Polecenia policyjne. Polecenie policyjne nie jest poleceniem służbowym , bowiem nie jest podejmowane w układzie podporządkowania służbowego. Polecenie nie może dotyczyć wykonania konkretnych czynności służbowych ani określać sposobu wykonania zadania , lecz winny ustalać przedmiot działania lub wskazywać stan niezgodny z prawem, o którego usunięcie chodzi.
Jeśli chodzi o formę polecenia , to ustawa dopuszcza tak formę ustną jak i pisemną , przy czym w pierwszym przypadku polecenie przekazane ustnie wymaga potwierdzenia na piśmie .
Polecenie takie jest wiążące , podlega niezwłocznemu wykonaniu. Polecenie naruszające prawo (w szczególności - wydane z przekroczeniem upoważnienia ustawowego) jest nieważne. O jego nieważności rozstrzyga wojewoda . Ustawa nie określa w jakim trybie następuje takie rozstrzygnięcie , kto jest strona postępowania i wreszcie jakie są skutki nieważności. Organ wydający polecenie ponosi wyłączną odpowiedzialność za jego treść.
2.Polecenia koordynacyjne wojewody. W sytuacjach nadzwyczajnych ,wojewoda może wydawać polecenia obowiązujące wszystkie administracji rządowej oraz organy samorządu terytorialnego. Polecenia te mają zapewnić współdziałanie tych jednostek na obszarze województwa , jak również służą jako instrument kierowania, w zakresie zapobiegania zagrożeniom życia , zdrowia lub mienia oraz zagrożeniom środowiska, bezpieczeństwa państwa i utrzymania porządku publicznego , ochrony praw obywatelskich , a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom oraz zwalczania i usuwania ich skutków na zasadach określonych w ustawach.
Polecenia takie nie mogą dotyczyć co do istoty sprawy załatwianej w drodze decyzji administracyjnej .O ich wydaniu wojewoda powinien poinformować właściwego ministra.
Polecenia mają charakter wiążący dla organu administracji , przy czym w przypadku poleceń kierowanych do organów administracji niezespolonej , właściwy minister może wstrzymać ich wykonanie i wystąpić do Prezesa R.M. o rozstrzygniecie sporu. Można natomiast rozważać czy polecenia kierowane do organu samorządu terytorialnego mają charakter bezwzględnie wiążący i czy samorządowi przysługuje w tym zakresie ochrona sądowa.
3.Uchwała kierunkowa. Uchwała taka , podobnie jak polecenie policyjne , nie może dotyczyć wykonania konkretnych czynności ani określać sposobu wykonania zadania, lecz winny ustalać przedmiot działania lub wskazywać stan niezgodny z prawem .
6.Granice działalności policji administracyjnej
1.Policja jest powołana wyłącznie do ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego , nie powinna natomiast w sferę interesów i dóbr prywatnych (w życie prywatne , mieszkanie prywatne itp.) , chyba że działanie jednostki wykracza poza krąg prywatny (np. prowadzi ona lokal publiczny , powszechnie dostępny).
2.Policja jest powołana jedynie dla ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego , a nie dla innych celów. Nie może zostać użyta np. dla realizacji celu fiskalnego.
3.Policji wolno wkraczać tylko przeciwko faktycznym naruszeniom i bezpośrednim zagrożeniom porządku publicznego. Nie wystarczy sama możliwość , że naruszenie takie nastąpi.
4.Policja powinna zwracać się nakazem czy zakazem do tego , kto rzeczywiści zakłócił porządek , a nie do tego , kto rozwijając pewną działalność w granicach przysługujących mu uprawnień , pośrednio , nieświadomie przyczynił się do zakłócenia porządku publicznego. Musi istnieć bezpośredni związek między naruszeniem porządku lub niebezpieczeństwem naruszenia a zachowaniem się jednostki.
5.Interwencja policyjna jest uzasadniona i wskazana wtedy tylko , gdy naruszenie czy zakłócenie przekracza miarę tego , co przeciętna jednostka zdolna jest jeszcze znosić. Ponieważ z życiem zbiorowym są zawsze związane pewne zaburzenia porządku publicznego , wymaga się , aby to było zaburzenie i zakłócenie przekraczające przeciętną zdolność jednostek do znoszenia pewnych zakłóceń czy zaburzeń spokoju i porządku.
6.Przy usuwaniu danego szkodliwego stanu rzeczy władza policyjna musi przestrzegać stosowności (proporcjonalności , umiaru ). Winna zatem przedsiębrać tylko to , co ze względu na faktyczne okoliczności jest absolutnie konieczne. Policja nie może wykraczać poza pewna miarę i nie wolno jej stosować surowszych środków niż te , które wystarczają dla danej sytuacji. Przykładowo , policjanci mogą stosować środki przymusu bezpośredniego odpowiadające potrzebom wynikającym z sytuacji i niezbędne do osiągnięcia podporządkowania się poleceniom . Podobne postanowienia zawierają ustawy o ochronie osób i mienia , o strażach gminnych, o ochronie przyrody oraz o straży granicznej .Policja powinna podejmować działania prowadzące bezpośrednio do wykonania obowiązku.
7.Policja powinna stosować środki jak najmniej uciążliwe dla zobowiązanego.
7. Policyjna funkcja administracji publicznej a funkcja reglamentacyjno i nadzorcza
Niewątpliwie w obu tych funkcjach z pewnymi ograniczeniami formułowanymi w interesie publicznym , jak również realizacja tych funkcji następuje w formach władczych. Tak w policji , jak i w reglamentacji mamy do czynienia z ograniczeniami formułowanymi w interesie publicznym oraz z tym samym katalogiem form władczych.
Dostrzegać jednak należy istotne różnice między tymi funkcjami. Policja ma celu zagwarantowanie (zachowanie) nienaruszalności pewnego stanu (np. spokoju publicznego , porządku) , natomiast reglamentacja ma charakter kreatywny n p. w zakresie celowego kształtowania działalności gospodarczej..Reglamentacja działa „na przyszłość” , policja zaś działa w celu usunięcia zagrożeń . W sferze działania policji nie znajduje zastosowania konstrukcja uznania administracyjnego , natomiast w działalności reglamentacyjnej uznanie występuje (np. w przypadku koncesji). Policja jest bliższa działalności egzekucyjnej . Inny wreszcie będzie moment działania policji (wystąpienie zagrożenia) , inny zaś reglamentacji (przed podjęciem określonych działań).
Pojęcie policji to ogół działań podejmowanych przez administrację w celu ochrony życia , zdrowia , mienia i prawem usankcjonowanego ładu z możliwością ingerencji o charakterze władczym . Pojęcie nadzór zostało zasadniczo zarezerwowane dla określenia działań polegających również na ingerencji w zachowania różnych podmiotów
Nadzór traktowany był jako kategoria ustrojowa , zastrzeżona dla określania relacji pomiędzy organem organizacyjnie nadrzędnym i organem mu podporządkowanym.
Nadzór występuje nie tylko w ramach zależności występujących pomiędzy podmiotami funkcjonującymi w ramach scentralizowanej struktury i zdecentralizowanej struktury administracji , ale również w ramach zależności istniejących pomiędzy różnymi podmiotami ze względu na obowiązywanie norm prawa materialnego. Dla podejmowania działań w tym układzie nadzorczym , oprócz norm określających właściwość , zakres działania , prawną formę czynności , niezbędna jest norma określająca sytuacje , w których pewnej treści prawo lub obowiązek może powstać, ulec modyfikacji , uchyleniu , wygaszeniu lub unieważnieniu. Dodać należy , że tego rodzaju działania organów administracji podejmowane są ze względu na ochronę interesu publicznego , w szczególności ochrony życia , zdrowia ludzi , porządku i bezpieczeństwa publicznego. Na tym obszarze nadzór pozostaje w bezpośrednim związku z policją , natomiast różni go od niej zasada i moment dokonania ingerencji. O ile w policji jest on związany z koniecznością odwrócenia pewnego niebezpieczeństwa o charakterze bezpośrednim , o tyle przy nadzorze niebezpieczeństwo związane jest z nieprzestrzeganiem norm prawa materialnego. Przykładowo , organy administracji miar są upoważnione do sprawowania nadzoru ( w takim rozumieniu ) nad stosowaniem miar i przyrządów pomiarowych podlegających przepisom ustawy . Podobnie organy administracji probierczej sprawują nadzór nad przestrzeganiem ustawy.
8.Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako forma ograniczenia prawa własności i innych praw rzeczowych
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest aktem powszechnie obowiązującym, określającym warunki zagospodarowania nieruchomości na terenie gminy – to istotna forma ingerowania w prawa właściciela.
Zacznijmy od pewnych refleksji ogólnych, a mianowicie w sprawie prawa własności administracja publiczna ma możliwość wprowadzania pewnych ograniczeń. W ogólnopojętym prawie własności mieści się również prawo zabudowy. Prawo zabudowy ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (pizp) deklaruje w art.5?. Ustawa z 27 III 2003 pizp Dz.U. nr 80 poz. 717 na szczęście nie była tak często zmieniana.
Zgodnie z art. 4 tejże ustawy miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego:
-ustala przeznaczenie terenu
-ustala rozmieszczenie inwestycji celu publicznego
-określa sposoby zagospodarowania i warunki zabudowy terenu.
Plan zagospodarowania ma znaczenie inwestycyjne. Czy na określonym terenie można zrealizować decyzję zależy od zapisów w miejscowym planie zagospodarowania. Warunki zagospodarowania i zabudowy będą określały albo decyzje o rozmieszczeniach inwestycji celu publicznego, albo w decyzji ustalającej warunki zabudowy.
Ustawa z roku 2003 przyjęła inne uregulowania od poprzedniej, w której co do zasady przyjmowano, że lokalizacja inwestycji może się odbywać tylko gdy jest stosowny zapis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, gdy w ogóle taki plan istnieje. W świetle przepisów nowej ustawy ten plan nie jest obligatoryjny i warunki zabudowy można ustalić w drodze aktu indywidualnego albo decyzji o warunkach zabudowy, albo decyzji dotyczącej celu publicznego.
9.Skutki przyjęcia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Procedura planistyczna i skutki uchwalenia planu Procedura planistyczna jest dwu etapowa. Po pierwsze rada gminy powinna przyjąć studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Studium określa pewne elementy polityki przestrzennej realizowanej na obszarze gminy. Akt o charakterze wewnętrznym, szczególnym bo wiąże organy gminy gdy przystępują do sporządzania planu zagospodarowania przestrzennego. Po drugie jako akt kreujący politykę przestrzenną gminy nie jest aktem prawa miejscowego. W oparciu o studium nie można podejmować decyzji administracyjnej. Dzieje się tak, że organy gminy kierując się zapisami studium już traktują to jako podstawę podjęcia decyzji lokalizacyjnych. Podstawą jednak do wydania pozwolenia na budowę jest zapis planu zagospodarowania przestrzennego, albo decyzja ustalająca warunki zabudowy, albo decyzja o lokalizacji inwestycji celu publicznego, której warunki są ściśle określone. Natomiast podstawą nie mogą być ustalenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.
Cała procedura jest bardzo złożona też jest konieczna uchwałą rady gminy o przyjęciu prac nad studium, później ogłasza się informacje o przystąpieniu do prac nad projektem studium. Później zbiera się różnego rodzaju opinie i wnioski i na tej podstawie przygotowuje się projekt studium. Później jest etap uzgodnień z instytucjami, które mają wpływ na ukształtowanie terenu. Następny etap to etap przyjęcia tego projektu przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta i radę gminy.
Ustawa bardzo szczegółowo opisuje tę procedurę.
Tera problem procedury związanej z przygotowaniem i przyjęciem planu zagospodarowania przestrzennego. Otóż ten plan nie ma charakteru obligatoryjnego. Stare plany nowa ustawa wygasiła. Obligatoryjnie plany zagospodarowania sporządza się tylko dla szczególnych obszarów np. górniczych. Plan jest aktem prawa miejscowego z wszystkimi konsekwencjami, jakie się z tym wiążą. Jest publikowany w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Wchodzi w życie w terminie określonym przez radę gminy, ale nie wcześniej niż 30 dni od daty jego ogłoszenia.
Jeśli chodzi o elementy treści planu to art. 15 mówi, że w treści planu są elementy obligatoryjne i nieobligatoryjne. Obligatoryjnie przykładowo rada gminy musi określić przeznaczenie terenu i linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu terenu o różnych zasadach zagospodarowania.
Jeśli chodzi o elementy fakultatywne, które mogą się pojawić to ciekawostka – warunki lokalizacji obiektów handlowych, dużopowierzchniowych pow. 2000 m2.
Jeśli chodzi o procedurę planistyczną to możemy wyróżnić 6 podstawowych etapów:
1.Etap prac przygotowawczych Generalnie są to pewne działania przygotowawcze, które prowadzi wójt, burmistrz po podjęciu uchwały przez radę gminy. Etap ten ma zadanie przygotowania projektu planu, wójt, burmistrz ma obowiązek ogłosić w miejscowej prasie, poprzez obwieszczenia, a także sposób zwyczajowo przyjęty o podjęciu uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu zagospodarowania przestrzennego. Każdy zainteresowany może złożyć swoje wnioski do projektu planu.
2.Etap, na którym przygotowuje się projekt planu.
3.Etap, na którym organ prowadzący prace planistyczne musi uzyskać pewne
uzgodnienia, opinie odnośnie projektu planu. Ustawa i ustawy szczególne przewidują szereg obowiązków na tym etapie postępowania nad projektem panu, to są uzgodnienia z zarządem województwa, powiatu, konserwatorem zabytków, inspekcja sanitarną, ochrony środowiska. Ten etap jest czasochłonny ze względu na konieczność uzyskania tych uzgodnień.
4.Na tym etapie występuje wyłącznie projektu planu do publicznego wglądu.
To wyłożenie następuje na okres co najmniej 21 dni. W oparciu o ten projekt powinna być zorganizowana publiczna debata nad przyjętymi rozwiązaniami. Ważne jest również to, że wszyscy zainteresowani mogą wnosić swoje uwagi dotyczące zapisów w tym projekcie planu.
Możliwość zgłaszania uwag.
Te uwagi powinny być przez wójta, burmistrza, prezydenta, później na tym etapie przez radę gminy. Przy czym w sensie skuteczności prawnej zgłoszenie uwag zobowiązuje organ gminy do ich rozpatrzenia i to tylko tyle.
W poprzedniej ustawie osoby zainteresowane dysponowały dosyć skutecznym narzędziem prawnym i jeśli potrafiły wykazać interes prawny, czy jego naruszenie, mogły zgłaszać zarzuty, które były rozpatrywane wg określonej procedury, mogły składać skargi do sądu administracyjnego jeszcze przed uchwaleniem planu.
Obecnie przysługuje skarga do sądu administracyjnego, ale już po uchwaleniu planu, na podstawie art. 101 ustawy o samorządzie gminnym.
5.Etap, który polega na przedłożeniu projektu planu zagospodarowania przestrzennego radzie gminy do uchwalenia. Po tej procedurze związanej z dyskusja publiczną wprowadzane są zmiany do projektu planu i przedstawiony do uchwalenia radzie gminy.
6.Etap, na którym następuje uchwalenie panu zagospodarowania przestrzennego przez radę gminy.
Art. 36 i 37 to art. które określają pewien rodzaj skutków związanych z przyjęciem planu zagospodarowania przestrzennego . Są to skutki wynikające z tego, że plan może wpływać na podwyższenie, czy obniżenie wartości nieruchomości, ograniczenia, utrudnienia w zakresie z dotychczasowego korzystania z nieruchomości.
Otóż, jeżeli ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego powodują ograniczenia lub utrudnienia w zakresie korzystania z nieruchomości wtedy właściciel albo użytkownik wieczysty może wystąpić z dwojakim roszczeniem: 1 odszkodowanie za poniesioną szkodę rzeczywistą, 2 z roszczeniem o wykupienie przez gminę nieruchomości.
Jeżeli chodzi o odszkodowanie z a poniesioną szkodę rzeczywistą to nie bardzo wiemy, jaką szkodę rzeczywistą tu można wykazać, albo będzie to bardzo utrudnione, albo biorąc pod uwagę art. 67 to odszkodowanie powinno mieć charakter pełny, nieograniczony wyłącznie do szkody rzeczywistej.
Jeśli następuje obniżenie wartości nieruchomości i właściciel albo użytkownik wieczysty chcą nieruchomość sprzedać mogą żądać od gminy odszkodowania równego w tej kwocie, o jaką wartość nieruchomości została obniżona. Tego roszczenia można dochodzić na drodze cywilno-prawnej, w postępowaniu cywilnym o okresie 5 lat od daty, w której plan wszedł w życie. Termin 5 lat to termin przedawniający.
Może zdarzyć się tak, że w wyniku przyjęcia plany wartość nieruchomości wzrośnie, np. po wejściu planu są to tereny przeznaczone na działalność handlową. W takiej sytuacjo to gmina będzie miała roszczenie do właściciela albo użytkownika wieczystego nieruchomości, który taką nieruchomość sprzedaje, przy czym to roszczenie gmina realizuje w formie decyzji administracyjnej.
Wójt, burmistrz, prezydent w drodze decyzji administracyjnej określa kwotę, jaką właściciel nieruchomości musi zapłacić na rzecz gminy z tytułu wzrostu wartości nieruchomości związanej ze zmianą, czy przyjęciem planu (to tzw. renta planistyczna).
To nie jest pełna kwota, otóż w miejscowym planie z p rada gminy powinna określić, jaki to będzie procent. Maksymalnie może to być do 30% wzrostu wartości nieruchomości. Powoływany jest biegły rzeczoznawca, który określa wartość nieruchomości przed zmianą i po zmianie planu i wójt, burmistrz, prezydent w drodze decyzji administracyjnej nalicza od tej wartości % i obciąża właściciela tą kwotą. Prezydent musi dokonać obciążenia tą kwotą, bo to jest decyzja o charakterze związanym. Notariusz ma obowiązek w terminie 7 dni przekazania aktu notarialnego wójtowi, po to by mógł ustalić, czy jest możliwość naliczenia renty planistycznej. Ta renta planistyczna często oznacza zapłacenie bardzo wysokich kwot (np. teren na hipermarkety). Możliwość ustalenia tej renty planistycznej jest ustalana czasowo, też w okresie 5 lat wójt, burmistrz .... może to zrobić od wejścia w życie planu z p lub zmiany tego planu.
Skutki odszkodowawcze przyjęcia planu z p
Przyjęcie takiego planu tworzy sytuacje, w których inwestor może ubiegać się bezpośrednio w oparciu o zapisy w planie o wydanie pozwolenia budowlanego.
10.Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego
Jaka jest granica pomiędzy decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, a decyzja ustalającą warunki zabudowy? W przypadku tych decyzji jest odmienny reżim prawny. Łatwiej jest uzyskać decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego aniżeli decyzje o warunkach zabudowy. Skoro chodzi o lokalizacje inwestycji celu publicznego to inwestycje te są związane z zaspakajaniem pewnych zbiorowych potrzeb. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w zakresie definiowania tego, co jest inwestycja celu publicznego odsyła do ustawy o gospodarce nieruchomościami art. 6
Art. 6. Celami publicznymi w rozumieniu ustawy są:
1) (16) wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa i utrzymywanie tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego, części lotniczych lotnisk oraz służących do kierowania, kontroli, nadzoru i zabezpieczania ruchu lotniczego, w tym rejonów podejść, a także łączności publicznej i sygnalizacji,
1a) (17) wydzielenie gruntów pod linie kolejowe oraz ich budowa i utrzymanie,
2) budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń,
3) (18) budowa i utrzymywanie publicznych urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę, gromadzenia, przesyłania, oczyszczania i odprowadzania ścieków oraz odzysku i unieszkodliwiania odpadów, w tym ich składowania,
4) budowa oraz utrzymywanie obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska, zbiorników i innych urządzeń wodnych służących zaopatrzeniu w wodę, regulacji przepływów i ochronie przed powodzią, a także regulacja i utrzymywanie wód oraz urządzeń melioracji wodnych, będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego,
5) (19) opieka nad nieruchomościami stanowiącymi zabytki w rozumieniu przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,
5a) ochrona Pomników Zagłady w rozumieniu przepisów o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady,
6) budowa i utrzymywanie pomieszczeń dla urzędów organów władzy, administracji, sądów i prokuratur, państwowych szkół wyższych, szkół publicznych, a także publicznych: obiektów ochrony zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej i placówek opiekuńczo-wychowawczych,
7) (20) budowa i utrzymywanie obiektów oraz urządzeń niezbędnych na potrzeby obronności państwa i ochrony granicy państwowej, a także do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, w tym budowa i utrzymywanie aresztów śledczych, zakładów karnych oraz zakładów dla nieletnich,
8) (21) poszukiwanie, rozpoznawanie, wydobywanie i składowanie kopalin stanowiących własność Skarbu Państwa oraz węgla brunatnego wydobywanego metodą odkrywkową,
9) zakładanie i utrzymywanie cmentarzy,
9a) ustanawianie i ochrona miejsc pamięci narodowej,
9b) ochrona zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt lub siedlisk przyrody,
10) inne cele publiczne określone w odrębnych ustawach.
Istotne jest pytanie, czy cele publiczne, o których mówi art. 6 mogą być realizowane tylko i wyłącznie przez podmioty, organy administracji publicznej, czy też te cele publiczne mogą być realizowane przez podmioty prywatne? Jest cały szereg takich przykładów, gdzie budowę sieci wodociągowej, kanalizacji realizują podmioty prawa prywatnego i to nie na zlecenie gminy tylko w swoim własnym zakresie, a później za eksploatację tej sieci będą czerpać pożytki.
Stanowiska są różne, ale przeważa pogląd, że cele publiczne mogą być realizowane przez podmioty prywatne jeśli mają charakter, o którym mowa w art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
Przykład:
Organy pierwszej instancji i kolegia odwoławcze maja problem z lokalizacją stacji telefonii komórkowej. Pytanie, czy to jest inwestycja celu publicznego, czy innego rodzaju? W związku z tym, czy uzyskanie decyzji powinno się odbywać według ścieżki jak dla inwestycji celu publicznego, czy według drugiej ścieżki, która jest zdecydowanie bardziej skomplikowana.
W art. 6 ust. 1 ujęte są też cele związane z łącznością publiczną i sygnalizacją, pytanie co to jest łączność publiczna. Jeżeli ta łączność ma służyć publiczności w taki sposób, że każdy może z tego korzystać, każdy może sobie kupić telefon komórkowy i każdy może z tej stacji korzystać to pewnie jest to inwestycja celu publicznego. Ale w art. 6 ust. 1 może chodzi o taką łączność jak utrzymanie dróg, lotnisk itp. i ich zabezpieczenia.
Nie do końca jest jasne jak traktować tego typu inwestycje.
Mamy dużo przykładów prywatyzacji zadań publicznych, w praktyce to, co kiedyś było domeną organów administracji publicznej, realizują podmioty prywatne.
Tyle uwag związanych z definicją inwestycji celu publicznego.
Teraz jeśli chodzi o procedury. Procedurę stosowaną przy podejmowaniu decyzji o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego:
I uzyskanie takiej decyzji jest konieczne, kiedy nie ma planu zagospodarowania przestrzennego, a powstaje problem takiej lokalizacji inwestycji celu publicznego. Jeżeli jest plan to w tym planie przede wszystkim powinny być określone zasady lokalizacji takich inwestycji.
II uzyskanie decyzji lokalizacji inwestycji celu publicznego wymagane jest wtedy, kiedy następuje pewna zmiana w zagospodarowaniu przestrzennym.
Organami właściwymi do podejmowania decyzji w tym zakresie wójt, burmistrz, prezydent miasta, przy czym gdy jest sytuacje, że jest to inwestycja celu publicznego o znaczeniu krajowym albo wojewódzkim wtedy wójt.... podejmuje taką decyzję w uzgodnieniu z wojewodą, czyli musi uzyskać aprobatę wojewody.
Jeśli zdarzy się, że inwestycja celu publicznego obejmuje obszar więcej niż jednej gminy (np. kanalizacja) wójt ..... podejmuje taką decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego w porozumieniu z zainteresowanymi wójtami ....... To jest problem ustalenia właściwości organów.
Teraz drugi problem proceduralny, dotyczy wszczęcia postępowania i to postępowanie wszczyna się na wniosek, ale o wszczęciu tego postępowania należy powiadomić nieco szerszy krąg podmiotów niż jest to w przypadku klasycznej decyzji administracyjnej. Zgodnie z art. 53 ust. 1 o wszczęciu postępowania zawiadamia się w dwóch formach.
Forma 1 – to jest publiczne ogłoszenie o wszczęciu postępowania w formie obwieszczenia lub w sposób zwyczajowo przyjęty,
Forma 2 – to forma tradycyjna poprzez doręczenie zawiadomienia o wszczęciu postępowania inwestorom, właścicielom, użytkownikom wieczystym wszystkich nieruchomości, na których inwestycja celu publicznego będzie realizowana.
W trakcie tego postępowania o wydanie decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego wójt, burmistrz, prezydent miasta, który to postępowanie prowadzi musi dokonać całego szeregu uzgodnień z różnymi organami, konserwatorem zabytków, inspektorem sanitarnym, ochrony środowiska. Te wszystkie uzgodnienia oparte są na art. 6 kpa, czyli w formie postanowień, na które służy zażalenie, skarga do sądu administracyjnego.
W sposób szczególny ustawodawca określa możliwość czy zasady odwołania od tej decyzji inwestycji celu publicznego. Mianowicie w odwołaniu należy określić zarzuty odnoszące się do decyzji, określić istotę i zakres żądania i wskazać dowody, które to żądanie uzasadniają.
Pamiętajmy, że w klasycznym odwołaniu od decyzji wystarczy samo niezadowolenie. Natomiast przy decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego sytuacja jest analogiczna jak w postępowaniu podatkowym. Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego ma pewną trwałość wyrażającą się tym, że po upływie 12 miesięcy od doręczenia takiej decyzji nie można jej unieważnić nawet, jeśli ma istotne wady. Istnieje tylko możliwość podjęcia decyzji stwierdzającej wydanie tejże decyzji z naruszeniem przepisów prawa. Natomiast nie ma możliwości unieważnienia tej decyzji.
Zawieszenie postępowania.
Wójt ..... może zawiesić to postępowanie na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy. To może być związane z przygotowaniem planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego. Wójt .... uzna za stosowne poczekać, aż rada gminy się wypowie i przyjmie miejscowy plan z p. To ograniczenie może być na okres 12 miesięcy, ale jeżeli w terminie 2 miesięcy od zawieszenia postępowania rada gminy nie podejmie uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu wtedy postępowanie musi toczyć się dalej, należy je odwiesić i kończy wydaniem decyzji.
Druga sytuacja, kiedy w okresie 12 miesięcy zawieszenia postępowania nie uchwalono przez radę gminy miejscowego planu z p również postępowanie należy podjąć i wydać decyzję.
Tyle uwag skrótowych co do pierwszej kategorii decyzji lokalizacyjnych, a mianowicie lokalizacji inwestycji celu publicznego
Celami publicznymi w rozumieniu ustawy są:
1) wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne, budowa i utrzymywanie tych dróg, obiektów i urządzeń transportu publicznego oraz kontroli ruchu lotniczego, a także łączności publicznej i sygnalizacji,
2) budowa i utrzymywanie ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej, a także innych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń,
3) budowa i utrzymywanie publicznych urządzeń służących do zaopatrzenia ludności w wodę, gromadzenia, przesyłania i oczyszczania ścieków oraz utylizacji odpadów,
4) budowa oraz utrzymywanie obiektów i urządzeń służących ochronie środowiska, zbiorników i innych urządzeń wodnych służących zaopatrzeniu w wodę, regulacji przepływów i ochronie przed powodzią, a także regulacja i utrzymywanie wód oraz urządzeń melioracji wodnych, będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego,
5) ochrona nieruchomości stanowiących dobra kultury w rozumieniu przepisów o ochronie dóbr kultury,
5a) ochrona Pomników Zagłady w rozumieniu przepisów o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady,
6) budowa i utrzymywanie pomieszczeń dla urzędów organów władzy, administracji, sądów i prokuratur, państwowych szkół wyższych, szkół publicznych, a także publicznych: obiektów ochrony zdrowia, przedszkoli, domów opieki społecznej i placówek opiekuńczo-wychowawczych,
7) budowa i utrzymywanie obiektów oraz urządzeń niezbędnych na potrzeby obronności państwa i ochrony granicy państwowej, a także do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, w tym budowa i utrzymywanie zakładów karnych oraz zakładów dla nieletnich,
8) poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin stanowiących własność Skarbu Państwa,
9) zakładanie i utrzymywanie cmentarzy,
9a) ustanawianie i ochrona miejsc pamięci narodowej,
9b) ochrona zagrożonych wyginięciem gatunków roślin i zwierząt lub siedlisk przyrody,
10) inne cele publiczne określone w odrębnych ustawach.
11.Warunki wydania decyzji o warunkach zabudowy.
1.Co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jeśli zabudowana w
sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie
kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz
zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych,
linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu.
2.Teren ma dostęp do drogi publicznej.
3.Istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu jest wystarczające dla zamierzenia inwestycyjnego.
4.Teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne albo jest objęty zgodą uzyskaną przy sporządzaniu miejscowych planów
5.Wydanie decyzji nie koliduje z przepisami odrębnymi.
Dokumenty od wnioskodawcy
Wniosek o ustalenie warunków zabudowy winien zawierać
1.Określenie granic terenu objętego wnioskiem, przedstawionym na kopii mapy zasadniczej lub w przypadku jej braku, na kopii mapy kastralnej, przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, obejmujących teren, którego wniosek dotyczy i obszaru, na który ta inwestycja będzie oddziaływać, w skali 1: 500 lub 1: 1000 a w stosunku do inwestycji liniowych również w skali 1: 2000.
2.Charakterystykę inwestycji, obejmującą
A. określenie zapotrzebowania na wodę, energię oraz sposobu odprowadzania lub oczyszczania ścieków, a także innych potrzeb w zakresie infrastruktury technicznej, a w razie potrzeby również sposobu unieszkodliwiania odpadów.
B. Określenie planowanego sposobu zagospodarowania terenu oraz charakterystyki zabudowy i zagospodarowania terenu, w tym przeznaczenia i gabarytów projektowych obiektów
budowlanych, przedstawione w formie opisowej i graficznej.
C. Określenie charakterystycznych parametrów technicznych inwestycji oraz, w przypadku braku obowiązku przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, dane charakteryzujące jej wpływ na środowisko.
12. Wniosek o wywłaszczenie, powinien zawierać
-nieruchomość z podaniem nr księgi wieczystej lub zbioru dokumentów oraz z katastru nieruchomości,
-cel publiczny, do którego realizacji nieruchomość jest niezbędna,
-pow. nieruchomości,
-dotychczasowy sposób korzystania z nieruchomości i stan jej zagospodarowania,
-lokale zamienne oraz sposób ich zapewnienia najemcom wywłaszczonych lokali,
-właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości, a w razie braku danych umożliwiających określenie tych osób - władającego nieruchomością,
-nieruchomość zamienną,
-inne okoliczności istotne w sprawie.
Do wniosku o wywłaszczenie należy dołączyć: -dokumenty z przebiegu rokowań,-decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, mapę z rejestrem nieruchomości, odpis z księgi wieczystej, wypis i wyrys z katastru nieruchomości. wywłaszczenie nieruchomości Nieruchomość może być wywłaszczona wyłącznie na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego. Ustawę stosuje się wyłącznie do nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych na cele publiczne albo do nieruchomości , dla których wydana została decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.
Organ właściwy w sprawach wywłaszczania: Starosta wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej.
Wywłaszczenie nieruchomości może być dokonane, jeżeli cele publiczne nie mogą być zrealizowane w inny sposób, niż przez pozbawienie albo ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy.
Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości wywłaszczonej nieruchomości lub wartości tego prawa.
Decyzja o wywłaszczeniu nieruchomości, powinna zawierać:
1)ustalenie, na jakie cele nieruchomość jest wywłaszczana,
2)określenie przedmiotu wywłaszczenia przez podanie oznaczenia nieruchomości według księgi wieczystej lub zbioru dokumentów oraz według katastru nieruchomości,
3)określenie praw podlegających wywłaszczeniu,
4)wskazanie właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości,
5)wskazanie osoby, której przysługują ograniczone prawa rzeczowe na nieruchomości,
6) zobowiązanie do zapewnienia lokali, ,
7)ustalenie wysokości odszkodowania.
13.Inne formy ograniczenia praw rzeczowych
Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na zakładanie i przeprowadzanie na nieruchomości ciągów drenażowych, przewodów i urządzeń służących do przesyłania płynów, pary, gazów i energii elektrycznej oraz urządzeń łączności publicznej i sygnalizacji, a także innych podziemnych, naziemnych lub nadziemnych obiektów i urządzeń niezbędnych do korzystania z tych przewodów i urządzeń, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody. Ograniczenie to następuje zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
1. Zezwolenie może być udzielone z urzędu albo na wniosek zarządu jednostki samorządu terytorialnego, innej osoby lub jednostki organizacyjnej.
2. Udzielenie zezwolenia powinno być poprzedzone rokowaniami z właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości o uzyskanie zgody na wykonanie prac. Rokowania przeprowadza osoba lub jednostka organizacyjna zamierzająca wystąpić z wnioskiem o zezwolenie. Do wniosku należy dołączyć dokumenty z przeprowadzonych rokowań.
3. Na osobie lub jednostce organizacyjnej występującej o zezwolenie ciąży obowiązek przywrócenia nieruchomości do stanu poprzedniego, niezwłocznie po założeniu lub przeprowadzeniu ciągów, przewodów i urządzeń, Jeżeli przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego jest niemożliwe albo powoduje nadmierne trudności lub koszty.
4. Jeżeli założenie lub przeprowadzenie ciągów, przewodów i urządzeń, uniemożliwia właścicielowi albo użytkownikowi wieczystemu dalsze prawidłowe korzystanie z nieruchomości w sposób dotychczasowy albo w sposób zgodny z jej dotychczasowym przeznaczeniem, właściciel lub użytkownik wieczysty może żądać, aby odpowiednio starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, lub występujący z wnioskiem o zezwolenie, nabył od niego na rzecz Skarbu Państwa, w drodze umowy, własność albo użytkowanie wieczyste nieruchomości.
5. Właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości jest obowiązany udostępnić nieruchomość w celu wykonania czynności związanych z konserwacją oraz usuwaniem awarii ciągów, przewodów i urządzeń, Obowiązek udostępnienia nieruchomości podlega egzekucji administracyjnej.
6. Decyzja ostateczna, stanowi podstawę do dokonania wpisu w księdze wieczystej. Wpisu dokonuje się na wniosek starosty, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, lub zarządu jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli zezwolenie było udzielone na wniosek tej jednostki.
Starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może ograniczyć, w drodze decyzji, sposób korzystania z nieruchomości przez udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności polegającej na poszukiwaniu, rozpoznawaniu lub wydobywaniu kopalin stanowiących własność Skarbu Państwa w okresie nie dłuższym niż 12 miesięcy, jeżeli właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie wyraża na to zgody.
W przypadku siły wyższej lub nagłej potrzeby zapobieżenia powstaniu znacznej szkody, starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, może udzielić, w drodze decyzji, zezwolenia na czasowe zajęcie nieruchomości na okres nie dłuższy niż 6 miesięcy.
(nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. )
Po upływie okresu, na który nastąpiło zajęcie nieruchomości, starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, jest obowiązany doprowadzić nieruchomość do stanu poprzedniego. Gdyby przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego było niemożliwe albo pociągało za sobą nadmierne trudności lub koszty. Jeżeli na skutek czasowego zajęcia nieruchomości właściciel lub użytkownik wieczysty nie będzie mógł korzystać z nieruchomości w sposób dotychczasowy lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem, może żądać, aby starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, nabył od niego na rzecz Skarbu Państwa własność lub użytkowanie wieczyste nieruchomości w drodze umowy.
14. Warunki uzyskania pozwolenia budowlanego
Stosownie do prawa budowlanego, roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej, niezaskarżalnej decyzji o pozwoleniu na budowę wydanej przez właściwy organ - starostę albo prezydenta miasta. Z wnioskiem o wydanie pozwolenia na budowę występuje inwestor, zgodnie ze wzorem określonym w przepisach wykonawczych do prawa budowlanego.
Do wniosku o pozwolenie na budowę, należy dołączyć:
-4 egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi (m.in. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, o gospodarce nieruchomościami) oraz zaświadczenie potwierdzające uprawnienia uczestników procesu budowlanego,
-oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane zgodnie z określonym wzorem,
-decyzję WZ, jeżeli jej uzyskanie było wymagane ze względu na brak planu miejscowego,
-inne dokumenty określone w prawie budowlanym, jeżeli są wymagane ze względu na charakterystyczne miejsce usytuowania wznoszonych obiektów lub ich charakter (tereny zamknięte, obiekty górnicze).
Podobnie jak w przypadku postępowania o wydanie decyzji WZ, uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę wymaga przeprowadzenia postępowania w sprawie oddziaływania na środowisko planowanej budowy. W pewnych wypadkach, co dotyczy przeważnie większych inwestycji, przed złożeniem wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę jest lub może być wymagane sporządzenie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, i to niezależnie od tego, że taki raport był już sporządzany na etapie ubiegania się o decyzję WZ. Pozwolenie na budowę może być wydane wyłącznie w oparciu o obowiązujący plan zagospodarowania przestrzennego lub decyzję WZ, jeżeli wniosek o wydanie pozwolenia został złożony w okresie ważności tej decyzji.
Pozwolenie na budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. Tak więc, jeżeli planowana inwestycja składa się z więcej niż jednego obiektu, mogącego samodzielnie funkcjonować zgodnie z przeznaczeniem, inwestor musi przedstawić projekt zagospodarowania terenu dla całej inwestycji.
Z praktycznego punktu widzenia warto zauważyć, iż inwestycja obejmująca większą liczbę obiektów jest zlokalizowana przeważnie na większej ilości działek geodezyjnych. Dlatego też, występując o wydanie pozwolenia na budowę, należy zwrócić szczególną uwag?